Η διδασκαλία, εκμάθηση, πιστοποίηση της ελληνικής σε ΑμεΑ Παραδοτέο έργο: Προσαρμογή υλικού για τη διδασκαλία/εκμάθηση και πιστοποίηση της ελληνικής σε άτομα με αναπηρίες Ομάδα Εργασίας/Επιστημονικοί Συνεργάτες: Όλκα Αικατερίνη Υπεύθυνες παραδοτέου: Άννα Κοκκινίδου & Μαρία Δημητρακοπούλου Κοινό-στόχος: Άμεσα & Έμμεσα Ενδιαφερόμενοι για την ελληνική ως ξένη/δεύτερη γλώσσα σε άτομα με Ε.Μ.Δ.

Παρουσίαση Διδακτικής Πρότασης (παραπομπή) Υλικό: Νέα Ελληνικά για Μετανάστες, Παλιννοστούντες, Πρόσφυγες και Ξένους (Αθήνα 2002 & 2003) Συγγραφείς: Ελένη Δεμίρη-Προδρομίδου, Ρούλα Καμαριανού-Βασιλείου Εκδόσεις: ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ Β΄ & Γ΄ Επίπεδο Προαπαιτούμενο: Επεξεργασία & μεταγραφή υλικού με βάση τις οδηγίες μεταγραφής (παραπομπή)

Στόχος – Σχεδιάγραμμα Παρουσίασης Στόχος – Σχεδιάγραμμα Παρουσίασης Προτεινόμενος τρόπος διδασκαλίας εφήβων & ενηλίκων Απευθύνεται σε όλους όσους ασχολούνται με την εκμάθηση της ελληνικής ως ξένης / δεύτερης γλώσσας 1ο Διδακτικό Σενάριο (σελ. 12 έως 16 & διαφ. 4 - 11) 2ο Διδακτικό Σενάριο (σελ. 16 έως 19 & διαφ. 12 - 18) 3ο Διδακτικό Σενάριο (σελ. 19 έως 22 & διαφ. 19 - 25)

1ο Διδακτικό Σενάριο – Εισαγωγή Εκπαιδευτικός Στόχος: Κατανόηση προφορικού & γραπτού λόγου – Παραγωγή προφορικού & γραπτού λόγου Επιμέρους Στόχοι: Βελτίωση αναγνωστικής ικανότητας - Κατανόηση γραπτού & προφορικού λόγου – Εμπλουτισμός λεξιλογίου - Εξάσκηση προφορικής, γραπτής έκφρασης & ακουστικής ικανότητας – Παραγωγή γραπτού λόγου - Επανάληψη και Εξάσκηση γραμματικής, μορφολογίας, σύνταξης – Ενίσχυση μεταγνωστικών ικανοτήτων Υλικό: Β΄ Επίπεδο, 6η Ενότητα (σελίδες από 121 έως 139), μαγνητοφωνάκι, cd Προτεινόμενη Διάρκεια: 4 - 5 διδακτικές ώρες (1 δ.ώ. = 45΄) 

1ο Διδακτικό Σενάριο – Εκπαιδευτική Διαδικασία Ανάγνωση τίτλου ενότητας «Διατροφή» από δάσκαλο – Εξήγηση σημασίας λέξης – Πρόβλεψη περιεχομένου κεφαλαίου από κοινού με τη βοήθεια των ερωτήσεων - Ενεργοποίηση προηγούμενης γνώσης/ Κατάθεση προσωπικών εμπειριών μαθητή & δασκάλου Ανάγνωση τίτλου «Μεσογειακή Δίαιτα» από δάσκαλο - Παρατήρηση εικόνας & πρόβλεψη περιεχομένου κειμένου Εμπλουτισμός λεξιλογίου με θέμα τη «διατροφή» μέσα από καταιγισμό ιδεών (brainstorming):  

1ο Διδακτικό Σενάριο – Καταιγισμός Ιδεών (Brainstorming) διατροφή δίαιτα ελαιόλαδο ξηροί καρποί όσπρια λαχανικά γιαούρτι δημητριακά φρούτο μαγειρευτό ψητό συνταγή

1ο Διδακτικό Σενάριο – Εκπαιδευτική Διαδικασία Ανάγνωση κειμένου από δάσκαλο (μίμηση προτύπου / modeling) με χρήση δείκτη & κατάλληλη ταχύτητα – Ηχογράφηση ανάγνωσης κειμένου από μαθητή – Ακρόαση ανάγνωσης – Αυτοδιόρθωση – Σημείωση & εξήγηση άγνωστων λέξεων – Επανάληψη των ήδη μαθημένων Ερωτήσεις κατανόησης κειμένου & ελεύθερης ανάπτυξης: Ανάγνωση ερώτησης από μαθητή - Εξήγηση άγνωστων λέξεων & Απάντηση ερώτησης με τη βοήθεια της εικόνας του φυτού με τις λέξεις - Εντοπισμός δυσκολίας & διερεύνηση τρόπου σκέψης μαθητή - Εφαρμογή τεχνικής μίμησης προτύπου από δάσκαλο / Απάντηση εξηγώντας φωναχτά, απλά & σταδιακά (βήμα βήμα) τη διαδικασία σκέψης - Προσπάθεια απάντησης από μαθητή – Επανάληψη προηγούμενης διαδικασίας με πιο απλό τρόπο

1ο Διδακτικό Σενάριο – Εκπαιδευτική Διαδικασία Επανάληψη ίδιας διαδικασίας στα επόμενα κείμενα – Προφορική & γραπτή απάντηση – Από αρχική ανάγνωση δασκάλου σε ανάγνωση από κοινού & τελικά σε αρχική ανάγνωση μαθητή. Κείμενο με εικονίδιο ήχου: Ακρόαση κειμένου – Εξήγηση άγνωστων λέξεων – Προσπάθεια διήγησης κειμένου από μαθητή – Εντοπισμός δυσκολίας & ταυτόχρονη ακρόαση & παρατήρηση κειμένου - Διήγηση κειμένου από μαθητή – Βοηθητικές ερωτήσεις από δάσκαλο - Εφαρμογή τεχνικής μίμησης προτύπου από δάσκαλο / Εκτέλεση εξηγώντας φωναχτά, απλά & σταδιακά (βήμα βήμα) τη διαδικασία. 

1ο Διδακτικό Σενάριο – Εκπαιδευτική Διαδικασία Ασκήσεις: Ανάγνωση ερώτησης & παραδείγματος από μαθητή – Εξήγηση άγνωστων λέξεων – Προφορική & γραπτή απάντηση - Εντοπισμός δυσκολίας & διερεύνηση τρόπου σκέψης μαθητή - Εφαρμογή τεχνικής μίμησης προτύπου από δάσκαλο / Απάντηση εξηγώντας φωναχτά, απλά & σταδιακά (βήμα βήμα) τη διαδικασία σκέψης - Προσπάθεια απάντησης από μαθητή – Επανάληψη προηγούμενης διαδικασίας με πιο απλό τρόπο – Ενίσχυση μνημονικής ικανότητας μέσα από την εικόνα του φυτού με τις λέξεις Ασκήσεις γραμματικής Β΄ Μέρους: Επανάληψη προηγούμενου επιπέδου & σταδιακή κάλυψη της ύλης - Επίλυση ασκήσεων σύμφωνα με τις δυνατότητες & το επίπεδο του μαθητή 

1ο Διδακτικό Σενάριο – Εκπαιδευτική Διαδικασία Κατανόηση προφορικού λόγου: Ανάγνωση ερώτησης & παραδείγματος από μαθητή - Εξήγηση άγνωστων λέξεων – Ακρόαση κειμένου & συμπλήρωση πίνακα από μαθητή – Επανάληψη τρεις φορές - Εντοπισμός δυσκολίας & προσπάθεια απάντησης – Βοηθητικές ερωτήσεις από δάσκαλο - Εφαρμογή τεχνικής μίμησης προτύπου από δάσκαλο / Φωναχτή & απλή (βήμα βήμα) εξήγηση της διαδικασίας – Ενίσχυση μνημονικής ικανότητας μέσα από την εικόνα του φυτού με τις λέξεις Κατανόηση γραπτού λόγου: Ανάγνωση κειμένων από μαθητή – Εξήγηση σημασίας λέξεων – Επίλυση ασκήσεων – Βοηθητικές ερωτήσεις από δάσκαλο, εντοπισμός δυσκολίας & εύρεση νέου τρόπου επίλυσης - Εφαρμογή τεχνικής μίμησης προτύπου από δάσκαλο / Φωναχτή & απλή (βήμα βήμα) εξήγηση της διαδικασίας 

1ο Διδακτικό Σενάριο – Εκπαιδευτική Διαδικασία Παραγωγή γραπτού λόγου: Εξήγηση σχεδιαγράμματος από δάσκαλο – Εμπλουτισμός σχεδιαγράμματος από μαθητή – Σύνταξη μίας-μίας παραγράφου προφορικά & γραπτά – Υποστήριξη από δάσκαλο Αξιολόγηση: Ανάπτυξη μεταγνωστικών δεξιοτήτων – Γνώση μεθόδου & βημάτων σκέψης για την εκτέλεση της κάθε δραστηριότητας - Παιχνίδι ρόλων (role-playing) δασκάλου / μαθητή ή μαθητή / μαθητή με θέμα τη διατροφή για αξιολόγηση επιμέρους στόχων & αφομοίωση νέου λεξιλογίου

2ο Διδακτικό Σενάριο – Εισαγωγή Εκπαιδευτικός Στόχος: Κατανόηση προφορικού & γραπτού λόγου – Παραγωγή προφορικού & γραπτού λόγου Επιμέρους Στόχοι: Βελτίωση αναγνωστικής ικανότητας - Κατανόηση γραπτού & προφορικού λόγου – Εμπλουτισμός λεξιλογίου - Εξάσκηση προφορικής, γραπτής έκφρασης & ακουστικής ικανότητας – Παραγωγή γραπτού λόγου - Επανάληψη και Εξάσκηση γραμματικής, μορφολογίας, σύνταξης – Ενίσχυση μεταγνωστικών ικανοτήτων Υλικό: Γ΄ Επίπεδο, 1η Ενότητα (σελίδες από 29 έως 52), μαγνητοφωνάκι, cd Προτεινόμενη Διάρκεια: 4 - 5 διδακτικές ώρες (1 δ.ώ. = 45΄)

2ο Διδακτικό Σενάριο – Εκπαιδευτική Διαδικασία Ανάγνωση τίτλου ενότητας «Πλανήτης Γη - Κόσμος» από μαθητή – Πρόβλεψη περιεχομένου κεφαλαίου από μαθητή - Ενεργοποίηση προηγούμενης γνώσης / Κατάθεση προσωπικών εμπειριών μαθητή & δασκάλου Ανάγνωση τίτλου «Το παγκόσμιο χωριό σε αριθμούς» από μαθητή - Παρατήρηση εικόνας & πρόβλεψη περιεχομένου κειμένου Εμπλουτισμός & αφομοίωση λεξιλογίου με θέμα τον «πλανήτη – κόσμο» μέσα από καταιγισμό ιδεών:  

2ο Διδακτικό Σενάριο – Καταιγισμός Ιδεών (Brainstorming) εξωγήινος ανθρωπότητα στέγη κόσμος αιχμαλωσία παγκόσμιος μετανάστης

2ο Διδακτικό Σενάριο – Εκπαιδευτική Διαδικασία Ηχογράφηση ανάγνωσης κειμένου από μαθητή – Ακρόαση ανάγνωσης – Αυτοδιόρθωση – Σημείωση & εξήγηση άγνωστων λέξεων – Επανάληψη των ήδη μαθημένων Ερωτήσεις κατανόησης κειμένου & ελεύθερης ανάπτυξης: Ανάγνωση ερώτησης από μαθητή - Εξήγηση άγνωστων λέξεων & Απάντηση ερώτησης με τη βοήθεια της εικόνας του πλανήτη με τις λέξεις - Εντοπισμός δυσκολίας & διερεύνηση τρόπου σκέψης μαθητή - Εφαρμογή τεχνικής μίμησης προτύπου από δάσκαλο / Απάντηση εξηγώντας φωναχτά, απλά & σταδιακά (βήμα βήμα) τη διαδικασία σκέψης - Προσπάθεια απάντησης από μαθητή – Επανάληψη προηγούμενης διαδικασίας με πιο απλό τρόπο    

2ο Διδακτικό Σενάριο – Εκπαιδευτική Διαδικασία Επανάληψη ίδιας διαδικασίας στα επόμενα κείμενα – Εμπλουτισμός λεξιλογίου κειμένου & αφομοίωση μέσα από καταιγισμό ιδεών Ασκήσεις: Ανάγνωση ερώτησης & παραδείγματος από μαθητή – Εξήγηση άγνωστων λέξεων – Προφορική & γραπτή απάντηση - Εντοπισμός δυσκολίας & διερεύνηση τρόπου σκέψης μαθητή - Εφαρμογή τεχνικής μίμησης προτύπου από δάσκαλο / Φωναχτή & απλή (βήμα βήμα) εξήγηση διαδικασίας σκέψης - Απάντηση από μαθητή – Επανάληψη προηγούμενης διαδικασίας με πιο απλό τρόπο – Ενίσχυση μνημονικής ικανότητας με τις εικόνες του καταιγισμού ιδεών 

2ο Διδακτικό Σενάριο – Εκπαιδευτική Διαδικασία Ασκήσεις γραμματικής Β΄ Μέρους: Επανάληψη προηγούμενου επιπέδου & σταδιακή κάλυψη της ύλης - Επίλυση ασκήσεων σύμφωνα με τις δυνατότητες & το επίπεδο του μαθητή Κατανόηση προφορικού λόγου: Ανάγνωση ερώτησης & παραδείγματος από μαθητή - Εξήγηση άγνωστων λέξεων – Ακρόαση κειμένου & συμπλήρωση πίνακα από μαθητή – Επανάληψη τρεις φορές - Εντοπισμός δυσκολίας & προσπάθεια απάντησης – Βοηθητικές ερωτήσεις από δάσκαλο - Εφαρμογή τεχνικής μίμησης προτύπου από δάσκαλο / Φωναχτή & απλή (βήμα βήμα) εξήγηση της διαδικασίας – Ενίσχυση μνημονικής ικανότητας μέσα από τις εικόνες με τις λέξεις

2ο Διδακτικό Σενάριο – Εκπαιδευτική Διαδικασία Κατανόηση γραπτού λόγου: Ανάγνωση κειμένων από μαθητή – Εξήγηση σημασίας λέξεων – Επίλυση ασκήσεων – Βοηθητικές ερωτήσεις από δάσκαλο, εντοπισμός δυσκολίας & εύρεση νέου τρόπου επίλυσης - Εφαρμογή τεχνικής μίμησης προτύπου από δάσκαλο / Φωναχτή & απλή (βήμα βήμα) εξήγηση της διαδικασίας Παραγωγή γραπτού λόγου: Δημιουργία & εμπλουτισμός σχεδιαγράμματος από μαθητή – Σύνταξη μίας-μίας παραγράφου προφορικά & γραπτά – Υποστήριξη από δάσκαλο  Αξιολόγηση: Ανάπτυξη μεταγνωστικών δεξιοτήτων – Γνώση μεθόδου & βημάτων σκέψης για την εκτέλεση της κάθε δραστηριότητας - Παιχνίδι ρόλων (role-playing) δασκάλου / μαθητή ή μαθητή / μαθητή με θέμα τον πλανήτη γη & τον κόσμο

3ο Διδακτικό Σενάριο – Εισαγωγή Εκπαιδευτικός Στόχος: Κατανόηση προφορικού & γραπτού λόγου – Παραγωγή προφορικού & γραπτού λόγου Επιμέρους Στόχοι: Βελτίωση αναγνωστικής ικανότητας - Κατανόηση γραπτού & προφορικού λόγου – Εμπλουτισμός λεξιλογίου - Εξάσκηση προφορικής, γραπτής έκφρασης & ακουστικής ικανότητας – Παραγωγή γραπτού λόγου - Επανάληψη και Εξάσκηση γραμματικής, μορφολογίας, σύνταξης – Ενίσχυση μεταγνωστικών ικανοτήτων Υλικό: Γ΄ Επίπεδο, 10η Ενότητα (σελίδες από 227 έως 244), μαγνητοφωνάκι, cd Προτεινόμενη Διάρκεια: 4 - 5 διδακτικές ώρες (1 δ.ώ. = 45΄)

3ο Διδακτικό Σενάριο – Εκπαιδευτική Διαδικασία Ανάγνωση τίτλου ενότητας «Δημόσιος Βίος: Πολίτευμα, Εκλογές, Δικαιοσύνη» από μαθητή – Πρόβλεψη περιεχομένου κεφαλαίου από μαθητή - Ενεργοποίηση προηγούμενης γνώσης / Κατάθεση προσωπικών εμπειριών μαθητή & δασκάλου Ανάγνωση τίτλου «Πολίτευμα» από μαθητή - Παρατήρηση εικόνας & πρόβλεψη περιεχομένου κειμένου Εμπλουτισμός & αφομοίωση λεξιλογίου με θέμα το «πολίτευμα» μέσα από καταιγισμό ιδεών: 

3ο Διδακτικό Σενάριο – Καταιγισμός Ιδεών (Brainstorming) Προδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία Σύνταγμα πολίτευμα καθεστώς κράτος αντιπρόσωπος ολιγαρχία δημοψήφισμα

3ο Διδακτικό Σενάριο – Εκπαιδευτική Διαδικασία Ηχογράφηση ανάγνωσης κειμένου από μαθητή – Ακρόαση ανάγνωσης – Αυτοδιόρθωση – Σημείωση & εξήγηση άγνωστων λέξεων – Επανάληψη των ήδη μαθημένων Ερωτήσεις κατανόησης κειμένου & ελεύθερης ανάπτυξης: Ανάγνωση ερώτησης από μαθητή - Εξήγηση άγνωστων λέξεων & Απάντηση ερώτησης με τη βοήθεια της εικόνας της κάλπης με τις λέξεις - Εντοπισμός δυσκολίας & διερεύνηση τρόπου σκέψης μαθητή – Ενθάρρυνση & υπενθύμιση ήδη χρησιμοποιημένων νοητικών διαδικασιών  Επανάληψη ίδιας διαδικασίας – Εμπλουτισμός λεξιλογίου κειμένου & αφομοίωση μέσα από καταιγισμό ιδεών

3ο Διδακτικό Σενάριο – Εκπαιδευτική Διαδικασία Ασκήσεις: Ανάγνωση ερώτησης & παραδείγματος από μαθητή – Εξήγηση άγνωστων λέξεων – Προφορική & γραπτή απάντηση - Εντοπισμός δυσκολίας & διερεύνηση τρόπου σκέψης μαθητή - Ενθάρρυνση & υπενθύμιση ήδη χρησιμοποιημένων νοητικών διαδικασιών - Ενίσχυση μνημονικής ικανότητας με τις εικόνες του καταιγισμού ιδεών Ασκήσεις γραμματικής Β΄ Μέρους: Επανάληψη προηγούμενου επιπέδου & σταδιακή κάλυψη της ύλης - Επίλυση ασκήσεων σύμφωνα με τις δυνατότητες & το επίπεδο του μαθητή

3ο Διδακτικό Σενάριο – Εκπαιδευτική Διαδικασία Κατανόηση προφορικού λόγου: Ανάγνωση ερώτησης & παραδείγματος από μαθητή - Εξήγηση άγνωστων λέξεων – Ακρόαση κειμένου & συμπλήρωση πίνακα από μαθητή – Επανάληψη τρεις φορές - Εντοπισμός δυσκολίας & προσπάθεια απάντησης – Βοηθητικές ερωτήσεις από δάσκαλο - Ενθάρρυνση & υπενθύμιση ήδη χρησιμοποιημένων νοητικών διαδικασιών – Ενίσχυση μνημονικής ικανότητας μέσα από τις εικόνες με τις λέξεις Κατανόηση γραπτού λόγου: Ανάγνωση κειμένων από μαθητή – Εξήγηση σημασίας λέξεων – Επίλυση ασκήσεων – Βοηθητικές ερωτήσεις από δάσκαλο, εντοπισμός δυσκολίας & εύρεση νέου τρόπου επίλυσης  

3ο Διδακτικό Σενάριο – Εκπαιδευτική Διαδικασία Παραγωγή γραπτού λόγου: Δημιουργία & εμπλουτισμός σχεδιαγράμματος από μαθητή – Σύνταξη μίας-μίας παραγράφου προφορικά & γραπτά – Παρατήρηση από δάσκαλο  Αξιολόγηση: Ανάπτυξη μεταγνωστικών δεξιοτήτων – Γνώση μεθόδου & βημάτων σκέψης για την εκτέλεση της κάθε δραστηριότητας - Παιχνίδι ρόλων (role-playing) δασκάλου / μαθητή ή μαθητή / μαθητή με θέμα το πολίτευμα, τις εκλογές & τη δικαιοσύνη