Βασικές Αρχές Mentoring

Από που προήλθε ο όρος; Πρόκειται για μια αρχαία ελληνική λέξη, που προέρχεται από την ελληνική μυθολογία και συγκεκριμένα την Οδύσσεια του Ομήρου. Ο Οδυσσέας εμπιστεύτηκε την φροντίδα και καθοδήγηση του γιού του Τηλέμαχου στο φίλο του «Μέντορα». Στην πραγματικότητα ο Μέντορας ήταν η θεά Αθηνά μεταμορφωμένη σε έναν ηλικιωμένο και σεβαστό άνδρα (Carey & Weissman, 2010) 1970: ο όρος αναβίωσε μέσα από την επαγγελματική ανάπτυξη και τη βελτίωση των εργασιακών συνθηκών και την Ανάπτυξη του Ανθρώπινου Δυναμικού (Eng, 1986)

Τι είναι το Mentoring; Το mentoring είναι μια σχέση συνεργασίας μεταξύ δύο ατόμων επιτρέπει την ανταλλαγή εμπειριών, απόψεων, πληροφοριών και πρακτικών συμβουλών ενδυναμώνει και αναπτύσσει το συναίσθημα της αυτοπεποίθησης, ενισχύοντας τις επαγγελματικές και προσωπικές δεξιότητες και των δύο μερών διαρκεί για καθορισμένη χρονική περίοδο  προϋποθέτει τη θέληση και από τις δυο πλευρές (mentor & mentee) για την ανάπτυξη και συνεχή καλλιέργεια μιας σχέσης καλής επικοινωνίας, εμπιστοσύνης και σεβασμού

Λειτουργίες του mentoring Επαγγελματική ανάπτυξη: Προώθηση Προβολή/έκθεση Προπόνηση (coaching) Προστασία από επαγγελματικούς κινδύνους Ανάθεση εργασιακών προκλήσεων, απαιτητικών έργων Ψυχοκοινωνική ανάπτυξη: Ενίσχυση αυτοπεποίθησης & αυτό-αποτελεσματικότητας Αποδοχή & επιβεβαίωση Φιλία Μοντελοποίηση ρόλου- παροχή προτύπου (Kram, 1985)

ΠΑΡΟΧΗ ΕΝΝΑΛΑΚΤΙΚΩΝ ΛΥΣΕΩΝ ΕΝΘΑΡΡΥΝΣΗ ΑΝΑΛΗΨΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΑΝΑΘΕΣΗ ΠΡΟΚΛΗΣΕΩΝ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ Ρόλος Μέντορα ΠΑΡΟΧΗ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ ΠΑΡΟΧΗ ΚΙΝΗΤΡΩΝ ΠΑΡΟΧΗ ΕΝΝΑΛΑΚΤΙΚΩΝ ΛΥΣΕΩΝ ΕΝΘΑΡΡΥΝΣΗ ΑΝΑΛΗΨΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

Βασικές αρχές του mentoring Η Διαδικασία Το mentoring είναι μια πολύπλοκη διαδικασία και λειτουργία Περιλαμβάνει βοήθεια, υποστήριξη και καθοδήγηση αλλά όχι αξιολόγηση του καθοδηγούμενου Απαιτεί χρόνο και επικοινωνία Θα πρέπει να προσφέρει αυτάρκεια και ανεξαρτησία στον καθοδηγούμενο Είναι ξεχωριστή για κάθε μαθητευόμενο και προσαρμοσμένη στις ανάγκες του

Στάδια Μεντορικής Σχέσης 1ο Στάδιο:Μύηση (Initation) – Έναρξη σχέσης Συμβαίνει τους πρώτους έξι ως δώδεκα μήνες (Russell & Adams, 1997) Καθορίζεται το δίδυμο – μέντορας (mentor) και καθοδηγούμενος (protégé/mentee) Το νεότερο μέλος εντοπίζει το συνάδελφο, του οποίου αναγνωρίζει την αξία μέσα στον οργανισμό και το εμπειρότερο μέλος, αντίστοιχα επιλέγει τον καθοδηγούμενο, του οποίου η πορεία στον οργανισμό φαίνεται πολλά υποσχόμενη

2ο Στάδιο: Καλλιέργεια (Cultivation) – Ανάπτυξη της σχέσης Μέντορας και καθοδηγούμενος συναποφασίζουν τους σκοπούς, τα καθήκοντα, τους κανόνες και τους ρόλους Δουλεύουν μέσα στα συμφωνηθέντα πλαίσια Εντοπίζονται εντονότερα οι λειτουργίες της συμβουλευτικής καθοδήγησης επαγγελματικού και ψυχοκοινωνικού χαρακτήρα Σε αυτό το στάδιο της συμβουλευτικής σχέσης προκύπτουν τα περισσότερα οφέλη τόσο για τον μέντορα όσο και τον καθοδηγούμενο Διάρκεια είναι δύο ως πέντε έτη

3ο Στάδιο: Αποσύνδεση (Separation) – Ολοκλήρωση της συμβουλευτικής Μερική η πλήρης ανεξαρτητοποίηση του καθοδηγούμενου Φάση αποσύνδεσης η οποία περιλαμβάνει φυσικό ή/ και ψυχολογικό διαχωρισμό Διαρκεί από έξι μήνες έως δύο χρόνια (Scandura & Pellegrini, 2007)

4ο Στάδιο: Επαναπροσδιορισμός (Redefinition) της σχέσης Η συμβουλευτική καθοδήγηση τερματίζεται και το μεντορικό δίδυμο καλείται να αποφασίσει αν και υπό ποιες συνθήκες θα συνεχίσει την επαφή του Μέντορας και καθοδηγούμενος αξιολογούν την αλληλεπίδραση τους και αποφασίζουν την πορεία της Μπορεί είτε να τερματιστεί είτε να εξελιχθεί σε μια φιλία (Chao, 1997, Scandura, 1998)

Τα οφέλη για τον μαθητευόμενο Αναπτύσσει τις επικοινωνιακές και κοινωνικές του δεξιότητες Διερευνά νέες προοπτικές Προσδιορίζει νέους τομείς ανάπτυξης Βελτιώνει την αυτοπεποίθηση του Διευρύνει το προσωπικό δίκτυο επαφών Δημιουργεί προοπτικές επιχειρηματικής ανάπτυξης και προόδου Αποκτά νέες γνώσεις και δεξιότητες

Τα οφέλη για τον μέντορα Παρακολουθεί δωρεάν κατάρτιση σε βασικές γνώσεις mentoring Βελτιώνει τις επικοινωνιακές και οργανωτικές του δεξιότητες Αυξάνει την αυτό-εκτίμηση του και την ικανοποίηση του από την εργασία του Επηρεάζει θετικά τις επόμενες γενιές Γίνεται πρότυπο για άλλους επαγγελματίες/ επιχειρηματίες Μοιράζει τις γνώσεις και την εμπειρία του Διευρύνει το δίκτυο επαφών του

Χαρακτηριστικά του «Καλού Μέντορα» Ο καλός μέντορας είναι δεσμευμένος με το ρόλο του Αποδέχεται τον προστατευόμενο Μπορεί να προσφέρει υποστήριξη και καθοδήγηση Είναι αποτελεσματικός στις διαφορετικές διαπροσωπικές σχέσεις Αποτελεί πρότυπο συνεχούς μάθησης Αποπνέει αισιοδοξία και ελπίδα (James B. Rowley, 1999)

Καλές Πρακτικές Mentoring (1) Το κατάλληλο ταίριασμα ανάμεσα σε mentor και mentee Ξεκάθαροι στόχοι και σκοποί της μεντορικής σχέσης Αμοιβαιότητα Καθορισμός χρόνου δέσμευσης στη σχέση Σχεδιασμός δραστηριοτήτων κατά την πάροδο του χρόνου Σταθεροποίησης της δυαδικής σχέσης Δημιουργία συλλογικότητας Τακτική επικοινωνία ανάμεσα στα δύο μέλη

Καλές Πρακτικές Mentoring (2) Ανταλλαγή συχνής ανατροφοδότησης ανάμεσα σε mentor και mentee Δημιουργία ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος Προστασία και καθοδήγηση του mentee Παροχή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης Επίτευξη ισορροπίας ζωής Συμβουλές για επαγγελματική εξέλιξη Ενσωμάτωση του mentee στο πλαίσιο

Καλές Πρακτικές Mentoring (3) Εκμάθηση τεχνικών δικτύωσης Διευκόλυνση της κοινωνικοποίησης Κινητοποίηση των θεσμικών πόρων Διοικητική υποστήριξη Παροχή προγραμμάτων mentoring (Nick Jan M. et al, 2012)

Προγράμματα Mentoring Πεδία Εφαρμογής: Οργανισμοί Εταιρείες Στον ακαδημαϊκό χώρο (Πανεπιστήμια κλπ.) Είδη: Τυπικά Άτυπα

Μελέτη περίπτωσης (case study) Ο καθοδηγούμενος σας, Πέτρος θέλει να ανέβει στην ιεραρχία της εταιρείας στην οποία εργάζεστε και να πάρει προαγωγή. Σας ζητά να τον βοηθήσετε, μιλώντας στον προϊστάμενο για τη νέα πρόταση που θέλει να καταθέσει στη διοίκηση της εταιρείας. Ενώ έχετε κλείσει το ραντεβού με τον προϊστάμενο, μαθαίνετε από συνάδελφο σας ότι ο Πέτρος έχει υποκλέψει την πρόταση από έναν άλλο εργαζόμενο στο τμήμα του, ο οποίος όμως δεν έχει καταθέσει ακόμα την πρόταση στη διοίκηση.

Ερωτήματα Πως αισθάνεστε απέναντι στον Πέτρο; Ποιο είναι το επόμενο βήμα σας; Πότε χρειάζεται να κάνετε αυτές τις ενέργειες; Ποιοι είναι οι στόχοι σας σε αυτή την περίπτωση;

Ενδεικτική Βιβλιογραφία E. C. Carey and D. E. Weissman, “Understanding and finding mentorship: a review for junior faculty,” Journal of Palliative Medicine, vol. 13, no. 11, pp. 1373–1379, 2010. Georgia T. Chao, Mentoring Phases and Outcomes, JOURNAL OF VOCATIONAL BEHAVIOR 51, 15–28 (1997) ARTICLE NO. VB971591 Belle Rose Ragins, John L. Cotton, Mentor Functions and Outcomes: A Comparison of Men and Women in Formal and Informal Mentoring Relationships, Journal of Applied Psychology 1999, Vol. 84, No. 4, 529-550 James B. Rowley, The Good Mentor , Educational Leadership, May 1999 | Volume 56 | Number 8 Supporting New Teachers Pages 20-22