Δυσαριθμησία Καλησπεράκη Πόπη Τμήμα Ένταξης 7ου Δημ. Σχ. Ρεθύμνου
Η Δυσαριθμησία είναι μια ειδική μαθησιακή δυσκολία στα μαθηματικά. επίκτητη δυσαριθμησία τα παιδιά έχουν κατακτήσει τις βασικές μαθηματικές έννοιες αλλά εξαιτίας κάποιας εγκεφαλικής βλάβης ή ασθένειας παρουσιάστηκαν διαταραχές στις γνωστικές λειτουργίες που αφορούν την μαθηματική ικανότητα και σκέψη (Μπαφαλούκα, 2011). αναπτυξιακή δυσαριθμησία μαθηματική διαταραχή γνωστικού χαρακτήρα που συμβαίνει κατά τη διάρκεια ανάπτυξης του παιδιού
Σύμφωνα με μελέτες επηρεάζει 3.5%έως 6.5% του μαθητικού πληθυσμού. Δεν έχει βρεθεί διαφορά ως προς τη συχνότητα ανάμεσα σε αγόρια και κορίτσια.
Διάγνωση Σύμφωνα με το DSM- IV για να τεθεί η διάγνωση της Δυσαριθμησίας είναι απαραίτητο να πληρούνται από το άτομο τα παρακάτω διαγνωστικά κριτήρια: Η μαθηματική ικανότητα είναι σημαντικά κατώτερη από το αναμενόμενο , δεδομένων : Της χρονολογικής ηλικίας του ατόμου Της μετρηθείσας νοημοσύνης και Της εκπαίδευσης που λαμβάνει το άτομο
Η διαταραχή επιφέρει στο άτομο χαμηλή σχολική επίδοση Η διαταραχή επιφέρει στο άτομο χαμηλή σχολική επίδοση .Επίσης παρεμποδιζει πολλές από τις καθημερινές του δραστηριότητες που απαιτούν μαθηματική ικανότητα.
Ενδείξεις στην προσχολική ηλικία Δυσκολία στην αντίληψη των αριθμών αίσθηση χρόνου και χώρου ταξινόμηση αντικειμένων (μέγεθος, χρώμα) σειροθέτηση σύγκριση αντιστοίχιση ποσότητας
Δυσκολίες Έλλειμμα οπτικής αντίληψης Μορφής -πλαισίου Διάκρισης Έλλειμμα οπτικής αντίληψης Μορφής -πλαισίου Δεν ολοκληρώνει τις ασκήσεις μιας σελίδας «πηδάει» γραμμές όταν εκτελεί μια άσκηση Διαβάζει λάθος πολυψήφιους αριθμούς Διάκρισης Απεικονίζει καθρεπτικά αριθμητικά ψηφία(6 αντί 9) Αντιστρέφει τη σειρά των ψηφίων πολυψήφιων αριθμών κατά την αντιγραφή τους Δε διακρίνει σωστά τα νομίσματα Δε διακρίνει σωστά τους δείκτες του ρολογιού Δυσκολεύεται στην ερμηνεία και το χειρισμό μαθηματικών συμβόλων (Χ αντί +)
Χωρικής οργάνωσης Δυσκολεύεται να γράψει τους αριθμούς πάνω στη γραμμή του τετραδίου Δυσκολεύεται στη διάκριση του «δεξιά»και «αριστερά» Δυσκολεύεται στη διάκριση των μεγεθών των σχημάτων Δυσκολεύεται να γράψει κλασματικούς αριθμούς Μεταφέρει κρατούμενα σε λάθος στήλες στην εκτέλεση πράξεων Δυσκολεύεται στη χρήση της αριθμητικής γραμμής Δυσκολεύεται στη σύγκριση πολυψήφιων αριθμών Δυσκολεύεται στην κατασκευή και ερμηνεία γραφημάτων
Έλλειμμα ακουστικής αντίληψης Δυσκολεύεται στις προφορικές ασκήσεις Δυσκολεύεται στην επίλυση προβλημάτων που παρουσιάζονται μόνο προφορικά Συγχέει όρους που μοιάζουν φωνολογικά (π.χ.τριακοστός και τετρακοσιοστός)
Έλλειμμα λεπτής κινητικότητας Γράφει δραματικά αργά Κάνει λάθη κατά τη γραφή των αριθμών Δυσκολεύεται να προσαρμόσει το μέγεθος των ψηφίων που γράφει στο διαθέσιμο χώρο
Έλλειμμα μνήμης Βραχύχρονης Δυσκολεύεται στη συγκράτηση νέων μαθηματικών δεδομένωνων Ξεχνά τα βήματα ενός αλγορίθμου Μακρόχρονης Δυσκολεύεται στην ανάκληση μαθηματικών δεδομένων Ξεχνά τα βήματα ενός αλγόριθμου Εργαζόμενης Δυσκολεύεται να λέει την ώρα Δυσκολεύεται στην επίλυση προβλημάτων και ασκήσεων με πολλά βήματα.
Έλλειμμα λόγου Προσληπτικού Εκφραστικού Δυσκολεύεται στην κατανόηση των μαθηματικών όρων (συν,υπόλοιπο ,κρατούμενο κ.τ.λ.) Εκφραστικού Δυσκολεύεται στην προφορική περιγραφή των βημάτων ενός αλγόριθμου/στρατηγικής που ακολουθεί
Έλλειμμα αφαιρετικού συλλογισμού Δυσκολέυεται στην κατανόηση μαθηματικών συμβόλων(=,>,<) Δυσκολεύεται στην επίλυση προφορικών προβλημάτων Δυσκολεύεται στη σύγκριση μεγεθών και ποσοτήτων Δυσκολεύεται να μετατρέψει γλωσσικές ή αριθμητικές πληροφορίε ς σε εξισώσεις Μαθησιακές δυσκολίες ειδικές έννοιες και χαρακτηριστικά Σουζάνα Παντελιάδου – Γιώργος Μπότσας,Βόλος 2007
Δυσκολίες στην ενήλικη ζωή στο χειρισμό χρημάτων(ψώνια,ρέστα,φόροι κ.λ.π.) στον προσανατολισμό σε ένα καινούριο τόπο στη διαχείρηση του χρόνου (ασυνέπεια στα ραντεβού) όπως και σε οτιδήποτε μπορεί να βασίζεται στα μαθηματικά (π.χ. στατιστική).
2.https://www.youtube.com/watch?v=n3x8fIdsla4(dysclculia number phile) Brian Butterworth (Κέντρο Εκπαιδευτικής Νευροεπιστήμης στο UCL )
Παρέμβαση από τον δάσκαλο Ειδικής Αγωγής Παρέμβαση από τον δάσκαλο Ειδικής Αγωγής Ο δάσκαλος επισημαίνει τις πιθανές ενδείξεις. Παραπομπή για έγκυρη και έγκαιρη διεπιστημονική διάγνωση αξιολόγηση.* Στοχοθεσία σε συνεργασία με το μαθητή. Ενδιαφέρον και κίνητρα για προσπάθεια. Μικροί στόχοι και συνεχής αναστοχοθέτηση. Σχεδιασμός και εφαρμογή εξατομικευμένου προγράμματος. Ενίσχυση συναισθηματικού τομέα(ενίσχυση αυτοεκτίμησης). Αξιοποίηση των ταλέντων του. Μείωση απαιτήσεων από το δάσκαλο της τάξης,διαφορετική αξιολόγηση. Καλλιέργεια ενταξιακού κλίματος στο σχολείο. Συνεργασία με τους γονείς (τι είναι η δυσαναγνωσία,αντιμετώπιση, τρόπος μελέτης, ενεργή συμμετοχή στα δρώμενα του σχολείου, εξωσχολικές δραστηριότητες κ.λ.π). Συνεργασία με εξωτερικούς φορείς.
Αντιμετώπιση δυσκολιών σε βασικές έννοιες Εξάσκηση για την απόκτηση των εννοιών Ταξινόμισης-σειροθέτησης –διατήρησης Αρίθμησης ,απαρίθμησης (μέτρηση από οποιοδήποτε σημείο,αντίστροφη μέτρηση) Με αναπαράσταση των εννοιών πραξιακά,εικονιστικά,συμβολικά και χρήση ανάλογου λεξιλογίου
Στην ανάγνωση και γραφή των αριθμών Στη θεσιακή αξία του αριθμού Απομνημόνευση βασικών αριθμητικών δεδομένων Στην εκτέλεση πράξεων(χρήση αλγορίθμων) Στη λύση προβλημάτων Στη διαχείρηση χρημάτων
Τεχνικές για ενεργή συμμετοχή των μαθητών με δυσκολίες στα Μαθηματικά Τεχνικές για ενεργή συμμετοχή των μαθητών με δυσκολίες στα Μαθηματικά Η απόδειξη της αναγκαιότητας των Μαθηματικών στην καθημερινότητα Αντιμετώπιση του άγχους των Μαθηματικών Καλλιέργεια θετικής στάσης
Προγραμματισμός της τάξης ως ενιαίο σύνολο και η ενθάρρυνση της ενεργητικής συνεργατικής μάθησης. Η οργάνωση της τάξης σε ομάδες με ανάμεικτες ικανότητες ( επιτρέπει την κατανομή των απαντήσεων σε κάθε δραστηριότητα, έτσι ώστε ένα μέρος από αυτές τις ερωτήσεις να μπορούν να αντιμετωπιστούν από όλα τα παιδιά).
Η χρήση εναλλακτικών δραστηριοτήτων η ανάπτυξη και αξιοποίηση ενός πλούσιου διδακτικού περιβάλλοντος με ποικιλία διδακτικών μέσων και υλικών: εκπαιδευτικό υλικό παιχνίδια κατασκευές αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών - μαθηματικών λογισμικών.
Παρέμβαση στην οικογένεια Αποδοχή του παιδιού Ρεαλιστικοί στόχοι Συνεργασία με δασκάλους και ειδικότητες που συμμετέχουν στη διαμόρφωση της παρέμβασης Ενίσχυση της προσπάθειας και όχι μόνο της επιτυχίας Απεμπλοκή από τη βαθμολογία Οργάνωση χρόνου /χώρου διαβάσματος Εκμάθηση δεξιοτήτων διαβάσματος. Υγιές, ισορροπημένο και ασφαλές περιβάλλον.
Πηγές Μαθησιακές δυσκολίες Βασικές έννοιες και χαρακτηριστικά Σουζάνα Παντελιάδου -Γιώργος Μπότσας,Βόλος 2007 Οι αριθμοί ....πέρα απ΄ τους κανόνες Γιάννης Καραγιαννάκης Αθήνα 2012 Διδακτικές προσεγγίσεις και πρακτικές για μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες Σουζάνα Παντελιάδου – Φαίη Αντωνίου,Βόλος 2008 Μαθησιακές Δυσκολίες στα Μαθηματικά Ιωάννης Αγαλιώτης Αθήνα 2000 Προσαρμογές Αναλυτικών Προγραμμάτων για τα Μαθηματικά και τις Φυσικές Επιστήμες στο Δημοτικό Μ.Τζεκάκη,Γ.Μπάρμπας,Γ. Καλκάνης Αθήνα 2008