Μάριος Χαϊνταρλής Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Α. ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ 1. Ιστορική αναδρομή: α) Η πράξη ρυμοτομίας, τακτοποίησης, προσκύρωσης και αναλογισμού αποζημίωσης (“πράξη ρυμοτομίας”) του ν.δ. του 1923 [άρθρο 32 επ.) β) Η πράξη εφαρμογής του ν. 1337/1983 (σχετικά τα άρθρα 8 [εισφορά σε γη] και 12 [εφαρμογή πολεοδομικής μελέτης] 2. Περιεχόμενο της πράξης ρυμοτομίας: (επακριβής προσδιορισμός των ρυμοτομούμενων τμημάτων, των διενεργούμενων προσκυρώσεων και τακτοποιήσεων και των «αποζημιώσεων» που αντιστοιχούν) 2 α. Περιεχόμενο της πράξης εφαρμογής: (όσα καλύπτει η “πράξη ρυμοτομίας” και επιπλέον: α) προσδιορισμός της εισφοράς σε γη, β) και διά του προσδιορισμού τίθενται οι βάσεις για τον υπολογισμό της εισφοράς σε χρήμα 3. Βασική επισήμανση: Η πράξη εφαρμογής περιέχει όλες τις ενέργειες που είναι αναγκαίες για την υλοποίηση του Ρυμοτομικού Σχεδίου Εφαρμογής (πολεοδομικής μελέτης)
Β. ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΝΟΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ 1. Ατομική Διοικητική Πράξη (γενικού περιεχομένου) 2. Δεν εντάσσεται στο πεδίο του πολεοδομικού σχεδιασμού ή εντάσσεται οριακά / κυρίαρχος ο εκτελεστικός (εφαρμοστικός) της χαρακτήρας 3. Ο διαπλαστικός χαρακτήρας της Πράξης Εφαρμογής (δημιουργεί νέα ιδιοκτησιακά δικαιώματα) 4. (Υποχρεωτική τήρηση διατυπώσεων δημοσιότητας κατά τη φάση της εκπόνησής της (πριν από την κύρωση – έγκρισή της) 5. Εγκρίνεται – μετά την καλλικρατική νομοθεσία (ν. 3852/2010) – από τον οικείο (αιρετό) Περιφερειάρχη
Γ1. ΑΛΛΑ ΘΕΜΑΤΑ 1. Δικαστικός έλεγχος των Πράξεων Εφαρμογής (εφικτός στο πλαίσιο της ακυρωτικής διαδικασίας, καθότι η πράξη εφαρμογής είναι ατομική διοικητική πράξη, προσβολή αυτής στο οικείο Διοικητικό Εφετείο) 2. Διόρθωση – Τροποποίηση (ανάκληση) Πράξης Εφαρμογής (πρόβλεψη στο ν. 3012/2002 για ανάκληση υπό τις εξής προϋποθέσεις: α) για λόγους νομιμότητας, β) για πλάνη περί τα πράγματα, γ) μέσα σε εύλογο χρόνο δ) η ανάκληση δεν πρέπει να προσκρούει στις αρχές της καλής πίστης και της ασφάλειας δικαίου» 3. Ο νέος νόμος 4315/2014 (ΦΕΚ Α’ 269) και οι περιεχόμενες σε αυτόν θεμελιώδεις αλλαγές (α) ενιαιοποίηση της εισφοράς σε γη σε όλες τις περιπτώσεις, ήτοι για όλους τους οικισμούς, β) αλλαγή της κλιμάκωσης της εισφοράς με κάποιος όφελος για τις μεγάλες ιδιοκτησίες και γ) αλλαγή της κρίσιμης ημερομηνίας για τον υπολογισμό της εισφοράς σε σχέση με το χρόνο δημιουργίας των ακινήτων (από σε )
Γ2. ΑΛΛΑ ΘΕΜΑΤΑ Κρίσιμες έννοιες για την εφαρμογή ενός σχεδίου α) Προσκύρωση - γενική έννοια της προσκύρωσης (αφαίρεση ιδιοκτησίας από α’ ιδιοκτήτη και απονομή σε β’ ιδιοκτήτη) Κοινή προσκύρωση (αφαίρεση ιδιοκτησίας λόγω μη αρτιότητας και αδυναμίας απόκτησής της) β) Τακτοποίηση ( σημαίνει την ανταλλαγή εδαφικών τμημάτων γης μεταξύ ιδιοκτησιών για την απόκτηση σωστής διάταξης ή/και αρτιότητας από τα ακίνητα Σημείωση - Γενικός κανόνας: Προηγείται η τακτοποίηση της προσκύρωσης γ) Αρτιότητα (ι) κατά κανόνα και ιι) κατά παρέκκλιση (σημαίνει το να ανταποκρίνεται ένα οικόπεδο σε ορισμένες πολεοδομικές προϋποθέσεις: εμβαδόν, πρόσωπο και μορφή) δ) Κατάτμηση ( νοείται η διαίρεση ενός ακινήτου σε δύο ή περισσότερα ακίνητα είτε από το νόμο είτε από την ιδιωτική βούληση) ε) Ρυμοτομική απαλλοτρίωση / δέσμευση της ιδιοκτησίας στ) Αποζημίωση, («αυτοαποζημίωση»)