ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Ι. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ Θεολόγος Καθηγητής DEA Εκκλησιαστικής Ιστορίας ΑΠΘ Δρ. Θεολογίας ΑΠΘ a a Π Ε Ι Ρ Α Μ Α Τ Ι Κ Ο Γ Ε. Λ. Μ Υ Τ Ι Λ Η Ν Η Σ Τ Ο Υ Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Υ Α Ι Γ Α Ι Ο Υ

ΜΝΗΜΗ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ 30 Ιανουαρίου 2016 Σπάνια εικόνα των Τριών Ιεραρχών, Εμμανουήλ Τζάνες, 1669, Ιδιωτική Συλλογή

Ο διάλογος Θεολογίας και Επιστήμης

ΠΡΟΛΟΓΙΣΜΑ· Θοδωρής Καλίτσας [1] Η σημερινή γιορτή των γραμμάτων, κορυφαία γιορτή της παιδείας μας, τιμά με αδιαμφισβήτητο διαχρονικό κύρος τη συμβολή των Τριών Ιεραρχών στη θεμελίωση του θεσμού της παιδείας, επάνω στις αιώνιες αλήθειες των πνευματικών αξιών, της παράδοσης και του ανθρωπισμού. Οι Τρεις Ιεράρχες δεν υπήρξαν ούτε κυβερνήτες, ούτε νομοθέτες, ούτε κρατικοί λειτουργοί. Καθ’ όλη τη διάρκεια του βίου τους στάθηκαν ποιμένες και παιδαγωγοί του λαού και με ιδιαίτερη ευαισθησία φόρτισαν τη διαδικασία της αγωγής, με όλα εκείνα τα στοιχεία που συνθέτουν το εκκλησιαστικό ήθος. Δεν περιορίστηκαν μόνο στη θεολογική διδασκαλία, αλλά όντας μεγάλες πνευματικές μορφές, υπήρξαν και μεγάλοι αγωνιστές, αναπτύσσοντας αξιόλογη κοινωνική και πολιτική δράση.

ΠΡΟΛΟΓΙΣΜΑ· Θοδωρής Καλίτσας [2] Με το έργο και τους αγώνες τους συνέγειραν πλήθη, θεμελίωσαν συλλογικές ταυτότητες, άσκησαν οξύ κοινωνικό έλεγχο, και σθεναρά αντιτάχθηκαν στην κρατική αυθαιρεσία. Ξεκινώντας απ’ αυτές τις διαπιστώσεις, θα μπορούσε κανείς να οδηγηθεί στη σκέψη ότι η καθιέρωση της κοινής γιορτής τους, περί τα μέσα του 11 ου αιώνα, ως αυτοτελές και μοναδικό γεγονός, αποτελεί μια πράξη που δεν μπορεί να είναι ουδέτερη, έξω δηλαδή από τα εκπαιδευτικά πράγματα. Όταν κανείς τη δει ιστορικά και θεολογικά, θα διαπιστώσει ότι η εορτή σκοπό έχει να ανακαλέσει στη μνήμη πρόσωπα, που ως στάση ζωής, ως σκέψη, εκφράζουν την ιδιαιτερότητα μιας εποχής, που αν και έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί, μπορεί να μπολιάσει και να ενδυναμώσει τα σημερινά εκπαιδευτικά δρώμενα.

ΚΥΡΙΟ ΜΕΡΟΣ· Γιώργος Χατζηλάμπρου Με τις σκέψεις αυτές κατά νου, ας προσπαθήσουμε να δούμε την γιορτή των Τριών Ιεραρχών, και την ενδεχόμενη σημασία της σήμερα, υπό ένα διαφορετικό πρίσμα. Μακριά από τα συνήθη στερότυπα που κατά κόρον ακούγονται κάθε χρόνο, ας τολμήσουμε μια διαφορετική θεώρηση της μνήμης τους. Αυτή έχει σχέση με σχέση της Θεολογίας με την Επιστήμη. Θα προβάλουμε, λοιπόν, ένα 15λεπτο video, στο οποίο όπως θα διαπιστώσετε, ένας εκ των Τριών Ιεραρχών, ο Μέγας Βασίλειος, με το έργο του στην εξαήμερο δημιουργία, διαλέγεται ανοικτά με την επιστήμη. Άλλωστε σήμερα το έργο του αυτό αποτελεί πηγή έμπνευσης σε κορυφαίους επιστήμονες, όπως είναι ο Γιώργος Γραμματικάκης, του οποίου δύο συμμαθητές μας, αμέσως μετά την προβολή του video, θα σας διαβάσουν δύο αποσπάσματα από το έργο του: Αυτοβιογραφία του Φωτός.

episodio-10-to-somatidio-tou-theou.html

ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑΚΗΣ, Η αυτοβιογραφία του φωτός, Εκδ. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2006, ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑΚΗΣ, Η αυτοβιογραφία του φωτός, Εκδ. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2006, 75-76

Κατερίνα Στόικου, Α3 / Γιώργος Χατζηλάμπρου, Α3 Θοδωρής Καλίτσας, Β1 Χ Ρ Ο Ν Ι Α Π Ο Λ Λ Α Κ Α Ι … Π Ε Ρ Ι Σ Σ Ο Τ Ε Ρ Ο … Φ Ω Σ ΤΗ ΓΙΟΡΤΗ ΕΤΟΙΜΑΣΑΝ ΚΑΙ ΕΠΙΜΕΛΗΘΗΚΑΝ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ / ΤΡΙΕΣ: