CASH BOOK ΒΙΒΛΙΟ ΤΑΜΕΙΟΥ
Καθολικό Βιβλίο ► Όλοι οι λογαριασμοί τηρούνται σε ένα βιβλίο ο οποίος λέγεται Γενικό Καθολικό-General Ledger (εμπορεύματα, έσοδα, έξοδα κλπ). ► Υπάρχει το καθολικό χρεωστών – Debtor Ledger δηλαδή βιβλίο χρεωστών (αυτών που χρωστάνε στην εταιρία) και το καθολικό πιστωτών – Creditor Ledger δηλαδή το βιβλίο πιστωτών (αυτών που τους χρωστάει η εταιρία).
Βοηθητικά Λογιστικά Βιβλία/Subsidiary Books Εκτός από τα πιο πάνω βιβλία καθολικού υπάρχουν επίσης τα βοηθητικά λογιστικά βιβλία. Κάθε συναλλαγή που διενεργείται καταχωρίζεται πρώτα σε ένα από αυτά, ανάλογα με την περίπτωση, και μετά μεταφέρεται στα καθολικά που αφορά, ώστε να ενημερωθούν οι σχετικοί λογαριασμοί. Το Cash Book και το Petty Cash Book είναι δύο είδη βοηθητικών λογιστικών βιβλίων. Εκτός από τα πιο πάνω βιβλία καθολικού υπάρχουν επίσης τα βοηθητικά λογιστικά βιβλία. Κάθε συναλλαγή που διενεργείται καταχωρίζεται πρώτα σε ένα από αυτά, ανάλογα με την περίπτωση, και μετά μεταφέρεται στα καθολικά που αφορά, ώστε να ενημερωθούν οι σχετικοί λογαριασμοί. Το Cash Book και το Petty Cash Book είναι δύο είδη βοηθητικών λογιστικών βιβλίων.
Βιβλίο Ταμείου/Cash Book Οι πιο πολλές συναλλαγές κάθε επιχείρησης αναφέρονται στην είσπραξη και πληρωμή χρημάτων είτε με τη μορφή μετρητών είτε επιταγών είτε καρτών. Αποτελεί επομένως πραγματική ανάγκη, η καταγραφή των εισπράξεων και πληρωμών να γίνεται σε χωριστό βιβλίο το οποίο μπορεί να τηρείται και από ειδικό υπάλληλο, τον ταμία.
Βιβλίο Ταμείου/Cash Book Ο ταμίας πρέπει να στηρίζει όλες τις εισπράξεις και πληρωμές του σε κατάλληλες αποδείξεις. Αυτές οι αποδείξεις αποτελούν αποδεικτικά στοιχεία για σκοπούς ελέγχου, μεταφοράς συναλλαγών στο βιβλίο ταμείου και δικαιολογητικά για την ενημέρωση των σχετικών λογαριασμών.
Βιβλίο Ταμείου/Cash Book ► Στην αριστερή πλευρά αυτού του βιβλίου, δηλαδή στη χρέωση, καταχωρίζονται οι εισπράξεις (receipts) δηλαδή αυτά που έχει και παίρνει και στη δεξιά πλευρά οι πληρωμές (payments) δηλαδή αυτά που δίνει. ► Η γραμμογράφηση του διαφέρει από άλλους λογαριασμούς του καθολικού στον αριθμό των στήλων, αφού υπάρχουν τρεις στήλες ποσών τόσο στη χρέωση όσο και στην πίστωση. Σε αυτές τις 3 στήλες καταχωρίζονται οι εκπτώσεις, τα μετρητά και η κίνηση της τράπεζας.
Βιβλίο Ταμείου/Cash Book ► Το βιβλίο ταμείου επειδή έχει τρεις στήλες για ποσά στη χρέωση και τρεις στην πίστωση, ονομάζεται Τρίστηλο Βιβλίο Ταμείου (Three- Column Cash Book). Θεωρείται επίσης πως έχει διπλή ιδιότητα. Είναι δηλαδή καθολικό γίατί περιλαμβάνει τους δύο βασικούς λογαριασμούς (Ταμείο και Τράπεζα) και είναι και ταυτόχρονα βοηθητικό γιατί συγκεντρώνει όλες τις ταμειακές πράξεις πριν αυτές καταχωριστούν σε άλλους λογαριασμούς.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ► Στη στήλη Αναφορά (Folio) γράφεται το όνομα του καθολικού που έγινε η συμπλήρωση της διπλογραφίας. ► Κάθε φορά που κλείνει το ταμείο, τα ολικά των εκπτώσεων μεταφέρονται στο Γενικό Καθολικό (δεν χρειάζεται τεχνητό κλείσιμο). ► Αν παρουσιαστεί περίπτωση ακύρωσης έκπτωσης, λόγω επιστροφής εμπορευμάτων, η σχετική εγγραφή γίνεται στο ημερολόγιο διαφόρων πράξεων και όχι στο βιβλίο ταμείου.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ► Η είσπραξη επιταγών δεν χρεώνεται πλέον απευθείας στην τράπεζα αλλά στο ταμείο όπως και τα μετρητά και κατά διαστήματα γίνεται κατάθεση τους στην τράπεζα μαζί με τα μετρητά. ► Η συμπλήρωση της διπλογραφίας γίνεται μέσα στους λογαριασμούς που βρίσκονται στο Γενικό Καθολικό και στα Καθολικά Χρεωστών και Πιστωτών.
Παράδειγμα Ο έμπορος Α. Δημητρίου έχει την 1 η Ιανουαρίου 2011, 3000 ευρώ μετρητά και κατάθεση στην τράπεζα. Στη συνέχεια κάνει τις ακόλουθες συναλλαγές: Ο έμπορος Α. Δημητρίου έχει την 1 η Ιανουαρίου 2011, 3000 ευρώ μετρητά και κατάθεση στην τράπεζα. Στη συνέχεια κάνει τις ακόλουθες συναλλαγές: ► 2 Ιαν. Αγοράζει εμπορεύματα 8000 ευρώ με επιταγή ► 4 Ιαν. Πωλεί εμπορεύματα 6000 ευρώ (3000 με επιταγή και 3000 σε μετρητά)
► 7 Ιαν. Ο χρεώστης Α. Ανδρέου καταβάλλει ευρώ με επιταγή για την πλήρη εξόφληση χρέους του ευρώ. ► 10 Ιαν. Εκδίδει επιταγή ευρώ στη διαταγή του πιστωτή Γ. Νικολάου για εξόφληση χρέους ευρώ. ► 14 Ιαν. Αποσύρει για προσωπικά του έξοδα 500 ευρώ σε μετρητά.
► 15 Ιαν. Καταθέτει στην τράπεζα ευρώ (Το ποσό αυτό περιλαμβάνει και τις δύο επιταγές των και ευρώ). ► 18 Ιαν. Πληρώνει μισθούς και ημερομίσθια ευρώ με επιταγές. ► 20 Ιαν. Παίρνει επιταγή ευρώ από το Γ. Γεωργίου στον οποίο χορήγησε έκπτωση 140 ευρώ. ► Πληρώνει ασφάλιστρα 650 ευρώ σε μετρητά. ► Ζητείται η καταχώρηση των πιο πάνω συναλλαγών στο Τρίστηλο Βιβλίο Ταμείου.