Μελέτη Περιβάλλοντος Γ΄ & Δ΄ Δημοτικού Εποικοδομητική προσέγγιση Σχολικός Σύμβουλος Π.Ε. Κιλκίς Παπαδόπουλος Πάρης Παιδαγωγική Συνάντηση Χαλκιδική Αρναία, 29 Aπριλίου 2014

Ποικιλία επιστημονικών κλάδων Κοινωνικές επιστήμες (Ιστορία, Θρησκευτικά, Κοινωνιολογία, Οικονομία Αγωγή του Πολίτη). Περιβαλλοντικές επιστήμες Φυσικές επιστήμες (Γεωγραφία, Φυσική, Χημεία, Βιολογία).

Δομή & Μεθοδολογία της Μελέτης Περιβάλλοντος Ενότητες-Ευκαιριακές ενότητες-Κεφάλαια Εννοιολογικός χάρτης (Προκαταβολικός Οργανωτής) Κεντρικό ερώτημα Καθοδηγούμενη Ανακάλυψη Μαθητική ομάδα Δημιουργία προβληματικής κατάστασης

Αξιολόγηση Δραστηριότητες διαβαθμισμένης δυσκολίας Απαιτητικές με * Φύλλα Αξιολόγησης (Δραστηριότητες Ανασκόπησης)

Αξιολόγηση Αντίστοιχη με τους διδακτικούς στόχους & τη μεθοδολογία που χρησιμοποίησε ο/η εκπαιδευτικός Στόχος δράσης- Αποτίμηση της δράσης Γνωστικός στόχος-Με αντίστοιχη άσκηση που ζητά από το μαθητή (προφορικά η γραπτά) να εξηγήσει τι κατάλαβε *Τα κείμενα αναφοράς δεν προσφέρονται για αποστήθιση, αλλά ως οργάνωση της πληροφορίας.

Δόμηση της μάθησης στις Φυσικές Επιστήμες Μαθητής Γνώση Πληροφορίες Γνωστική διαδικασία κοινωνικά προσδιορισμένη

Μελέτη Περιβάλλοντος Κατ΄ εξοχήν διαθεματικό γνωστικό αντικείμενο Διαθεματικές έννοιες, όπως: χώρος (τόπος), χρόνος, άτομο / ομάδα, αλληλεπίδραση, πολιτισμός, κτλ. Άξονας οργάνωσης

Διερευνητική- Ανακαλυπτική μάθηση Προκαλώ το ενδιαφέρον ( Εκπαιδευτικός) Αναζητώ, υποθέτω, ερευνώ, συνεργάζομαι, ρωτάω, απαντώ (μαθητής) μετωπική διδασκαλία και μάθηση

Διερευνητικές διαδικασίες στην τάξη Συλλογή & διαχείριση πληροφοριών Καταγραφή παρατηρήσεων Διατύπωση υποθέσεων Εξαγωγή συμπερασμάτων

Διερευνητικά εργαλεία στην τάξη Ιστοσελίδες- Wiki Εκπαιδευτικό λογισμικό Δημοτικού  on line  Τα λογισμικά του ΠΙ για τα μαθήματα του Δημοτικού http://ebooks.edu.gr ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Διερευνητικά εργαλεία στην τάξη Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ Ο κύκλος του νερού σε πολυμεσικό περιβάλλον για μικρούς μαθητές  Η ΠΥΞΙΔΑ Δραστηριότητα αναγνώρισης των σημείων του ορίζοντα  ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Μαθαίνω τα όργανα που απαρτίζουν τα τέσσερα βασικά συστήματα του ανθρώπινου σώματος  Εικονικός ζωολογικός κήπος (BBC) Καλλιστώ  Μέσα από ένα παιχνίδι μαθαίνουν τα παιδιά για τη ζωή της καφέ αρκούδας. ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ  (ΣΠΑΝΙΕΣ ΦΩΤΟΣ & ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ ΑΥΤΩΝ) Το σταυρόλεξο των ποταμών και των λιμνών  ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ-ΓΙΑ-Β΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ - «Φυτά –σταυρόλεξο»   ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ-ΓΙΑ-Β΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ - ΠΕΡΑ ΣΤΟΥΣ ΠΕΡΑ ΚΑΜΠΟΥΣ  Παζλ. Β΄Δημοτικού– Δημιουργία ΔΑΣΟΣ Παζλ.Β΄Δημοτικού ΘΑΛΑΣΣΑ   Παζλ, Β΄Δημοτικού

Διερευνητικά εργαλεία στην τάξη

Διερευνητικά εργαλεία στην τάξη http://ts.sch.gr/repo/online-packages/dim-meleti-perivallontos-a-d/data/d07-web/MELETH/www/

Διερευνητικά εργαλεία στην τάξη

Διερευνητικά εργαλεία στην τάξη

H γωνιά των Φυσικών Επιστημών

Ποιος είναι ο σκοπός μας; Ερμηνεία του κόσμου που μας περιβάλλει μέσα από την άσκηση μαθητών και μαθητριών στις επιστημονικές διαδικασίες, ώστε μέσα από αυτή να ανακαλύπτουν τη γνώση για τον εαυτό τους, ενώ παράλληλα θα ασκούνται στη λύση προβλημάτων

Ανάπτυξη επιστημονικών διαδικασιών Παρατήρηση (Προσοχή στη λεπτομέρεια και ικανότητα διάκρισης στοιχείων) Υποθέσεις Προβλέψεις Χειρισμός υλικών Μετρήσεις Επικοινωνία με τη χρήση επιστημονικού λεξιλογίου Υποβολή ερωτημάτων που μπορούν να απαντηθούν μέσω έρευνας;

Χρήση επιστημονικού λεξιλογίου Θα βοηθήσει η σωστή χρήση του όρου το παιδί να κατανοήσει; Πειράζει αν δε χρησιμοποιηθεί η σωστή λέξη; Η απάντηση είναι ΝΑΙ αν θέλω να διακρίνω ένα γεγονός από ένα φαινόμενο. SOS Δημιουργία σύγχυσης π.χ. η ζάχαρη διαλύεται, δεν εξαφανίζεται δε λιώνει

Ερωτήματα που μπορούν να απαντηθούν μέσω έρευνας Ποια από τις παρακάτω προτάσεις αποτελεί επιστημονικό ισχυρισμό; Α. Το φεγγάρι αποτελείται από πράσινο τυρί. Β. Λογικά όντα υπάρχουν κάπου αλλού στο Σύμπαν. Γ. Ο Αϊνστάιν είναι ο μεγαλύτερος φυσικός του 20ου αιώνα.

Απάντηση Μόνο η πρώτη πρόταση είναι επιστημονική γιατί όχι μόνο θα μπορούσε να αποδειχτεί αλλά έχει ήδη αποδειχτεί ότι είναι λανθασμένη. Η δεύτερη πρόταση λογική ή όχι, είναι υποθετική. Η τρίτη είναι δογματική και δεν υπάρχει τρόπος να ελεγχθεί το λάθος της.

Ο πιο σπουδαίος απλός παράγοντας που επηρεάζει τη μάθηση είναι αυτό που ο μαθητής ήδη γνωρίζει. Bρες το και δίδαξέ τον σύμφωνα με αυτό.

Οργάνωση τάξης Η εργασία σε ομάδες Η συζήτηση στην ομάδα

(1)Προσανατολισμός Αφορά το ξεκίνημα της διδασκαλίας που είναι απαραίτητο να είναι καλά οργανωμένο, ώστε να τραβήξει την προσοχή και το ενδιαφέρον των μαθητών.

(2)Ανάδειξη ιδεών Υπάρχουν αρκετοί τρόποι με τους οποίους μπορούμε να πετύχουμε ανάδειξη των ιδεών των μαθητών. Ο πιο απλός είναι να παρακολουθήσουμε τι λένε ή να κάνουμε διάλογο μαζί τους. Αυτό μπορεί να γίνει άτυπα σε εξατομικευμένη βάση κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων στην τάξη ή πιο συστηματικά, σε συζήτηση μικρών ομάδων.

Διδακτικές στρατηγικές: Οι ερωτήσεις Οι ερωτήσεις δεν εισάγονται με τα γνωστά «πώς» και «γιατί». Δομούνται συντακτικά κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να τονίζεται το προσωπικό στοιχείο, η έκφραση γνώμης και το κλίμα ελευθερίας μέσα στο οποίο θα γίνει στη συνέχεια η συζήτηση. Συνηθισμένες διατυπώσεις είναι οι εξής: «Πολλοί άνθρωποι νομίζουν ότι... Εσύ τι νομίζεις;» «Συχνά παρατηρούμε ότι... Πώς νομίζεις εσύ ότι μπορεί να εξηγηθεί;» «Κοίταξε αυτές τις εικόνες. Τι δείχνουν; Εσύ πώς το ερμηνεύεις;»

Χάρτες εννοιών Οι χάρτες εννοιών αποτελούν: Μεταγνωστικά εργαλεία Λειτουργικά εργαλεία Εναλλακτικό εργαλείο αξιολόγησης.

(3)ΑΝΑΔΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΙΔΕΩΝ Αποτελείται από δύο επιμέρους φάσεις: Φάση της δοκιμασίας των ιδεών και καταγραφής των αποτελεσμάτων της. Φάση της εισαγωγής του επιστημονικού προτύπου.

(3) Εισαγωγή του επιστημονικού προτύπου Προβλέψεις ιδέες μαθητών ≠ Πραγματικότητα ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

(4) Εφαρμογή Λειτουργικότητα Τα παιδιά συσχετίζουν αυτά που έμαθαν με τις εμπειρίες της καθημερινής ζωής.

(5) Ανασκόπηση Αναγνωρίζουν τη σπουδαιότητα αυτών που ανακάλυψαν Οι μαθητές: Αναγνωρίζουν τη σπουδαιότητα αυτών που ανακάλυψαν Συγκρίνουν τις αρχικές με τις νέες τους απόψεις

Με μια ματιά Προσανατολισμός Ανάδειξη ιδεών Αναδόμηση ιδεών Εφαρμογή Ανασκόπηση (Επανεξέταση)

1 Προσανατολισμός 4 2 Μελέτη Περιβάλλοντος Ανάδειξη ιδεών Εφαρμογή 3 5 Αναδόμηση ιδεών Ανασκόπηση

Παράδειγμα

Χρόνος. Η ενότητα έχει σχεδιαστεί να ολοκληρωθεί σε 4 διδακτικές ώρες. ΕΝΟΤΗΤΑ 5. ΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑ (Φυσικές Επιστήμες - Σύστημα και Σχέσεις) Εισαγωγικό ενότητας ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Από πού παίρνουμε ενέργεια; ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. Ενέργεια, τροφή, ζωή ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ Χρόνος. Η ενότητα έχει σχεδιαστεί να ολοκληρωθεί σε 4 διδακτικές ώρες.

1. Διδακτικοί Στόχοι Να υπολογίσουν ποιες ώρες του εικοσιτετραώρου χρειάζονται περισσότερη ενέργεια ανάλογα με τις δραστηριότητές τους. Να καταγράψουν τροφές σε συνδυασμό με τις ώρες της ημέρας που συνηθίζουν να τρώνε καθεμία απ’ αυτές. Να περιγράψουν τις μετατροπές της ενέργειας μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα («Το ταξίδι της ενέργειας»).

2. Διδακτικοί Στόχοι Να κατασκευάσουν τροφικές αλυσίδες και τροφικές πυραμίδες. Να συνειδητοποιήσουν την αλληλεξάρτηση των ζωντανών οργανισμών στις τροφικές πυραμίδες. Να αξιολογήσουν την ανάγκη ύπαρξης όλων των ειδών για την ισορροπία στη φύση.

Η έννοια της ενέργειας Καταλαβαίνουμε τι είναι και ποια είναι η σημασία της για τη ζωή μας αλλά αν μας ζητήσει κάποιος να δώσουμε έναν ορισμό για το τι είναι η ενέργεια αυτό είναι πάρα πολύ δύσκολο.

Η έννοια της ενέργειας Ενέργεια, είναι η ικανότητα ενός σώματος ή συστήματος να παράγει έργο. Το παιδί δεν μπορεί να αντιληφθεί τόσο την έννοια της ενέργειας, όσο τα αποτελέσματά της. Η ενέργεια με την οποία τροφοδοτείται ο πλανήτης μας προέρχεται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τον Ήλιο.

Έρευνα

Αποτελέσματα

(1)Προσανατολισμός

(2)Ανάδειξη ιδεών Πού βρήκαν όμως την ενέργεια οι τροφές της εικόνας; (2)Ανάδειξη ιδεών Πού βρήκαν όμως την ενέργεια οι τροφές της εικόνας;

(2)Ανάδειξη ιδεών

(3)Αναδόμηση Ιδεών Φωτοσύνθεση (3)Αναδόμηση Ιδεών Φωτοσύνθεση Photosynthesis - Full Lesson - Kids-www.makemegenius.com -One of the best Indian education website.avi

Εφαρμογή

Τετράδιο εργασιών

Τροφική αλυσίδα

Απλή & σύνθετη τροφική αλυσίδα

ΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Σιελογόνοι αδένες στόμα οισοφάγος στομάχι συκώτι λεπτό έντερο παχύ έντερο

Μεσογειακή διατροφή

(5) Ανασκόπηση

Χρήσιμες ιστοσελίδες που περιέχουν (ιδέες για) πειράματα με υλικά καθημερινής χρήσης: http://tinanantsou.blogspot.gr/ http://www.sciencebob.com/experiments/index.php http://www.sciencekids.co.nz/experiments.html http://phet.colorado.edu/en/simulations/category/new