 A ΄ Λυκείου ( Νεοελληνική γλώσσα )  Θεματική : Το κείμενο, η δομή, τα χαρακτηριστικά του και η ποικιλότητά του  Σχολικό βιβλίο, Περιγραφή Ι. Γενικά ( Μεθόδευση (…) Λεξιλόγιο, σελ  Σκοπός : Κατανόηση της έννοιας του κειμένου στη γλώσσα, των βασικών στοιχείων της δομής ποικίλων κειμενικών ειδών και τύπων, καθώς και των χαρακτηριστικών που παίρνει το κείμενο ανάλογα με το είδος του και την κοινωνική πρακτική όπου εντάσσεται. ΄Εμφαση στην ερευνητική εργασία και στις διαφορετικές μορφές της περιγραφής (…) ανάλογα με το κειμενικό είδος ( Πρόγραμμα σπουδών NE Γ Α΄ Λυκείου 2011)

 Να κατανοήσουν οι μαθητές / μαθήτριες την έννοια της περιγραφής, το αντικείμενο, το στόχο, τις λεπτομέρειες που τη συναποτελούν ( γνωστικός / γνώση και µ εθοδολογία )  Να κατανοήσουν ότι η γλώσσα και το ύφος της περιγραφής καθορίζεται από το είδος του κειμένου και τον επιδιωκόμενο σκοπό ( γνωστικός / γνώση και µ εθοδολογία )  Να ασκηθούν στη μεθόδευση της περιγραφής επιλέγοντας και οργανώνοντας τις κατάλληλες λεπτομέρειες : Να μπορούν να περιγράψουν τα αξιοθέατα μιας περιοχής / πόλης από την οπτική γωνία αυτού που παρέχει τουριστικές υπηρεσίες ( δεξιότητα )  Να είναι σε θέση να αξιοποιήσουν το κατάλληλο για την περίσταση λεξιλόγιο ( δεξιότητα )

 Να είναι σε θέση να αναζητήσουν ταξιδιωτικές πληροφορίες και να εντοπίσουν στοιχεία που εμπεριέχουν περιγραφή χώρων, μνημείων κοκ σε δικτυακούς τόπους ή σε έντυπους οδηγούς ( δεξιότητα )  Να καλλιεργήσουν ομαδικότητα και πνεύμα συνεργασίας ( συναισθηματικός / συνεργασία και επικοινωνία )  Να ασκηθούν στην παρουσίαση ( δεξιότητα / συνεργασίας και επικοινωνίας )

( ΄Εχει προηγηθεί το 1 ο διδακτικό δίωρο  Αφόρμηση : Καταιγισμός ιδεών. Ζητάμε από τους / τις μαθητές / μαθήτριές μας να αναφέρουν πότε χρειάζεται να περιγράψουμε ένα πρόσωπο, μια κατάσταση, ένα γεγονός. Από τις απαντήσεις τους ( που θα τις καταγράψουμε στον πίνακα χωρίς επεξεργασία ) θα προκύψουν οι ποικίλες επικοινωνιακές ανάγκες στις οποίες ανταποκρίνεται η περιγραφή : Για την εξαφάνιση ενός προσώπου, για τη σύνταξη έκθεσης από εμπειρογνώμονα σε περίπτωση τροχαίου ατυχήματος, στην κατάθεση αυτόπτη μάρτυρα, σε μικρές αγγελίες, έντυπα οδηγιών κοκ

 Στη συνέχεια προχωρούμε στον ορισμό του ρήματος « περιγράφω » ( παριστάνω με λόγο, προφορικό ή γραπτό, ένα πράγμα, ένα γεγονός ή μια κατάσταση · λέω, προφορικά ή γραπτά, πώς είναι ένα πράγμα ή μια κατάσταση, ή πώς έγινε ένα γεγονός ή συμβάν, για να κάνω τον ακροατή ή τον αναγνώστη να πλάσει και να δει με το νου του την εικόνα τους Ερμηνευτικό Λεξικό Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα ) και της « περιγραφής » ( η ενέργεια ή το αποτέλεσμα του περιγράφω · λόγος γραπτός ή προφορικός που περιγράφει ( πράγμα, μορφή, γεγονός, συμβάν κτλ.): ~ ενός μνημείου / μιας πόλης / ενός τοπίου / της ζωής στην πόλη / μιας εργασίας. ~ ενός προσώπου. A κριβής / λεπτομερής / ζωηρή ~. Συγκλονιστική ~ της μάχης. Φανταστική ~, πράγματος ή γεγονότος που υπήρξε στη φαντασία ή όπως υπήρξε σ΄ αυτήν ) Σχολικό εγχειρίδιο ( Περιγραφή, σελ ): A ξιοποιούμε κατά βούληση τα στοιχεία της θεωρίας ( οργάνωση, λεπτομέρειες περιγραφής, ακρίβεια και σαφήνεια, γλώσσα, το σχόλιο και η οπτική γωνία στην περιγραφή ) και τις ασκήσεις. Οι ασκήσεις ειδικότερα μπορούν γίνουν σε δυάδες ή ομάδες των τεσσάρων ( σελ. 146 Νύφη Μεσογείων, σελ μικρές αγγελίες, επεξεργασία λεξιλογίου )

 Οι μαθητές / μαθήτριες χωρισμένοι σε δυάδες υποθέτοντας ότι είναι τουριστικοί πράκτορες αξιοποιούν το περιεχόμενο έντυπων ταξιδιωτικών οδηγών ( Από τη σειρά ταξιδιωτικών οδηγών Lonely Planet, έκδοση « ΄Εθνος » και Time Out, έκδοση « Τα Νέα ») με σκοπό να περιγράψουν τον τόπο, τα αξιοθέατα κοκ με τρόπο ώστε να προκύψει μια δισέλιδη διαφημιστική καταχώρηση ελκυστική για το δυνητικό επισκέπτη. ( Εναλλακτικά, οι μαθητές αναζητούν και επιλέγουν στοιχεία για τουριστικούς προορισμούς στο διαδίκτυο και στη συνέχεια προχωρούν στη διαμόρφωση της καταχώρησης ). T η δεύτερη ώρα παρουσιάζουν στην ολομέλεια του τμήματος.

 Δίνουμε σαφείς οδηγίες / τις γράφουμε στον πίνακα ( Μελετήστε σύντομα τον οδηγό, εντοπίστε τα σημεία όπου περιγράφονται αξιοθέατα, μνημεία, φυσικό περιβάλλον κοκ ), συνδυάστε τα με γενικότερες πληροφορίες για την πόλη, συντάξτε ένα διαφημιστικό δισέλιδο ( εμπλουτίστε το με εικόνες, σύμβολα ) αξιοποιώντας το κατάλληλο λεξιλόγιο ( Εκφράσεις « Αξίζει να επισκεφτείτε », « καταπληκτική εμπειρία », επίθετα, σχήματα λόγου ( μεταφορές, παρομοιώσεις ), σχολιάζοντας με σκοπό να προσελκύσετε τον επισκέπτη.  Εποπτεύουμε διαρκώς την εργασία στις δυάδες δίνουμε διευκρινίσεις, βοήθεια

 Αξιολογούμε προφορικά την παρουσίαση και το παραδοτέο τους ( φυλλάδιο ) ως προς την ελκυστικότητα και τη σαφήνειά του ( Ανατροφοδότηση ). Ενθαρρύνονται οι υπόλοιποι συμμαθητές να εκφράσουν κόσμια και εμπεριστατωμένα τη γνώμη τους. Αποβλέπουμε στο να επισημάνουμε με παιδαγωγικό τακτ ενδεχόμενα λάθη και αβλεψίες, χωρίς να τους αποθαρρύνουμε …  Ελέγχουμε το διαθέσιμο χρόνο ώστε να παρουσιάσουν όλες οι δυάδες / ομάδες

 Διδακτικές τεχνικές : καταιγισμός ιδεών, εισήγηση, ερωταποκρίσεις, προσομοίωση, εταιρική εργασία ( σε δυάδες )  Διαθέσιμος χρόνος : 2 διδακτικές ώρες (1 δω + αναζήτηση και σύνθεση,1 δω - παρουσίαση )

 Εκπαιδευτικά μέσα : T αξιδιωτικοί οδηγοί ( κείμενο - εικόνες ) / ή διαδίκτυο, πίνακας ( κατά την παρουσίαση στην ολομέλεια )  Ανάλογα με το μέγεθος και τις δυνατότητες των ομάδων μας, καθώς και από το κατά πόσο θα γίνει αξιοποίηση ΤΠΕ, το παραδοτέο μπορεί να εμπλουτιστεί με εικόνες, σχέδια και να αποτιμηθεί και αισθητικά..

Λαογραφικό μουσείο Θεσσαλονίκης ( Αρχοντικό Μοδιάνο ) Το κτίριο - Η έκθεση Το οίκημα που στεγάζει το Λαογραφικό Μουσείο αποτελείται από έναν υπόγειο χώρο, ένα υπερυψωμένο ισόγειο, έναν όροφο και μια σοφίτα. Η επίδραση της γαλλικής αρχιτεκτονικής και της ART NOUVEAU είναι φανερή στο κτίσμα και ιδιαίτερα στο διώροφο σκεπαστό εξώστη ( λότζια ) με θέα προς τη θάλασσα. Η κύρια όψη ( προς την οδό Β. ΄Ολγας ) έχει μεταγενέστερες προσθήκες. Μόλις μπαίνει κανείς από την κεντρική είσοδο στο ισόγειο έχει τη δυνατότητα να δει στοιχεία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, προπλάσματα ( μακέτες ), ένα κομμάτι αποκολλημένης οροφής από αρχοντικό, καθώς και πρόπλασμα του αρχοντικού Μοδιάνο. Η διάταξη των εσωτερικών χώρων είναι περίπου ίδια στο ισόγειο και τον όροφο. Υπάρχει δηλαδή ένας οκταγωνικός χώρος που επικοινωνεί με τα υπόλοιπα δωμάτια (…) ( Στο δεύτερο όροφο ) στην επόμενη αίθουσα συνεχίζεται η παρουσίαση της παραδοσιακής φορεσιάς με παραδείγματα από τη Δυτική Μακεδονία καθώς και φωτογραφικό υλικό. Στο διπλανό χώρο στήθηκε μια αναπαράσταση σαρακατσάνικου τσελιγκάτου και μαζί με αυτό σαρακατσάνικες φορεσιές από τη Μακεδονία κα τη Θράκη. Στον ίδιο χώρο εκτίθενται ακόμη τα σύνεργα για την ύφανση ( αργαλειός ), ενώ στον τοίχο πίσω φωτογραφίες δείχνουν τον τρόπο επεξεργασίας του υλικού από το πρώτο στάδιο ως τη νεροτριβή. ( Χ. Τσιούμη, Μουσειακή Εκπαίδευση, Πανεπιστημιακές Σημειώσεις, ΑΠΘ )

 Α. να βρείτε τη σειρά που ακολουθεί η περιγραφή ( πχ μέσα - έξω, πάνω - κάτω, γενική εντύπωση - λεπτομέρειες ) και να εξηγήσετε τη σκοπιμότητα αυτής της οργάνωσης (20 μ )  Β. να εντοπίσετε παραδείγματα ειδικού λεξιλογίου (10 μ )  Γ.1. να εντοπίσετε πέντε επίθετα (5 μ )  2. να δικαιολογήσετε το ρόλο τους : α ) υπερτονίζουν β ) αποδυναμώνουν γ ) αποδίδουν με ακρίβεια τα περιγραφόμενα ; ( κυκλώστε το σωστό ) (5 μ )  Ε. να συντάξετε μια παράγραφο λέξεων με την οποία να παρακινείτε τους επισκέπτες της πόλης να έρθουν στο Λαογραφικό Μουσείο παραθέτοντας στοιχεία της παραπάνω περιγραφής (60 μ )

 K Frey, H μέθοδος project, Εκδ. Κυριακίδη, 2002  Η. Ματσαγγούρα, Ομαδοκεντρική διδασκαλία και μάθηση, Εκδόσεις Γρηγόρη, Αθήνα 1995  Οδηγίες για τη διδασκαλία των Φιλολογικών Μαθημάτων (…)  Ταξιδιωτικοί οδηγοί εφημερίδων « ΄Εθνος », « Τα ΝΕΑ »