Teaching, Managing and Enhancing Diversity Μια πρόταση ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας στη Νεοελληνική Γλώσσα Αγάθη Γεωργιάδου Με αφορμή μια δειγματική διδασκαλία στο 2ο Γυμνάσιο Βάρης Δεκέμβριος 2008 Θ. Ερωτοκρίτου-Σταύρου Φιλόλογος 1

Teaching, Managing and Enhancing Diversity Διδακτικό παράδειγμα ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ: Α’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 4η: Φροντίζω για τη διατροφή και την υγεία μου Θ. Ερωτοκρίτου-Σταύρου Φιλόλογος 2

Teaching, Managing and Enhancing Diversity Αφόρμηση… Θ. Ερωτοκρίτου-Σταύρου Φιλόλογος 3

Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία Η ομαδοσυνεργατική μορφή διδασκαλίας προσφέρεται ιδιαίτερα, γιατί συμβάλλει θετικά στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και στην αυτοεκτίμηση των μαθητών. Οι ομάδες εργάζονται σε δοσμένους άξονες στα κείμενα μιας ενότητας και η κάθε ομάδα απαντάει στις ερωτήσεις/ άξονες μελέτης, π.χ. κατανόησης, στίξης, λεξιλογίου της ενότητας. ή Οι ομάδες μελετούν πλήρως ένα μόνο κείμενο ανάμεσα σε περισσότερα, το παρουσιάζουν σε περιεχόμενο και με έμφαση στο φαινόμενο που προβλέπεται να διδαχθεί στην ενότητα και ακολουθεί συζήτηση με όλους τους μαθητές στην τάξη.

Στη συγκεκριμένη ενότητα, όλες οι ομάδες διαβάζουν όλα τα κείμενα που επιλέγουμε με διαφορετικό φύλλο εργασίας

Όλες οι ομάδες συμμετέχουν στις δραστηριότητες παραγωγής λόγου. Ομάδες εργασίας Σ’ αυτή την ενότητα μπορούν να συγκροτηθούν 5 ομάδες από 5 παιδιά περίπου, ως εξής: Η Ομάδα Α μελετά το θέμα διατροφή και υγεία. Η Ομάδα Β μελετά την ονοματική φράση και τη λειτουργία της στην πρόταση. Η Ομάδα Γ μελετά τους επιθετικούς προσδιορισμούς. Η Ομάδα Δ μελετά την κλίση των ουσιαστικών και των επιθέτων. Η Ομάδα Ε μελετά την παραγωγή και τη σύνθεση. Όλες οι ομάδες συμμετέχουν στις δραστηριότητες παραγωγής λόγου.

Επιλογή κειμένων Από τα κείμενα επιλέξαμε τα πιο ευχάριστα για τους μαθητές και όσα είχαν άμεση σχέση υγιεινή διατροφή και όχι με το κάπνισμα ή άλλα παρεμφερή θέματα. Ανάμεσα σε αυτά υπάρχουν και πολυτροπικά κείμενα, κόμικ κλπ.

Βιβλίο Μαθητή Κείμενο 1 [Είμαστε ό,τι τρώμε] Κείμενο 3 Η μεσογειακή διατροφή και η πυραμίδα της Κείμενο 4 [Η ταινία Πολίτικη κουζίνα] Κείμενο 5 [Ένα «νόστιμο» καλτσόνε] Κείμενο 11 [Τι τρώμε κατά τη διάρκεια των εξετάσεων;]

Τετράδιο Εργασιών Κείμενο 1 [Τι θα γευτείτε αυτό το μήνα!] Κείμενο 4 [Μια σύγχρονη συνταγή μαγειρικής] Κείμενο 5 [Ω, καρδιά μου-Διαφήμιση] Κείμενο 6 [Ο τόπος επηρεάζει το σώμα και το χαρακτήρα μας] Κείμενο 7 [Μάθετε κι αυτό για τη διατροφή σας]

Διαδικασία Καλούμε τους μαθητές να τα μελετήσουν για 20΄-25΄ με βάση το φύλλο εργασίας της ομάδας τους. Ορίζουν έναν εκπρόσωπό τους να κρατάει σημειώσεις και να ανακοινώσει τα ευρήματα της ομάδας. Στη συνέχεια, τις επόμενες διδακτικές ώρες, κάθε ομάδα παρουσιάζει τι ανακάλυψε και οι υπόλοιπες παρακολουθούν. Ο εκπαιδευτικός συντονίζει και συμπληρώνει. Στο τέλος κάθε διδακτικής ώρας δίνονται σε όλους σχετικές εργασίες και όταν ολοκληρωθούν όλα τα φαινόμενα δίνονται ασκήσεις παραγωγής λόγου.

Πρώτη ομάδα: μελετά τα κείμενα με έμφαση στο περιεχόμενο. Δίνεται φύλλο εργασίας με τις ερωτήσεις: Αφού μελετήσετε όλα τα κείμενα, να επισημάνετε και κατατάξετε σε δύο στήλες ποια τρόφιμα και ποιες διατροφικές συνήθειες συμβάλλουν στην υγεία μας και ποια / ποιες την βλάπτουν:

Διατροφικές συνήθειες Υπέρ της υγείας Λ.χ. Πρωινό …………………………………………. Κατά της υγείας Γρήγορο φαγητό …………………………………. …………………………………..

Ποιες τροφές πρέπει να καταναλώνονται συχνά και ποιες αραιά; Παρατηρώντας τη μεσογειακή πυραμίδα (σελ. 62), προσπαθήστε να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις: Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της παραδοσιακής ελληνικής διατροφής; Ποιες τροφές πρέπει να καταναλώνονται συχνά και ποιες αραιά; Εσείς ακολουθείτε αυτές τις οδηγίες διατροφής;

Teaching, Managing and Enhancing Diversity 14 14 Θ. Ερωτοκρίτου-Σταύρου Φιλόλογος 14 14

Εργασία για το σπίτι (για όλους) Κάθε λαός έχει τις διατροφικές του συνήθειες. Επίλεξε μια χώρα και μελέτησε : α) τη γεωγραφική της θέση, β) τη μορφολογία του εδάφους και το κλίμα της και γ) τη διατροφή των ανθρώπων της. Στη συνέχεια απάντησε στην ερώτηση: Πώς νομίζεις ότι επηρεάζει τις διατροφικές συνήθειες των ανθρώπων η χώρα από την οποία κατάγονται;

Δεύτερη ομάδα: έμφαση στην ονοματική φράση και τη λειτουργία της στην πρόταση Καθώς μελετάτε το Κείμενο 1 (σελ. 60), προσπαθήστε να εντοπίσετε στις προτάσεις το μέρος εκείνο που απαντά στην ερώτηση ποιος ή τι (γράφοντας ολόκληρη την απάντηση) π.χ. : Ποιος είναι παχύσαρκος; Το ένα στα δέκα Ελληνόπουλα είναι παχύσαρκο. Τι δείχνουν οι έρευνες για τη διατροφή των παιδιών στην Ελλάδα; Ποιος δεν συνηθίζει να παίρνει πρωινό; Ποια παροιμία αναφέρεται στο κείμενο;

Συνεχίστε, κάνοντας το ίδιο με το Κείμενο 3: Ποιος συνέταξε διατροφικές οδηγίες για τους ενήλικες Έλληνες; Τι γίνεται λίγες φορές το μήνα; Τι καταναλώνεται σε μετρημένες ποσότητες; Τι απεικονίζεται με τη μορφή τριγώνου ή πυραμίδας; Στη συνέχεια, χωρίστε με κάθετη γραμμή τις προτάσεις που εντοπίσατε: Το ένα μέρος να περιέχει το ουσιαστικό και το άλλο το ρήμα. *Εργασίες για το σπίτι (για όλους): σελ. 63 η 1 και σελ. 64 η 1.

Τρίτη ομάδα: επιθετικοί προσδιορισμοί Συμπληρώστε από τα κείμενά σας…. Τρίτη ομάδα: επιθετικοί προσδιορισμοί Συμπληρώστε από τα κείμενά σας…. Επίθετα Παραδοσιακή Ελληνική Γοητευτική Πεντανόστιμη ………………………… ........................... …………………………. Ουσιαστικά …………………….. …………………… …………………. Ανάπτυξη Προσωπικότητα Σπεσιαλιτέ Φιλέτο Συνταγές

Εργασίες για το σπίτι (για όλους) σελ. 65 η 3, σελ. 67 η 2 (μόνο ο πίνακας να συμπληρωθεί).

Ομάδα τέταρτη: κλίση ουσιαστικών και επιθέτων Από τα κείμενα που διαβάζετε προσπαθήστε να βρείτε 6 ουσιαστικά και να τα κατατάξετε στον πίνακα που ακολουθεί.

Ουσιαστικό Γένος Πτώση Αριθμός Ουσιαστικό Γένος Πτώση Αριθμός …………….. ………… ………… …………… …………….. ………… ………… …………… …………….. ………… ………… …………… Να μεταφέρετε τα παραπάνω στον αντίθετο αριθμό και να κυκλώσετε όσα ουσιαστικά στον άλλο αριθμό έχουν διαφορετική κατάληξη από ότι στον ενικό.

Επίθετο Γένος Πτώση Αριθμός Επίθετο Γένος Πτώση Αριθμός …………….. ………… ………… …………… …………….. ………… ………… …………… …………….. ………… ………… …………… …………….. ………… ………… …………… Να μεταφέρετε τα παραπάνω στον αντίθετο αριθμό και να κυκλώσετε όσα επίθετα στον άλλο αριθμό έχουν διαφορετική κατάληξη από ότι στον ενικό. *Εργασίες για το σπίτι (για όλους): σελ. 72 η 1, 2, 3 και σελ. 74 η 4 (αφού δείτε το κείμενο 9).

Ομάδα πέμπτη: παραγωγή και σύνθεση Στα κείμενα που διαβάζετε αναζητήστε 10 σύνθετες λέξεις και χωρίστε τις στα συνθετικά τους, σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα: Σύνθετη λέξη α΄συνθετικό β΄συνθετικό ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Εργασία για το σπίτι (για όλους): σελ. 75 η 4 Teaching, Managing and Enhancing Diversity Εργασία για το σπίτι (για όλους): σελ. 75 η 4 Θ. Ερωτοκρίτου-Σταύρου Φιλόλογος 24 24

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΟΓΟΥ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ 1. Σελ. 78, Λεξιλόγιο 2. Σελ. 78: Διαβάζω και γράφω. Προαιρετική: Αφού δανειστείτε από το βιντεοκλάμπ την ταινία Πολίτικη κουζίνα, να γράψετε σε δύο παραγράφους τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση σε σχέση με το θέμα της διατροφής.