INTENTIONALITY AND WORD PROBLEMS IN SCHOOL DIALOGUE Alena Hospesova & Jarmila Novotna University of South Bohemia Charles University Prague
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΜΠΟΔΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΣΤΟΧΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Απόσπαση προσοχής, χαμηλά κίνητρα των μαθητών, επάρκεια δασκάλου κ.λπ. Εξαφάνιση των αρχικών στόχων και αντικατάστασή τους από άλλους (κάλυψη της ύλης, εμπλοκή περισσότερων μαθητών στο διάλογο, εξήγηση της λύσης ενός προβλήματος με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνει κατανοητό από τους περισσότερους μαθητές κ.λπ.
ΟΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ «Λεκτικές περιγραφές προβληματικών καταστάσεων, όπου τίθενται μία ή περισσότερες ερωτήσεις και η απάντηση μπορεί να δοθεί με την εφαρμογή μαθηματικών πράξεων στα αριθμητικά δεδομένα που είναι διαθέσιμα στις δηλώσεις του προβλήματος»
ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΛΥΣΗΣ ΕΝΟΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ Α) φάση αποκωδικοποίησης - encoding (κατανόηση της ανατιθέμενης εργασίας) Β) φάση μετασχηματισμού - transformation (μεταφορά στη γλώσσα των μαθηματικών και δημιουργία ενός μαθηματικού μοντέλου) Γ) φάση υπολογισμών – calculation (μαθηματική λύση του προβλήματος, συμπεριλαμβανόμενης και της επαλήθευσης των αποτελεσμάτων) Δ) φάση αποθήκευσης – storage (μεταφορά των μαθηματικών αποτελεσμάτων στο περιβάλλον του προβλήματος, συμπεριλαμβανόμενης και της επαλήθευσης των αποτελεσμάτων σύμφωνα με τα συμφραζόμενα του προβλήματος)
ΤΑΞΙΝΟΜΙΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΤΟΥ BLOOM (ΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΗ) Αρχική: 1. Γνώση, 2. Κατανόηση, 3. Εφαρμογή, 4. Ανάλυση, 5. Σύνθεση, 6. Αξιολόγηση Αναθεωρημένη:1. Ανάκληση (Remember), 2. Κατανόηση (Understand), 3. Εφαρμογή (Apply), 4. Ανάλυση (Analyze), 5. Αξιολόγηση (Evaluate), 6. Δημιουργία (Create)
ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΗΣ ΤΑΞΙΝΟΜΙΑΣ ΤΟΥ BLOOM ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΠΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΝΤΑΙ ΣΤΙΣ ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΛΥΣΗΣ ΕΝΟΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
ΦΑΣΗ ΑΠΟΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ Μετασχηματισμός του λεκτικού προβλήματος σε ένα κατάλληλο σύστημα στο οποίο τα δεδομένα, οι συνθήκες και τα άγνωστα μπορούν να καταγραφούν σε μία περισσότερο σαφή οργάνωση και σε πιο οικονομική μορφή. Η γνωστική διαδικασία αυτής της φάσης ανήκει στην κατηγορία 4. Ανάλυση. Περιλαμβάνει τη διαφοροποίηση (differentiating), την οργάνωση (organizing) και τον προσδιορισμό (attributing)
ΦΑΣΗ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ Μαθηματικοποίηση της δομής του ανατεθέντος προβλήματος. περιλαμβάνει δύο κατηγορίες: 4. Ανάλυση, δηλαδή οργάνωση (organizing) και 3. Εφαρμογή, δηλαδή υλοποίηση (Implementing)
ΦΑΣΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ Αυτή η φάση καλύπτει τη μαθηματική εργασία και τη (σαφή ή υπονοούμενη) εκτέλεση της επαλήθευσης των μαθηματικών αποτελεσμάτων. Καλύπτεται από την κατηγορία 3. Εφαρμογή, δηλαδή εκτέλεση (executing)
ΦΑΣΗ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ Μεταφορά των μαθηματικών αποτελεσμάτων πίσω στο σημασιολογικό περιβάλλον του προβλήματος. Αντιπαραβολή και επαλήθευση με τα συμφραζόμενα. Αντιστοίχιση της φάσης αυτής με την κατηγορία 5. Αξιολόγηση, περιλαμβάνοντας τον έλεγχο (checking) και την κριτική (critiquing).
Τα παραπάνω αποτελούν μία ιδεώδη διαδικασία λύσης ενός προβλήματος. Στην πράξη όμως αυτή η διαδικασία αποκλίνει σε δραστηριότητες που απαιτούν άλλες κατηγορίες γνωστικών διαδικασιών, συχνά χαμηλότερες από τις προβλεπόμενες. Αυτό κατ’ ανάγκη δεν είναι κακό, όταν μάλιστα αναπτύσσεται προβληματισμός και γόνιμος διάλογος μεταξύ μαθητών ή εκπαιδευτικών και μαθητών.