ΚΩΣΤΑΣ ΘΕΡΙΑΝΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ, ΚΛΙΜΑ ΚΑΙ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΝ. ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ

ΑΝ ΚΑΙ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΟΤΙ Η ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΕΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΝΑΣ ΚΟΙΝΑ ΑΠΟΔΕΚΤΟΣ ΟΡΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ – ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ. ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΝΑΣ ΚΟΙΝΑ ΑΠΟΔΕΚΤΟΣ ΟΡΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ.

ΔEN ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΝΑΣ ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ - Οι εργοδότες κρίνουν το σχολείο από το αν τους τροφοδοτεί με εργατικό δυναμικό καταρτισμένο και πειθήνιο. - Οι κυβερνήσεις από το κατά πόσο δημιουργεί υποταγμένους σε αυτές πολίτες. - Οι γονείς από την επίδοση στις εξετάσεις. - Οι εκπαιδευτικοί;

Είναι συνιστάμενη της κουλτούρας του σχολείου. Ο ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ Είναι συνιστάμενη της κουλτούρας του σχολείου. Καθορίζει σημαντικά το κλίμα του σχολείου. Αποτελεί την κυριότερη πηγή συγκρούσεων μεταξύ των μελών ενός συλλόγου.

ΔΕΝ ΞΕΧΝΑΜΕ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ… – Στο Γενικό Λύκειο δεν υπάρχει σημαντικός χώρος για διαφορετικές απόψεις λόγω εξετάσεων [προλεταριοποίηση του εκπαιδευτικού] «Υπάρχει ένας χώρος παιδαγωγικής ελευθερίας που δεν μπορεί να συρρικνωθεί χωρίς να καταστήσει αδύνατη την παιδαγωγική σχέση. Πραγματικά, χωρίς την αναγκαία ελευθερία δεν μπορεί να υπάρξει ούτε πράξη διδασκαλίας καθεαυτή, ούτε υπάρχει ανάγκη από εκπαιδευτικούς, παρά μόνο από επιθεωρητές ηλεκτρονικών υπολογιστών και από διεκπεραιωτές σταθμισμένων τεστ» (Young 1990: 131).

ΤΟ ΠΑΓΟΒΟΥΝΟ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ… ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΧΟΛΕΙΟ & ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΜΟΡΦΩΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΗ ΡΟΥΤΙΝΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΑΠΟΦΕΥΓΕΙ Άδικη κατανομή των εργασιών ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς. Οι μαθητές να είναι η μοναδική πηγή για το τι συμβαίνει στην αίθουσα. Να αφήνει μόνους τους εκπαιδευτικούς που δεν μπορούν να πειθαρχήσουν την τάξη

Προωθεί τις συνεργασίες: Η «κλειστή αίθουσα» στους συναδέλφους, που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως κριτικοί φίλοι (reflective friends) και να ανατροφοδοτήσουν με την άποψή τους την ποιότητα της διδασκαλίας του, από παράγοντας επαγγελματικής αυτονομίας - κλειστή σε εξωτερικούς αξιολογητές - μετατρέπεται σε εμπόδιο στην επαγγελματική εξέλιξη του εκπαιδευτικού.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΕΊΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΞΑΝΤΛΗΣΗΣ Το λεξικό ορίζει το burnout ως αλλαγή στη στάση και τη συμπεριφορά του εκπαιδευτικού στην εργασία του όταν θεωρεί ότι αυτή είναι εξοντωτική, απαιτεί τεράστια ενέργεια και δεν αμείβεται ανάλογα με τα όσα απαιτεί.

Πιο συγκεκριμένα, αυτές οι αλλαγές είναι: η αδιαφορία για τους μαθητές και τους γονείς, η πεσιμιστική διάθεση και η μοιρολατρία ότι τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει στο σχολείο, η τάση της απόδοσης της χαμηλής επίδοσης των μαθητών στην οικογένεια τους, τις διανοητικές τους ικανότητες ή το σύστημα γενικώς, απάθεια για τα δρώμενα του σχολείου, αρνητισμός για το οτιδήποτε γίνεται ή προσπαθεί να γίνει, ανυπαρξία κινήτρου για εργασία και αποφυγή εμπλοκής στα όποια δρώμενα του σχολείου.

Αυτή η ψυχολογική κατάσταση ενδέχεται και έχει και σωματικές εκδηλώσεις όπως τα συχνά κρυολογήματα, γαστρεντερολογικές διαταραχές, πονοκέφαλοι, διαταραχές ύπνου ή υπνηλία, έλλειψη αυτοεκτίμησης. Πολλοί θεωρούν ότι εκπαιδευτικές καινοτομίες μπορεί να ξαναδώσουν κίνητρο σε αυτούς τους εκπαιδευτικούς, όμως τα εμπειρικά δεδομένα δείχνουν ότι αυτό δεν είναι απόλυτο. Πράγματι, πολλοί εκπαιδευτικοί βρίσκουν ξανά νόημα στην εργασία τους μέσα από τη συμμετοχή τους σε καινοτόμες εκπαιδευτικές δράσεις, όμως άλλοι που δεν μπορούν να προσαρμοσθούν εύκολα σε αυτές αισθάνονται ακόμη μεγαλύτερη εξάντληση και παραίτηση από την εργασία

Ακόμη και νέοι σε ηλικία και με λίγα χρόνια υπηρεσίας εκπαιδευτικοί αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα, όταν εντάσσονται σε ένα επαγγελματικό περιβάλλον μονότονο και αδιάφορο που ματαιώνει τις φιλοδοξίες τους για βελτίωση της ποιότητας της εργασίας τους και δεν ευνοεί την επαγγελματική εξέλιξή τους. Έτσι, το burn out δεν σχετίζεται άμεσα με τα χρόνια υπηρεσίας, αλλά με την κουλτούρα που επικρατεί στο σχολείο που εργάζεται ο εκπαιδευτικός.

Συνεργασία στη διδασκαλία και σε θέματα πειθαρχίας των μαθητών. Δίκαιη κατανομή των εργασιών. Συζήτηση των προβλημάτων με τους συναδέλφους. Σε ένα σύλλογο είμαστε «εμείς» δεν έχει θέση το «εγώ». Η φιγούρα του «μεγάλου παιδαγωγού» στο σχολείο σε αντίθεση με τους «υπόλοιπους» που «δεν τους αγαπούν» τα παιδιά …δεν εξυπηρετεί κάτι.

«Η νοοτροπία της συνεργασίας δεν περιορίζεται στο επίπεδο της ανταλλαγής πληροφοριών για κάποιους μαθητές ή διδακτικές τεχνικές, δεν είναι προϊόν κάποιας τυπικής οργάνωσης, πίεσης από τα έξω ούτε περιορίζεται σε συγκεκριμένα έργα που πρέπει να ολοκληρωθούν. Τις συναντούμε στις λεπτομέρειες της σχολικής ζωής: στις μικρές χειρονομίες, στα αστεία και στις ματιές που δείχνουν συμπάθεια και κατανόηση, στα καλά λόγια και στο προσωπικό ενδιαφέρον που φανερώνεται στους διαδρόμους ή έξω από τις πόρτες των τάξεων, σε γενέθλια, στις γιορτές ή άλλες μικρές τελετές, στην αποδοχή και στη συνύφανση της προσωπικής με την επαγγελματική ζωή, στην ανοικτή επιδοκιμασία, αναγνώριση και ευγνωμοσύνη, και στην ανταλλαγή και τη συζήτηση ιδεών και δυνατοτήτων».

Γνώση του μαθητή, του πλαισίου στο οποίο ζει αλλά συνεργατικά όχι με τρόπο που να δημιουργεί μνησικακία. Μοιραζόμαστε με το συνάδερφο δεν τον αιφνιδιάζουμε στην παιδαγωγική συνεδρίαση, δεν τον εκθέτουμε. Λύνουμε τα προβλήματα μέσα στο σχολείο. Η πεποίθηση ότι το σχολείο μπορεί να προσφέρει στην παιδεία του μαθητή αποτελεί τη βάση μιας διεκδικητικής κουλτούρας απέναντι στις εκπαιδευτικές αρχές που εκφράζεται συχνά με γραπτά και συγκεκριμένα αιτήματα για βελτίωση της υλικοτεχνικής υποδομής του σχολείου και μιας κουλτούρας αντίστασης απέναντι σε αυτά που όριζαν οι εκπαιδευτικές αρχές για το σχολείο. Επίσης, εκφράζεται μέσα από τη συμμετοχή στις συλλογικές διαδικασίες του κλάδου.

Το ζητούμενο: Αποτελούν την αφετηρία για να σκεφθούν οι εκπαιδευτικοί ως «οργανικοί διανοούμενοι» το περιεχόμενο της εργασίας τους και να παρέμβουν συνειδητά σε αυτήν, τόσο μέσα στο σχολείο όσο και έξω από αυτό, διεκδικώντας από τις εκπαιδευτικές αρχές ή αντιστεκόμενοι με συγκεκριμένο παιδαγωγικό σκεπτικό στις επιλογές τους.