ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ Επιμέλεια: Μάουλα Χριστίνα ΕΠΠΑΙΚ

Ορισμός της Τράπεζας Οι τράπεζες είναι επιχειρήσεις που διαμεσολαβούν ανάμεσα στις πλεονασματικές και ελλειμματικές μονάδες της οικονομίας. Δηλαδή δέχονται καταθέσεις χρηματικών ποσών και ταυτόχρονα χορηγούν χρηματικά ποσά με τη μορφή δανείων.

Η ιστορία των τραπεζών ξεκινά πολλούς αιώνες πριν…  π.Χ., Βαβυλώνα, ναός του Ουρούκ, δεχόταν δωρεές και προσφορές τις οποίες αξιοποιούσε παρέχοντας δάνεια  π.Χ., Κώδικας του Χαμουραμπί (βασιλιάς της πρώτης βαβυλωνιακής δυναστείας), ο αρχαιότερος ρυθμιστικός κανονισμός «περί καταθέσεων και δανείων»  5 ος αιων. π.Χ., αρχαία Ελλάδα, ναοί των Δελφών, της Δήλου και της Ολυμπίας έγιναν τα πρώτα «θησαυροφυλάκια». Την ανάγκη του κοινού για εξασφάλιση των περιουσιακών του στοιχείων, δεν άργησαν να εκμεταλλευτούν οι «τραπεζίτες», οι οποίοι σε αντίθεση με τους ναούς, παρείχαν προς τους πελάτες τους τόκους για τα κεφάλαια που διέθεταν

Ορισμένοι από αυτούς τους τραπεζίτες για να έρθουν σε επικοινωνία με τους πελάτες τους και να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους εγκατέστησαν στην αγορά «τραπέζια», δημιουργώντας έτσι το δικό τους κατάστημα τραπεζικών συναλλαγών. ΤΡΑΠΕΖΙ ΤΡΑΠΕΖΑ

 4 ος αιων. π.Χ., οι πόλεις κράτη της αρχαίας Ελλάδας ιδρύουν «τράπεζες δημοσίου ελέγχου» Οι Έλληνες τραπεζίτες της εποχής εκείνης είναι οι πρώτοι που επινόησαν την «επιταγή». Ο Ισοκράτης ( π.Χ.) κάνει εκτενή αναφορά στο ρόλο, στη σημασία και την τραπεζική τεχνική της επιταγής.  «Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία», το ρόλο των τραπεζιτών έχουν οι argentarioi. Οι εργασίες τους ήταν: - ανταλλαγή νομισμάτων - αποδοχή χρημάτων και έκδοση πιστωτικών εντολών, - αποδοχή άτοκων παρακαταθηκών ή έντοκων καταθέσεων - υπόσχεση πληρωμής ή παράδοσης ορισμένου είδους σε ορισμένη ημερομηνία (το σημερινό τραπεζογραμμάτιο)

 Μετά την πτώση του Βυζαντίου το εμπόριο και οι τραπεζικές δραστηριότητες ατονούν. Ωστόσο εξακολουθεί η ανταλλαγή των νομισμάτων που βρίσκονται σε κυκλοφορία. Οι διενέργεια αυτών των πράξεων γίνεται από τους τραπεζίτες πάνω σε ένα πάγκο (banc) που χρησιμοποιούν για την εργασία τους. BANC BANK (ΠΑΓΚΟΣ) (ΤΡΑΠΕΖΑ)  7 ος – 11 ος αιων. μ.Χ. (Μεσαίωνας), η τραπεζική δραστηριότητα ασκείται από τα μοναστήρια  Τέλος του 12 ου αιων. μ.Χ. δημιουργούνται σε ιταλικές πόλεις – κρατίδια «σύγχρονες τράπεζες» με μεγάλο φάσμα δραστηριοτήτων μεταξύ των οποίων η χρηματοδότηση του ναυτιλιακού εμπορίου

 Αρχή του 16 ου αιων. μ.Χ., μεγάλες τράπεζες καταθέσεων όπως η τράπεζα του Άμστερνταμ, η τράπεζα του Αμβούργου και η τράπεζα της Βενετίας Τράπεζα της Βενετίας: παρέδιδε σε όλους τους καταθέτες αποδείξεις για το συνολικό ποσό της κατάθεσης. Αυτές οι «αποδείξεις – πιστοποιητικά» έφεραν επιτόκιο και ήταν πληρωτέες «άμα τη εμφανίσει στον φέροντα». Πρόκειται για την πρώτη επίσημη εμφάνιση του «χάρτινου χρήματος».  1650, η τράπεζα της Σουηδίας μετατρέπει το πιστοποιητικό κατάθεσης νομισμάτων σε «τραπεζογραμμάτιο»

 1695, ιδρύεται η τράπεζα της Σκωτίας  1716, στη Γαλλία η «Banque Generale» με προνόμιο έκδοσης τραπεζογραμματίων για μια εικοσαετία  1800, κεντρική τράπεζα της Γαλλίας με τον τίτλο «Banque de France»  1828, ο Καποδίστριας ιδρύει την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, στην οποία απονέμει και το εκδοτικό προνόμιο  1839, Ιονική Τράπεζα με εκδοτικό προνόμιο για τα νησιά του Ιονίου  1927, ιδρύεται η τράπεζα της Ελλάδος και λειτουργεί ως κεντρική τράπεζα της χώρας με αποκλειστικό εκδοτικό προνόμιο

Χρειάστηκαν αιώνες για να πάρουν οι τράπεζες τη μορφή που ξέρουμε σήμερα… Όμως τα τελευταία χρόνια τι έχει αλλάξει; Υπερπόντιες διασυνδέσεις ίντερνετ στην υφήλιο

Παγκοσμιοποίηση είναι η απελευθέρωση όλων εκείνων των παραμέτρων οι οποίες μέχρι πρόσφατα (μερικές δεκαετίες) επεδίωκαν να έχουν σύνορα μέσα σε ένα κράτος - προστάτη. Παράμετροι που τείνουν να ελευθερώνονται και να διαχέονται, ακολουθώντας την παγκοσμιοποίηση, είναι το εμπόριο, η κοινωνική δομή, η τεχνολογία, η κουλτούρα, το χρηματοπιστωτικό σύστημα κλπ. Ο όρος συχνά χρησιμοποιείται στην επιχειρηματολόγηση για την ανάγκη μιας νέας καθολικού τύπου ηγεμονίας στον κόσμο. Η παγκοσμιοποίηση πώς συνδέεται με την εξέλιξη των τραπεζών;

Ενδεικτική απάντηση: Η αλματώδης εξέλιξη της πληροφορικής δημιουργεί συνεχώς νέες συνθήκες και δυνατότητες για την ανάπτυξη των τραπεζικών εργασιών. Οι τράπεζες έχουν αξιοποιήσει τις νέες τεχνολογίες (πληροφοριακά συστήματα, δίκτυα, διαδίκτυο, αυτοματοποίηση συναλλαγών ) ώστε να είναι εφικτά παγκόσμια τα παρακάτω: - Μείωση του κόστους συναλλαγών - Αύξηση της ταχύτητας συναλλαγών - Ανάπτυξη σημαντικών νέων υπηρεσιών (e-banking, phone-banking) - Σημαντική ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου αγαθών και υπηρεσιών - Δημιουργία ενός αποτελεσματικού μηχανισμού σύνδεσης των αποταμιεύσεων με τις επενδύσεις σε ανοιχτό παγκόσμιο επίπεδο - Δημιουργία πληθώρας επενδυτικών επιλογών και κερδοσκοπίας - Ένταση του ανταγωνισμού των τραπεζών με αποτέλεσμα τη μείωση του κόστους δανεισμού και σημαντικές επενδύσεις στις νέες τεχνολογίες Θα πρέπει να τονιστεί ότι παράλληλα έχουν αυξηθεί οι χρηματοοικονομικοί κίνδυνοι και οι αβεβαιότητες! Οι εξελίξεις απαιτούν αφενός αποτελεσματική διαχείριση των κινδύνων και αφετέρου σύγχρονη και αποτελεσματική εποπτεία από τις αρμόδιες αρχές στο πλαίσιο ενός παγκόσμιου συντονισμού.

Κύριες εξελίξεις και τάσεις παγκόσμια:  Διεθνοποίηση των εγχώριων αγορών χρήματος και κεφαλαίου  Ευρύτερη αξιοποίηση των επιτευγμάτων της νέας τεχνολογίας και κυρίως στην πληροφορική και τις επικοινωνίες  Απομάκρυνση του κράτους ως ιδιοκτήτη από το χρηματοπιστωτικό χώρο μέσω ιδιωτικοποιήσεων  Κατάργηση των περιορισμών της διασυνοριακής κίνησης αγαθών, υπηρεσιών και κεφαλαίων και εν μέρει της εργασίας  Ανάδειξη μεγάλων χρηματοοικονομικών κέντρων διεθνώς όπως το Λονδίνο και η Νέα Υόρκη  Σημαντική ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου  Δημιουργία μεγάλων χρηματοοικονομικών ομίλων με παγκόσμια εμβέλεια όπως η HSBC, η Citi κλπ.