Χειμερινό Τρίμηνο 2005 Η ΒΙΒΛΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΝΗΛΙΚΩΝ

Κυριακή 4 Δεκεμβρίου 05 Μπορεί η Αγία Γραφή να ερμηνευτεί με πολλούς τρόπους και από οποιονδήποτε;

ΜΕΡΟΣ Α’ Ποιος έχει το δικαίωμα, ποιος μπορεί να ερμηνεύει την Αγία Γραφή;

Οι απόψεις των Εκκλησιών Καθολική και Ορθόδοξη Εκκλησία Η Αγία Γραφή ερμηνεύεται από τους εκκλησιαστικούς διδασκάλους, ΟΧΙ ιδιωτικά από τους πιστούς Διαμαρτυρόμενη Εκκλησία Η Αγία Γραφή ερμηνεύεται από τους εκκλησιαστικούς διδασκάλους, αλλά ΚΑΙ από τους πιστούς ιδιωτικά

Οι διαφορετικές προϋποθέσεις: το ζήτημα της διαύγειας των Γραφών Καθολική-Ορθό- δοξη Εκκλησία  Έρασμος Η Αγία Γραφή είναι δυσερμήνευτη Διαμαρτυρόμενη Εκκλησία  Λούθηρος Η Αγία Γραφή είναι σαφής και ξεκάθαρη

Η Βίβλος επιβεβαιώνει τη διαύγειά της - 1 Υπάρχουν αυστηρές προτροπές για συστηματική ιδιωτική μελέτη και διδασκαλία της Βίβλου. Θεωρούνταν δεδομένο ότι οι Ιουδαίοι μπορούσαν να διαβάσουν τις γραφές και να κατανοήσουν το περιεχόμενό τους: «Και ούτοι οι λόγοι τους οποίους εγώ σε προστάζω σήμερον, θέλουσιν είσθαι εν τη καρδία σου, και θέλεις διδάσκει αυτούς επιμελώς εις τα τέκνα σου, και περί αυτών θέλεις ομιλεί καθήμενος εν τη οικία σου, και περιπατών εν τη οδώ, και πλαγιάζων, και εγειρόμενος …» (Δευτ. ς’ 6-7).

Η Βίβλος επιβεβαιώνει τη διαύγειά της - 2 Ο Κύριος Ιησούς θεωρούσε δεδομένο ότι οι Ιουδαίοι μπορούσαν να διαβάσουν τις γραφές και να κατανοήσουν το περιεχόμενό τους: « Δεν ανεγνώσατε εν τω νόμω …» (Ματθ. ιβ’ 3, 5. ιθ’14. κβ’ 31), «Ποτέ δεν ανεγνώσατε εν ταις γραφαίς …» (Ματθ. κα’ 42) «Πλανάσθε, μη γνωρίζοντες τας γραφάς μηδέ την δύναμιν του Θεού.» (Ματθ.κβ’ 29). Πρβλ. Ματθ. θ’ 13. ιβ’ 7. ιε’ 3. κα’ 13. Ιωάν. γ’ 10)

Η Βίβλος επιβεβαιώνει τη διαύγειά της - 3 Οι επιστολές της ΚΔ δεν απευθύνονταν προς κάποιους εκκλησιαστικούς ηγέτες, αλλά προς ολόκληρα εκκλησιάσματα, αποτελούμενα από άνδρες, γυναίκες και παιδιά (!)

Η Βίβλος επιβεβαιώνει τη διαύγειά της - 4 «Ταύτα δε εγράφησαν, διά να πιστεύσητε ότι ο Ιησούς είναι ο Χριστός ο Υιός του Θεού, και πιστεύοντες να έχητε ζωήν εν τω ονόματι αυτού.» Ιωάν. κ’ 31.

Η Βίβλος επιβεβαιώνει τη διαύγειά της - 5 «Όλη η Γραφή είναι θεόπνευστος, και ωφέλιμος προς διδασκαλίαν, προς έλεγχον, προς επανόρθωσιν, προς εκπαίδευσιν την μετά της δικαιοσύνης, διά να ήναι τέλειος ο άνθρωπος του Θεού, ητοιμασμένος εις παν έργον αγαθόν.» Β’ Τιμόθεον γ’

Η Βίβλος επιβεβαιώνει, ωστόσο, και την ύπαρξη δυσερμήνευτων χωρίων «… μεταξύ των οποίων (γραπτών του απ. Παύλου) είναι τινα δυσνόητα, τα οποία οι αμαθείς και αστήρικτοι στρεβλόνουσιν, ως και τας λοιπάς γραφάς …» (Β’ Πέτρου γ:15-16).

Συμπέρασμα Η Βίβλος είναι διαυγής στις βασικές της διδασκαλίες, ιδιαίτερα στο θέμα της σωτηρίας του ανθρώπου. Επάνω στη διαύγεια της Βίβλου στηρίζεται το δικαίωμα και η προτροπή της ιδιωτικής μελέτης, ερμηνείας και εφαρμογής της. Υπάρχουν, ωστόσο, δευτερεύοντα ζητήματα δυσερμήνευτα, στα οποία, για διάφορους λόγους που έχουν να κάνουν με τις ανθρώπινες αδυναμίες, σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί ομοφωνία.

ΜΕΡΟΣ Β’ Ερμηνεία (εκκλησιαστική και ιδιωτική) της Βίβλου: - με ποιες προϋποθέσεις; - με ποιον στόχο;

Ερμηνεία της Βίβλου: Προϋποθέσεις Ο φωτισμός του Αγίου Πνεύματος στον αναγεννημένο άνθρωπο «Ο φυσικός άνθρωπος δεν δέχεται τα του Πνεύματος του Θεού, διότι είναι μωρία εις αυτόν, και δεν δύναται να γνωρίση αυτά, διότι πνευματικώς ανακρίνονται. Ο δε πνευματικός ανακρίνει μεν πάντα, αυτός δε υπ’ ουδενός ανακρίνεται.» Α’ Κορ. β’

Ερμηνεία της Βίβλου: Προϋποθέσεις Ταπεινοφροσύνη «Δοξάζω σε, Πάτερ, Κύριε του ουρανού και της γης, ότι απέκρυψας ταύτα από σοφών και συνετών, και απεκάλυψας αυτά εις νήπια. Ναι, ω Πάτερ, διότι ούτω έγεινεν αρεστόν έμπροσθέν σου.» (Ματθ. ια’ 25).

Ερμηνεία της Βίβλου: Προϋποθέσεις Υπακοή «Εάν τις θέλη να κάμη το θέλημα αυτού, θέλει γνωρίσει περί της διδαχής, αν ήναι εκ του Θεού, ή αν εγώ λαλώ απ’ εμαυτού». (Ιωάν. ζ’ 17).

Ερμηνεία της Βίβλου: Προϋποθέσεις Χρήση των λογικών και κριτικών μας ικανοτήτων « Διά τι δε και αφ’ εαυτών δεν κρίνετε το δίκαιον;». (Λουκάς ιβ’ 57). «Λέγω ως προς φρονίμους · κρίνατε σεις τούτο το οποίον λέγω …» (Α’ Κορ. ι’ 15) «Δοκιμάζετε τα πνεύματα …» (Α’ Ιωάν. δ’ 1) «Ας ήναι έκαστος πεπληροφορημένος εις τον ίδιον νουν» (Ρωμ. ιδ’ 5) «Των τελείων όμως είναι η στερεά τροφή, οίτινες διά την έξιν έχουσι τα αισθητήρια γεγυμνασμένα εις το να διακρίνωσι το καλόν και το κακόν.» (Εβρ. ε’ 14)

Η λυδία λίθος της σωστής ερμηνείας Σωστή είναι η ερμηνεία της Αγίας Γραφής που καταλήγει στο πρόσωπο του θεάνθρωπου Χριστού ως αποκάλυψης του τριαδικού Θεού στον κόσμο, ο οποίος αποτελεί το ουσιώδες περιεχόμενο της Γραφής. Οποιαδήποτε ερμηνεία της Γραφής που στοχεύει να επιβεβαιώσει ανθρώπινες φιλοσοφίες ή ιδεολογίες είναι λανθασμένη

ΜΕΡΟΣ Γ’ Η Εκκλησία και οι εκκλησιαστικοί διδάσκαλοι

Το Άγιο Πνεύμα δόθηκε για να διδάξει την Εκκλησία, να την οδηγήσει στην αλήθεια. «Όταν δε έλθη εκείνος, το Πνεύμα της αληθείας, θέλει σας οδηγήσει εις πάσαν την αλήθειαν.» (Ιωάν. ιστ’ 13)

Το Άγιο Πνεύμα έδωσε αποκάλυψη στους αποστόλους. Οι απόστολοι ήταν οι πρώτοι διδάσκαλοι της εκκλησίας και οι πρώτοι πιστοί ενέμεναν στη διδασκαλία των αποστόλων (Πράξεις β’ 42)

Το Άγιο Πνεύμα έχει δώσει επιπλέον σε συγκεκριμένα μέλη της Εκκλησίας το χάρισμα της διδασκαλίας Ενώ όλοι οι πιστοί είναι ιερείς και βασιλείς εν Χριστώ, αυτό δεν σημαίνει ότι έχουν όλοι τον ίδιο ρόλο και τις ίδιες ευθύνες μέσα στο σώμα της εκκλησίας. Χάρισμα διδασκαλίας δεν σημαίνει αποκάλυψη, αλλά φωτισμό για κατανόηση και μετάδοση της αλήθειας.

Το χάρισμα της διδασκαλίας συνδέεται κατά κανόνα με θέσεις ποίμανσης και ηγεσίας Ποιμένες-πρεσβύτεροι-διδάσκαλοι «Και αυτός έδωκεν άλλους μεν αποστόλους, άλλους δε προφήτας, άλλους δε ευαγγελιστάς, άλλους δε ποιμένας και διδασκάλους …» (Εφεσ. δ’ 11). « … μάλιστα όσοι (πρεσβύτεροι) κοπιάζωσιν εις λόγον και διδασκαλίαν» (Α’ Τιμ. ε’ 17).

Το χάρισμα της διδασκαλίας συνεπάγεται ευθύνες «Μη γίνεσθε πολλοί διδάσκαλοι, αδελφοί μου, εξεύροντες ότι μεγαλητέραν κατάκρισιν θέλομεν λάβει · διότι εις πολλά πταίομεν άπαντες.» (Ιάκ. γ’ 1-2).

Με τη συνεργασία των εκκλησιαστικών διδασκάλων οδηγούμαστε στις Συνόδους Στις Πράξεις των Αποστόλων έχουμε το υπόδειγμα της πρώτης εκκλησιαστικής Συνόδου «Και συνήχθησαν οι απόστολοι και οι πρεσβύτεροι διά να σκεφθώσι περί του πράγματος τούτου.» (Πράξεις ιε’ 6).

Το πρότυπο της Συνόδου για τον καθορισμό του δόγματος συνέχισε να ισχύει στον χριστιανικό κόσμο. Οι Οικουμενικές Σύνοδοι Οι Ομολογίες Πίστεως των Ευαγγελικών Εκκλησιών προέκυψαν από Συνόδους.

Πόσο δεσμευτικές είναι οι Ομολογίες Πίστης; Οι Ομολογίες Πίστης είναι δεσμευτικές με την έννοια ότι εκφράζουν επίσημα το πώς το σύνολο των ανεγνωρισμένων διδασκάλων και εκπροσώπων μιας Εκκλησίας καταλαβαίνουν τις διδασκαλίες της Αγίας Γραφής. Οι Ομολογίες Πίστης δίνουν έναν σταθερό χαρακτήρα στη διδασκαλία της Εκκλησίας, που ξεπερνά τον εφήμερο επηρεασμό των πιστών από κάποιες χαρισματικές προσωπικότητες. «διά να μη ήμεθα … περιφερόμενοι με πάντα άνεμο διδασκαλίας. (Εφεσίους δ’ 14)

Υπάρχει ανάγκη για πανεπιστημιακά μορφωμένους δασκάλους της Γραφής; Βεβαίως, και ιδιαίτερα στους παρακάτω τομείς Γνώση των γλωσσών στις οποίες γράφτηκε η Γραφή, δηλαδή της αρχαίας εβραϊκής, αραμαϊκής και αρχαίας ελληνικής. Γνώση του ιστορικού υποβάθρου των βιβλικών κειμένων. Γνώσεις της ερμηνευτικής φιλολογικής επιστήμης (είδη κειμένων, ύφος, συμβάσεις λόγου κ.ά.)

Οι διδάσκαλοι της Εκκλησίας και ο έλεγχός τους από τους πιστούς Οι διδάσκαλοι της Εκκλησίας βέβαια δεν είναι αλάθητοι. Γι’ αυτό υπάρχει μια αμφίδρομη σχέση. Παράδειγμα ο Παύλος και οι Βεροιείς: «… εδέχθησαν τον λόγον μετά πάσης προθυμίας, εξετάζοντες καθ’ ημέραν τας γραφάς, αν ούτως έχωσι ταύτα». (Πράξεις ιζ’ 11).

ΜΕΡΟΣ Δ’ Ερμηνεία της Αγίας Γραφής και διάσπαση της εκκλησιαστικής ενότητας

Η διάσπαση της εκκλησιαστικής ενότητας, ιδιαίτερα μέσα στον διαμαρτυρόμενο κόσμο, αποτελεί άραγε ένδειξη ότι η Βίβλος δεν είναι διαυγής στις διδαχές της;

Τα συνεχιζόμενα αναρίθμητα σχίσματα των Ευαγγελικών «κόβουν το κλαδί» επάνω στο οποίο στηρίζονται Οι Προτεστάντες έχουν επιμείνει στην αρχή της ιδιωτικής ερμηνείας της Γραφής επί τη βάσει του δόγματος της διαύγειας της Γραφής. Οι διαρκείς διαιρέσεις του Προτεσταντικού κόσμου, που προκαλεί το δικαίωμα της ιδιωτικής ερμηνείας της Βίβλου, ωστόσο, υποσκάπτουν το δόγμα της διαύγειας της Γραφής, δίνοντας λαβές σε όσους το αρνούνται.

Στην πραγματικότητα υπάρχει μεγάλο μέρος συμφωνίας στα βασικά και θεμελιώδη δόγματα Η διαύγεια της Βίβλου αποδεικνύεται από το ότι οι χριστιανικές εκκλησίες, αν και διαιρεμένες, συμφωνούν στα βασικά δόγματα. Απόδειξη αποτελούν οι θέσεις του Παγκόσμιου Ευαγγελικού Συνδέσμου, επάνω στους οποίους μπορεί να συμφωνήσει όλος ο ευαγγελικός κόσμος.

Η διάσπαση του Ευαγγελικού κόσμου δεν οφείλεται στο δυσερμήνευτο της Γραφής ΑΛΛΑ στην έλλειψη σεβασμού στο κύρος της Εκκλησίας. στο ότι ο ευαγγελικός κόσμος δεν έμαθε να επιτρέπει ελευθερία διαφωνίας στα δευτερεύοντα. «Διότι είναι ανάγκη να υπάρχωσι και αιρέσεις μεταξύ σας, διά να γείνωσι φανεροί μεταξύ σας οι δόκιμοι.» (Α’ Κορ. ια’ 19).

Αντίστροφα, η ενότητα στην Ορθόδοξη και Καθολική Εκκλησία Οφείλεται ΟΧΙ στη διαύγεια της εκκλησιαστικής τους παράδοσης – η παράδοση είναι εξ ορισμού σχεδόν αδύνατο να οριστεί ΑΛΛΑ στο σεβασμό στο κύρος της Εκκλησίας

Πρόταση 1η: Η αλήθεια πρέπει να νοηθεί ως ένας κύκλος, όχι ως ένα σημείο Η αλήθεια δεν είναι ένα και μοναδικό σημείο, για να απαιτείται απόλυτη ταύτιση όλων επάνω σε αυτό. Μάλλον η αλήθεια πρέπει να νοείται ως ένας κύκλος. Έξω από τον κύκλο βρίσκεται κανείς εκτός της αλήθειας, αλλά εντός του κύκλου υπάρχει ελευθερία διαφωνίας σε δευτερεύοντα ζητήματα.

Πρόταση 2η: Σεβασμός στη διδασκαλία της Εκκλησίας Οφείλουμε σεβασμό στα όρια που έχει θέσει μια Εκκλησία που, αποδεδειγμένα, έχει ως αρχή της να βασίζεται στην Αγία Γραφή. Τα όρια αυτά εκφράζονται μέσω των Ομολογιών Πίστης των αντίστοιχων Εκκλησιών.

Στα βασικά ομοφωνία στα δευτερεύοντα ελευθερία σε όλα αγάπη

Βιβλιογραφία J. Stott, Understanding the Bible (1972) R.C. Sproul, Knowing Scripture (1977). W. Grudem, Systematic Theology

Προσευχή και περισυλλογή Εξομολόγηση: Για τη διαίρεση της Εκκλησίας σε αναρίθμητα σχίσματα Ευχαριστία: Για τα χαρίσματα διδασκαλίας και για τους εκκλησιαστικούς διδασκάλους Δέηση Για την ενότητα της εκκλησίας Για την αποκατάσταση του κύρους της ηγεσίας της εκκλησίας στην ποίμανση και τη διδασκαλία. Για ένα ποίμνιο που θα εντρυφήσει στον Λόγο του Θεού