Αρχαιολογικά μνημεία και αξιοθέατα της επαρχίας Αμμοχώστου Αρχαιολογικοί χώροι: Σ α λ α μ ί ν α ς Έ γ κ ω μ η ς

ΣΤΟΧΟΙ Με το τέλος του μαθήματος οι μαθητές πρέπει να είναι σε θέση να: Εντοπίζουν τα βασικά ιστορικά και μυθολογικά στοιχεία που αφορούν τις αρχαίες πόλεις της Σαλαμίνας και της Έγκωμης Αναφέρουν αρχαιολογικά μνημεία από τη Σαλαμίνα Διακρίνουν τη σπουδαιότητα των πόλεων τη περίοδο ακμής τους και τη σπουδαιότητα τους σήμερα ως αρχαιολογικών χώρων

Σ α λ α μ ί ν α Ίδρυση Ιδρυτής θεωρείται ο Τεύκρος γιος του Τελαμώνα ο οποίος καταγόταν από τη νήσο Σαλαμίνα της Ελλάδας. Η ίδρυση της χρονολογείται την ύστερη εποχή του χαλκού από αποίκους της Μικράς Ασίας και Αχαιούς.

Ιστορία της Σαλαμίνας Όπως και η υπόλοιπη Κύπρος, έτσι και η Σαλαμίνα, πέρασε από διάφορους κατακτητές όπως οι Ασσύριοι , Αιγύπτιοι , Πέρσες , Πτολεμαίοι , Ρωμαίοι. Διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο ανάμεσα στα βασίλεια της Κύπρου, λόγω της θέσης της, του λιμανιού της, τις εμπορικές σχέσεις της με τις γειτονικές χώρες και τους καλούς της ηγεμόνες . Ηγεμόνες Σαλαμίνας Εύελθων( 560 – 525 π.χ. ). Ένας από τους ισχυρότερους βασιλιάδες της Κύπρου Ονήσιλος . Πήρε την εξουσία από τον αδελφό του Γόργο επωφελούμενος της απουσίας του και οργάνωσε επανάσταση εναντίων των Περσών (499-498 π.χ.). Ηττήθηκε γιατί ο Στασάνωρ βασιλιάς του Κουρίου λιποτάκτησε με αποτέλεσμα οι δυνάμεις του Ονήσιλου να ηττηθούν και ο ίδιος να σκοτωθεί στη μάχη . Ευαγόρας . Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του, η Σαλαμίνα είχε οχυρωθεί, δημιούργησε στόλο και απέκτησε καλές σχέσεις με τους Αθηναίους. Αγωνίστηκε εναντίων των Περσών και απέσπασε την Κιλικία. Το 374 π.χ. ο βασιλιάς Ευαγόρας δολοφονήθηκε και η Κύπρος παρέμεινε στα χέρια των Περσών μέχρι το 333 π.χ.

Ιστορία Σαλαμίνας (συνέχεια) Πτολεμαίοι από το 294 π. Χ. Ρωμαιοκρατία από το 58 π.χ. Το 77 μ.χ. , το 332 μ.χ. και το 342 μ.χ. η Σαλαμίνα καταστράφηκε από σεισμούς. Το 367 μ.χ. – 403 μ.χ. η Σαλαμίνα ξανάγινε πρωτεύουσα της Κύπρου. Μετά τις Αραβικές επιδρομές η πόλη εγκαταλείφθηκε και έδωσε τη θέση της στην Αμμόχωστο.

Η αυλή του Ευαγόρα στην αρχαία Σαλαμίνα

Αρχαιολογικά μνημεία της Σαλαμίνας Θέατρο ( Ανασκαύτηκε το 1960 από το τμήμα αρχαιοτήτων . Χτίστηκε το 2ο αιώνα μ.χ. πιθανό πάνω σε θέατρο της Ελληνιστικής περιόδου( 3ος με 2ο αιών. π.χ. ). Είχε χωρητικότητα 15 – 20 χιλιάδες θεατές. Ένα από τα μεγαλύτερα θέατρα της Μεσογείου. Τον 4ο αιώνα μ.χ. καταστράφηκε από σεισμό. Γυμνάσιο Το σπουδαιότερο αρχαιολογικό εύρημα της περιοχής . Ανασκάφτηκε μερικώς το 1890 . Βρέθηκαν αγάλματα του Ηρακλή της Άρτεμης και της Αφροδίτης .Το γυμνάσιο αναστηλώθηκε και λειτουργούσε με επέκταση κατά τα Ρωμαϊκά χρόνια.) Βασιλική Αγίου Επιφανίου Ανασκάφτηκε το 1890 αλλά διαπιστώθηκε η ταυτότητα της το 1924 και 1925. Ήταν καθεδρικός ναός της Κωνσταντίας και ανήκει στο Άγιο Επιφάνειο.

Δεξαμενή η μεγαλύτερη εκείνης της εποχής Δεξαμενή η μεγαλύτερη εκείνης της εποχής .Μπορούσε να ικανοποιήσει τις ανάγκες 120.000 ανθρώπων. Το νερό μεταφερόταν από το κεφαλόβρυσο της Κυθραίας μέσω ενός υδραγωγού μήκους 35 μιλίων . Αγορές Βρέθηκαν δύο Ρωμαϊκές αγορές, η λίθινη αγορά και η γρανιτική αγορά . Η Λίθινη πιστεύεται ότι ήταν η μεγαλύτερη στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, 213 X 63 μέτρα. Ναός του Δία Βρίσκεται στα νότια της αγοράς. Βασιλικοί τάφοι Βρέθηκαν συνολικά 9 τάφοι με πάρα πολλά σημαντικά κτερίσματα.

Το θέατρο της Σαλαμίνας

Έ γ κ ω μ η Εισαγωγή - Έγκωμη 17ος-12ος αιώνας π.X. - Ύστερη Xαλκοκρατία Στις αρχές του 16ου αιώνα π.X. στην Aνατολική Kύπρο, στις εκβολές του Πεδιαίου ποταμού δημιουργείται η Έγκωμη, μια πολίχνη η οποία εξυπηρετούσε τις ανάγκες του κοντινού λιμανιού, που ασχολούταν με την εξαγωγή χαλκού. Ήταν μια μικρή πολιτεία, με εργαστήρια επεξεργασίας του χαλκού, της οποίας τη φήμη και τη ζωή εξιστορούν τόσο οι αρχαιολογικές ανασκαφές όσο και οι ιστορικές πηγές. Θέση Βρίσκεται στη κατεχόμενη επαρχία Αμμοχώστου . Νοτιοανατολικά της είναι η πόλη της Αμμοχώστου και βορειοανατολικά της το μοναστήρι του Αποστόλου Βαρνάβα και η Σαλαμίνα. . Ονομασία Ονομάζεται και Αλάσια ή Ίσι ή Άσυ ή Άσι ή πόλη που ανήκει στη εποχή του χαλκού.

Ιστορία Πιστεύεται ότι ιδρύθηκε γύρω στο 2000 – 1700 π.χ. Την ύστερη εποχή του χαλκού εξελίχθηκε σε κοσμοπολίτικο κέντρο. Το 1450 π.χ. η Έγκωμη έφθασε στη πιο λαμπρή περίοδο της ιστορίας της. Έγινε το σπουδαιότερο εμπορικό κέντρο του Αιγαίου και των ακτών της Συρίας. Το 1230 π.χ. λόγω της εγκατάστασης των Μυκηναίων στη πόλη, καθώς και λόγω της εμπορίας του χαλκού επήλθε κοινωνικοοικονομική πρόοδος στο νησί. Η πόλη οχυρώθηκε με κυκλώπεια τείχη, είχε αποχετευτικό σύστημα, φαρδιούς δρόμους, δημόσια κτίρια, ανάκτορο, κεντρική πλατεία και λιμάνι. Οι νεκροί θάβονταν με τα πολύτιμα τους αντικείμενα κάτω από τα πατώματα των σπιτιών τους. Λατρευόταν ο κερασφόρος θεός Απόλλωνας η « θεά μητέρα » καθώς και η θεά της γονιμότητας . Κατά τις ανασκαφές έχουν βρεθεί πάρα πολλά μνημεία και κτερίσματα. ( αμφορείς, περιδέραια, κούπες, δακτυλίδια, σκουλαρίκια κ.α.) H Έγκωμη εγκαταλείπεται σταδιακά στο τέλος του 12ου αιώνα.

Ο κερασφόρος θεός Απόλλωνας Δακτυλίδι από την Έγκωμη, Κυπριακό Μουσείο Χάλκινο αγαλματίδιο του γενειοφόρου θεού επί ταλάντου. 1230-1050 π.Χ. Έγκωμη Αμμοχώστου. Ο κερασφόρος θεός Απόλλωνας Το ρόδι από Έγκωμη Κυπριακό Μουσείο

Τι έχουμε μάθει σήμερα… Για την ιστορία της Σαλαμίνας Για τα αρχαιολογικά μνημεία της Σαλαμίνας (θέατρο, γυμνάσιο, Βασιλική Αγίου Επιφάνειου, δεξαμενή, αγορές) Για την ιστορία και τη ονομασία της Έγκωμης Για τη σπουδαιότητα της Έγκωμης την περίοδο ακμής της. Διάβασμα σελ. 115 - 120 Εργασία στο σπίτι Βιβλίο τουριστικής γεωγραφίας σελ. 129 τις 6, 7, 8, 11, 15

Φύλλο εργασίας στη τάξη Ιδρυτής της Σαλαμίνας θεωρείται ο ………………… την ύστερη εποχή του ……………………… Οι σπουδαιότεροι 3 βασιλιάδες της Σαλαμίνας είναι οι ………………………, …………………..…., …………………………… Τα κυριότερα αρχαιολογικά μνημεία από τον αρχαιολογικό χώρο της Σαλαμίνας είναι ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Περιγράψετε με συντομία την ιστορία της Έγκωμης Η Έγκωμη παλιά ονομαζόταν και …………………….. Αναφέρετε τα κυριότερα αρχαιολογικά ευρήματα της Έγκωμης.