STRUCTURING THE EUROPEAN RESEARCH AREA: HUMAN RESOURCES AND MOBILITY Εθνικός Εκπρόσωπος: Καθ. Ιωάννης Γεροθανάσης (Παν. Ιωαννίνων) Αναπληρωτές Εθνικοί Εκπρόσωποι: Κα Όλγα Στεργίου, (ΓΓΕΤ) Καθ. Ε. Εμμανουήλ Νικολούση (Α.Π.Θ.) Εθνικό Σημείο Επαφής: Κα Εύη Αφεντάκη, ΓΓΕΤ, Κα Πέννυ Πατρινού, ΕΚΤ Εμπειρογνώμονες: Αν. Καθ. Βασίλης Ρούσσης, Παν. Αθηνών Δρ. Αιμίλιος Χαρλαύτης, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών Καθ. Χαρίκλεια Πετρίδου, Α.Π. Θ.

ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ HRM «Να παράσχει ευρεία υποστήριξη για την ανάπτυξη άφθονων και δυναμικών ανθρώπινων πόρων διεθνούς κύρους στο Ευρωπαϊκό σύστημα έρευνας, λαμβάνοντας υπ’ όψη την εγγενή διεθνή διάσταση της έρευνας»  Ανοικτός, “bottom up” χαρακτήρας  Κύριο κριτήριο επιλογής : επιστημονική αριστεία  Συνέχεια (HCM  TMR  IHP  HRM)  Πληθώρα δράσεων και μέτρων ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

ΝΕΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ HRM  Άνοιγμα προς τρίτες χώρες * Marie Curie outgoing international fellowships (OIF) * Marie Curie incoming international fellowships (IIF) * Marie Curie international reintegration grants (IRG) * Marie Curie excellence grants (για ερευν. ομάδες) (EXT) * Host-driven schemes (περιλ. Networks) μπορούν να υποδέχονται ερευνητές από τρίτες χώρες (  30% προϋπ.)  Έμφαση σε pre-docs στα δίκτυα και στις ιδρυματικές υποτροφίες  Δίκτυα φιλοξενούντων οργανισμών στις ιδρυματικές υποτροφίες pre-doc (Euro-Ph.D.’s)

ΝΕΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ HRM  Ενίσχυση μηχανισμών επανένταξης, καταπολέμησης “brain drain” * Marie Curie international reintegration grants (IRG) * Μarie Curie excellence grants (προς νέες ερευνητικές ομάδες, ΕΧΤ) * Marie Curie chairs (EXC) * Eρευνητές που έχουν εργαστεί σε δίκτυα μπορούν να επωφεληθούν από European Reintegration Grants (ERG) * Προσπάθεια δέσμευσης των φιλοξενούντων οργανισμών για πιο μακροχρόνια σχέση προς τους φιλοξενουμένους  Βραβεία αριστείας προς άτομα * Marie Curie excellence awards (EXA)

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΠΡΟΚΗΡΥΞΕΙΣ : 1.1.ΔΙΚΤΥΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΜΕΣΩ ΕΡΕΥΝΑΣ (RTN) Απρίλιος 2003 Νοέμβριος 2003 Σύνολο ΕU & υπό ένταξη &Ελληνική συνδεδ.χώρεςΣυμμετοχήEΛ/EU Επιλέξιμες προτάσεις32695 ομάδες ομάδες Εγκριθείσες προτάσεις53 (541 ομάδες)11 ομάδες2% 37 (409 ομάδες)12 ομάδες3% Ποσοστό Επιτυχίας16 % 11.5 % 5.6 %6.9 % Προβλεπόμενοι προϋπολογισμοί 115 ΜEuro 115 MEuro

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΠΡΟΚΗΡΥΞΕΙΣ : 1.1.ΔΙΚΤΥΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΜΕΣΩ ΕΡΕΥΝΑΣ (RTN) EΛ 13 η βάσει % επιτυχίας, ανάμεσα σε ΒΕ και DK (για το 2003). Πιθανά αίτια: * Στροφή ενδιαφέροντος προς τα νέα εργαλεία του FP6 * Περιορισμένη πληροφόρηση για το HRM Ποσοστό επιτυχίας σε επίπεδο EU πολύ χαμηλότερο από το αντίστοιχο υπό FP5 (37.3%) Mέσο μέγεθος νέων δικτύων (11 κόμβοι, 500 ανθρωπομήνες επιμόρφωσης, 3.3 εκατ. €) σημαντικά μεγαλύτερο από ό,τι υπό FP5 (8 κόμβοι, 270 ανθρωπομήνες επιμόρφωσης, 1.7 εκατ. €) * Έμφαση σε επιμόρφωση σε πρώϊμο στάδιο (EST) * Άνοιγμα προς τρίτες χώρες (μέχρι 30% προϋπολογισμού) * Προτάσεις προοριζόμενες για NoE υποβλήθηκαν την τελευταία στιγμή ως RTN

Απρίλιος 2003 Φεβρουάριος 2004 Σύνολο ΕU & υπό ένταξη &Ελληνική συνδεδ.χώρεςΣυμμετοχήEΛ/EU Επιλέξιμες προτάσεις706 (1108 ομάδες)19 ομάδες 827 (1834 ομάδες)31 ομάδες Εγκριθείσες προτάσεις45 (106 ομάδες)2 ομάδες2.0 % 49 (147 ομάδες)5 ομάδες 3.4 % Ποσοστό Επιτυχίας 6.3 % 10.5 % 6.0 %16.1 % Προβλεπόμενοι προϋπολογισμοί 60 ΜEuro 70 MEuro 1.2. ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ ΓΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΜΕΣΩ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΕ ΠΡΩΪΜΟ ΣΤΑΔΙΟ (EST)

1.2. ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ ΓΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΜΕΣΩ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΕ ΠΡΩΪΜΟ ΣΤΑΔΙΟ (EST) Απρίλιος 2003 Υπερβολικά υψηλό ενδιαφέρον συμμετοχής (oversubscription) σε επίπεδο EU. Ενδιαφέρον από ΕΛ σχετικά χαμηλό (1.7% ιδρυμάτων στις επιλέξιμες προτάσεις) Βάσει % επιτυχίας συμμετεχόντων ιδρυμάτων ΕΛ έρχεται 6 η, μετά τις ΙΕ (18.2%), FΙ (13.6%), DΕ (15.3%), ΒΕ (13.8%), UΚ (10.2%). Από πλευράς συντονισμού, η μερίδα του λέοντος πηγαίνει στο UK. Ακολουθούν DE, FR, IT, BE, IE.

Μάιος 2003 / Μάιος 2004 Σύνολο ΕU & υπό ένταξη &Ελληνική συνδεδ.χώρεςΣυμμετοχή EΛ/EU Επιλέξιμες προτάσεις220 / 3398 / 31 TOK- DEV190 / 3098 / 31 TOK-IAP30 / 30 Εγκριθείσες προτάσεις86 / 804 / % / 13.7 % TOK- DEV73 / 72 4 / % / 15.3 % TOK-IAP13 / 8 Ποσοστό Επιτυχίας39.1 % / 23.5 %50 % / 35.5 % TOK- DEV38.4 % / 23.3 % 50 % / 35.5 % TOK-IAP43.3 % / 26.7% Προβλεπόμενοι προϋπολογισμοί 40ΜEuro 45MEuro Πολύ καλό ποσοστό επιτυχίας από τις Ελληνικές Συμμετοχές 13.7 % & 15.3 % 1.3. ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ ΓΙΑ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΓΝΩΣΗΣ (ΤΟΚ)

Απρίλιος 2003 Απρίλιος 2004 Σύνολο ΕU & υπό ένταξη &Ελληνική συνδεδ.χώρεςΣυμμετοχήEΛ/EU Επιλέξιμες προτάσεις316 (610 ομάδες) (823 ομάδες)28 Εγκριθείσες προτάσεις31 (43 ομάδες)2 (Συντον.)6.5 % 30 (79 ομάδες)2 2.5 % Ποσοστό Επιτυχίας 9.8 % 13.3 % 8.0 %7.1 % Προβλεπόμενοι προϋπολογισμοί 10 ΜEuro 10 MEuro Τάση χρηματοδότησης μικρότερου αριθμού προτάσεων, καθεμιά από τις οποίες αφορά σε μεγαλύτερο αριθμό εκδηλώσεων, σε σύγκριση με FP5. Μέσος όρος 9 εκδηλώσεων ανά επιτυχή πρόταση ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ (SCF-LCF)

Μάρτιος 2003 Φεβρουάριος 2004 Σύνολο ΕU & υπό ένταξη &Έλληνες συνδεδ.χώρεςΥποψήφιοι EΛ/EU Επιλέξιμες προτάσεις165518(Η) / 42(Β) (Η) / 81(Β) Εγκριθείσες προτάσεις391 7(Η) / 15(Β) 1.7 / 3.8 % 339 3(Η) / 9(Β)1.0 / 2.6 % Ποσοστό Επιτυχίας 23.6 % 38.9 % / 35.5 % 11.6 %8.8 % / 11.1 % Προβλεπόμενοι προϋπολογισμοί 55 ΜEuro 55 MEuro 2.1. ΕΝΔΟ-ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ (IEF)

Μειωμένο ενδιαφέρον Ελλήνων για μεταδιδακτορική έρευνα εκτός ΕΛ. Προορισμοί επιτυχών ΕΛ υποψηφίων: FR, UK, DE, ES Πολύ χαμηλό ποσοστό επιτυχίας προτάσεων για φιλοξενία σε ΕΛ ιδρύματα: Πρόβλημα στην προσέλκυση υποψηφίων υψηλής ποιότητας. Πιθανά αίτια: γλώσσα, περιορισμένη διεθνής φήμη Πρώτη χώρα υποδοχής η UK, ακολουθούμενη από FR, DE, NL, IT

Μάιος 2003 Φεβρουάριος 2004 Σύνολο ΕU & υπό ένταξη &Έλληνες συνδεδ.χώρεςΥποψήφιοι EΛ/EU Επιλέξιμες προτάσεις2385(Η) / 7(Β) Εγκριθείσες προτάσεις421(Η) / 2(Β) 7.1% Ποσοστό Επιτυχίας 23.5 % 20.0 % / 28.7 % Προβλεπόμενοι προϋπολογισμοί 10 ΜEuro 18 MEuro 2.2. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ MARIE CURIE ΕΞΟΔΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ Ε.Ε. (OIF)

Επιτυχής παρουσία ΕΛ. Η εκτός Ευρώπης επιμόρφωση των επιτυχών ΕΛ υποψηφίων θα πραγματοποιηθεί στη Β. Αμερική, η επανένταξή τους στην ΕΛ και τη NL. Επιστημονικές περιοχές επιτυχών ΕΛ υποψηφίων: ΜΑΤ, SOC Κύριοι παίκτες στο μέτρο OIF οι FR, DE, IT, ES, UK Χώρες προορισμού με βάση τις υποβολές: US (50%), AU(15%), CA (15%), CH(9%). Θεματικές περιοχές με βάση τις υποβολές: ENV(30%), LIF(21%), PHY(13%), SOC(12%), MAT(8%), CHE(7%)

Μάιος 2003 Φεβρουάριος 2004 Σύνολο ΕU & υπό ένταξη &Υποψήφιοι συνδεδ.χώρεςγια Ελλάδα EΛ/EU Επιλέξιμες προτάσεις3588(Η) Εγκριθείσες προτάσεις56 0(Η) / 15(Β) 0 % Ποσοστό Επιτυχίας 20.3 % 0 % / 35.5 % Προβλεπόμενοι προϋπολογισμοί 9 ΜEuro 11 MEuro 2.3. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ MARIE CURIE ΕΙΣΟΔΟΥ ΣΤΗΝ Ε.Ε. (ΙIF)

Αδυναμία προσέλκυσης σε ΕΛ επιστημόνων πολύ υψηλής ποιότητας από τρίτες χώρες. Φιλοξενούντα ιδρύματα για τις υποβληθείσες προτάσεις βρίσκονται κυρίως στις UK (18%), FR(16%), DE(15%), IT, ES(8%). Κατανομή εθνικοτήτων των υποβαλόντων: RU(16%), CN(12%), IN(9%), US(5%), CA(5%), AU(4%). Θεματικές περιοχές με βάση τις υποβολές: LIF(24%), PHY(23%), CHE(14%), ENV(13%), ENG(10%), MAT(7%), SOC(5%).

Μάιος 2003 Μάιος 2004 Σύνολο ΕU & Υποψήφιοι υπό ένταξη & από Ελλάδα Team Leaders συνδεδ.χώρες (T.L. /H.O.) Ελ. καταγωγήςEΛ/EU Επιλέξιμες προτάσεις Εγκριθείσες προτάσεις % % Ποσοστό Επιτυχίας 9.2 % 14.3% %6.0 % Προβλεπόμενοι προϋπολογισμοί 25 ΜEuro 30 MEuro Μεγάλη κινητοποίηση και επιτυχία ΕΛ σ’ αυτό το νέο μέτρο ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ ΑΡΙΣΤΕΙΑΣ MARIE CURIE (ΕΧΤ)

Μάιος 2003 Μάιος 2004 Σύνολο ΕU & υπό ένταξη &Έλληνες συνδεδ.χώρεςΥποψήφιοι EΛ/EU Επιλέξιμες προτάσεις8467.1% Εγκριθείσες προτάσεις Ποσοστό Επιτυχίας 6 % Προβλεπόμενοι προϋπολογισμοί 0.25 ΜEuro 0.25 MEuro 3.2. BΡABEIA AΡΙΣΤΕΙΑΣ MARIE CURIE (EXA)

Μία από τις 6 ΕΛ υποψηφιότητες ήταν ανάμεσα στις 10 που υποβλήθηκαν στο Grand Jury για επιλογή των τελικών 5. Κάθε βραβείο είναι ύψους 50 k€. Οι βραβευθέντες κατάγονται από IT, NL, ES, UK, AR/FR. Επιστημονικές περιοχές βραβείων: LIF (2), CHE, MAT, PHY

3.3. ΕΔΡΕΣ MARIE CURIE (EXC) Σύνολο ΕU & υπό ένταξη & Έλληνες Ελληνικά συνδεδ. χώρες Υποψήφιοι Ιδρύματα EΛ/EU Επιλέξιμες προτάσεις % Εγκριθείσες προτάσεις % Ποσοστό Επιτυχίας 30.6% 100% 50% Γενικά χαμηλή συμμετοχή σ’ αυτό το νέο μέτρο. Περιορισμένο ενδιαφέρον από ΕΛ, αλλά σημαντική επιτυχία Η επιτυχής Ελληνική πρόταση είναι στην περιοχή MAT: Φιλοξενία Έλληνα ερευνητή από το Vancouver στο ΙΤΕ Κρήτης, προϋπ k€. Μη εγκριθείσα πρόταση για υποδοχή στην Ελλάδα αφορά σε φιλοξενία καθηγητή από τη RO.

4/03 + 7/03, 10/03, 1/04, 4/04 Σύνολο ΕU & υπό ένταξη &Έλληνες συνδεδ.χώρεςΥποψήφιοι EΛ/EU Επιλέξιμες προτάσεις Εγκριθείσες προτάσεις % % % % Ποσοστό Επιτυχίας90.9 % 66.6 % 93.8 %100 % 98.8%100 % 97.4 %100 % Προβλεπόμενοι προϋπολογισμοί 7 Μeuro (για κάθε προκήρυξη το 2003) 5 MEuro (για κάθε προκήρυξη το 2004) 4.1. ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗΣ (ΕRG)

5 Προκηρύξεις Σύνολο ΕU & υπό ένταξη &Έλληνες συνδεδ.χώρεςΥποψήφιοι EΛ/EU Επιλέξιμες προτάσεις Εγκριθείσες προτάσεις80 0 % 6467 % % 1900 % % Ποσοστό Επιτυχίας80 % 0 % 86 %100 % 95.5%100 % 100 %0 % 83.3 %100% Προβλεπόμενοι προϋπολογισμοί 2.4 ΜΕuro (για κάθε προκήρυξη το 2003) 2.5 MEuro (για κάθε προκήρυξη το 2004) 4.2. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗΣ (ΙRG)

4.1. ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗΣ (ΕRG) Η Ελλάδα απορρόφησε το 3 % του προϋπολογισμού για το 2003 που ισοδυναμεί με το ποσό των Euro από σύνολο Στη δράση αυτή η Ελλάδα είναι 8η χώρα σε ποσοστό απορρόφησης.

4.2. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗΣ (ΙRG) Η Ελλάδα απορρόφησε το 25.7% του προϋπολογισμού για το 2003 που ισοδυναμεί με το ποσό των Euro από σύνολο Στη δράση αυτή η Ελλάδα είναι 1η χώρα σε ποσοστό απορρόφησης. Νέο μέτρο, πολύ μικρή συμμετοχή και μεγάλο ποσοστό επιτυχίας. Οι περισσότεροι υποψήφιοι επεδίωξαν επανένταξη από ΗΠΑ. Εξαιρετική αξιοποίηση του μέτρου από Έλληνες επιστήμονες. Προϋπόθεση δέσμευσης του ιδρύματος υποδοχής να φιλοξενήσει τον επανεντασσόμενο επί 3 έτη (δηλ. για ένα έτος επί πλέον της διαρκείας του συμβολαίου) ενδεχομένως περιορίζει δυνατότητα αξιοποίησης από ΕΛ.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ-ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Επιδόσεις της Ελλάδας εξαιρετικές στα νέα μέτρα ΕΧΤ, IRG, μέτριες σε RTN, EST. Ανάγκη καλύτερης ενημέρωσης ΕΛ ερευνητών ως προς τα δίκτυα RTN και την προετοιμασία προτάσεων γι’ αυτά (training content). Ανάγκη πληροφόρησης και προσαρμογής ΕΛ εκπαιδευτικών και ερευνητικών ιδρυμάτων για την καλύτερη εκμετάλλευση των δράσεων HRM: * διεθνή σχήματα συνεργασίας για διδακτορικές σπουδές  απονομή Euro-Ph.D’s (EST) * νέοι μηχανισμοί επανένταξης (ΕΧΤ, IRG, ΕXC, ERG) και προαπαιτούμενες δεσμεύσεις φιλοξενούντων ιδρυμάτων * δυνατότητες εξόδου από ΕΛ και Ε.Ε. για μεταδιδακτορικές σπουδές (ΕΙF, OIF) * μεγαλύτερη εξωστρέφεια και προσέλκυση ενδιαφέροντος διεθνών ερευνητών υψηλής ποιότητας για φιλοξενία στην Ελλάδα (EIF, IIF).