ΔΙΗΜΕΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Ιωάννινα 23 & 24 Μαΐου 2005 Εισήγηση: Η Έρευνα σε θέματα Διαχείρισης Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος και η συμβολή του ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. στην προώθησή της Δρ Κων. Ν. Κασιούμης Τακτικός Ερευνητής ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.

ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (ΕΘ. Ι. ΑΓ. Ε ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.) NATIONAL AGRICULTURAL RESEARCH FOUNDATION (N.AG.RE.F.) web site: www.nagref.gr Το Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας (ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.) αποτελεί τον εθνικό φορέα της Αγροτικής Έρευνας και Τεχνολογίας στην Ελλάδα και ασχολείται με την εφαρμογή της ερευνητικής πολιτικής σε όλα τα θέματα που αποτελούν δραστηριότητες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. (Υπουργείο Γεωργίας). Ιδρύθηκε το1989 με το Νόμο 1845/1989, ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.) και εποπτεύεται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Δημιουργήθηκε με τη μεταφορά σ΄ αυτό όλων των ερευνητικών μονάδων του τέως Υπουργείου Γεωργίας που λειτουργούσαν μέχρι τότε ως υπηρεσιακές του μονάδες.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Το ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. δραστηριοποιείται: σε Ερευνητικές και Τεχνολογικές Δραστηριότητες σε Αναπτυξιακές Δραστηριότητες σε Συμβουλευτικές - Μελετητικές Δραστηριότητες Στις ακόλουθες επιστημονικές περιοχές: Εδαφοϋδατικοί πόροι και διαχείριση αγροτικού περιβάλλοντος Φυτική παραγωγή και φυτοπροστασία Ζωική και αλιευτική παραγωγή και κτηνιατρική Τεχνολογία και ποιότητα αγροτικών προϊόντων Φυσικό περιβάλλον και δασική παραγωγή Αγροτική οικονομία και ανάπτυξη

ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΤΟΥ ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.

ΟΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΤΟΥ ΕΘΙΑΓΕ ΣΤΑ ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΟΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΤΟΥ ΕΘΙΑΓΕ ΣΤΑ ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΑΛΑΚΤΟΣ Δραστηριοποιείται στην έρευνα κάθε θέματος το οποίο έχει σχέση με το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα Το μόνιμο προσωπικό του αποτελείται από 9 άτομα από τα οποία τα 5 είναι ερευνητές ΣΤΑΘΜΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Οι ερευνητικές του δραστηριότητες αναφέρονται σε θέματα Ζωικής παραγωγής, Λιβαδιών και Λειμώνων, Διαχείρισης Δασών – Φυσικού Περιβάλλοντος και Αλιείας. Το προσωπικό του Σταθμού περιλαμβάνει 4 ερευνητές (ένας σε κάθε ένα από τα παραπάνω αντικείμενα) και 15 άτομα διοικητικό και κυρίως τεχνικό προσωπικό (σταβλίτες και χειριστές μηχανημάτων για τη διατήρηση του υφιστάμενου ζωικού κεφαλαίου) ενώ προσλαμβάνεται επίσης εποχιακό προσωπικό για την υλοποίηση των ερευνητικών έργων.

ΤΟ ΔΑΣΟΣ – ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥΣ ΩΣ ‘ΦΥΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ’ Δάσος και Φυσικό Περιβάλλον (χερσαίο τμήμα του) είναι έννοιες αλληλένδετες. Αναφέρονται σε εκτάσεις όπου οι φυσικές διεργασίες παίζουν πρωτεύοντα ρόλο στη διατήρηση και εξέλιξη των βιοτικών και αβιοτικών χαρακτηριστικών τους. Η κατανόηση των εννοιών αυτών, ιδίως όσον αφορά τη διαχείρισή τους, γίνεται στο πλαίσιο του όρου «φυσικό οικοσύστημα» που αναφέρεται σε κάθε ενότητα έμβιων όντων (φυτά, ζώα) και αβιοτικών παραγόντων (γεωμορφολογία, κλίμα, έδαφος) καθώς και στις δυναμικές αλληλεπιδράσεις και αλληλεξαρτήσεις τους σε μια συγκεκριμένη μονάδα χώρου. Η διαχείριση των δασών και του φυσικού περιβάλλοντος γενικότερα, αποσκοπεί στην εφαρμογή επιστημονικά τεκμηριωμένων μεθόδων και πρακτικών ορθολογικής χρησιμοποίησής τους για την ικανοποίηση ανθρωπίνων αναγκών.

ΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ – ΦΥΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ – ΦΥΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Α) Παραγωγικές λειτουργίες: πηγή εμπορεύσιμων πρώτων υλών - ξύλο (και τα παράγωγά του, όπως χαρτί, αντικολλητά κλπ.) - άλλα δασικά προϊόντα (ρητίνη, φλοιός, μανιτάρια, καρποί κλπ) βοσκήσιμη ύλη θηράματα Οικονομικές δραστηριότητες και ευκαιρίες απασχόλησης σε όλο το φάσμα παραγωγής – μεταποίησης – εμπορίας στην αλυσίδα δασοπονία – ξύλο

ΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ – ΦΥΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ – ΦΥΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Β) Προστατευτικές και ρυθμιστικές λειτουργίες: Εδαφογένεση – βελτίωση του εδάφους προστασία οικισμών, καλλιεργειών κλπ Αντιδιαβρωτική προστασία αποθήκευση νερού – ρύθμιση υδατικού ισοζυγίου βελτίωση κλίματος – μείωση ακραίων κλιματικών φαινομένων καθαρός αέρας – διατήρηση της ισορροπίας στην ατμόσφαιρα απορρυπαντική επίδραση – μείωση θορύβων καταφύγιο για τη διατήρηση της αυτοφυούς χλωρίδας και άγριας πανίδας προστασία της φύσης - συντήρηση της βιοποικιλότητας

ΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ – ΦΥΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ – ΦΥΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Γ) Κοινωνικοπολιτιστικές λειτουργίες: Αισθητικές – πνευματικές εμπειρίες Ευκαιρίες υπαίθριας αναψυχής Ευκαιρίες οικοτουριστικής ανάπτυξης Ευκαιρίες απασχόλησης παραδασόβιων πληθυσμών και αποτροπή της μετανάστευσης στα αστικά κέντρα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ - ΦΥΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Οι πολλαπλές λειτουργίες των φυσικών οικοσυστημάτων (παραγωγικές, προστατευτικές, ρυθμιστικές, κοινωνικές) υπάρχουν σε κάθε μορφή δάσους ή άλλης μορφής φυσικού περιβάλλοντος, ακριβώς λόγω της ίδιας της φύσης τους, ανεξάρτητα από την ιδιαίτερη χρήση ή την αξία του που αντιλαμβανόμαστε περισσότερο κάθε φορά. Η σημασία των λειτουργιών αυτών προσδιορίζεται κάθε φορά ανάλογα με τις ανάγκες του κοινωνικού συνόλου που υπαγορεύονται από τις εκάστοτε κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές συνθήκες, οι οποίες έχουν υποστεί διάφορες μεταβολές στη διάρκεια του ιστορικού χρόνου. Η σχετική αξία των λειτουργιών αυτών, είναι διαφορετική στις διάφορες μορφές δάσους ή φυσικού περιβάλλοντος γενικότερα. Το αραιό δάσος ή τα διάκενα του δάσους και οι βραχώδεις εξάρσεις του, για παράδειγμα, είναι σε πολλές περιπτώσεις ιδιαίτερο πλεονέκτημα για τη «διατήρηση των ειδών της αυτοφυούς χλωρίδας και άγριας πανίδας και της βιοποικιλότητας».

Α) Το δάσος μόνον ως οικονομικός πόρος: Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ – ΦΥΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Α) Το δάσος μόνον ως οικονομικός πόρος: Η κύρια λειτουργία του δάσους – στην οποία συγκεντρώθηκε το ενδιαφέρον του ανθρώπου στις περισσότερες περιπτώσεις μέχρι σήμερα – είναι ασφαλώς ο παραγωγικός του ρόλος. Ο χαρακτήρας και η αξία τους εκτιμάται καλύτερα από τα προϊόντα που μπορούν να παράγουν (ξυλεία, ρητίνη, βοσκήσιμη ύλη, κλπ.) και μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις άλλες λειτουργίες του δάσους (όπως στα προστατευτικά δάση). Η διαχείριση των δασών και οι αντίστοιχες μέθοδοι για το σκοπό αυτό, βασίζονται κυρίως στην αύξηση των παραγωγικών δυνατοτήτων και τη μέριμνα για την ανανέωση του δάσους και στις περισσότερες περιπτώσεις δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στα δασικά είδη με μεγάλη εμπορική αξία. Προς το στόχο κατευθύνει τόσο η εκπαίδευση όσο και η έρευνα για τα δάση και το φυσικό περιβάλλον.

Β) Το δάσος ως οικονομικός πόρος και κοινωνικό αγαθό: Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ – ΦΥΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Β) Το δάσος ως οικονομικός πόρος και κοινωνικό αγαθό: Χωρίς να παραγνωρίζεται ο παραγωγικός ρόλος του δάσους, οι προστατευτικές και ρυθμιστικές λειτουργίες του αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη αξία, ιδίως τα τελευταία χρόνια, και υπάρχουν περιπτώσεις που αποτελούν τον κύριο σκοπό της διαχείρισης ορισμένων δασών, όπως για παράδειγμα στα δάση που αποσκοπούν στην αποθήκευση και διάθεση υδάτινων αποθεμάτων. Παράλληλα εκτιμάται όλο και πιο πολύ η συμβολή τους στη διατήρηση της φύσης, των βιοτόπων και των ειδών της αυτοφυούς χλωρίδας και της άγριας πανίδας, καθώς και της βιοποικιλότητας. Συνειδητοποιείται επίσης όλο και πιο πολύ, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, η μεγάλη σημασία των δασών για την παροχή ευκαιριών υπαίθριας αναψυχής και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης – ενημέρωσης, αφού όλο και πιο πολλοί άνθρωποι ιδίως από τις αστικές περιοχές, αναζητούν την ηρεμία, την αναζωογόνηση και την ευχαρίστησή τους σε δασικές και ορεινές περιοχές.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΑΥΞΑΝΟΜΕΝΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Επιβάλλεται η εφαρμογή νέων μεθόδων και πρακτικών για την ενσωμάτωση των «μη παραγωγικών» λειτουργιών, όπως είναι η προστασία των εδαφών, η ρύθμιση του υδατικού ισοζυγίου, η ισορροπία του φυσικού περιβάλλοντος, η προστασία των ειδών και της βιοποικιλότητας, η αισθητική εμπειρία και η υπαίθρια αναψυχή, στη διαδικασία διαχείρισης των δασών – φυσικών οικοσυστημάτων. Η ενσωμάτωση αυτή δεν μπορεί να εξασφαλιστεί χωρίς την αναγκαία επιστημονική έρευνα για την ανάλυση και την καλύτερη κατανόηση των μη παραγωγικών λειτουργιών και τη διερεύνηση των προβλημάτων ένταξής τους στις διαδικασίες διαχείρισης του δάσους.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΑΥΞΑΝΟΜΕΝΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Η μεγάλη σημασία των περιβαλλοντικών και κοινωνικών λειτουργιών των φυσικών οικοσυστημάτων στην εποχή μας και ιδίως το ενδιαφέρον ολοένα και περισσότερων ανθρώπων σε θέματα διατήρησης και απόλαυσής τους για υπαίθρια αναψυχή, επιβάλλουν την πληρέστερη κατανόηση των σχέσεων ανθρώπου φύσης όπως διαμορφώνονται σήμερα. Οι νέες μορφές διακυβέρνησης (governance) εξ’ άλλου για τη χρήση της γης και των φυσικών πόρων, που επικρατούν στην Ευρώπη αλλά και παγκόσμια, επιβάλλουν όπως οι διαχειριστικές πρακτικές και η αντίστοιχη πολιτική να μη διαμορφώνονται ερήμην αυτών που έχουν ενδιαφέρον ή επηρεάζονται από τη χρήση των φυσικών οικοσυστημάτων. Η ενεργοποίηση των πολιτών άλλωστε είναι απαραίτητη όσο ποτέ άλλοτε για την επίλυση των περιβαλλοντικών προβλημάτων της εποχής μας. Την αναγκαία αυτή γνώση για τις σχέσεις ανθρώπου – φύσης, επιδιώκει να αποκαλύψει η έρευνα για τις αντιλήψεις τις στάσεις και τις πρακτικές όλων αυτών που έχουν ενδιαφέροντα ή επηρεάζονται από τη διαχείριση των δασών – φυσικού περιβάλλοντος σήμερα, η οποία έχει εξελιχθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια.

ΒΑΣΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΔΑΣΗ – ΦΥΣΙΚΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ προώθηση διαδικασιών για τη συνετή (αειφόρο, αυτοσυντηρούμενη ή βιώσιμη) εκμετάλλευση των παραγωγικών λειτουργιών των φυσικών οικοσυστημάτων, χωρίς να υποβαθμίζεται η ικανότητά τους να εκπληρώσουν και τις υπόλοιπες λειτουργίες τους. εξερεύνηση τρόπων, μεθόδων και πρακτικών για την αποτελεσματική και ουσιαστική διαχείριση των περιβαλλοντικών ή οικολογικών λειτουργιών και αξιών των φυσικών οικοσυστημάτων και για την ενσωμάτωσή τους στη διαδικασία ολοκληρωμένης διαχείρισής τους. κατανόηση της στάσης και των αντιλήψεων των υπευθύνων για τη διαχείριση των δασών - φυσικού περιβάλλοντος, καθώς και των χρηστών (π.χ. επισκέπτες για αναψυχή), όπως επίσης και του κοινού γενικότερα για το ρόλο των δασικών οικοσυστημάτων στην εποχή μας και ενσωμάτωση των αντιλήψεων αυτών στις πρακτικές διαχείρισης και στη διαδικασία διαμόρφωσης της πολιτικής για τα θέματα αυτά.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΔΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Το ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. έχει αναπτύξει σημαντικές ερευνητικές δραστηριότητες, ιδίως τα τελευταία χρόνια, για την ανάλυση του φυσικού περιβάλλοντος ως τομέα επιστημονικής έρευνας, καθώς και για τη διαχείρισή του ως θέμα εφαρμογής της έρευνας στην πράξη για την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων αναγκών και έχει παρουσιάσει σημαντικά αποτελέσματα μέχρι σήμερα. Για την προώθηση της έρευνας στην ανάλυση και διαχείριση των δασών και του φυσικού περιβάλλοντος, ασχολούνται στο ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. δύο εξειδικευμένα ερευνητικά Ινστιτούτα, τα Ινστιτούτα Δασικών Ερευνών Αθηνών και Θεσσαλονίκης, τα οποία διαθέτουν πάνω από 20 ερευνητές διαφόρων ειδικοτήτων το καθένα, καθώς και αντίστοιχο επιστημονικό, τεχνικό και διοικητικό προσωπικό, ώστε να καλύπτουν επίσης διάφορες συμβουλευτικές, αναπτυξιακές και μελετητικές δραστηριότητες στους τομείς των Δασών και της Τεχνολογίας Δασικών Προϊόντων. Σχετική έρευνα αναπτύσσεται επίσης και σε άλλους φορείς, όπως για παράδειγμα στο Σταθμό Γεωργικής Έρευνας Ιωαννίνων, που ασχολείται ιδιαίτερα με την παρακολούθηση φυσικών οικοσυστημάτων και την ολοκληρωμένη διαχείριση προστατευόμενων περιοχών, ενώ ορισμένες ερευνητικές δραστηριότητες για τα θέματα αυτά πραγματοποιούνται επίσης κατά καιρούς σε διάφορα Ινστιτούτα Αγροτικής και Ορεινής Οικονομίας, Εδαφολογίας, Ψηφιακών Συστημάτων κλπ.

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΕΘ. Ι. ΑΓ. Ε ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. ΓΙΑ ΤΑ ΔΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Παρακολούθηση της εξέλιξης των δασικών οικοσυστημάτων στην Ελλάδα μέσα από το δίκτυο μόνιμων πειραματικών επιφανειών Αξιοποίηση των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών στην Ανάλυση και Διαχείριση των φυσικών οικοσυστημάτων Εκπόνηση ολοκληρωμένων σχεδίων διαχείρισης για "προστατευόμενες περιοχές" Πρόγραμμα καταγραφής και περιβαλλοντικής παρακολούθησης προστατευόμενων περιοχών Ενσωμάτωση των κοινωνικών παραγόντων στη διαδικασία διαχείρισης δασών και φυσικών οικοσυστημάτων Διαχείριση δασών για την παροχή ευκαιριών υπαίθριας αναψυχής Διατήρηση απειλουμένων ειδών Τεχνολογία ξύλου και άλλων δασικών προϊόντων Τεχνογνωσία αντιμετώπισης ειδικών προβλημάτων διαχείρισης (προστασία από ασθένειες,πυρκαγιές, αντιδιαβρωτική προστασία. διαχείριση λεκανών απορροής, κλπ)

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΓΑ ΓΙΑ ΤΑ ΔΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΣΤΟ ΣΤΑΘΜΟ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΕΝΤΕ ΧΡΟΝΙΑ «Διαχειριστικές Δράσεις Ζωνών Ειδικής Προστασίας στην Ελλάδα» (Conservation and management actions in SPA’s in Greece) (έργο LIFE – Nature, Β4-3200/97/243) 1998-2003. Χρηματοδότηση από τη Δ/νση Περιβάλλοντος της Ε.Ε στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE-Nature με προϋπολογισμό (2.742.136,92 Ευρώ). Ο ΣΓΕ Ιωαννίνων ήταν ο φορέας συντονισμού του έργου στο οποίο συμμετείχαν επίσης τα δύο Ινστιτούτα Δασικών Ερευνών του ΕΘΙΑΓΕ, η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και τα αρμόδια Δασαρχεία στις επτά «Ζώνες Ειδικής Προστασίας» στις οποίες υλοποιήθηκε το έργο. "Διερεύνηση των αναγκών και της αντίληψης των επισκεπτών των εθνικών δρυμών για τη βελτίωση των μεθόδων διαχείρισής τους " 1998 – 2002. Χρηματοδότηση από το ΕΘΙΑΓΕ στο πλαίσιο του Προγράμματος «ΔΗΜΗΤΡΑ 95» με προϋπολογισμό 45.000,00 Ευρώ.

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΓΑ ΓΙΑ ΤΑ ΔΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΣΤΟ ΣΤΑΘΜΟ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΕΝΤΕ ΧΡΟΝΙΑ "Η Δασοπονία Πολλαπλών Σκοπών ως μέσο Αγροτικής Ανάπτυξης" (Multifunctional Forestry as a means to Rural Development; establishing criteria for region – specific strategies for balancing public demands and forest owners objectives – MULTIFOR RD) (Ερευνητικό έργο FAIR6 – CT98 - 4223) 1999 – 2002. Χρηματοδότηση από τη Δ/νση Έρευνας της Ε.Ε. με προϋπολογισμό 143.000 Ευρώ (Νέες Μορφές διακυβέρνησης για την Αειφορική Δασοπονία στην Ευρώπη) "New modes of Governance for Sustainable Forestry in Europe” (έργο GoFOR 006447 στα πλαίσια του 6ου προγράμματος Ε&Τ της Ε.Ε.) 2004 – συνεχίζεται. Χρηματοδότη από τη Δ/νση Έρευνας της Ε.Ε.με προϋπολογισμό 104.328,00 Ευρώ. Οργάνωση και πιλοτική εφαρμογή προγράμματος "συμμετοχικής παρακολούθησης" προστατευόμενων ειδών αρπακτικών πτηνών στην περιοχή Αντιχάσια- Μετέωρα. Εγκρίθηκε το 2004 στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΤΕΡΠΣ του ΥΠΕΧΩΔΕ και αναμένεται η χρηματοδότηση για την έναρξη της υλοποίησής του.

ΗΠΕΙΡΟΣ: ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΠΛΟΥΤΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΟΠΙΩΝ Μπορεί να γίνει και Κέντρο Εκπαίδευσης και Έρευνας των Φυσικών Οικοσυστημάτων;