Γεώργιος Κ. Ζαρίφης Επίκ. Καθηγητής Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης Τμήμα Φιλοσοφίας & Παιδαγωγικής Α.Π.Θ 3 η Θεματική Ενότητα ΕΘΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ- ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Συμπερίληψη της παιδαγωγικής διάστασης στον τρόπο αποτίμησης των μαθησιακών αποτελεσμάτων ως συνθήκη διασφάλισης της ποιότητας στα ΑΕΙ. Επαναπροσδιορισμός του τρόπου με τον οποίο αποδίδεται νόημα στον όρο «μαθησιακό αποτέλεσμα» ΑΦΕΤΗΡΙΑ Εφαρμογή μεθόδων ποιοτικής αυθεντικής αξιολόγησης νοηματοδότηση προσανατολισμός στόχος
συστηματική μέτρηση συγκεκριμένων παραμέτρωνσύγκριση διαρκή παρακολούθηση διαρκή ανατροφοδότηση Η ανάγκη διαμόρφωσης ενός πλαισίου διασφάλισης ποιότητας (είτε πρόκειται για κάποιο τελικό αποτέλεσμα, είτε πρόκειται για ένα προϊόν, μία πρακτική, μία υπηρεσία ή μία διαδικασία), συνδέεται άμεσα τις περισσότερες φορές με την συστηματική μέτρηση συγκεκριμένων παραμέτρων (δεικτών), τη σύγκριση με βάση ένα δεδομένο κριτήριο (το οποίο συνήθως ορίζεται από κάποια αρχή), τη διαρκή παρακολούθηση της διαδικασίας ή των διαδικασιών που οδηγούν στο τελικό αποτέλεσμα/προϊόν (μέσω μόνιμων μηχανισμών αξιολόγησης), καθώς και με την διαρκή ανατροφοδότηση των εμπλεκομένων μερών (στην διαδικασία παραγωγής ή προσφοράς υπηρεσίων) με στόχο την αποφυγή πιθανών σφαλμάτων.
ποιοτικό έλεγχο Η διασφάλιση ποιότητας ωστόσο (ως τμήμα ενός ευρύτερου συστήματος ποιότητας) ορίζεται με διαφορετικό τρόπο από τον ποιοτικό έλεγχο (quality control) ο οποίος εστιάζει στα αποτελέσματα της διαδικασίας (process outputs) παρά στη διαδικασία καθ’ αυτή. ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΕΛΕΓΧΟΣ Τελικό αποτέλεσμα ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Το παραδοσιακό (συμπεριφορικό) σύστημα αξιολόγησης δεν εγγυάται ούτε και διασφαλίζει άμεσα την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών από τα ΑΕΙ. Αντιθέτως, ενδέχεται να βοηθά στην διαστρέβλωση του τι σημαίνει ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης στα ΑΕΙ. Γνωστικοί στόχοι Μαθησιακό αποτέλεσμαΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ Κριτήρια & δείκτες Περιεχόμενα & διαδικασίες
Η αξιολογική διαδικασία χαρακτηρίζεται αυθεντική, όταν εξετάζεται άμεσα η ικανότητα του εκπαιδευόμενου πάνω σε χρήσιμες, νοητικές, καθημερινές δράσεις. Ο εκπαιδευόμενος έχει τη δυνατότητα, μέσω της αυθεντικής αξιολόγησης, να γνωρίζει τις ικανότητές του, οι οποίες αναπτύσσονται σε ένα πλαίσιο, όσο το δυνατό πιο ρεαλιστικό. Έρχεται αντιμέτωπος με προκλήσεις του πραγματικού κόσμου, οι οποίες απαιτούν από αυτόν να εφαρμόσει τις απαιτούμενες γνώσεις και δεξιότητες. Η αξιολογική διαδικασία χαρακτηρίζεται αυθεντική, όταν εξετάζεται άμεσα η ικανότητα του εκπαιδευόμενου πάνω σε χρήσιμες, νοητικές, καθημερινές δράσεις. Ο εκπαιδευόμενος έχει τη δυνατότητα, μέσω της αυθεντικής αξιολόγησης, να γνωρίζει τις ικανότητές του, οι οποίες αναπτύσσονται σε ένα πλαίσιο, όσο το δυνατό πιο ρεαλιστικό. Έρχεται αντιμέτωπος με προκλήσεις του πραγματικού κόσμου, οι οποίες απαιτούν από αυτόν να εφαρμόσει τις απαιτούμενες γνώσεις και δεξιότητες. Αποτελεί τη συστηματική διαδικασία συλλογής και καταγραφής ποικίλλων στοιχείων που δείχνουν την πρόοδο του εκπαιευόμενου μέσα σ’ ένα πλαίσιο διδασκαλίας-μάθησης το οποίο απαιτεί την ενεργό συμμετοχή του.
Έμφαση στη διδασκαλία με στόχο την κατανόηση. Η διαδικασία της αξιολόγησης αποτελεί μέρος της μάθησης Η γνώση οικοδομείται μέσα από συλλογική προσπάθεια και συνεργασία Βασικές προϋποθέσεις Παρατήρηση Αντίληψη των συμμετεχόντων Συσχετισμοί/ αλληλεπίδραση Δεν εστιάζουμε μόνο σε τυπικές ενέργειες αλλά και σε ανεπίσημα αποτελέσματα και αλληλεπιδράσεις Έμφαση στο πώς κάτι εξελίσσεται και όχι στο ίδιο το αποτέλεσμα Συστηματική διαδικασία συλλογής και καταγραφής όλων των δεδομένων που δείχνουν την πρόοδο του κάθε φοιτήτή μέσα σ’ ένα πλαίσιο διδασκαλίας- μάθησης το οποίο απαιτεί την ενεργό συμμετοχή του Παραγωγή κριτηρίων & δεικτών Μαθησιακό αποτέλεσμα Μαθησιακοί στόχοι
Αποτελεί συνευθύνη πανεπιστημιακού-φοιτητή Ο φοιτητής (αλλά και ο πανεπιστημιακός) μαθαίνει να αυτοαξιολογείται. Στόχος είναι η κατάδειξη δυνατοτήτων και αδυναμιών, αλλά όχι η σύγκριση ή κατάταξη των φοιτητών Απαίτηση χρήσης γνώσεων και δεξιοτήτων σε ένα πλαίσιο που αντιπροσωπεύει καταστάσεις ή προβλήματα πραγματικά Έμφαση στην ανακάλυψη από τον φοιτητή της ακολουθούμενης πορείας προκειμένου να αντιμετωπιστεί η δεδομένη, αυθεντική κατάσταση, χωρίς να επικεντρώνεται το ενδιαφέρον του στο τελικό αποτέλεσμα Απαίτηση χρήσης πολύπλοκων νοητικών δεξιοτήτων ΣΤΟΧΟΘΕΣΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Ανάκληση αποτελεσμάτων μάθησης ή δεξιοτήτων Παρατήρηση πολλών και διαφορετικών όψεων της διαδικασίας μάθησης Παροχή δυνατότητας στους μαθητές να επιλέγουν τρόπους χρήσης όσων έμαθαν Χρησιμοποίηση πρακτικών που αναδεικνύουν το δημιουργικό τρόπο σκέψης και εφαρμογή των αποκτηθεισών γνώσεων σε αυθεντικές καταστάσεις ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ