Τι είναι η βιολογική γεωργία; Η βιολογική γεωργία είναι ένας εναλλακτικός τρόπος γεωργίας σε σχέση με την συμβατική γεωργία, όπου χρησιμοποιούνται λιγότερα λιπάσματα και φυτοφάρμακα Τα βιολογικά προϊόντα είναι πιο υγιεινά από τα συμβατικά καθώς δεν περιέχουν φυτοφάρμακα.

Ως βιολογικά ή οργανικά χαρακτηρίζονται τα προϊόντα εκείνα που έχουν παραχθεί χωρίς την χρήση : Συνθετικών λιπασμάτων Παρασιτοκτόνων Ρυθμιστών αύξησης Προσθετικών υλών

Αντίθετα στην συμβατική γεωργία γίνεται χρήση χημικών σκευασμάτων τα οποία συντίθενται στο εργαστήριο. Συνέπεια αυτού είναι η ρύπανση του περιβάλλοντος αλλά και η εμφάνιση χρόνιων σοβαρών ασθενειών στον άνθρωπο

Ποιά ονομάζονται «βιολογικά προϊόντα ;» Τα βιολογικά προϊόντα παράγονται με συγκεκριμένες αυστηρές προδιαγραφές. Η τήρηση των προδιαγραφών αυτών ελέγχεται από εγκεκριμένους οργανισμούς ελέγχου και πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων

Υπάρχουν δυο είδη πιστοποίησης: Εκείνες που δίνουν τον τίτλο της «βιολογικής καλλιέργειας μεταβατικού σταδίου» Εκείνες που πιστοποιούν το προϊόν ως «βιολογική καλλιέργεια»

Οι πιστοποιήσεις στην Ελλάδα παρέχονται μονάχα από ιδιωτικές εταιρείες πιστοποίησης, οι οποίες ελέγχονται από τον ΟΠΕΓΕΠ φορέα ο οποίος υπάγεται στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης

Πως γίνεται η διάθεση των βιολογικών προϊόντων στην αγορά ; Απευθείας από τον παραγωγό σε βιολογικές λαϊκές αγορές. Από μικρά, συνήθως, καταστήματα με βιολογικά προϊόντα. Από μεγάλα Supermarket

Διαφορές βιολογικών και συμβατικών προϊόντων Στα σιτηρά Στα φρούτα Στα λαχανικά Στα όσπρια Στο κρασί

1. Σιτηρά Δεν υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στα συμβατικά και τα βιολογικά. Η βιολογική καλλιέργεια σιταριού αποτελεί το 1,4% του συνόλου παραγωγής σιταριού.

2. Όσπρια Η χρήση χημικών λιπασμάτων κ’ φυτοφαρμάκων κατά την καλλιέργεια συμβατικής γεωργίας είναι μικρή έως μηδενική και δεν επιβαρύνει ουσιαστικά το προϊόν.

Τα όσπρια είναι πλούσια σε : Πρωτεΐνες Κάλιο Φολικό οξύ Σίδηρο Μαγνήσιο Φυτοχημικές ουσίες (συμβάλλουν στην πρόληψη χρόνιων ασθενειών όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο διαβήτης και ο καρκίνος)

Βιολογικά προϊόντα - Δημητριακά Τα δημητριακά όπως το σιτάρι, η σίκαλη, το κριθάρι, η βρώμη, το ρύζι και άλλα προϊόντα αποτελούν την βάση στην ανθρώπινη διατροφική πυραμίδα και έχουν μεγάλη συνεισφορά στο ευρωπαϊκό διαιτολόγιο.  Όπως αναφέρει και η ευρωπαϊκή επιτροπή χωρίς τα δημητριακά δεν θα υπήρχαν κλασικά τρόφιμα όπως τα ιταλικά ζυμαρικά, η γαλλική μπαγκέτα, η τσεχική τάρτα ή η βελγική μπύρα.

3. Φρούτα Ο χυμός των βιολογικών φρούτων περιέχει περισσότερη ποσότητα φλαβονοειδών (από 80% μέχρι και 1000%) από το χυμό που παρασκευάζεται με συμβατικά φρούτα. Τα φλαβονοειδή είναι ουσίες που παράγονται φυσικά μόνο στα φυτά και χρησιμοποιούνται για την άμυνά τους. Επιπλέον αυτά τα φρούτα έχουν υψηλότερα επίπεδα βιταμινών και μετάλλων.

4. Λαχανικά Αποτελούν μια από τις πλουσιότερες πηγές μεταλλικών αλάτων και βιταμινών.

Οι βιολογικές ντομάτες έχουν την διπλάσια ποσότητα αντιοξειδωτικών τα οποία συμβάλλουν : Στην πρόληψη της υψηλής πίεσης. Περιορίζουν την πιθανότητα καρδιακής νόσου. Περιορίζουν την πιθανότητα εγκεφαλικών.

5. Κρασί Για την βιολογική αμπελοκαλλιέργεια χρησιμοποιούνται : 5. Κρασί Για την βιολογική αμπελοκαλλιέργεια χρησιμοποιούνται : Λιπάσματα από κοπριά ζώων και όχι χημικά Η προστασία του αμπελιού γίνεται μόνο με βιολογικά μέσα Για την καταπολέμηση των πιο συνηθισμένων ασθενειών χρησιμοποιούνται ο χαλκός και το θειάφι.

Ποια πιστεύετε ότι είναι η κύρια διαφορά συμβατικών και βιολογικών;

Πόσο συχνά επιλέγετε βιολογικά προϊόντα από τις παρακάτω κατηγορίες;

Από πού αγοράζετε συνήθως βιολογικά προϊόντα;

Πόσο εμπιστεύεστε τα βιολογικά προϊόντα;

Ποιος κύριος λόγος σας αποθαρρύνει να επιλέγετε τα βιολογικά προϊόντα;

Ως καταναλωτής/τρια είστε διατεθειμένος/η να πληρώσετε περισσότερα για βιολογικά αντί για συμβατικά προϊόντα;

Πως αναγνωρίζετε τα βιολογικά προϊόντα;

Πιστεύετε ότι οι καταναλωτές χρειάζονται περισσότερες πληροφορίες για τα βιολογικά προϊόντα;

Εμπιστεύεστε τα τρόφιμα που έχουν πιστοποιηθεί ως βιολογικά;

Γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί

Τα γενετικά τροποποιημένα είναι η λύση; Το πρώτο γενετικά τροποποιημένο εδώδιμο αγροτικό προϊόν κατασκευάστηκε και διοχετεύθηκε στην αγορά τροφίμων των Η.Π.Α. το 1994. Ως γενετικά τροποποιημένος ορίζεται ο οργανισμός του οποίου το γενετικό υλικό δεν έχει αλλάξει με φυσικό πολλαπλασιασμό ή συνδυασμό αλλά με την εισαγωγή τροποποιημένου γονιδίου ή γονιδίου που προέρχεται από άλλη ποικιλία ή είδος.

Γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα ονομάζονται τα τρόφιμα τα οποία έχουν υποστεί αλλαγή στο γενετικό τους υλικό μέσω της γενετικής μηχανικής. Γενετική μηχανική είναι το σύνολο των τεχνικών μεθόδων χειρισμού του DNA με σκοπό την τροποποίηση των γονιδιώματων δηλαδή την αλλαγή των γενετικών χαρακτηριστικών τους. Άλλες τεχνικές μεθόδους που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος για να τροποποιεί οργανισμούς που παράγουν τρόφιμα είναι η εκλεκτική αναπαραγωγή, οι γενετικές βελτιώσεις στη γεωργία και την κτηνοτροφία , καθώς και η σωματοκλωνική παραλλαγή.

Οι έρευνες που πραγματοποιούνται για τους Γ. Τ Οι έρευνες που πραγματοποιούνται για τους Γ.Τ.Ο γίνονται κυρίως σε δυο οργανισμούς μοντέλα που αντιπροσωπεύουν τις δυο μεγάλες ομοταξίες φυτών . Το πρώτο είναι το ρύζι και το δεύτερο ένα ζιζάνιο (arabidopsis thaliana). Το γονίδιο της arabidopsis thaliana ήταν το πρώτο που αποκρυπτογραφήθηκε το 2000. Μέχρι σήμερα έχουμε καταφέρει να ανακαλύψουμε μόνο το 5% των γονιδίων του. Η χαρτογράφηση όμως του γονιδιώματος του ρυζιού ,που αποτελεί τη βάση της διατροφής για την μίση ανθρωπότητα, έχει την προτεραιότητα σε σχέση με τα άλλα είδη . Το 2004 ανιχνεύτηκε το γονίδιο της πρωιμότητας του ρυζιού κάτι που θα μας επιτρέψει να σχεδιάσουμε διάφορες ποικιλίες για τη βελτίωση τη διατροφικής αξίας τους και την αύξηση της απόδοσης των καλλιεργειών . Τα τρόφιμα που παράγονται με αυτό τον τρόπο έχουν αντιμετωπίσει κριτική με διάφορες αιτιολογίες, που σχετίζονται με την ασφάλεια, την οικολογία και οικονομικά ζητήματα που εγείρει το γεγονός πως οι οργανισμοί αυτοί υπόκεινται στη νομοθεσία περί πνευματικής ιδιοκτησίας.

Σκοπός δημιουργίας γενετικά τροποποιημένων οργανισμών Το γεγονός ότι τα ποσοστά της παραγωγικότητας της γεωργίας ήταν ιδιαίτερα χαμηλά στάθηκε αφορμή για να εδραιωθούν οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί, προκειμένου να περιοριστεί ο υποσιτισμός. Επιπλέον, η ανάγκη για μεγιστοποίηση της αντοχής των τροφίμων σε δύσκολες καιρικές συνθήκες και η προσπάθεια κάλυψης των πληθυσμιακών αναγκών ,δηλαδή η καλύτερη ποιότητα και απόδοση αποτέλεσαν αιτίες που συνέβαλαν στη δημιουργία τους. Επιπροσθέτως, εξασφαλίστηκε καλύτερη αντίσταση στις ασθένειες και στα εντομοκτόνα . Οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί συμβάλλουν, επίσης, στην κατασκευή θεραπευτικών ουσιών, όπως αντισωμάτων που οδηγούν στην ανοσία πολλών ασθενειών.

Η επιφάνεια εξάπλωσης των καλλιεργούμενων εκτάσεων με γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς αυξάνεται με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Στο παρακάτω διάγραμμα μπορούμε να δούμε χαρακτηριστικά το ποσοστό των γενετικώς τροποποιημένων καλλιεργειών σε σχέση με τις συμβατικές καλλιέργειες ανά χώρα.

Οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί χωρίζονται σε κάποιες κατηγορίες ανάλογα με το τι νέο χαρακτηριστικό αποδίδουν στις καλλιέργειες. Μας προσφέρουν τη δυνατότητα να αυξήσουμε τις θρεπτικές ιδιότητες των φυτών.

τροποποιημένων οργανισμών Κίνδυνοι γενετικά τροποποιημένων οργανισμών Σε ζωικούς οργανισμούς έχει παρατηρηθεί η εμφάνιση συχνών αλλεργικών κρίσεων. Ακόμη, η πρόσληψη αντιβιοτικών ουσιών στον ανθρώπινο οργανισμό, μέσω των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών, προκαλεί την αύξηση της ανθεκτικότητάς του σε αυτές. Αυτό έχει ως συνέπεια την αναποτελεσματικότητα των αντιβιοτικών στον οργανισμό, όταν αυτό είναι αναγκαίο π.χ. στην ανάρρωση κάποιας ασθένειας . Στο περιβάλλον, έρευνες δείχνουν ότι, η γύρη από ένα μεταλλαγμένο καλαμπόκι σκότωνε κατά χιλιάδες ένα είδος πεταλούδας. Αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα, ότι διαταράσσεται η ισορροπία του περιβάλλοντος και συνεπώς επηρεάζονται οι τροφικές αλυσίδες.

Οι Γ.Τ.Ο στην Ευρώπη Το 1999, η Ευρώπη ανέστειλε τις πειραματικές τους καλλιέργειες σε αγρό και τη διάθεσή τους στο εμπόριο, επειδή η διασπορά τους στο περιβάλλον ήταν αναπόφευκτη. Από το 2002, το νομοθετικό πλαίσιο όμως άλλαξε αισθητά επιτράπηκε η επανάληψη των πειραματικών καλλιεργειών, ενώ παράλληλα θεσπίστηκαν αυστηροί έλεγχοι. Το 2003 το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο υιοθέτησε κανόνες για την σήμανση των προϊόντων με αναγραφή στην ετικέτα και για την ιχνηλασιμότητα των προϊόντων που περιέχουν Γ.Τ.Ο. Έτσι ,εάν ένα τρόφιμο περιέχει περισσότερο από 0,9% διαγονιδιακά συστατικά ,οι βιομήχανοι είναι υποχρεωμένοι να το αναφέρουν στην ετικέτα . Το 2004, η Ευρωπαϊκή επιτροπή επέτρεψε για πρώτη φορά μετά το 1999 την εισαγωγή στην Ε.Ε. διαγονιδιακού καλαμποκιού .Παρόλα αυτά η καλλιέργεια του απαγορεύτηκε για μια δεκαετία.

Ένα ανησυχητικό μονοπώλιο Οι ΓΤΟ διατίθενται στο εμπόριο από μερικές μεγάλες αγροτοχημικές εταιρείες που κατέχουν το 70% των πατεντών των ΓΤΟ (δημητριακών κλπ)

Η σημαντικότερη εταιρεία είναι η αμερικανική Monsanto που παράγει το 90% των διαγονιδιακών σπόρων καθώς και το γνωστό ζιζανιοκτόνο Roundup με την μεγαλύτερη ζήτηση στον κόσμο. Ακολουθεί απόσπασμα από βίντεο για την Monsanto