ΞΕΝΟΦΩΝ, ΕΛΛΗΝΙΚΑ, 2.4.18-23 Οι Δέκα αντικαθιστούν τους Τριάκοντα Κατερίνα Τζάμου, Φιλόλογος, ΠΠΓΛ Βαρβακείου Σχολής (ΞΕΝ Ελλ 2.4.1–2.4.43: Η αποκατάσταση της δημοκρατίας) Οι δημοκρατικοί καταλαμβάνουν το φρούριο της Φυλής και νικούν στην Μουνιχία – Οι Δέκα αντικαθιστούν τους Τριάκοντα

Ξενοφ., Ελληνικά, 2.4.18-23 [2.4.18] Ταῦτα δ’ εἰπὼν καὶ μεταστραφεὶς πρὸς τοὺς ἐναντίους, ἡσυχίαν εἶχε• καὶ γὰρ ὁ μάντις παρήγγελλεν αὐτοῖς μὴ πρότερον ἐπιτίθεσθαι, πρὶν [ἂν] τῶν σφετέρων ἢ πέσοι τις ἢ τρωθείη• ἐπειδὰν μέντοι τοῦτο γένηται, ἡγησόμεθα μέν, ἔφη, ἡμεῖς, νίκη δ’ ὑμῖν ἔσται ἑπομένοις, ἐμοὶ μέντοι θάνατος, ὥς γέ μοι δοκεῖ.

Ξενοφ., Ελληνικά, 2.4.18-23 [2.4.19] καὶ οὐκ ἐψεύσατο, ἀλλ’ ἐπεὶ ἀνέλαβον τὰ ὅπλα, αὐτὸς μὲν ὥσπερ ὑπὸ μοίρας τινὸς ἀγόμενος ἐκπηδήσας πρῶτος ἐμπεσὼν τοῖς πολεμίοις ἀποθνῄσκει, καὶ τέθαπται ἐν τῇ διαβάσει τοῦ Κηφισοῦ• οἱ δ’ ἄλλοι ἐνίκων καὶ κατεδίωξαν μέχρι τοῦ ὁμαλοῦ. ἀπέθανον δ’ ἐνταῦθα τῶν μὲν τριάκοντα Κριτίας τε καὶ Ἱππόμαχος, τῶν δὲ ἐν Πειραιεῖ δέκα ἀρχόντων Χαρμίδης ὁ Γλαύκωνος, τῶν δ’ ἄλλων περὶ ἑβδομήκοντα. καὶ τὰ μὲν ὅπλα ἔλαβον, τοὺς δὲ χιτῶνας οὐδενὸς τῶν πολιτῶν ἐσκύλευσαν. ἐπεὶ δὲ τοῦτο ἐγένετο καὶ τοὺς νεκροὺς ὑποσπόνδους ἀπεδίδοσαν, προσιόντες ἀλλήλοις πολλοὶ διελέγοντο.

Ξενοφ., Ελληνικά, 2.4.18-23 [2.4.20] Κλεόκριτος δὲ ὁ τῶν μυστῶν κῆρυξ, μάλ’ εὔφωνος ὤν, κατασιωπησάμενος ἔλεξεν Ἄνδρες πολῖται, τί ἡμᾶς ἐξελαύνετε; τί ἀποκτεῖναι βούλεσθε; ἡμεῖς γὰρ ὑμᾶς κακὸν μὲν οὐδὲν πώποτε ἐποιήσαμεν, μετεσχήκαμεν δὲ ὑμῖν καὶ ἱερῶν τῶν σεμνοτάτων καὶ θυσιῶν καὶ ἑορτῶν τῶν καλλίστων, καὶ συγχορευταὶ καὶ συμφοιτηταὶ γεγενήμεθα καὶ συστρατιῶται, καὶ πολλὰ μεθ’ ὑμῶν κεκινδυνεύκαμεν καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν ὑπὲρ τῆς κοινῆς ἀμφοτέρων ἡμῶν σωτηρίας τε καὶ ἐλευθερίας.

Ξενοφ., Ελληνικά, 2.4.18-23 [2.4.21] πρὸς θεῶν πατρῴων καὶ μητρῴων καὶ συγγενείας καὶ κηδεστίας καὶ ἑταιρίας, πάντων γὰρ τούτων πολλοὶ κοινωνοῦμεν ἀλλήλοις, αἰδούμενοι καὶ θεοὺς καὶ ἀνθρώπους παύσασθε ἁμαρτάνοντες εἰς τὴν πατρίδα, καὶ μὴ πείθεσθε τοῖς ἀνοσιωτάτοις τριάκοντα, οἳ ἰδίων κερδέων ἕνεκα ὀλίγου δεῖν πλείους ἀπεκτόνασιν Ἀθηναίων ἐν ὀκτὼ μησὶν ἢ πάντες Πελοποννήσιοι δέκα ἔτη πολεμοῦντες.

Ξενοφ., Ελληνικά, 2.4.18-23 [2.4.22] ἐξὸν δ’ ἡμῖν ἐν εἰρήνῃ πολιτεύεσθαι, οὗτοι τὸν πάντων αἴσχιστόν τε καὶ χαλεπώτατον καὶ ἀνοσιώτατον καὶ ἔχθιστον καὶ θεοῖς καὶ ἀνθρώποις πόλεμον ἡμῖν πρὸς ἀλλήλους παρέχουσιν. ἀλλ’ εὖ γε μέντοι ἐπίστασθε ὅτι καὶ τῶν νῦν ὑφ’ ἡμῶν ἀποθανόντων οὐ μόνον ὑμεῖς ἀλλὰ καὶ ἡμεῖς ἔστιν οὓς πολλὰ κατεδακρύσαμεν. Ὁ μὲν τοιαῦτα ἔλεγεν οἱ δὲ λοιποὶ ἄρχοντες καὶ διὰ τὸ τοιαῦτα προσακούειν τοὺς μεθ’ αὑτῶν ἀπήγαγον εἰς τὸ ἄστυ.

Ξενοφ., Ελληνικά, 2.4.18-23 [2.4.23] τῇ δ’ ὑστεραίᾳ οἱ μὲν τριάκοντα πάνυ δὴ ταπεινοὶ καὶ ἔρημοι συνεκάθηντο ἐν τῷ συνεδρίῳ τῶν δὲ τρισχιλίων ὅπου ἕκαστοι τεταγμένοι ἦσαν, πανταχοῦ διεφέροντο πρὸς ἀλλήλους. ὅσοι μὲν γὰρ ἐπεποιήκεσάν τι βιαιότερον καὶ ἐφοβοῦντο, ἐντόνως ἔλεγον ὡς οὐ χρείη καθυφίεσθαι τοῖς ἐν Πειραιεῖ ὅσοι δὲ ἐπίστευον μηδὲν ἠδικηκέναι, αὐτοί τε ἀνελογίζοντο καὶ τοὺς ἄλλους ἐδίδασκον ὡς οὐδὲν δέοιντο τούτων τῶν κακῶν, καὶ τοῖς τριάκοντα οὐκ ἔφασαν χρῆναι πείθεσθαι οὐδ’ ἐπιτρέπειν ἀπολλύναι τὴν πόλιν. καὶ τὸ τελευταῖον ἐψηφίσαντο ἐκείνους μὲν καταπαῦσαι, ἄλλους δὲ ἑλέσθαι. καὶ εἵλοντο δέκα, ἕνα ἀπὸ φυλῆς.

πραγματολογικά καὶ συγχορευταὶ καὶ συμφοιτηταὶ γεγενήμεθα καὶ συστρατιῶται, καὶ πολλὰ μεθ’ ὑμῶν κεκινδυνεύκαμεν καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν ὑπὲρ τῆς κοινῆς ἀμφοτέρων ἡμῶν σωτηρίας τε καὶ ἐλευθερίας.

Μαρμάρινη Βάση αγάλματος κούρου, χρησιμοποιήθηκε ως οικοδομικό υλικό και βρέθηκε ενσωματωμένη στο Θεμιστόκλειο τείχος των Αθηνών. Χρονολογείται περί το 510 π.Χ.

καὶ συγχορευταὶ καὶ συμφοιτηταὶ γεγενήμεθα καὶ συστρατιῶται Απεικονίζονται έξι γυμνοί έφηβοι, σε προπόνηση αγωνίσματος ή παιχνίδι (παιδιά) με μπάλα (σφαίρα) την οποία κρατεί και ετοιμάζεται να ρίξει ο νέος στο αριστερό άκρο της ζωηρής σύνθεσης. H σφαίρα κατασκευαζόταν από ύφασμα ή δέρμα και γεμιζόταν με μαλλί. Ο αμέσως επόμενος έφηβος και οι δύο στο δεξιό άκρο της σκηνής παρακολουθούν το συναθλητή/συμπαίκτη τους για να δουν την πορεία της, ώστε να την πιάσουν και να την πετάξουν στην πλευρά των αντιπάλων. Σύμφωνα με μια ερμηνεία συμμετέχουν στο ομαδικό παιχνίδι για εφήβους επίσκυρο.

“…. καὶ συστρατιῶται” Ανάγλυφο από μαρμάρινη βάση, με παράσταση πομπή τεθρίππων και οπλιτών.

καὶ συστρατιῶται

Ανάγλυφο με παράσταση ιππέων από τη βάση μαρμάρινης στήλης Ανάγλυφο με παράσταση ιππέων από τη βάση μαρμάρινης στήλης. Από το νεκροταφείο του Κεραμεικού (Αθήνα). Γύρω στο 560 π.Χ.

Ανάγλυφο από μαρμάρινη βάση Ανάγλυφο από μαρμάρινη βάση. Παράσταση εφήβων που ασκούνται στην παλέστρα.

Ανάγλυφο από μαρμάρινη βάση, με παράσταση "εφήβων κερητιζόντων".

Bάση επιτύμβιου αγάλματος κούρου. 510 – 500 π. Χ

Ανάγλυφη πλευρά μαρμάρινης βάσης (βλ. 116) Ανάγλυφη πλευρά μαρμάρινης βάσης (βλ. 116). Εικονίζονται νέοι νικητές μετά από διαγωνισμό. Δεξιά ο χορηγός.

μετεσχήκαμεν δὲ ὑμῖν καὶ ἱερῶν τῶν σεμνοτάτων καὶ θυσιῶν καὶ ἑορτῶν τῶν καλλίστων

Πομπή προς τον βωμό για τη θυσία αρνιού, με συνοδεία αυλού και λύρας. Συλλογή Αγγείων και Μικροτεχνίας Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Ξύλινος αναθηματικός πίνακας. Πομπή προς τον βωμό για τη θυσία αρνιού, με συνοδεία αυλού και λύρας. Διαβάζονται η αφιέρωση στις Χάριτες, τα ονόματα Ευθυδίκα, Ευκολίς, Εθελόνχα, και στο πλάι, από το όνομα του ζωγράφου ή του αναθέτου, σώζεται μόνο η καταγωγή: Koρίνθιος. Από το σπήλαιο Πιτσά Κορίνθίας. 540-530 π.Χ..

Συλλογή Αγγείων και Μικροτεχνίας Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Ξύλινος αναθηματικός πίνακας.

Το Συμπόσιον. - (φωτογραφικό υλικό από το Μουσείο του Paestum - αρχ

Το Συμπόσιον. - (φωτογραφικό υλικό από το Μουσείο του Paestum - αρχ

Συμπόσιο(=συν + πίνω, πόσις) Το συμπόσιον (λέξη που σημαίνει «συνάθροιση ανθρώπων που πίνουν») αποτελούσε έναν από τους πιο αγαπημένους τρόπους διασκέδασης των αρχαίων Ελλήνων. Εντελώς απαγορευμένο στις γυναίκες, με εξαίρεση τις χορεύτριες και τις εταίρες, το συμπόσιο ήταν ένα σημαντικότατο μέσο κοινωνικοποίησης στην αρχαία Ελλάδα. Μπορούσε να διοργανωθεί από έναν ιδιώτη για τους φίλους ή για τα μέλη της οικογένειάς του, όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα με τις προσκλήσεις σε δείπνο. Μπορούσε επίσης να αφορά την μάζωξη μελών μιας θρησκευτικής ομάδας ή μιας εταιρίας (ένα είδος κλειστής λέσχης για ανθρώπους της ίδιας πολιτικής παράταξης).

ιδεολογικά Η μαντεία καθοριστικός παράγοντας στις πολεμικές εξελίξεις- η σημασία της θρησκείας για τους αρχαίους Η αυτοθυσία για χάρη του κοινωνικού συνόλου - υψηλό φρόνημα – το μνημείο υπενθυμίζει και παραδειγματίζει Ο σεβασμός στους νεκρούς πανάρχαια παράδοση

ιδεολογικά Θρησκευτικοί, κοινωνικοί και πολιτικοί δεσμοί ενώνουν τους ανθρώπους και συντελούν στην σωστή κοινωνικοποίησή τους Σεβασμός σε θεούς και ανθρώπους εμφυσά ήθος και αρετή Ο εμφύλιος σπαραγμός είναι η χειρότερη και πλέον ανόσια μορφή πολέμου Ο διάλογος είναι το θεμέλιο της δημοκρατίας και των δημοκρατικών θεσμών