ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ & ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

ΤΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ – Η ΣΥΝΘΗΚΗ Άρθρο 10 ΣΕΕ: • Η λειτουργία της Ένωσης θεμελιώνεται στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία. • Οι πολίτες εκπροσωπούνται άμεσα στο επίπεδο της Ένωσης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Άρθρο 14 ΣΕΕ: •Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απαρτίζεται από αντιπροσώπους των πολιτών της Ένωσης. Ο αριθμός τους δεν υπερβαίνει τους επτακόσιους πενήντα συν τον πρόεδρο. Η εκπροσώπηση των πολιτών είναι αναλογική κατά φθίνουσα τάξη, με ελάχιστο όριο έξι μελών ανά κράτος μέλος. Κανένα κράτος μέλος δεν λαμβάνει περισσότερες από ενενήντα έξι έδρες. •Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εκλέγονται για πέντε έτη με άμεση, καθολική, ελεύθερη και μυστική ψηφοφορία.

ΤΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ – Η ΣΥΝΘΗΚΗ Ο πρόεδρος [...] και τα άλλα μέλη της Επιτροπής υπόκεινται, ως σώμα, σε ψήφο έγκρισης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.. Το Συμβούλιο, σε κοινή συμφωνία με τον εκλεγέντα πρόεδρο, καταρτίζει τον κατάλογο των άλλων προσώπων που προτείνει να διορισθούν μέλη της Επιτροπής. Τα πρόσωπα αυτά επιλέγονται βάσει των προτάσεων των κρατών μελών [...]. Λαμβάνοντας υπόψη τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο [...], το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αποφασίζοντας με ειδική πλειοψηφία, προτείνει στο Ε.Κ. έναν υποψήφιο για το αξίωμα του προέδρου της Επιτροπής. Ο υποψήφιος αυτός εκλέγεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με την πλειοψηφία των μελών που το απαρτίζουν. Εάν ο υποψήφιος δεν συγκεντρώσει την πλειοψηφία, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αποφασίζοντας με ειδική πλειοψηφία, προτείνει εντός μηνός νέον υποψήφιο, ο οποίος εκλέγεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με την ίδια διαδικασία. Άρθρο 17 ΣΕΕ:

ΤΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ – Η ΣΥΝΘΗΚΗ Άρθρο 22 Συνθήκης Λειτουργίας της ΕΕ (ΣΛΕΕ): [...] κάθε πολίτης της Ένωσης που κατοικεί σε κράτος μέλος του οποίου δεν είναι υπήκοος έχει το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι στις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο κράτος μέλος της κατοικίας του, υπό τους ίδιους όρους με τους υπηκόους του εν λόγω κράτους. [....] Οι διατάξεις αυτές μπορούν να προβλέπουν παρεκκλίσεις όταν αυτό δικαιολογείται λόγω ειδικών προβλημάτων σε ένα κράτος μέλος.

Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΩΝ

ΕΝΙΑΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Η ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΚΛΟΓΙΚΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ; ΧΩΡΕΣ ΜΕ ΠΟΛΛΕΣ ΕΚΛΟΓΙΚΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ:ΙΤΑΛΙΑΓΑΛΛΙΑΒΕΛΓΙΟΠΟΛΩΝΙΑΙΡΛΑΝΔΙΑΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΟΛΕΣ ΟΙ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΕ ΕΚΛΕΓΟΥΝ ΤΟΥΣ ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΕΣ ΣΕ ΕΝΙΑΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ

ΚΛΕΙΣΤΑ ΨΗΦΟΔΕΛΤΙΑ (ΛΙΣΤΑ) Η ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (ΣΤΑΥΡΟΣ); ΚΛΕΙΣΤΑ ΨΗΦΟΔΕΛΤΙΑ: ΓαλλίαΙσπανία ΠορτογαλίαΓερμανία Ηνωμένο Βασίλειο (με την εξαίρεση των 3 εδρών της Β. Ιρλανδίας) ΡουμανίαΟυγγαρία Μάλτα

ΚΛΕΙΣΤΑ ΨΗΦΟΔΕΛΤΙΑ (ΛΙΣΤΑ) Η ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (ΣΤΑΥΡΟΣ); Οι υπόλοιπες χώρες επιτρέπουν επιλογή των υποψηφίων. Η Ιρλανδία και η Β. Ιρλανδία εφαρμόζουν το εθνικό σύστημα της Ενιαίας Μεταφερόμενης Ψήφου (Single Transferable Vote) Το Λουξεμβούργο επιτρέπει την επιλογή υποψηφίων από περισσότερους συνδυασμούς (panachage)

ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΟΡΙΟ ΓΙΑ ΕΚΛΟΓΗ ΒΟΥΛΕΥΤΗ 5%. Κροατία, Λιθουανία, Λεττονία, Γαλλία (για κάθε εκλογική περιφέρεια), Τσεχία, Σλοβακία, Πολωνία, Ρουμανία 4% Αυστρία, Ιταλία, Σουηδία3% ΕλλάδαΣτις λοιπές χώρες δεν υπάρχει όριο εισόδου

ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΕΝΤΟΛΗΣ Μετά τις εκλογές, ο Πρόεδρος του Ε.Κ καλεί τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών να ανακοινώσουν στο Κοινοβούλιο αμελλητί τα ονόματα των εκλεγέντων βουλευτών Έλεγχος ασυμβιβάστων: Δήλωση των βουλευτών (περί μη ασυμβιβάστου) Έλεγχος εντολής ΚΑΙ από το Ε.Κ. (Νομική Επιτροπή)

ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ

ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΝΤΟΛΗΣ 5 έτη εκτός αν: ✗ Επέλευση ασυμβιβάστου (από την ημερομηνία γνωστοποίησης από τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών ή της Ένωσης) ✗ Θάνατος ✗ Παραίτηση (από ημερομηνία που αναφέρεται στην επιστολή παραίτησης)

ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΣΕ ΣΩΜΑ Μέχρι την ανακοίνωση της εκλογής του Προέδρου χρέη Προέδρου ασκεί ο απερχόμενος Πρόεδρος ή απουσία αυτού, ένας από τους Αντιπροέδρους κατά την τάξη της εκλογής τους ή, ελλείψει αυτών,ο βουλευτής με τη μακρότερη θητεία. Καμία συζήτηση με αντικείμενο άσχετο πρoς την εκλογή του Προέδρου ή τον έλεγχο της εντολής δεν μπορεί να διεξαχθεί υπό την προεδρία του βουλευτή που ασκεί προσωρινά την προεδρία.

ΕΚΛΟΓΗ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟΥ Ο Πρόεδρος, οι Αντιπρόεδροι και οι Κοσμήτορες εκλέγονται με μυστική ψηφοφορία. Οι υποψηφιότητες υποβάλλονται με τη συναίνεση των ενδιαφερομένων. Υποβάλλονται από πολιτική ομάδα ή από σαράντα τουλάχιστον βουλευτές. Κατά την εκλογή [τους] πρέπει να επιδιώκεται συνολικά η δίκαιη εκπροσώπηση των κρατών μελών καθώς και των πολιτικών τάσεων.

ΕΚΛΟΓΗ ΠΡΟΕΔΡΟΥ Υποψηφιότητα στην τέταρτη ψηφοφορία μπορούν να υποβάλουν μόνο οι δύο βουλευτές οι οποίοι έλαβαν στην τρίτη ψηφοφορία τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων· σε περίπτωση ισοψηφίας θεωρείται εκλεγείς ο πρεσβύτερος από τους υποψηφίους. Απαιτείται απόλυτη πλειοψηφία των ψηφισάντων κατά τις τρεις πρώτες εκλογές. Πριν από κάθε ψηφοφορία οι υποψηφιότητες πρέπει να υποβάλλονται στον βουλευτή που ασκεί προσωρινά την προεδρία. Πρώτα εκλέγεται ο Πρόεδρος.

ΕΚΛΟΓΗ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΩΝ Σε περίπτωση ισοψηφίας, εκλεγέντες θεωρούνται οι πρεσβύτεροι από τους υποψηφίους. Αν απαιτηθεί και τρίτη ψηφοφορία, τότε αρκεί η σχετική πλειοψηφία. Αν ο αριθμός των εκλεγέντων Αντιπροέδρων είναι μικρότερος από τον αριθμό των προς πλήρωση εδρών, διεξάγεται και δεύτερη ψηφοφορία, με τους ίδιους όρους, για να πληρωθούν οι υπόλοιπες έδρες. Εκλέγονται με την πρώτη ψηφοφορία, έως τον αριθμό των δεκατεσσάρων και κατά τη σειρά των ψήφων που έλαβαν, οι υποψήφιοι που έχουν συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία των ψηφισάντων. Οι Αντιπρόεδροι, εκλέγονται με ένα μόνο ψηφοδέλτιο.

ΕΚΛΟΓΗ ΚΟΣΜΗΤΟΡΩΝ Μετά την εκλογή των Αντιπροέδρων, το Κοινοβούλιο εκλέγει πέντε Κοσμήτορες. Η εκλογή αυτή διεξάγεται σύμφωνα με τους ίδιους κανόνες που εφαρμόζονται και στην εκλογή των Αντιπροέδρων.

ΤΟ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ Το Προεδρείο αποτελείται από τον Πρόεδρο και τους δεκατέσσερις Αντιπροέδρους του Κοινοβουλίου. Οι Κοσμήτορες είναι μέλη του Προεδρείου με συμβουλευτική ψήφο. Κατά τις συνεδριάσεις του Προεδρείου, σε περίπτωση ισοψηφίας, υπερισχύει η ψήφος του Προέδρου.

ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΤΩΝ ΠΡΟΕΔΡΩΝ Η Διάσκεψη των Προέδρων αποτελείται από τον Πρόεδρο του Κοινοβουλίου και τους προέδρους των πολιτικών ομάδων. Ο Πρόεδρος του Κοινοβουλίου προσκαλεί έναν από τους μη εγγεγραμμένους βουλευτές να συμμετάσχει στις συνεδριάσεις της Διάσκεψης των Προέδρων χωρίς δικαίωμα ψήφου.

ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ Κάθε πολιτική ομάδα απαρτίζεται από βουλευτές που έχουν εκλεγεί στο ένα τέταρτο τουλάχιστον των κρατών μελών. Ο ελάχιστος αναγκαίος αριθμός βουλευτών για τη συγκρότηση πολιτικής ομάδας είναι είκοσι πέντε. Το Κοινοβούλιο δεν χρειάζεται κανονικά να εκτιμήσει την πολιτική συγγένεια των μελών πολιτικής ομάδας.