Φορέας Λειτουργίας: Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού & Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Επιμέλεια Καρτσιώτου Θωμαΐς Σχολική Μονάδα που υλοποιήθηκε το έργο Δημοτικό Σχολείο Παληού Καβάλας ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΟΥ «Χρήση του εργαλείου Wiki για το e-Twinning Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα: Οικοσυστήματα γύρω μας – Μαθητές/τριες από την Ελλάδα και την Πολωνία οδηγούνται στην ουσιαστική μάθηση με τους εννοιολογικούς χάρτες» Φορέας Λειτουργίας: Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού & Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

«Ecosystems around us – Greek and Polish students leading to meaningful education through concept maps»

Συμμετέχοντα σχολεία:  Szkoła Podstawowa nr 9 im. Mikołaja Kopernika, Dzierżoniów, Polska  Koordynator: Anna Szczepaniak  33ο Δ.Σ. Παληού Καβάλας, Καβάλα Ελλάδα  Συντονίστρια: Καρτσιώτου Θωμαϊς

Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Π λαίσιο που υπάγεται η δράση 1. Το θέμα της ενότητας που διαπραγματεύτηκε το πρόγραμμα περιλαμβανόταν στο ισχύον Δ.Ε.Π.Π.Σ. και στα Α.Π.Σ., σύμφωνα με τα οποία η Μελέτη Περιβάλλοντος διασυνδέεται με προγράμματα και αξιοποιεί τη σύγχρονη τεχνολογία. Επιλέχθηκε για το πρόγραμμα η διδασκαλία της ενότητας: «Η φύση είναι το σπίτι μας» από το βιβλίο της Μελέτης Περιβάλλοντος Δ’ τάξης με τη χρήση των ΤΠΕ. 2. Οι δραστηριότητες είχαν σχέση με τη χρήση του διαδικτυακού εργαλείου - του mind42 – για την αξιοποίηση των εννοιολογικών χαρτών και τη χρήση ενός εργαλείου Wiki ( 3. Για το συγκεκριμένο περιβαλλοντικό πρόγραμμα συνεργάστηκαν η δασκάλα της Δ΄ τάξης του Δ.Σ. Παληού και η καθηγήτρια Αγγλικών του Δ.Σ. Szkola Podstawowa της Πολωνίας και εκπονήθηκε στο πλαίσιο της συμμετοχής του Δ.Σ. Παληού στο Δίκτυο Σχολικής Καινοτομίας της Μορφωτικής Πρωτοβουλίας ( και στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα e-twinning ( ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Περίληψη της καινοτόμου δράσης H συστηματική παιδαγωγική αξιοποίηση των εννοιολογικών χαρτών με τη χρήση των ΤΠΕ και η αναγκαιότητα ένταξης των συνεργατικών περιβαλλόντων του κοινωνικού ιστού στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση ήταν οι λόγοι που οδήγησαν τις εκπαιδευτικούς δύο σχολείων (του Δ.Σ. Παληού Καβάλας και του Δ.Σ. Szkola Podstawowa της Πολωνίας) στη χρήση του διαδικτυακού εργαλείου, του mind42 και στην ανάπτυξη ενός Περιβάλλοντος Κοινωνικής Δικτύωσης, ενός εργαλείου Wiki ( για το e-Twinning περιβαλλοντικό πρόγραμμα: «Οικοσυστήματα γύρω μας – Μαθητές/τριες από την Ελλάδα και την Πολωνία οδηγούνται στην ουσιαστική μάθηση με τους εννοιολογικούς χάρτες». Τα συμπεράσματα της εφαρμογής του προγράμματος επιβεβαιώνουν ότι οι μαθητές/τριες με τη χρήση των εννοιολογικών χαρτών σε ένα Περιβάλλον Κοινωνικής Δικτύωσης (Wiki) μπορούσαν να επεξεργαστούν τις πληροφορίες, να οργανώσουν τις ιδέες, να κάνουν συνδέσεις, να συγκρίνουν και να αναλύσουν έννοιες σχετικές με το γνωστικό αντικείμενο της Μελέτης Περιβάλλοντος, να συνεργαστούν και να επικοινωνήσουν διαδικτυακά με τους/τις μαθητές/τριες ενός άλλου ευρωπαϊκού σχολείου. ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Πώς προέκυψε η καινοτόμος δράση; Η καινοτόμος δράση προέκυψε λόγω της ενασχόλησής μου τα τελευταία χρόνια με την ενσωμάτωση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία και λόγω της συμμετοχής μου ως υπεύθυνη του Δ.Σ. Παληού στο Δίκτυο Σχολικής Καινοτομίας της Μορφωτικής Πρωτοβουλίας ( για τα σχολικά έτη , και Επίσης την τελευταία διετία εκπονώ ευρωπαϊκά προγράμματα μέσα από την εκπαιδευτική πλατφόρμα eTwinning. Πιο αναλυτικά: : «Ομαδοσυνεργατική προσέγγιση στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και την Αισθητική Αγωγή» «Ο Κύκλος της Ζωής» : «Εννοιολογικοί Χάρτες: Χάρτες μάθησης και κριτικής σκέψης». Ένα ενδιαφέρον παράδειγμα: «Η αξιοποίηση των ΤΠΕ στο Δημοτικό και το Γυμνάσιο με τη χρήση των εννοιολογικών χαρτών για την ενίσχυση της εις βάθος και ουσιαστικής μάθησης». ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

: «Χρήση του εργαλείου Wiki για το e-Twinning Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα: Οικοσυστήματα γύρω μας – Μαθητές/τριες από την Ελλάδα και την Πολωνία οδηγούνται στην ουσιαστική μάθηση με τους εννοιολογικούς χάρτες (Ecosystems around us – Greek and Polish students leading to meaningful education through concept maps)» «Διδακτική προσέγγιση στo μάθημα της Ιστορίας στο Δημοτικό Σχολείο με τη χρήση των ΤΠΕ και των εννοιολογικών χαρτών. Ένα σενάριο διδασκαλίας στην Δ’ και Στ’ τάξη».

Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Εφαρμογή της δράσης στο σχολικό πρόγραμμα ή στη σχολική κοινότητα Τα οικοσυστήματα, που διαπραγματεύτηκαν οι μαθητές/τριες από την ενότητα που διδάσκεται στο γνωστικό αντικείμενο της Μελέτης Περιβάλλοντος της Δ’ τάξης: «Η φύση είναι το σπίτι μας», ήταν τα παρακάτω: Ορεινό οικοσύστημα – Mountainous ecosystem Θαλάσσιο οικοσύστημα – Ocean/Sea ecosystem Πεδινό οικοσύστημα – Lowland ecosystem Οικοσύστημα πόλης – Urban ecosystem Στην τάξη υπήρχε ένας υπολογιστής και ένας video προβολέας και μπορούσε να αξιοποιηθεί το εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου. Οι δραστηριότητες υλοποιήθηκαν με τη συνεργατική διδασκαλία. Τα παιδιά χωρίστηκαν σε ομάδες των 4 έως 5 μαθητών/τριών, με υποομάδες των 2 έως 3 μαθητών/τριών. ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ Δ.Σ. ΠΑΛΗΟΥ Οι μαθητές/τριες ζωγράφισαν ομαδικά τα οικοσυστήματα σε χαρτί του μέτρου χρησιμοποιώντας νερομπογιές, κατασκεύασαν εννοιολογικούς χάρτες σε χαρτόνια, στην ελληνική και αγγλική γλώσσα και στη συνέχεια κατασκεύασαν εννοιολογικούς χάρτες στον υπολογιστή και στις δύο γλώσσες, με το πρόγραμμα mind42. Στο τέλος κάθε δραστηριότητας παρουσίαζαν τη δουλειά τους στους/στις συμμαθητές/συμμαθήτριές τους. ΠΕΔΙΝΟ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΟΡΕΙΝΟ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ

Μαθητές /τριες του Δ.Σ. Πολωνίας Το ίδιο έκαναν και οι μαθητές/τριες του σχολείου της Πολωνίας και στη συνέχεια μέσα από την πλατφόρμα του e-twinning και το εργαλείο Wiki οι μαθητές/τριες και από τις δύο χώρες μπορούσαν να ανταλλάξουν τις δουλειές τους, να συνομιλούν και να επικοινωνούν.

Οικοσυστήματα και Εικαστικά

Χρήση του διαδικτυακού εργαλείου «mind42»

Χρήση των ΤΠΕ και του Wiki στην τάξη

Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Τρόποι δυνατής διεύρυνσης της εφαρμογής και σε άλλους τομείς/αντικείμενα της σχολικής μονάδας •Η καινοτόμος δράση, η οποία είχε ως συνιστώσα τη χρήση των εννοιολογικών χαρτών με τη χρήση των ΤΠΕ, εφαρμόστηκε σχεδόν σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα της Δ΄ τάξης. Με αυτόν τον τρόπο επιτεύχθηκε η διεύρυνση της καινοτόμου δράσης με την οριζόντια εφαρμογή της μέσα στην ίδια τάξη σχεδόν σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα. •Πιο συγκεκριμένα, εφαρμόστηκε στα γνωστικά αντικείμενα της Μελέτης Περιβάλλοντος, της Ελληνικής και Αγγλικής Γλώσσας και της Ιστορίας. •Η χρήση του εργαλείου του διαδικτύου mind42 ( το οποίο χρησιμοποίησαν οι μαθητές/τριες του Δ.Σ. Παληού Καβάλας για το μάθημα της Μελέτης Περιβάλλοντος, επεκτάθηκε με πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα σε όλα τα παραπάνω γνωστικά αντικείμενα. ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

• Επιπλέον η καινοτόμος δράση είχε και μια άλλη διεύρυνση με την κάθετη εφαρμογή των εννοιολογικών χαρτών με τη χρήση των ΤΠΕ στο γνωστικό αντικείμενο της Ιστορίας σε δύο τάξεις την Ε’ και Στ’ τάξη του Δ.Σ. Παληού. Το σχ. έτος συνεργάστηκα με τη δασκάλα της Στ’ τάξης, για ένα καινοτόμο πρόγραμμα: «Διδακτική προσέγγιση στo μάθημα της Ιστορίας στο Δημοτικό Σχολείο με τη χρήση των ΤΠΕ και των εννοιολογικών χαρτών. Ένα σενάριο διδασκαλίας στην Δ’ και Στ’ τάξη». • Επίσης συνεργάστηκα με την καθηγήτρια Αγγλικών για το e- Twinning πρόγραμμα, η οποία αξιοποίησε τη χρήση των εννοιολογικών χαρτών μέσω των ΤΠΕ για το γνωστικό αντικείμενο της Αγγλικής Γλώσσας.

Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Προϋποθέσεις που θεωρούνται απαραίτητες για την καλύτερη ανάπτυξής της στο σχολείο Οι προϋποθέσεις, κατά την άποψή μου, που θεωρούνται απαραίτητες για την καλύτερη ανάπτυξή της καινοτόμου δράσης στο σχολείο είναι η καλύτερη υλικοτεχνική υποδομή του Δ.Σ. Παληού σε υπολογιστές και η εμπλοκή περισσότερων εκπαιδευτικών και γονέων. Γι’ αυτό το λόγο, το σχολικό έτος , εκτός από τη συνεργασία που είχα με την καθηγήτρια Αγγλικών του Δ.Σ. Παληού και με την εκπαιδευτικό της Πολωνίας για το eTwinning πρόγραμμα, συνεργάστηκα και με τη δασκάλα της Στ΄τάξης.Το πρόγραμμα των εννοιολογικών χαρτών με τη χρήση των ΤΠΕ επεκτάθηκε και ενδοσχολικά για το μάθημα της Ιστορίας της Δ’ και Στ’ τάξης. ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

 Άλλη προϋπόθεση είναι η εμπλοκή της ευρύτερης εκπαιδευτικής και τοπικής κοινωνίας. Το eTwinning πρόγραμμα για τα οικοσυστήματα είχε πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα σε γονείς και εκπαιδευτικούς. Παρουσιάστηκε στις σε ημερίδα στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Καβάλας σε στελέχη της εκπαίδευσης της περιφέρειας Αν. Μακεδονίας και Θράκης. Επίσης παρουσιάστηκε στους γονείς των μαθητών/τριών στη λήξη του σχ. έτους και παρουσιάστηκε στις σε συναδέλφους του Ν. Καβάλας σε σεμινάριο που διοργάνωσε η υπεύθυνη του Γραφείου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του Νομού Καβάλας. Παρουσιάστηκε σε συνέδριο των Φυσικών Επιστημών στην Αλεξανδρούπολη τον Απρίλιο του 2010 και συμπεριλήφθηκε στα πρακτικά του Συνεδρίου.  Για την καλύτερη ανάπτυξη και συνέχεια της δράσης εξωσχολικά συνεχίζω την εξαιρετική συνεργασία μου με το σχολείο της Πολωνίας. Συνεχίζουμε το πρόγραμμα για τα οικοσυστήματα και εκπονούμε για τη σχολική χρονιά δύο ακόμη καινούρια έργα μέσα από την πλατφόρμα του e-Twinning. Το ένα με άλλα 5 ευρωπαϊκά κράτη (Πολωνία, Σλοβακία, Ιρλανδία, Γαλλία και Αγγλία), με τίτλο: «Everyday life at primary school» (Καθημερινή ζωή στο Δημοτικό Σχολείο) ( και το άλλο: "Δημιουργική ηλεκτρονική μάθηση: Τα παιδιά του κόσμου - Έλληνες και Πολωνοί μαθητές συνεργάζονται για τη Φτώχεια και τον Κοινωνικό Αποκλεισμό". ("Creative e-Learning: Children of the World - Greek and Polish students working together on poverty and social exclusion").

Παρουσίαση του προγράμματος σε σεμινάρια σε εκπαιδευτικούς και γονείς

Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Γενικότερα συμπεράσματα Σύμφωνα με την αξιολόγηση του προγράμματος επιτεύχθηκαν οι παρακάτω στόχοι: •Εξοικειώθηκαν οι μαθητές/τριες με ένα Περιβάλλον Κοινωνικής Δικτύωσης (wiki). •Οι μαθητές/τριες μπορούσαν με τη χρήση των εννοιολογικών χαρτών να επεξεργαστούν τις πληροφορίες, να οργανώσουν τις ιδέες, να κάνουν συνδέσεις, να συγκρίνουν και να αναλύσουν έννοιες σχετικές με το γνωστικό αντικείμενο της Μελέτη Περιβάλλοντος. •Οι μαθητές/τριες χρησιμοποίησαν τους εννοιολογικούς χάρτες ως εργαλείο ουσιαστικής μάθησης (meaningful learning) και ως εργαλείο καλλιέργειας της κριτικής σκέψης και εργαλείο αξιολόγησης. •Εφαρμόστηκε η συνεργατική διδασκαλία και ανάπτυξαν οι μαθητές/τριες την ικανότητα επικοινωνίας σε διαφορετικά εθνικά, γλωσσικά, και πολιτισμικά πλαίσια. ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

• Δημιουργήθηκε κλίμα συνεργατικής κουλτούρας και δικτυώθηκε το σχολείο με την κοινωνία με τη δημιουργική επικοινωνία και συνεργασία της σχολικής μονάδας με ένα ευρωπαϊκό σχολείο και τη δραστηριοποίηση της εκπαιδευτικής κοινότητας πέραν των συμβατικών προγραμμάτων. • Επιτεύχθηκε ενδοσχολική και εξωσχολική δικτύωση και επιτεύχθηκαν τα αποτελέσματα στην αλληλεπίδραση, τη συμμετοχικότητα και τη συνεργατική μάθηση των μαθητών /τριών, με την παράλληλη εκμάθηση ξένης γλώσσας και την ανάπτυξη της δεξιότητας της χρήσης των υπολογιστών.  Έμαθαν για τη ζωή και το περιβάλλον μιας άλλης χώρας και αλληλεπίδρασαν σε ένα περιβάλλον κοινωνικής δικτύωσης με σεβασμό στην εθνική, πολιτισμική και γλωσσική διαφορετικότητα.

Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Τεκμηρίωση της δράσης σε ότι αφορά τον καινοτόμο χαρακτήρα του υποβαλλόμενου έργου Το παρόν έργο προώθησε τη διάσταση της καινοτομίας για τους παρακάτω λόγους: •Εισήγαγε μια νέα προσέγγιση με τη χρήση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία, που στηρίζεται σε θεωρητική τεκμηρίωση αξιοποιώντας τα πολυτροπικά μέσα και συνδέθηκε με τα Α.Π.Σ. και Δ.Ε.Π.Π.Σ. •Αναμόρφωσε και ανασχεδίασε την καθιερωμένη διδακτική προσέγγιση, ενισχύοντας τη μάθηση με τη χρήση των εννοιολογικών χαρτών μέσω υπολογιστή, που αποτελούν πολύτιμα εργαλεία στην εκπαιδευτική διαδικασία για την ενίσχυση της ουσιαστικής μάθησης (meaningful learning) και αξιολόγησης. •Εξοικειώθηκαν οι μαθητές/τριες με ένα Περιβάλλον Κοινωνικής Δικτύωσης (wiki), μπόρεσαν με τη χρήση των εννοιολογικών χαρτών να επεξεργαστούν τις πληροφορίες, να οργανώσουν τις ιδέες, να κάνουν συνδέσεις, να συγκρίνουν και να αναλύσουν έννοιες σχετικές με το γνωστικό αντικείμενο της Μελέτη Περιβάλλοντος. ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Τεκμηρίωση της δράσης σε ότι αφορά τη συμβολή του έργου στη βελτίωση της διδακτικής πράξης Το πρόγραμμα συνέβαλε στη βελτίωση της διδακτικής πράξης: •Άλλαξε τη μέθοδο, τη μορφή και τα εποπτικά μέσα της διδασκαλίας. Με τη συνεργατική μάθηση με τη χρήση των ΤΠΕ μεταμορφώθηκε το περιβάλλον της τάξης και η προσέγγιση των μαθητών/τριών ως προς τη μάθηση έγινε πιο ενδιαφέρουσα, με συλλογικό, συμμετοχικό και δημιουργικό τρόπο. •Προώθησε τη συμμετοχή των εκπαιδευομένων, αφού αξιοποίησε τη συνεργατική διδασκαλία και επιτεύχθηκε η διερεύνηση των παιδαγωγικών- μαθησιακών δυνατοτήτων μέσω της διδασκαλίας συνομήλικων μαθητών/τριών (peer teaching). Ενίσχυσε τη διδακτική ικανότητα του/της δασκάλου/ας και το σχεδιασμό της διδακτικής πράξης, ώστε η γνώση να είναι ενδιαφέρουσα και ουσιαστική. Προήγαγε τη συνεργατική διδασκαλία και δημιούργησε κλίμα συνεργατικής κουλτούρας. •Καλλιέργησε την κριτική και δημιουργική σκέψη με το εκπαιδευτικό υλικό που παρήχθη με τη χρήση του υπολογιστή, που ήταν προσαρμοσμένο στις ανάγκες των μαθητών/τριών και στο τοπικό φυσικό τους περιβάλλον. ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Τεκμηρίωση της δράσης σε ότι αφορά την παιδαγωγική αξία του έργου Η παιδαγωγική αξία του έργου συνιστάται στο ότι: •Η συνεργασία μ’ ένα άλλο ευρωπαϊκό σχολείο συνέβαλε στην προσωπική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη των μαθητών/τριών. Ήρθαν σε επαφή με μαθητές/τριες ενός άλλου ευρωπαϊκού κράτους, της Πολωνίας, με άλλη γλώσσα, άλλη κουλτούρα, διαφορετικό πολιτισμό γνωρίζοντας το φυσικό τους περιβάλλον μέσα από το πρόγραμμα των Οικοσυστημάτων. •Η συνεργασία μεταξύ μαθητών /τριών με ένα άλλο ευρωπαϊκό σχολείο έδωσε κίνητρα για την επίτευξη υψηλότερων προσδοκιών στη μάθηση. •Η επιλογή του περιβαλλοντικού θέματος επικεντρώθηκε στις ανάγκες των μαθητών/τριών για τη γνώση του τοπικού τους φυσικού περιβάλλοντος και ενός άλλου φυσικού περιβάλλοντος, μιας άλλης χώρας, για την αναγνώριση ομοιοτήτων και διαφορών και τυχόν κοινών περιβαλλοντικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι δύο χώρες. •Πιο συγκεκριμένα το πρόγραμμα βοήθησε στην καλύτερη κατανόηση της Ενότητας της Μελέτης Περιβάλλοντος: «Οικοσυστήματα» της περιοχής τους, καθώς και στην εμβάθυνση των αντίστοιχων Οικοσυστημάτων ενός άλλου ευρωπαϊκού κράτους, της Πολωνίας. •Συνέδεσε τη μάθηση με την ανακάλυψη, την εξερεύνηση, την ενεργή συμμετοχή των παιδιών και εν τέλει την κατασκευή της γνώσης και διευκόλυνε τη μεταγνωστική διαδικασία των μαθητών/τριών «μαθαίνω πώς να μαθαίνω». ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Τεκμηρίωση της δράσης σε ότι αφορά τη συμβολή στη λειτουργία της σχολικής τάξης/μονάδας Συνέβαλε στη λειτουργία της σχολικής τάξης/μονάδας: •Η εφαρμογή του προγράμματος βοήθησε στην καλή λειτουργία της τάξης με τους μαθητές/τριες να αναπτύσσουν μεταξύ τους σχέσεις φιλικές και αλληλεγγύης απέναντι σε μειονεκτούντες μαθητές/τριες λόγω της συνεργατικής μάθησης με τη χρήση των ΤΠΕ. •Εφαρμόστηκε από εκπαιδευτικούς στο Δ.Σ. Παληού και δημιούργησε ένα κλίμα θετικό ανάμεσά τους, δικτυώνοντας το σχολείο ενδοσχολικά. •Δικτύωσε το σχολείο με την κοινωνία. Το πρόγραμμα παρουσιάστηκε σε ημερίδα στη Δημοτική Βιβλιοθήκη της Καβάλας σε γονείς και στελέχη της εκπαίδευσης της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και σε σχολική γιορτή σε γονείς και συναδέλφους στο τέλος του σχολικού έτους. Μ’ αυτόν τον τρόπο διαμορφώθηκε θετικό κλίμα στις σχέσεις της σχολικής κοινότητας και στις σχέσεις με τους γονείς. •Συνέδεσε το σχολείο του Παληού Καβάλας με ένα άλλο ευρωπαϊκό σχολείο με τη δραστηριοποίηση της εκπαιδευτικής κοινότητας πέραν των συμβατικών προγραμμάτων, δικτυώνοντας το σχολείο εξωσχολικά. •Γενικότερα, συνέβαλε στη δημιουργία ενός «ανοιχτού σχολείου» και διασυνδεδεμένων εκπαιδευτικών κοινοτήτων. ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Βασικές Βιβλιογραφικές Αναφορές •Βιβίτσου, Μ. Κονετάς, Δ., Γκίκας, Αλ., Κωτούλας, Β. (2009). Από την κοινωνική δικτύωση στη διαδικτυακή συνεργατική μάθηση στο Γυμνάσιο: Μια μελέτη περίπτωσης. Πρακτικά 1 ου Συνεδρίου Επιστημών της Εκπαίδευσης, ΠΤΔΕ, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα, Μαΐου 2009 (υπό έκδοση). •Βιβίτσου, Μ., Γκίκας, Α., Μηνάογλου, Ν., Κονετάς, Δ., Οικονομάκος, Η., Λαμπροπούλου, Ν., & Παρασκευάς, Μ., (2007). Τα ιστολόγια ως εργαλεία συνεργασίας και μάθησης στο πλαίσιο της διαδικτυακής κοινότητας Ελλήνων εκπαιδευτικών του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου. Πρακτικά 4 ου Συνεδρίου ΕΕ- ΕΠ-ΔΤΠΕ, (Τελευταίος έλεγχος 15 Απριλίου 2010). •Παναγιωτίδου Σ.-Μ., & Κόλλιας, Β. (2008). Είναι εφικτή στη Σχολική Μονάδα της Ελληνικής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης η Εφαρμογή Χαρακτηριστικών Ηγεσίας που έχουν Αναδειχθεί ως Κρίσιμα για την Εισαγωγή των Τ.Π.Ε. σε Αγγλοσαξωνικές Σχολικές Μονάδες; (Τελευταίος έλεγχος 13 Αυγούστου 2009). •Ι.Τ.Υ. (2010). Επιμορφωτικό Υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης (τεύχ. 1). ΙΤΥ, Πάτρα. •Ι.Τ.Υ. (2008). Επιμορφωτικό Υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης (τεύχ. 2). ΙΤΥ, Πάτρα. •ΥΠ.Ε.Π.Θ. – Π.Ι. (2003). Δ.Ε.Π.Π.Σ.. Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης (τόμοι Α΄ και Β΄). ΥΠ.Ε.Π.Θ.-Π.Ι., Αθήνα. ………….. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

 Cañas, A. J., Ford, K. M., Coffey, J., Reichherzer, T., Carff, R., Shamma, D., & Breedy, M. (2000). Herramientas para Construir y Compartir Modelos de Conocimiento basados en Mapas Conceptuales. Revista de Informática Educativa, 13(2),  Coleman, E. (1998). Using explanatory Knowledge during collaborative problem solving in science, Journal of the Learning Sciences, 7(3&4),  Ehly, Stewart, W. & Stephen C. Larsen (1980). Peer Tutoring for Individualized Instruction. Boston: Allyn and Bacon Inc.  Gillies, R.M., & Ashman, A.F. (2000). The Effects of Cooperative Learning on Students with Learning Difficulties in the Lower Elementary School. The Journal of Special Education, 34 (1), 19–27.  Goodlad, Sinclair & Beverly Hirst (1989). Tutoring: A Guide to Learning by Teaching. New York: Nichols Publishing.  Johnson D.W., & Johnson R.T. (1986). Mainstreaming and Cooperative Learning Strategies, Exceptional Children, 52 (6), 553 – 661.  Jonassen, D.H., Reeves, T.C. (1996). Learning with technology :using computers as cognitive tools, In Jonassen, D.H. (Ed). Handbook of research for educational communications and technology, , New York: Macmillan.  Lipponen, L., & Lallimo, J. (2004). Assessing applications for collaboration: from collaboratively usable applications to collaborative technology. British Journal of Educational Technology, 35 (4), 433 – 442.  McClure, J. R., Sonak, B., Suen, H. (1999). Concept map assessment of classroom learning: reliability, validity and logistical practicality. Journal of Research in Science Teaching, 36(4),  Novak, J. D. (1998). Learning, creating, and using knowledge: Concept Maps as Facilitative Tools in Schools and Corporations. Mahweh, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.  Novak, J.D. & Gowin, D.B. (1984). Learning How to Learn, Cambridge: Cambridge University Press.  Vivitsou, M., Lambropoulos, N., Konetas, D., Paraskevas, M., Grigoropoulos, E. (2008). The Project Method e-course: the use of tools towards the evolution of the Greek teachers’ online community. Int. J. Cont. Engineering Education and Lifelong Learning, Inderscience Enterprises Ltd.