ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ ΑΝΤΙΓΟΝΗ-ΑΛΜΠΑ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΕΠΙΚΟΥΡΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Η ιδιαιτερότητα του εκπαιδευτικού επαγγέλματος Συνέπειες της διεύρυνσης της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης: Αλλαγή του περιεχομένου των σχολικών γνώσεων της μέσης εκπαίδευσης. Τα μαθήματα πήραν πιο πρακτικό προσανατολισμό και το σχολείο έθεσε σαν στόχο την ανταπόκριση στις προκλήσεις της κοινωνικής ζωής και όχι την προσφορά γνώσεων που υπάγονται στην κλασσική παιδεία. Πολύ περισσότερα μαθηματικά και φυσικές επιστήμες, περισσότερες ξένες γλώσσες, υπολογιστές και πληροφορική. Το απολυτήριο του λυκείου δεν έχει πια την ίδια αξία με αυτήν που είχε παλιότερα. Η αγοραστική του δύναμη είναι πολύ περιορισμένη. Έτσι, λοιπόν, «το απολυτήριο λυκείου δεν χρησιμεύει σε τίποτα, αλλά και χωρίς αυτό δεν έχεις τίποτα».

Η ιδιαιτερότητα του εκπαιδευτικού επαγγέλματος Η σχέση των μαθητών αλλά και των οικογενειών τους με τις σχολικές γνώσεις έγινε πιο εργαλειακή, αφού στόχος είναι η καλύτερη επαγγελματική ένταξη και όχι η απόκτηση περισσότερων ακαδημαϊκών γνώσεων. Η μέση εκπαίδευση αποκτά διαφορετικό προσανατολισμό και χάνει την υπεραξία της. Tα κοινωνικά προβλήματα γίνονται σχολικά προβλήματα. Ο εκπαιδευτικός παίρνει συγχρόνως ρόλο ψυχολόγου, κοινωνικού λειτουργού, συμβούλου και διαμεσολαβητή. Τα προβλήματα της εφηβείας, η ανεργία των γονέων, οι πολιτισμικές διαφοροποιήσεις αποτελούν θέματα που δεν είναι δυνατό να μείνουν εκτός της σχολικής τάξης και να μην απασχολήσουν τον εκπαιδευτικό.

Η ιδιαιτερότητα του εκπαιδευτικού επαγγέλματος Οι μαθητές που προέρχονται από διαφορετικές κοινωνικές ομάδες και που στην πλειονότητά τους θεωρούν το σχολείο ως ένα προθάλαμο της μελλοντικής τους εξειδίκευσης δεν αναγνωρίζουν de facto το κύρος και την αυθεντία του εκπαιδευτικού. Ο εκπαιδευτικός πρέπει να τους πείσει για τις γνώσεις του, να κερδίσει την αναγνώρισή τους και να αναδείξει τη σημασία των σχολικών γνώσεων και την αξία της σχολικής εκπαίδευσης. Το σώμα των εκπαιδευτικών διασπάται. Για να καλυφθούν οι μεγάλες ανάγκες για καθηγητές αλλά και οι όλο και αυξανόμενες γνωσιακές απαιτήσεις, οι εκπαιδευτικοί προέρχονται πια από πολλές διαφορετικές πανεπιστημιακές σχολές. Χάνεται η συνείδηση του επαγγέλματος και η συνοχή του κλάδου, αφού οι συνθήκες εργασίας, οι σπουδές και οι αρμοδιότητές τους είναι όλα διαφορετικά.

Η ιδιαιτερότητα του εκπαιδευτικού επαγγέλματος Η οργάνωση της μέσης εκπαίδευσης γίνεται όλο και πιο σύνθετη και ο εκπαιδευτικός καλείται να αναπροσαρμόζει συνεχώς τη διδασκαλία αλλά και τον τρόπο που λειτουργεί και αντιλαμβάνεται το σύστημα. Οι συνεχείς αλλαγές, η πολύπλοκη οργάνωση και η «εκμοντερνοποίηση» του σχολείου αναγκάζουν τους εκπαιδευτικούς να αναπροσαρμόζουν συνεχώς τον τρόπο που εργάζονται με αποτέλεσμα να χάνουν σταδιακά τον έλεγχο της εργασίας τους και να επιλέγουν τακτικές απομόνωσης και στείρας εφαρμογής των διατάξεων. Οι εκπαιδευτικοί της δευτεροβάθμιας δεν ενώνονται τόσο με βάση τις επιλογές τους και τις καθημερινές τους πρακτικές όσο από τις «δοκιμασίες» που υφίστανται στα πλαίσια του επαγγέλματός τους.