Αποτελέσματα-Συζήτηση-Συμπέρασμα ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΘΡΑΚΗ ΤΑ ΕΤΗ 2013 ΚΑΙ 2016 Αποτελέσματα-Συζήτηση-Συμπέρασμα Παντελίδου Παρθενόπη, Μελισσά Μάρθα, Μελά Πασχαλίνα, Μακρυαλέα Αιμιλία, Πλωμαρίτης Ευστράτιος Διεύθυνση Προγραμματισμού και Ανάπτυξης Πολιτικών Παροχής Υπηρεσιών Υγείας, Διοίκηση 4ης Υγειονομικής Περιφέρειας Μακεδονίας και Θράκης, Θεσσαλονίκη Από τον έλεγχο U των Mann-Whitney διαπιστώθηκε πως οι τακτικές επισκέψεις των πολιτών στο σύνολο των Κέντρων Υγείας αρμοδιότητας της 4ης ΥΠε ήταν στατιστικά σημαντικά μειωμένες το 2016 από ό,τι το 2013 (U=462, N1=35, N2=36,p=0,036). Το χρονικό διάστημα που απαιτήθηκε για την προσαρμογή της λειτουργίας των ΚΥ στο νέο διοικητικό πλαίσιο ενδεχόμενα δικαιολογεί την παρατηρούμενη μείωση. Παρουσιάστηκαν δυσκολίες σε πολλές διαδικασίες με σημαντικότερη την προμήθεια του απαιτούμενου υγειονομικού υλικού που απαιτείται για την απρόσκοπτη λειτουργία των ΚΥ. Το εύρημα πιθανά υποδεικνύει και μειωμένο αίσθημα εμπιστοσύνης των πολιτών στην ΠΦΥ, κάτι που συμφωνεί με τη μελέτη των Papanikolaou & Zygiaris το 2011. Ανικανοποίητες ανάγκες πολιτών από δομές ΠΦΥ στην Ελλάδα καταγράφηκαν και σε μελέτη των Zavras et al. το 2016. Αντίθετα, δε βρέθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των Επειγόντων Περιστατικών και των Περιστατικών μόνο για Συνταγογράφηση στα δύο υπό μελέτη έτη. Αναφορικά με την ύπαρξη συσχετίσεων μεταξύ των περιστατικών που επισκέφθηκαν τα ΚΥ, υπήρξε μία στατιστικά σημαντική ισχυρή θετική συσχέτιση μεταξύ των τακτικών και των επειγόντων περιστατικών των δύο ετών(ρ=0,684, DF=72, p<0,001). Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε αύξηση ή μείωση των τακτικών επισκέψεων σε κάποιο ΚΥ συνοδεύεται από αντίστοιχη αύξηση ή μείωση των επισκέψεων επείγοντος χαρακτήρα. Το συγκεκριμένο εύρημα δικαιολογείται ενδεχόμενα από την άποψη ότι αν πραγματοποιηθεί η επαφή με τις υπηρεσίες που παρέχονται στις δομές ΠΦΥ στην Ελλάδα δημιουργείται θετική εικόνα και ώθηση σε επανάληψη της επίσκεψης, εφόσον εμφανιστεί αντίστοιχη ανάγκη. Εισαγωγή: Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) είναι: «η βασική παροχή φροντίδας υγείας προσβάσιμη σε όλους - άτομα και οικογένειες στην κοινότητα – μέσω της πλήρους συμμετοχή τους και σε κόστος που η κοινότητα και η χώρα μπορούν να ανταπεξέλθουν»(WHO,1978). Τα Κέντρα Υγείας (ΚΥ) αποτελούν τους βασικούς πυλώνες του συστήματος παροχής ΠΦΥ στη χώρα μας και από το 2016 η ευθύνη της λειτουργίας τους μεταβιβάστηκε από τις Διοικήσεις των Νοσοκομείων στις Διοικήσεις των Υγειονομικών Περιφερειών. Οι αλλαγές που ακολούθησαν στη διαχείριση του προσωπικού, αλλά και στις λειτουργικές διαδικασίες των ΚΥ έχουν επηρεάσει την απόκριση της ΠΦΥ στις ανάγκες υγείας του εξυπηρετούμενου πληθυσμού. Σκοπός: Η αξιολόγηση των παρεχόμενων υπηρεσιών ΠΦΥ των Κέντρων Υγείας αρμοδιότητας της 4ης Υγειονομικής Περιφέρειας Μακεδονίας και Θράκης. Υλικό και Μέθοδος: Πρόκειται για αναδρομική περιγραφική μελέτη συσχέτισης. Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν τα στοιχεία της νοσολογικής κίνησης των Κέντρων Υγείας αρμοδιότητας της 4ης ΥΠε, όπως καταγράφηκαν στις φόρμες του συστήματος Επιχειρηματικής Ευφυΐας (BI Forms) του Υπουργείου Υγείας κατά τα έτη 2013 και 2016 (δείγμα ευκολίας). Προηγήθηκε η λήψη γραπτής άδειας από το Διοικητή της 4ης Υπε και η σύμφωνη γνώμη του Επιστημονικού Συμβουλίου. Η ανάλυση έγινε με το Στατιστικό Πακέτο SPSS 19.0 και ως στατιστικά σημαντική διαφορά για όλες τις αναλύσεις θεωρήθηκε όταν η τιμή του p-value ήταν μικρότερη από 0,05. Στα αποτελέσματα χρησιμοποιήθηκαν όροι της περιγραφικής στατιστικής, καθώς και μη παραμετρικοί έλεγχοι, λόγω έλλειψης κανονικότητας των δεδομένων του δείγματος (K-W=0,111, DF=72, p=O,O27). Η παρατηρούμενη διακύμανση πιθανά ερμηνεύεται από τα αποτελέσματα μελέτης που έγινε το 2001, στην οποία βρέθηκε ότι στην ΠΦΥ στην Ελλάδα, οι 6 παράγοντες οι οποίοι ερμηνεύουν το 74,15% της παρατηρούμενης διακύμανσης και αποτελούν τις διαστάσεις της ικανοποίησης των ασθενών από την ποιότητα της ΠΦΥ περιλαμβάνουν (Θεοδωσοπούλου και συν.2001): τον σεβασμό από τον νοσηλευτή /νοσηλεύτρια, τον σεβασμό από τον ιατρό, τις τεχνικές δεξιότητες του ιατρού, τους παράγοντες δομής του ιατρείου (τήρηση των συναντήσεων, άνεση και ησυχία στο χώρο αναμονής), την εμπιστοσύνη και επαγγελματική συνέπεια του ιατρού και την επάρκεια του ρόλου του ιατρού. Διαφαίνεται η σημασία του ρόλου των επαγγελματιών υγείας στο χώρο της ΠΦΥ, όπως και στη μελέτη των Simou et al. το 2015. Συμπερασματικά, απαιτούνται περισσότερες μελέτες αξιολόγησης των παρεχόμενων υπηρεσιών ΠΦΥ στην Ελλάδα, καθώς αναδεικνύεται η ανάγκη αναβάθμισης του ρόλου της ΠΦΥ με στόχο την παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών υγείας σε όλους τους πολίτες. Εξυπηρετούμενος πληθυσμός ανά κατηγορία ασθενών στο σύνολο των Κέντρων Υγείας της 4ης ΥΠΕ ΕΤΟΣ 2013 Μέσος όρος Τυπική Απόκλιση Τακτικά Περιστατικά 19807,50 10878,75 Επείγοντα Περιστατικά 8855,86 4957,53 Μόνο για Συνταγογράφηση 11637,14 7116,44 Σύνολο Επισκέψεων 29236,81 14154,67 ΕΤΟΣ 2016 Μέσος όρος Τυπική Απόκλιση Τακτικά Περιστατικά 16058,31 12038,02 Επείγοντα Περιστατικά 8703,47 5687,63 Μόνο για Συνταγογράφηση 10562,03 8369,38 Σύνολο Επισκέψεων 24979,36 16154,76