ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΜΠΛΟΚΗ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΑΠΟΨΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ     ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΝΑΣΙΚΑΣ     ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΖΜΑΣ

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ- ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ Επιθεωρητής (διάταγμα 1372/ 5 Οκτ. 1830) Σχολικός Σύμβουλος-Προϊστάμενος Διεύθυνσης (νόμος 1304/1982) Σώμα Μονίμων Αξιολογητών -Επιτροπή Αξιολόγησης Σχολικής Μονάδας (νόμος 2525/97) Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας -Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (νόμος 2986/2002) Αυτοαξιολόγηση (νόμος 3848/2010)

ΣΥγχρονες ευρωπαϊΚΕς τΑσεις αξιολΟγησης Συστήματα αξιολόγησης αντίστοιχα με τους σκοπούς, τον ιδεολογικό προσανατολισμό, τη φιλοσοφία, τις αρχές, τους στόχους, τους φορείς υλοποίησης και τις μεθόδους εφαρμογής. Αλληλοσυσχέτιση, υποστήριξη και ανατροφοδότηση μεταξύ εξωτερικής και εσωτερικής αξιολόγησης. Μετακινείται σταδιακά από τα πρόσωπα στην αξιολόγηση της σχολικής μονάδας.

Τι; (Αντικείμενο αξιολόγησης) Γιατί; (Σκοπός αξιολόγησης) ΕρωτΗματα Τι; (Αντικείμενο αξιολόγησης) Γιατί; (Σκοπός αξιολόγησης) Ποιός; (Φορέας αξιολόγησης)

ΤομεΙς εκπαιδευτικοΥ Εργου ΤομεΙς εκπαιδευτικοΥ Εργου Πεδίο 1ο: Εκπαιδευτικό Περιβάλλον με επιμέρους τομείς τις διαπροσωπικές σχέσεις και προσδοκίες, το παιδαγωγικό κλίμα, την οργάνωση της σχολικής τάξης. Πεδίο 2ο: Σχεδιασμός, Προγραμματισμός και Προετοιμασία Διδασκαλίας με επιμέρους τομείς τον μαθητή, τους στόχους και το περιεχόμενο, τις διδακτικές ενέργειες και τα εκπαιδευτικά μέσα. Πεδίο 3ο: Διεξαγωγή και Αξιολόγηση Διδασκαλίας με επιμέρους τομείς την προετοιμασία των μαθητών για τη διδασκαλία, τις διδακτικές ενέργειες και τα εκπαιδευτικά μέσα, τις μαθησιακές ενέργειες, την εμπέδωση και αξιολόγηση της νέας γνώσης. Πεδίο 4ο: Υπηρεσιακή Συνέπεια και Επάρκεια με επιμέρους τομείς τις τυπικές υπαλληλικές υποχρεώσεις, τη συμμετοχή στη λειτουργία της σχολικής μονάδας, τη συνεργασία με γονείς και φορείς. Πεδίο 5ο:Τυπικά Προσόντα, Επιστημονική και Επαγγελματική Ανάπτυξη με επιμέρους τομείς τα τυπικά προσόντα και την επιστημονική - επαγγελματική ανάπτυξη.

Μορφεσ αξιολογησησ ως προς τον σκοπο Διαμορφωτική (formative evaluation): είναι πάντα διαγνωστική και προέχει η παροχή ευκαιριών για βελτίωση στον εμπλεκόμενο εκπαιδευτικό (και άρα προέχουν οι στόχοι και οι ανάγκες του ίδιου του εκπαιδευτικού) . Τελική (summative evaluation): ακολουθεί τη διαμορφωτική και προέχουν οι στόχοι τους εκπαιδευτικού συστήματος (σχολικό σύστημα, σχολική μονάδα) που διενεργεί την αξιολόγηση.

Μορφες αξιολογησης ως προς τον φορεα Εξωτερική αξιολόγηση είναι ο τύπος της αξιολόγησης κατά τον οποίο ο αξιολογητής δεν έχει καμία σχέση με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα, το έργο ή την εκπαιδευτική μονάδα που αξιολογούμε (Αθανασούλα-Ρέππα, 2008). Εσωτερική αξιολόγηση είναι ο τύπος της αξιολόγησης κατά τον οποίο ο αξιολογητής έχει άμεση σχέση με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα ή το πρόγραμμα, που αξιολογείται (Αθανασούλα-Ρέππα, 2008). Διακρίνεται σε ιεραρχική και σε συλλογική ή αυτοαξιολόγηση (Διατμηματική Επιτροπή, 2009).

Η ΕΡΕΥΝΑ Το ζητούμενο της παρούσας έρευνας είναι η θεωρητική εμβάθυνση και καταγραφή των «τάσεων» που διαμορφώνονται σήμερα στο πεδίο της αξιολόγησης των εν ενεργεία εκπαιδευτικών. Σκοπός μας είναι να εξετάσουμε αν οι εκπαιδευτικοί διάκεινται θετικά στην ιδέα της αξιολόγησής τους επί της αρχής, να καταγράψουμε τις απόψεις τους σχετικά με τους σκοπούς, που θα πρέπει να επιτελεί, τους φορείς, που είναι προτιμότερο να την υλοποιήσουν και να διερευνήσουμε το αν και κάτω από ποιες προϋποθέσεις επιθυμούν την εμπλοκή των μαθητών στην αξιολογική διαδικασία.

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Το δείγμα αποτελούν 191 μόνιμοι και εν ενεργεία εκπαιδευτικοί που διδάσκουν ή έχουν διδάξει σε Γενικά Λύκεια του νομού Λαρίσης. Ως βασική ερευνητική μέθοδος χρησιμοποιήθηκε η επισκόπηση μικρής κλίμακας (ερωτηματολόγιο). Η μέτρηση των ερωτήσεων έγινε με μια πεντάβαθμη κλίμακα τύπου Likert. Η στατιστική επεξεργασία των αποτελεσμάτων έγινε με τη χρήση του στατιστικού λογισμικού SPSS 21 for Windows.

Διερευνητικα ερωτηματα Υποθέτουμε ότι οι εκπαιδευτικοί επιθυμούν την αξιολόγησή τους και μάλιστα θεωρούν πιο χρήσιμη την εσωτερική αξιολόγηση. η αξιολόγηση να έχει διαμορφωτικό χαρακτήρα. την αξιολόγησή τους από τους μαθητές τους που φοιτούν σε λυκειακές τάξεις. Θα εξετάσουμε σε ποιους τομείς του έργου τους οι εκπαιδευτικοί θεωρούν τους μαθητές τους ικανούς να τους αξιολογήσουν. αν οι εκπαιδευτικοί επιθυμούν να αξιολογούνται από όλους τους μαθητές τους ή αν θέτουν ορισμένες προϋποθέσεις και κριτήρια αποκλεισμού κάποιων μαθητών όσο αφορά στην αξιολόγησή τους.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΑΠΟΨΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Το 75,4% των εκπαιδευτικών επιθυμεί την αξιολόγηση.

Το 19,4% των εκπαιδευτικών αντιτίθεται στην αξιολόγηση και την απορρίπτει για τους παρακάτω λόγους: Επιφυλακτικότητα ως προς τον φορέα Κομματικές επιλογές στελεχών Έλλειψη καθορισμού κριτηρίων Έλλειψη επιμόρφωσης αξιολογητών - αξιολογούμενων Προσπάθεια χειραγώγησης του εκπαιδευτικού Ύπαρξη αξιολόγησης κατά το παρελθόν

ΑΠΟΨΗ Ως ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΦΟΡΕΑ Η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών θεωρεί καταλληλότερη μορφή αξιολόγησης τον συνδυασμό εσωτερικής - εξωτερικής αξιολόγησης, στη συνέχεια την εσωτερική αξιολόγηση και στην τελευταία θέση την εξωτερική αξιολόγηση Τις πρώτες θέσεις κατέχουν ο ενδιαφερόμενος εκπαιδευτικός, ο Σχολικός Σύμβουλος και οι μαθητές, ενώ στις τελευταίες βρίσκονται ο ανεξάρτητος φορέας, ο μέντορας και ο σύλλογος γονέων

ΑΠΟΨΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΚΟΠΟ Η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών θεωρεί ότι η αξιολόγηση είναι αναγκαίο να συμβάλλει - στη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης - στην ανατροφοδότηση του εκπαιδευτικού αναφορικά με το έργο του, έτσι ώστε να βελτιωθεί η ποιότητά του - στη βελτίωση της διδακτικής πράξης στην τάξη - στη χάραξη από την Πολιτεία ή το σχολείο κατάλληλων στρατηγικών επιμόρφωσης Οι επιλογές με τη μικρότερη απήχηση είναι - η βαθμολογική εξέλιξη του εκπαιδευτικού - η μισθολογική εξέλιξη του εκπαιδευτικού - η απομάκρυνση των «ακατάλληλων» εκπαιδευτικών - ο έλεγχος των εκπαιδευτικών.

Συμμετοχη των μαθητων Το 71% συμφωνεί με το ενδεχόμενο της συμμετοχής των μαθητών στην αξιολόγησή τους για τους παρακάτω λόγους: - οι μαθητές είναι οι άμεσοι αποδέκτες της εκπαιδευτικής πράξης - είναι ώριμοι για να αξιολογήσουν τον εκπαιδευτικό - είναι αντικειμενικοί και δίκαιοι κριτές - με τη συμμετοχή τους η αξιολόγηση είναι γενικότερη και ολοκληρωμένη Το 29% δε συμφωνεί με το ενδεχόμενο της συμμετοχής των μαθητών στην αξιολόγησή τους για τους παρακάτω λόγους: - οι μαθητές λόγω του νεαρού της ηλικίας τους είναι ανώριμοι, επιπόλαιοι και δεν έχουν σφαιρικά και αντικειμενικά κριτήρια - τρόπος εκδήλωσης προσωπικών αντιπαθειών - «δούναι και λαβείν» ανάμεσα σε μαθητές και εκπαιδευτικούς

ΦΥΛΛΟ-ΕΜΠΛΟΚΗ ΜΑΘΗΤΩΝ

ΠΡΟΫΠΗΡΕΣΙΑ-ΕΜΠΛΟΚΗ ΜΑΘΗΤΩΝ

Ειδικοτητα – εμπλοκη μαθητων

Τομεισ εκπαιδευτικου εργου Σύμφωνα με τους εκπαιδευτικούς οι μαθητές είναι ικανοί να κρίνουν (με φθίνουσα σειρά) Το εκπαιδευτικό περιβάλλον. ( Πεδίο 1ο) Τον σχεδιασμό, προγραμματισμό, προετοιμασία της διδασκαλίας (Πεδίο 2ο) και τη διεξαγωγή, αξιολόγηση της διδασκαλίας (Πεδίο 3ο) Την υπηρεσιακή συνέπεια - επάρκεια (Πεδίο 4ο) και τα τυπικά προσόντα, επιστημονική - επαγγελματική ανάπτυξη (Πεδίο 5ο)

Συμμετοχη ολων των μαθητων Το 48,4% των εκπαιδευτικών τίθενται υπέρ ενώ το 51,6% κατά.

ΠΡΟΫΠΗΡΕΣΙΑ-ΕΜΠΛΟΚΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ-ΕΜΠΛΟΚΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

Προϋποθέσεις Η διαγωγή του μαθητή, Τα χρόνια κοινών εμπειριών εκπαιδευτικού -μαθητή Η βαθμολογία στο συγκεκριμένο μάθημα.

προτασεισ Να λαμβάνονται υπόψη οι θέσεις των εκπαιδευτικών. Να αποστιγματιστεί εκ μέρους της πολιτείας ο όρος «αξιολόγηση». Να γίνει σταδιακή, συστηματική και προσεκτική εισαγωγή της αξιολόγησης. Να πραγματοποιηθεί εκ των προτέρων επιμόρφωση αξιολογητών και αξιολογούμενων. Να γίνει πιλοτική συμμετοχή των μαθητών στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού με τη σύμφωνη γνώμη του.

Είναι απαραίτητο να γίνει βίωμα στη συνείδηση του εκπαιδευτικού κόσμου ότι: «πρόβλημα δεν είναι η ίδια η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, αλλά ο τρόπος με τον οποίο διευθύνεται και χρησιμοποιείται» (Sergiovanni&Starratt, 2007)

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ