Εκπαιδευτική διαδικασία στο Πανεπιστήμιο Πατρών Χειρισμός Εξαιρέσεων Κλεάνθης Θραμπουλίδης Software Engineering Group Electrical & Computer Engineering University of Patras, Greece thrambo@ece.upatras.gr What I am going to talk about in this presentation can be under the title My focus is mainly on the Software perspective of Mechatronics Πάτρα 20 Φεβ. 2008

Οργάνωση Εξαιρέσεις στα Goody’s (από τις διαφάνειες της εισαγωγής του exception handling στους φοιτητές) Χειρισμός Εξαιρέσεων στην Ανάπτυξη Συστημάτων Χειρισμός Εξαιρέσεων στο ΠΠ Ανάγκη για αξιόπιστο χειρισμό εξαιρέσεων

Exceptions στα Goody’s Η Μαίρη όταν προσλήφθηκε πήρε οδηγίες για το πως θα ενεργεί σε απόκριση ορισμένων μηνυμάτων που θα δέχεται ή συμβάντων που θα αναγνωρίζει. Θα θεωρήσουμε ένα από τα μηνύματα αυτά και συγκεκριμένα το «ένα τοστ με ζαμπόν-τυρί παρακαλώ» Είναι η συμπεριφορά της Μαίρης πλήρως ορισμένη;

Exceptions στα Goody’s Στην εκτέλεση της ενέργειας «πάρε τυρί» διαπιστώνει ότι το τυρί έχει τελειώσει. Το συμβάν αυτό χαρακτηρίζεται ως εξαιρετική περίπτωση που όμως είναι πιθανή καθώς η Μαίρη προετοιμάζει το τοστ αν η Μαίρη δεν έχει ενημερωθεί πως να την αναγνωρίσει και να την χειρισθεί το σύστημα κινδυνεύει να μεταπέσει σε κατάσταση απροσδιόριστης συμπεριφοράς.

Αναγνώριση Exception Υποθέτουμε πως η Μαίρη αναγνωρίζει το συμβάν αυτό ως εξαιρετική περίπτωση. Ποια μπορεί να είναι η συμπεριφορά της στην περίπτωση αυτή;

Συμπεριφορά Μαίρης – 1ο σενάριο Η Μαίρη έχει την γνώση να χειριστεί τη συγκεκριμένη εξαίρεση, πρέπει να εκτελέσει ένα σύνολο από ενέργειες όπως «πάρε από το ψυγείο της αποθήκης ένα κεφάλι τυρί», «κόψε το σε φέτες, », κ.λ.π. Λέμε πως η Μαίρη αναγνωρίζει την εξαίρεση και την αντιμετωπίζει. Δεν είναι απαραίτητο να ενημερώσει τον Γιώργο για την εξαιρετική αυτή περίπτωση.

Συμπεριφορά Μαίρης – 2ο σενάριο Ο Γιώργος δεν θέλει να αναθέσει στην Μαίρη την αντιμετώπιση της εξαιρετικής αυτής περίπτωσης για διάφορους λόγους. Στην περίπτωση αυτή η Μαίρη αναγνωρίζει την εξαιρετική περίπτωση δημιουργεί ένα μήνυμα όπως «δεν υπάρχει τυρί» (ένα αντικείμενο εξαίρεσης θα έλεγα) και το στέλνει στον Γιώργο που είναι ο προϊστάμενος του τμήματος. Στην περίπτωση αυτή λέμε πως catch η Μαίρη ανιχνεύει την εξαιρετική περίπτωση, εγείρει ένα αντικείμενο εξαίρεσης (throw an exception) και την μεταδίδει (throws) στην διεργασία που την κάλεσε. Ο Γιώργος θα πρέπει να συλλάβει (catch) την εξαίρεση και να την αντιμετωπίσει κατάλληλα. throws

Συμπεριφορά Μαίρης – 3ο σενάριο catch όπως η επιλογή Νο 2 με τη διαφορά πως αν ο Γιώργος δεν μπορεί να χειρισθεί την εξαίρεση την κάνει throws throws throws

Πολιτική διαχείρισης εξαιρέσεων Θέματα όπως «σε ποιόν θα αναφέρει η Μαίρη την εξαίρεση;» «σε αυτόν που της ζήτησε την εξυπηρέτηση ή πάντα στον Γιώργο;» «συνεχίζει την δουλειά της μετά την έγερση της εξαίρεσης ή περιμένει να ολοκληρωθεί η αντιμετώπιση της πρώτα;» κ.λ.π. καθορίζουν την πολιτική διαχείρισης των εξαιρετικών περιπτώσεων στην λειτουργία ενός συστήματος.

Οργάνωση Εξαιρέσεις στα Goody’s Χειρισμός Εξαιρέσεων στην Ανάπτυξη Συστημάτων Χειρισμός Εξαιρέσεων στο ΠΠ Ανάγκη για αξιόπιστο χειρισμό εξαιρέσεων

Κλασσικός χειρισμός π.χ. επιστρεφόμενες τιμές κωδικών σφάλματος Σοβαρά μειονεκτήματα περιπλέκει τον κώδικα επιρρεπής σε προγραμματιστικά λάθη π.χ. αγνόηση κωδικών σφάλματος. πολύς κώδικας ανίχνευσης, αναφοράς στην καλούσα μέθοδο Βασική ροή χάνεται στην ακαταστασία 400% αύξηση! Πολλοί προγραμματιστές "λύνουν" το πρόβλημα απλά αγνοώντας το. Τα λάθη εμφανίζονται μαζί με το επόμενο crash.

correctness vs. clarity trade-off between correctness (checking for all errors) clarity (not cluttering the basic flow of code with many error checks)

Exception handling in Java είναι ο μηχανισμός της γλώσσας που παρέχει ένα ειδικό τρόπο μεταφοράς του ελέγχου μεταξύ διαδικασιών (διαφορετικό από αυτόν της κλήσης και επιστροφής) επιτρέπει την ανταλλαγή πληροφοριών ανάμεσα σε διαδικασίες διαφορετικών επιπέδων

Exception handling in Java Οι μέθοδοι επιτρέπεται να εγείρουν εξαιρέσεις Ο χειρισμός εξαιρέσεων επιβάλλεται από το σύστημα Ο Προγραμματιστής υποχρεούται να δηλώσει ή να συλλάβει την εξαίρεση

Οργάνωση Εξαιρέσεις στα Goody’s Χειρισμός Εξαιρέσεων στην Ανάπτυξη Συστημάτων Χειρισμός Εξαιρέσεων στο ΠΠ Ανάγκη για αξιόπιστο χειρισμό εξαιρέσεων

Εξαιρέσεις στην εκπαιδευτική διαδικασία Εξαιρέσεις ή μήπως κανόνας στην εκπαιδευτική διαδικασία; Έχουν αναφερθεί πολλά «Εργαστήρια μαϊμούδες», «Πανηγύρι αντιγραφής», «μαθήματα χωρίς στόχο», «άθλια βιβλία», «εργασίες δακτυλογράφησης», «απαράδεκτα ποσοστά επιτυχίας <10%», «ανισομερής κατανομή στην παράδοση», «απαράδεκτη αντιμετώπιση – ώρες γραφείου?», … Μήπως το ποσοστό επιτυχίας του Α’ έτους (<10%) μετά τις εξετάσεις Σεπτεμβρίου μας λέει πολλά?

Exception handling στο ΠΠ Εξαιρέσεις στην εκπαιδευτική διαδικασία Αναγνωρίζονται; Μεταδίδονται στην ιεραρχία; Αντιμετωπίζονται κατάλληλα; Υπάρχει πολιτική χειρισμού εξαιρέσεων; catch throws catch throws throws

Αναγνωρίζονται και μεταδίδονται; Ι Αναγνωρίζονται και μεταδίδονται; Ι “…  από τα λεγόμενα των φοιτητών προκύπτει ότι το συγκεκριμένο μάθημα γίνεται ευκαιριακά, ο τόπος και η μέρα αλλάζουν χωρίς σχετικές ανακοινώσεις, οι εξετάσεις είναι χαμηλής αξιοπιστίας και οι βαθμοί μπαίνουν με κάποιες απαλλακτικές εργασίες αμφίβολης ποιότητας, …” Έστω και σπάνια. «Πανηγύρι αντιγραφής» Οι εξετάσεις στοΠΠ πλημμελής άσκηση των καθηκόντων “Μετά από ενημέρωση από φοιτητές ο κ. Χ δεν προσέρχεται στο εργαστήριο (γεγονός που διαπίστωσα και προσωπικά) …” «εργαστήρια μαϊμούδες»

Αναγνωρίζονται και μεταδίδονται; ΙΙ Πρόταση για βιβλία Μαθηματικών: Σχεδόν ομόφωνη απόφαση Τομέα Η&Υ (Άνοιξη 2007) Μαθηµατικά Ι Απειροστικός Λογισµός Thomas and Finney, Παν. Εκδόσεις Κρήτης (ΠΕΚ) Μαθηµατικά ΙΙ ∆ιανυσµατικός Λογισµός, Marsden and Tromba. (Berkley and University of California, Santa Cruz), ΠΕΚ Γραµµική Άλγεβρα Gilbert Strang, ΠΕΚ. ∆ιαφορικές Εξισώσεις ∆ιαφορικές Εξισώσεις, Τραχανάς, ΠΕΚ Έστω και με ανατροπές.

Αναγνωρίζονται και μεταδίδονται; ΙΙΙ Οι διδάσκοντες (5 µέλη ∆ΕΠ) του µαθήµατος προτείνουν την αντικατάσταση της γλώσσας προγραµµατισµού Fortran από την C. Οι δυο σχετικοί µε το αντικείµενο Τοµείς έχουν εκφρασθεί θετικά για την αλλαγή αυτή. Έστω και μετά από πολλά χρόνια αδράνειας.

Αγνοήθηκε επιδεικτικά!!! Αντιμετωπίζονται; Ι βιασμός του throws Γενικά Όχι από όλα τα επίπεδα ιεραρχίας «Πανηγύρι αντιγραφής» Αγνοήθηκε. Επίσημα τουλάχιστο “…μάθημα γίνεται ευκαιριακά, ο τόπος και η μέρα αλλάζουν χωρίς σχετικές ανακοινώσεις, οι εξετάσεις είναι χαμηλής αξιοπιστίας και οι βαθμοί μπαίνουν με κάποιες απαλλακτικές εργασίες αμφίβολης ποιότητας, … ” Δέχθηκε τέτοια επίθεση από την Διοίκηση που “κατάπιε τα λεγόμενα του”!!! Οι εξετάσεις στοΠΠ Αγνοήθηκε επιδεικτικά!!! πλημμελής άσκηση των καθηκόντων “Μετά από ενημέρωση από φοιτητές ο κ. Χ δεν προσέρχεται στο εργαστήριο (γεγονός που διαπίστωσα και προσωπικά) …” «εργαστήρια μαϊμούδες» Αγνοήθηκε αλλά και συνοδεύεται από προκλητική άρνηση καταγραφής του εργαστηριακού έργου

Βιασμός του throws “Είναι ολοφάνερο πως τα μέλη ΔΕΠ δεν θέλουν ανάδραση από τους φοιτητές για την εκπαιδευτική διαδικασία” “Κάθε φορά που ένας από εµάς προσπαθεί να πάρει το λόγο και να αναφερθεί στα τεράστια προβλήµατα της εκπαιδευτικής διαδικασίας, στα προβλήµατα που καθηµερινά βιώνουν οι φοιτητές µας, στα προβλήµατα που πλέον όλη η κοινωνία γνωρίζει, του δίνουν να καταλάβει πως είναι «εκτός θέµατος»”. link

Αντιμετωπίζονται; ΙΙ Γενικά Όχι από όλα τα επίπεδα ιεραρχίας Αντιμετωπίζονται; ΙΙ Γενικά Όχι από όλα τα επίπεδα ιεραρχίας Πρόταση για βιβλία Μαθηματικών: Ομόφωνη απόφαση Τομέα Η&Υ (Άνοιξη 2007) Χάθηκε στο δρόμο για την Γ.Σ. !!! Πρόταση για αντικατάσταση της Fortran Δύο φοιτητές (εκπρόσωποι των φοιτητών) εκφράζονται έντονα κατά της αλλαγής χωρίς κανένα ουσιαστικό επιχείρημα. Στη συνέχεια δύο µέλη ΔΕΠ τοποθετούνται αρνητικά χωρίς …link Το θέμα αναβάλλεται για μια ακόμη χρονιά «Είναι ένα ακόμη δείγμα της αναποτελεσματικότητας του οργάνου αυτού; ή ένα δείγμα της ανευθυνότητας του ως προς την πλειοψηφία των φοιτητών; ή μήπως ένα ακόμη δείγμα της αδιαφορίας του σώματος για την εκπαιδευτική διαδικασία …» link

Μηχανισμοί Καταγραφής προβλημάτων Υπάρχουν μηχανισμοί που θα αναδείξουν και καταγράψουν τα προβλήματα; ΌΧΙ!! Αξιολόγηση / Κριτική ??? («Το Tμήμα είναι κατά της Αξιολόγησης») «Πρέπει να ασχοληθούμε επιτέλους με την ποιότητα του εκπαιδευτικού έργου που το Τμήμα μας παρέχει… » Φοιτητές Τμήματος Αποτρέπουμε τους φοιτητές (αλλά και τα μέλη ΔΕΠ) να αναφερθούν σε αυτά Απαξιώνουμε να απαντήσουμε σε κριτική επί της εκπαιδευτικής διαδικασίας. (Απάντηση σε σχόλια φοιτητή) Είναι υποχρέωση μας να το κάνουμε. «Περί στόχων μαθημάτων, εργαστηρίων, αξιολόγησης και άλλων θεμάτων της εκπαιδευτικής  διαδικασίας …» Οι φοιτητές αποκρίνονται (σχόλια-προτάσεις-απόψεις) Δεν θέλουμε να τα ακούσουμε γιατί έτσι αναλαμβάνουμε την ευθύνη για αυτά (Ελληνικό Δημόσιο Πανεπιστήμιο- Εκτός θέματος) Πηγή: 199?-2008: Η Οδύσσεια της Αναβάθμισης K. Θραμπουλίδης link

Οργάνωση Εξαιρέσεις στα Goody’s Χειρισμός Εξαιρέσεων στην Ανάπτυξη Συστημάτων Χειρισμός Εξαιρέσεων στο ΠΠ Ανάγκη για αξιόπιστο χειρισμό εξαιρέσεων

Ανάγκη για αξιόπιστο χειρισμό εξαιρέσεων KTH Java Επιβάλλεται από το σύστημα Carnegie Mellon Πολλοί ‘προγραμματιστές’ "λύνουν" το πρόβλημα απλά αγνοώντας το. Τα λάθη εμφανίζονται μαζί με το επόμενο crash. C University of Patras Ευθύνη του προγραμματιστή «η τήρηση κανόνων είναι υπόθεση του ‘πατριωτισμού’ όλων»

Συμπεράσματα Αξιολόγηση χωρίς ορισμό πολιτικής διαχείρισης «εξαιρετικών περιπτώσεων» και δημιουργία αξιόπιστου μηχανισμού χειρισμού των προβλημάτων που αυτή θα αναδείξει αποτελεί ακόμη μια υπεκφυγή του Ελληνικού Δημόσιου Πανεπιστημίου στην αντιμετώπιση των γνωστών προβλημάτων της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Συμπεράσματα - Προτάσεις Αλλαγή κλίματος για το θεσμό της αξιολόγησης Προγραμματισμό δράσεων και ενεργειών για τη δημιουργία θετικού κλίματος για την σημασία της αξιολόγησης ως μηχανισμού αναβάθμισης της Ποιότητας της εκπαιδευτικής διαδικασίας με στόχο την ουσιαστική συμμετοχή των εμπλεκόμενων μερών (Καθηγητών, φοιτητών). Αναλυτική καταγραφή του εκπαιδευτικού έργου με κύρια ευθύνη των μελών ΔΕΠ. Δεν έχει νόημα αξιολόγηση από τους φοιτητές χωρίς προηγούμενη αναλυτική καταγραφή (με ευθύνη των μελών ΔΕΠ) των συνιστωσών της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Ως συνιστώσες αναφέρονται: θέματα διδασκαλίας, εργαστηρίου, φροντιστηρίου, στόχος, προαπαιτούμενα, χρησιμοποιούμενο υλικό, τρέχουσα κατάσταση, διαπιστωμένα προβλήματα, πλάνο αναβάθμισης, απαιτούμενοι πόροι, σύγκριση με αντίστοιχα μαθήματα άλλων Πανεπιστημίων, κλπ. Όλα αυτά θα δημιουργούν ένα αξιόπιστο πλαίσιο αναβάθμισης. Επιτροπή Διασφάλισης Ποιότητας της Εκπαίδευσης Δημιουργία επιτροπής Διασφάλισης Ποιότητας της Εκπαίδευσης που θα διαπερνά οριζόντια τα Τμήματα του Πανεπιστημίου και θα διασφαλίζει την αποφυγή δημιουργίας στεγανών από τα Τμήματα.