ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΤΟΥΜΑΝΗΣ ΤΜΗΜΑ Α4 ΣΧ. ΕΤΟΣ 2012-13 Σαχάρα ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΤΟΥΜΑΝΗΣ ΤΜΗΜΑ Α4 ΣΧ. ΕΤΟΣ 2012-13
H Σαχάρα είναι η μεγαλύτερη έρημος της Γης Εντούτοις, δεν ήταν πάντα έτσι... Από τα βραχογραφήματα βλέπουμε ότι πριν από 12.000 χρόνια περίπου ζούσαν εκεί καμηλοπαρδάλεις και άλλα ζώα. Σήμερα οι βροχές στην περιοχή είναι σπάνιες (λιγότερο από 7 εκ. βροχής τον χρόνο). Πρόκειται για έναν αφιλόξενο χώρο για τη ζωή όχι μόνο λόγω της σπανιότητας του νερού, αλλά και λόγω της μεγάλης ημερήσιας διακύμανσης της θερμοκρασίας (από 50°C έως -5°C). Η Σαχάρα εξαπλώνεται προς το Σαχέλ, μια ημιέρημη ζώνη (στέπα) που παρεμβάλλεται ανάμεσα στην έρημο και στις γύρω σαβάνες.
Διασχίζει την Αφρική από τον Ατλαντικό Ωκεανό έως την Κοιλάδα του Νείλου, συνεχίζεται στα ανατολικά του με την Αραβική Έρημο στην Αίγυπτο και τη Νουβική Έρημο στο Σουδάν μέχρι να φτάσει στην Ερυθρά Θάλασσα όπου συνέχεια της Σαχάρα αποτελεί η έρημος της Αραβικής χερσονήσου. Από τα σύνορα της στον Ατλαντικό έως την κοιλάδα του Νείλου καλύπτει απόσταση 4.000 χλμ., και από το βόρειο μέχρι το νότιο άκρο της 1.500 έως 1.800 χλμ. Εκτός της αμμώδους έκτασης, που παρόλα αυτά είναι και η μικρότερη, διαθέτει πετρώδεις εκτάσεις και αρκετά βραχώδη όρη, στα οποία περιλαμβάνονται το όρος Αχαγκάρ ή Χογκάρ που έχει ύψος 2.918 μέτρα, το Τιμπέστι, με ύψος 3.415 μ. και τα όρη Αϊρ με ύψος 2.022 μέτρα. Σε άλλες περιοχές της Σαχάρας, σχηματίζονται κοιλώματα με μεγάλο και απότομο βάθος εξαιτίας της διαβρωτικής επίδρασης του ανέμου. Kατά την τεταρτογενή εποχή όταν την έρημο διέσχιζαν μεγάλοι ποταμοί σχηματίστηκαν οι κοιλάδες ουάντι, με ένα μικρό αριθμό από αυτές να διατηρείται έως σήμερα. Οι κυριότερες από τις λίμνες της ερήμου Σαχάρας είναι: η Μελγκίρ στα 31 μέτρα κάτω από τη στάθμη των νερών της θάλασσας, η Μερουάν στα 29 μέτρα, και η Γυάρλα στα 21 μέτρα. Ονομαστές οάσεις είναι η Σίουα, η Αρέγκ, η Φαράφρα, η Κούφρα, η Μπαχαρίγια, η Ντάχελ, η Τάττα, η Άκκα, και η Τουγγούρτ
Κλίμα Το κλίμα της Σαχάρας είναι ερημικό με περιορισμένη εμφάνιση βροχών. Μόνο στην περιοχή της Μεσογείου και του Σουδάν σημειώνονται περιστασιακά βροχοπτώσεις και υπάρχει μια περιορισμένη βλάστηση. Οι πόλεις έχουν κατασκευαστεί σε τοποθεσίες με σχετικά καλές συνθήκες για διαβίωση, όπως το υψίπεδο του Αχαγκάρ ή Χογκάρ στην Αλγερία, η πόλη Ταμανρασσέτ και στα βουνά Αϊρ στο Νίγηρα η πόλη Αγκαντέζ, που δέχονται αρκετές βροχές. Το μεγαλύτερο μέρος της δυτικής Σαχάρας δεν είναι κατοικήσιμο λόγω της ξηρασίας. Σε αυτές τις ακατοίκητες και ανεκμετάλλευτες περιοχές, υπάρχουν τοποθεσίες όπου ενδέχεται να μην έχει σημειωθεί βροχόπτωση έως και για διάστημα δέκα ετών. Επίσης ο βαθμός ξηρασίας του αέρα είναι πολύ υψηλός, κάτι που επηρεάζει τα όποια πιθανά βραχυπρόθεσμα αποθέματα νερού και τα κάνει να εξατμίζονται γρήγορα. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, ενώ τη μέρα η θερμοκρασία ανεβαίνει στους 50 °C, το βράδυ κατεβαίνει ύπο το μηδέν. Αυτές οι διαφορές της θερμοκρασίας, συντελλούν στην δημιουργία ανέμων που είναι αρκετά ισχυροί και συχνά οδηγούν σε εμφάνιση ανεμοστρόβιλων γνωστών με το όνομα τζιμπλί, χαμσίν ή και χαρματάν.
Κάτοικοι Πιο γνωστή περιοχή της Σαχάρας είναι η νοτιοαλγερινή Σαχάρα, όπου υπάρχουν αρκετές οάσεις και συνοικισμοί, όπως η Τουγγούρτ, με 3.000 κατοίκους. Με δρόμο, συνδέεται η Τουγγούρτ με την Ουάργκλα, με πληθυσμό 4.000 κατοίκων. Στην κεντρική Σαχάρα βρίσκεται και η λεκάνη του Φεζάν όπου βρίσκεται και η πόλη Μαρζούκ με 9.000 κατοίκους, πρωτεύουσα της ομώνυμης περιοχής της Λιβύης. Από το σύνολο των κατοίκων της Σαχάρας - που υπολογίζεται έως δύο εκατομμύρια ανθρώπους - η πλειονότητα είναι Βέρβεροι και ένας μικρός πληθυσμός μαύρων Αφρικανών στα Ν. και ΝΑ. Μέσα σε αυτούς τους πληθυσμούς, υπάρχουν οι Τουαρέγκ στη δυτική Σαχάρα - που στην τοπική διάλεκτο η λέξη σημαίνει ληστές των μεγάλων δρόμων- με ανοιχτόχρωμο δέρμα, και οι Τούμπου που ζουν στις ανατολικές τοποθεσίες. H ζωή στη Σαχάρα είναι αρκετά δύσκολη και επικίνδυνη με τα περισσότερα σπίτια να είναι μικρά, χαμηλά και σκοτεινά, και με ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη μικροβίων. Οι κύριες ασχολίες των κατοίκων είναι η παραγωγή δημητριακών, η καλλιέργεια του φοίνικα και άλλων δέντρων και φυτών της περιοχής τους, καθώς επίσης και η κατασκευή κοσμημάτων και όπλων.