ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ Μαριάννα Αποστόλου1 & Σοφία Αναστασιάδου2 1. Η Μ.Α. είναι κάτοχος MSc, Εκπαιδευτικός στο 2ο ΓΕΛ Τρικάλων, Δευτεροετής μεταπτυχιακή φοιτήτρια της ΑΣΠΑΙΤΕ στο πρόγραμμα Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης. Email: mapostol59@yahoo.com, 2. Η Σ. Α. είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Στατιστικής και Μεθοδολογίας Έρευνας. Email: sanastasiadou@uowm.gr        

ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ κριτήρια επιλογής διευθυντές σχολικές μονάδες Όσο λοιπόν αυτά δεν αλλάζουν, ο τρόπος επιλογής των διευθυντών σχολικών μονάδων ελάχιστα μπορεί να συνεισφέρει στη δημοκρατική λειτουργία των σχολείων και κατ’ επέκταση στον ουσιαστικότερο ρόλο της εκπαίδευσης που είναι η παιδεία. ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ κριτήρια επιλογής διευθυντές σχολικές μονάδες

ΣΚΟΠΟΣ Σκοπός αυτής της εργασίας είναι να καταγραφούν τα κριτήρια επιλογής διευθυντών σχολικών μονάδων στον ευρωπαϊκό χώρο. Δεν επιχειρείται κριτική ανάλυση, εάν δηλαδή τα κριτήρια επιλογής διευθυντών σχολικών μονάδων μιας χώρας είναι καλύτερα από τα κριτήρια επιλογής διευθυντών σχολικών μονάδων μιας άλλης χώρας, αλλά γίνεται μια προσπάθεια να καταγραφούν αυτά να καταδειχθεί πως γίνεται η επιλογή στις διάφορες χώρες, κυρίως της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εάν υπάρχουν φορείς επιμόρφωσης διευθυντικών στελεχών.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η αξιολόγηση στελεχών εκπαίδευσης είναι πολύπλοκη Η αξιολόγηση στελεχών εκπαίδευσης είναι πολύπλοκη διαδικασία και εμπλέκονται μηχανισμοί της υπάρχουσας εκπαιδευτικής πολιτικής. Η τελευταία επιλογή έγινε με πριμοδότηση με τους ψήφους του Συλλόγου και αυτό δημιουργεί πελατειακές σχέσεις. Ο νέος νόμος επιλογής διευθυντικών στελεχών σχολικών μονάδων, ν. 4327/2015, κηρύχθηκε αντισυνταγματικός από το Συμβούλιο Επικρατείας, κατά τη γνώμη μου μάλλον δημιούργησε παρά έλυσε προβλήματα.

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Οι διευθυντές οφείλουν να γνωρίζουν : το ηλεκτρονικό σύστημα διαχείρισης του «my school» να είναι: καλοί εκπαιδευτικοί, επικοινωνιακοί, δίκαιοι και να εφαρμόζουν πιστά τους νόμους αναγκαία θεωρείται η εξειδίκευση στην οργάνωση και διοίκηση (management) της εκπαίδευσης.

Ανασκοπηση τησ βιβλιογραφιασ Η διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού και υλικών πόρων, σύμφωνα με την Παπαχρήστου (2006), δεν είναι τέχνη, αλλά γνώσεις, δεξιότητες και επιστημονικές δυνατότητες. Ο Walker (1987) επισημαίνει, πως ο διευθυντής/ ρια οφείλει, στη σημερινή εποχή, για να πετύχει στο έργο του/της να έχει τα χαρακτηριστικά του ηγέτη, να είναι ικανός/ή να θέτει στόχους από κοινού με όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας (εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές /μαθήτριες) για να κατευθύνει τη σχολική κοινότητα σε ένα κοινό όραμα. Τέλος σύμφωνα με τον Σαΐτη (2008), για τη διοίκηση ολικής ποιότητας, ότι ανάμεσα σε άλλα, ο Διευθυντής/ρια οφείλει να έχει όραμα, να θέτει στόχους και με τη συμπεριφορά του/της να μπορεί να παρακινεί όλη την κοινότητα για την επίτευξή αυτών των στόχων.

Η ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ MORGAN (1996) ΕΔΕΙΞΕ ότι οι διευθυντές/ριες χρειάζονται εξειδικευμένες γνώσεις ώστε να μπορούν να: να συνδράμουν και να βοηθούν τους εργαζόμενους χωρίς να ελέγχουν να προωθούν τις πρωτοβουλίες των εργαζομένων, να είναι οραματιστές/ριες να βοηθούν στην επίτευξη των στόχων, δημιουργώντας κατάλληλες συνθήκες να ασκούν επιρροή για να διατηρείται θετικό κλίμα στη σχολική μονάδα να υιοθετούν ομάδες εργασίας, όπου συμμετέχουν όλοι οι συνάδελφοι να αναπτύσσουν συνεργασίες, να αντιμετωπίζουν ευέλικτα απρόοπτες καταστάσεις να είναι διορατικοί/ές, και ανοικτοί/ές στην καινοτομία να εμψυχώνουν και να παρακινούν τα μέλη της σχολικής κοινότητας να προβάλλουν τους στόχους και τις αξίες του σχολείου να δίνουν το παράδειγμα να συμμετέχουν, να διαμορφώνουν κατευθύνσεις και να σέβονται τις απόψεις των συνεργατών τους

Κριτήρια επιλογής των στελεχών της εκπαίδευσης στην Ελλάδα : 1. Κριτήριο επιστημονικής – παιδαγωγικής συγκρότησης και κατάρτισης, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου του υποψηφίου και τα συνυποβαλλόμενα αποδεικτικά στοιχεία και αποτιμάται με 9 έως 11 μονάδες κατ’ ανώτατο όριο 2.Κριτήριο υπηρεσιακής κατάστασης, καθοδηγητικής και διοικητικής εμπειρίας, όπως προκύπτει από στοιχεία του φακέλου του υποψηφίου και αποτιμάται με 14 μονάδες κατ’ ανώτατο όριο 3.Κριτήριο συμβολής στο εκπαιδευτικό έργο - προσωπικότητας - γενικής συγκρότησης του υποψηφίου που αποτιμάται με τη μυστική ψηφοφορία του συλλόγου διδασκόντων της σχολικής μονάδας που ο υποψήφιος θα επιλέξει 12 μονάδες κατ’ ανώτατο όριο

Το κριτήριο συμβολής στο εκπαιδευτικό έργο - προσωπικότητας - γενικής συγκρότησης εξαρτάται από τη γνώμη των μελών του συλλόγου διδασκόντων κάθε σχολικής μονάδας και ενώ το άριστα των δυο πρώτων πηγών μπορούν να το συγκεντρώσουν όλοι οι υποψήφιοι τα μόρια της τρίτης πηγής μοριοδότησης, δηλαδή το άριστα του συλλόγου το παίρνει ένας και τούτο το σημείο καθιστά το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας του συλλόγου καθοριστικό για την τελική επιλογή όπως αναλυτικά φαίνεται στα άρθρα 18, 19 του ν. 4327/2015.

ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ Α/Α ΕΛΛΑΔΑ ΚΥΠΡΟΣ ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ 1. Απαιτούμενες προϋποθέσεις Προϋπηρεσία Διδακτική Εμπειρία Σύλλογος Διδασκόντων 20% Διοικητική Προϋπηρεσία, Διδακτική Εμπειρία Διοικητική Εμπειρία Εκπαίδευση στην διοίκηση Τέλεια κατοχή της γλώσσας διδασκαλίας 2. Κριτήρια επιλογής Προϋπηρεσία Ακαδημαϊκά προσόντα Ψηφοφορία Συλλόγου διδασκόντων Συνέντευξη Αξιολογήσεις Συνέντευξη Αξιολογήσεις Εκπαίδευση στη διοίκηση Καταλληλόλητα για το σχολείο 3. Όργανο Επιλογής Υπηρεσιακό συμβούλιο Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Δημοτική Επιτροπή Γνώμη Σύλλογος διδασκόντων 4. Διάρκεια Θητείας 2 έτη Ισόβια Πίνακας 1. Σύγκριση μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου, Φιλανδίας σχετικά με την επιλογή των διευθυντών σχολικών μονάδων (Μπουζάκης, 2008)

Συγκριτικά με την Κύπρο και τη Φιλανδία, η συνέντευξη απουσιάζει στον νέο τρόπο επιλογής στελεχών σχολικών μονάδων που ισχύει στην Ελλάδα από το 2015, ενώ ίσχυε κατά την επιλογή των στελεχών εκπαίδευσης κατά τις προηγούμενες κρίσεις το 2011. Η απόδοση μορίων με βάση τη συνέντευξη έδινε κάποια διαφορά στους υποψηφίους, έδινε όμως και τη δυνατότητα να πάρουν άριστα και όλοι οι ενδιαφερόμενοι. Η διαφορά της βαθμολογίας που πήραν οι υποψήφιοι κατά το 2011 από τη συνέντευξη κυμάνθηκε περίπου στα δύο μόρια. Με το νέο νόμο επιλογής διευθυντικών στελεχών, όταν υπάρχουν περισσότεροι τους ενός/της μιας υποψήφιοι/ες, η διαφορά των μορίων είναι πάρα πολύ μεγάλη ώστε να ακυρώνονται όλα τα προσόντα του υποψήφιου/ιας εκείνου/ης, που θα λάβει μικρότερο ποσοστό ψήφων του 20%.

Στην επόμενη διαφάνεια παρατίθεται το σχήμα όπου φαίνονται οι βασικές μέθοδοι πρόσληψης από την προσχολική έως την ανώτερη Β/θμια Εκπαίδευση. Παρατηρούνται ουσιαστικές διαφορές στην προσπάθεια να επιτευχθεί η μέθοδος επιλογής που θα βοηθήσει την καλύτερη επιλογή των διευθυντικών στελεχών. Σύμφωνα με την Eurydice 2013, σε κάποιες χώρες υπάρχει διαδικασία διαγωνισμού, σε άλλες χώρες ανοιχτή διαδικασίας πρόσληψης και σε κάποιες άλλες κατάλογοι υποψηφίων.

Διαδικασία διαγωνισμού Ανοικτή διαδικασία πρόσληψης Κατάλογοι υποψηφίων (Πηγή Eurydice 2013) Σχήμα 1: Βασικές μέθοδοι πρόσληψης διευθυντών σχολείων από την προσχολική έως την ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (ISCED 0, 1, 2 και 3), 2011/12

Ο όρος «διαδικασία διαγωνισμού» χρησιμοποιείται για τη μέθοδο πρόσληψης στις χώρες: Ισπανία, Ιταλία, Τουρκία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουκρανία, Λευκορωσία, για να προσδιορίσει διαγωνισμούς δημόσιους και οργανωμένους κεντρικά. Οι διαγωνισμοί διεξάγονται για την επιλογή υποψηφίων διευθυντών σχολικών μονάδων.

Ο όρος «ανοικτή διαδικασία πρόσληψης» χρησιμοποιείται για τη μέθοδο πρόσληψης στις χώρες: Δανία, Νορβηγία, Φιλανδία, Σουηδία, Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ισλανδία, Εσθονία, Ολλανδία, Σλοβενία, Αυστρία, Τσεχία, Σλοβακία, Ουγγαρία, Κροατία, Ρίγα. Η πρόσληψη αποτελεί αρμοδιότητα του σχολείου, ενίοτε σε συνδυασμό με την τοπική αρχή. Αποκεντρωμένες διαδικασίες έχουν την ευθύνη α) δημοσίευσης κενών θέσεων, β) πρόσκλησης για υποβολή αιτήσεων και γ) επιλογή των υποψηφίων.

Ο όρος «Κατάλογοι υποψηφίων» χρησιμοποιείται μόνο σε τέσσερις χώρες: Κύπρο, Ελλάδα, Γερμανία, και σποραδικά στη Γαλλία. Το σύστημα επιλογής διευθυντικών στελεχών έχει ως εξής: μετά την πρόσκληση από γίνεται κατάθεση αιτήσεων των υποψηφίων και των προσόντων αυτών, για τη θέση διευθυντή/ διευθύντριας σχολείου σε μια αρχή ανώτατου επιπέδου ή ενδιάμεσου.

Παρακάτω παρατίθενται ειδικές σημειώσεις που αφορούν την επιλογή διευθυντών /ριών σχολείων από την προσχολική αγωγή μέχρι και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Στο Βέλγιο (BEde), όταν υπάρχει στον κατάλογο ένα άτομο χρησιμοποιείται διαφορετικά για τις σχολικές μονάδες της Γερμανόφωνης κοινότητας, όπου ακολουθούν ανοιχτή διαδικασία πρόσληψης.

Στην προσχολική βαθμίδα δεν υπάρχει διευθυντής/διευθύντρια Στην προσχολική βαθμίδα δεν υπάρχει διευθυντής/διευθύντρια. Στη Γαλλία και το Λουξεμβούργο σύμφωνα με το νομικό καθεστώς δεν υπάρχει διευθυντής/ρια, αλλά η θέση καλύπτεται από εκπαιδευτικό, του/της οποίου /ας το ωράριο διδασκαλίας μειώνεται ανάλογα. Στην Ιταλία ανάλογα με το σχολείο η προσχολική εκπαίδευση και η πρωτοβάθμια ή το δημοτικό με το Γυμνάσιο αποτελούν ενιαία βαθμίδα και έχουν τον ίδιο /ίδια διευθυντή/ρια. Στην Αυστρία ισχύει ένα μικτό σύστημα επιλογής και των τριών διαδικασιών που αναφέρονται παραπάνω.

Αποτελέσματα Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα δυο τρίτα των Ευρωπαϊκών χωρών οι διευθυντές /ριες σχολικών μονάδων προσλαμβάνονται με διαδικασίες ανοιχτού τύπου και τούτο σημαίνει ότι την προκήρυξη την κάνει το ίδιο το σχολείο. Βέβαια οι ανοιχτές διαδικασίες ποικίλουν από χώρα σε χώρα. Σε ορισμένες μάλιστα χώρες δεν υπάρχουν θεσμοθετημένοι κανονισμοί, αλλά ισχύουν εκείνοι οι κανονισμοί της γενικής εργατικής νομοθεσίας.

Ιρλανδία Σε κάποιες χώρες υπάρχουν θεσμοθετημένες λεπτομερείς διαδικασίες. Αναλυτικά στην Ιρλανδία ο Διευθυντής/ρια προσλαμβάνεται από μεμονωμένη σχολική αρχή και ακολουθούνται διαδικασίες οι οποίες έχουν οριστεί. Δημοσιεύονται οι κενές θέσεις, όπως καθορίζονται από τα όργανα διοίκησης και δημοσιεύονται σε μια εφημερίδα εθνικού ημερήσιου τύπου.

Στην Αγγλία και την Ουαλία τα σχολεία ανήκουν στη διαχείριση των τοπικών αρχών, το όργανο διοίκησης του σχολείου ενημερώνει τις τοπικές αρχές για τις κενές θέσεις, τις δημοσιεύει, ορίζει επιτροπή επιλογής και καλεί τους υποψηφίους σε συνεντεύξεις και τέλος διορίζει έναν/μία από τους υποψηφίους μετά τη συνέντευξη. Υπάρχουν στις παραπάνω χώρες ελεγχόμενα σχολεία όπου οι υποψήφιοι έχουν συστάσεις από το Διοικητικό Συμβούλιο, υποβάλλονται σε συνέντευξη από το Συμβούλιο Εκπαίδευσης και Βιβλιοθηκών, το οποίο μπορεί να διορίσει οποιονδήποτε για τον οποίο υπάρχει σύσταση.

Στις περισσότερες χώρες οι διευθυντές/ριες επιλέγονται με διαγωνισμό, διαδικασίες οργανωμένες κεντρικά και δημόσια. Οι διαδικασίες αυτές ποικίλλουν από χώρα σε χώρα. Στη Λιθουανία πρώτα αξιολογούνται οι ηγετικές και διοικητικές ικανότητες και αν περάσει ο/η υποψήφιος/α το στάδιο της αξιολόγησης τότε μπορεί να πάρει μέρος στο διαγωνισμό που οργανώνει ο ιδιοκτήτης του σχολείου.

Στην Ισπανία γίνεται η προκήρυξη, υποβάλλονται αιτήσεις, Αξιολογούνται ανάλογα με τα προσόντα (ακαδημαϊκά, επαγγελματικά, διοίκησης) και μετά το πρόγραμμα επιμόρφωσης διορίζεται διευθυντής/ρια από την Εκπαιδευτική αρχή για μια τετραετία που ανανεώνεται. Τέλος στο Λουξεμβούργο από το υπουργείο δημοσιεύεται η πρόσκληση για υποβολή αιτήσεων, ο υπουργός προτείνει έναν υποψήφιο και το κυβερνητικό συμβούλιο παίρνει την τελική απόφαση.

Στην Ελλάδα ο τρόπος επιλογής στελεχών με τον πρόσφατο νόμο δίνει μεγάλη βαρύτητα στο σύλλογο, που όπως έδειξε η τελευταία επιλογή στελεχών ο σύλλογος διδασκόντων, ουδόλως έλαβε υπόψη σε πάρα πολλά σχολεία, τα στοιχεία τα οποία ο υποψήφιος κατέθεσε προς μοριοδότηση στο οικείο ΠΥΣΠΕ ή ΠΥΣΔΕ, καθώς και τα στοιχεία τα οποία αναφερόταν στο βιογραφικό του σημείωμα και αποδεικνύονταν με παραστατικά (αντίγραφα, βεβαιώσεις) αλλά δεν μοριοδοτούνταν, όπως:

άλλες σπουδές, επιμόρφωση και μετεκπαίδευση, οργάνωση εκπαιδευτικών συνεδρίων, σεμιναρίων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων ή συμμετοχή σε αυτά με την ιδιότητα του εισηγητή, του μέλους της επιστημονικής ομάδας ή του επιμορφωτή, συγγραφικό και ερευνητικό έργο, πρωτοβουλίες σε σχέση με το εκπαιδευτικό έργο, υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εφαρμογή καινοτομιών, σχετική με την εκπαίδευση διοικητική ή καθοδηγητική εμπειρία, επιμορφωτικές συναντήσεις, συμμετοχή σε συμβούλια, επιτροπές ή ομάδες εργασίας, κοινωνική και συνδικαλιστική δράση, συμμετοχή σε όργανα διοίκησης επιστημονικών και εκπαιδευτικών οργανώσεων ή σε όργανα λαϊκής συμμετοχής και επίσημες διακρίσεις.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Συμπεραίνεται από τα παραπάνω ότι η θέση διευθυντή/ριας μιας σχολικής μονάδας απαιτεί ιδιαίτερες ικανότητες, γνώσεις και δεξιότητες όχι μόνο επικοινωνιακές, απαιτεί ανώτερες σπουδές όχι μόνο στα παιδαγωγικά, αλλά στην τέχνη της Διοίκησης της Εκπαίδευσης και της ορθής διαχείρισης των ανθρώπινων και υλικών πόρων.

Προσωπικότητα και γνώσεις Δεν αρκεί λοιπόν η παλαιότητα ή η ψηφοφορία του συλλόγου διδασκόντων, αλλά η υιοθεσία ενός συστήματος επιλογής που θα στηρίζεται σε θεμιτό ανταγωνισμό, ώστε η κατάληψη των θέσεων των στελεχών εκπαίδευσης να γίνεται με αξιοκρατικά κριτήρια τα οποία καταδεικνύουν την προσωπικότητα και τις γνώσεις του διευθυντή/ριας υποψηφίου για τη διοίκηση σχολικής μονάδας.

Αυτό αποδεικνύεται από τα προγράμματα επιμόρφωσης που προβλέπονται για τη θέση διευθυντή/ριας σε αρκετές χώρες: Βουλγαρία, Κύπρο, Λιθουανία, Ουγγαρία, Ολλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο (Σκωτία) και τη Νορβηγία. Στη Βουλγαρία το Εθνικό Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Επιμόρφωσης και Προσόντων λειτουργεί όλο το χρόνο και τα τμήματα έχουν πενθήμερη διάρκεια επιμόρφωσης, η οποία εστιάζει σε ειδικά θέματα.

Στην Ολλανδία η θέση διευθυντή/ριας προβλέπει πιστοποιητικό για διοικητικά προσόντα, αλλά παράλληλα υπάρχουν πολλοί φορείς για διευθυντικά στελέχη. Ένας τέτοιος φορέας είναι η Ολλανδική Ακαδημία Διευθυντικών Στελεχών που διευκολύνει τόσο σε προαιρετική προπαρασκευαστική, όσο και συνεχή επαγγελματική ανάπτυξη διευθυντικών στελεχών σχολείων Α/θμιας Εκπαίδευσης.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο (Σκωτία), το πρότυπο Θέσης Διευθυντή/ριας λειτουργεί ως συμβουλευτικό όργανο και βοηθά στην ανάπτυξη των διευθυντικών προσόντων, την αξιολόγηση και την πιστοποίηση διευθυντών/ριών. Αποτελεί ένα σκαλοπάτι πριν την επιλογή. Στην Νορβηγία υπάρχει το Εθνικό Πρόγραμμα στο οποίο ενθαρρύνονται να συμμετέχουν τα Διευθυντικά Στελέχη .

Παρατηρούμε λοιπόν ότι στις πάρα πολλές χώρες υπάρχουν αρκετοί φορείς για διευθυντικά στελέχη σχολικών μονάδων. Οι φορείς αυτοί έχουν μια μορφή πιστοποίησης από το αρμόδιο Υπουργείο της χώρας. Σε κάποιες χώρες υπάρχουν ακαδημίες επιμόρφωσης, όπως για παράδειγμα στην Αυστρία, για την επιμόρφωση διευθυντικών στελεχών σχολικών μονάδων.

Η Ακαδημία Διευθυντικών Στελεχών αποτελεί ένα δίκτυο ανανέωσης και αλλαγών σε επίπεδο συστήματος καθώς παρέχει δια βίου εκπαίδευση που έχει απήχηση σε όλη την Αυστρία, επίσης επιμορφώνει σε θέματα καινοτομίας τόσο τα διευθυντικά στελέχη σχολικών μονάδων, όσο και τα ανώτερα στελέχη εκπαιδευτικού τομέα. Η επιμόρφωση περιλαμβάνει συναντήσεις ολομέλειας και παρέχει κίνητρα σε διαλέξεις, διοργανώνει σεμινάρια παροχής συμβουλών σε ομάδες, συναντήσεις και κατάθεση ιδεών για προβληματισμό σε θέματα καινοτομίας και προώθησης νέων ιδεών, συνεδρίες σε ομάδες συνεργασίας για εκμάθηση με ανταλλαγές απόψεων αλλά και αναζήτηση νέων ιδεών, τέλος διοργανώνει σεμινάρια περιφερειακής δικτύωσης.

Στη Σλοβενία επίσης υπάρχει η Εθνική Σχολή Ηγεσίας στην Εκπαίδευση που έχει στόχο τόσο την επιμόρφωση όσο και την ανάπτυξη των υποψηφίων εκπαιδευτικών για τη θέση διευθυντή/ριας σχολικών μονάδων. Στην Φιλανδία υπάρχει το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Ηγεσίας, ένα Ινστιτούτο που υπάγεται σε Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση και παρέχει κατάρτιση προϋπηρεσιακή, αλλά και ενδοϋπηρεσιακή τόσο για διευθυντές/ριες σχολικών μονάδων, όσο για διευθυντές/ριες τοπικών διευθύνσεων. Τέλος στο Ηνωμένο Βασίλειο (Αγγλία, Σκωτία, Ουαλία) υπάρχει ο Εθνικός Οργανισμός Επαγγελματικών Προσόντων Διευθυντικών Στελεχών για να αναπτύξουν τα διοικητικά τους προσόντα οι εκπαιδευτικοί που ενδιαφέρονται να εξελιχθούν σε διευθυντικές θέσεις σχολικών μονάδων. (Πηγή: Ευρυδίκη).

Αξιοκρατία - Δημοκρατία - Δικαιοσύνη Εν κατακλείδι, όπως μας διδάσκει η Εβραϊκή παροιμία, οφείλουμε να μην περιορίσουμε τα παιδιά μας σε όσα μάθαμε ,γιατί αυτά γεννήθηκαν σε άλλη εποχή, για μια ουσιαστική παιδεία, απαραίτητη για να αντιμετωπίσουν οι νέοι/ες τις προκλήσεις των καιρών μας, η επιλογή διευθυντή/ριας επιβάλλεται να βασίζεται σε ουσιαστικά κριτήρια επιλογής, που θα χαρακτηρίζονται από αξίες όπως: αξιοκρατία, δημοκρατία, δικαιοσύνη που ενώ γεννήθηκαν στη χώρα μας ελάχιστα τις τιμούμε.

Βιβλιογραφικές Αναφορές Γουναρόπουλος, Γ., (2007), Η συμβολή του Διευθυντή στη διαμόρφωση του σχολικού κλίματος, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, on - line : http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/17288#page/76/mode/2up Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, (2007). Έγγραφο Εργασίας των Υπηρεσιών της Επιτροπής. Σχολείαγιατον 21οΑιώνα. Βρυξέλλες, 11.07.2007, SEC (2007), on - line: http://e- learning.sch.gr/pluginfile.php/7824/mod_resource/content/0/GENIKO_ MEROS /ENOTHTA_1/MATHIMA_1/SCHOOLS_FOR_THE_20TH_CENTURY.pdf Ευρυδίκη, Fresh Education, (2007), Πως γίνεται η Επιλογή και η επιμόρφωση των διευθυντών σχολικών μονάδων στην Ευρώπη, on - line: http://fresheducation.gr/?p=6535 Ευρωπαϊκή Επιτροπή, EECEA (2013), Αριθμοί κλειδιά για Εκπαιδευτικούς και Διευθυντές σχολείων στην Ευρώπη, Έκδοση 2013, Έκθεση Ευρυδίκη, Λουξεμβούργο: Γραφείο Δημοσιεύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. On–line: στις 24/03/2016 http://eacea.ec.europa.eu/education/eurydice./documents/key_data_series/151EL.pdf Νόμος υπ’ αριθμ. 4327, Επείγοντα μέτρα για την Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και άλλες διατάξεις. on - line: στις 17-03-2016 http://edu.klimaka.gr/arxeio/nomothesia-fek/fek-50-2015-n4327-rythmiseis-ekpaidevsis.pdf Παπαχρήστου, Μ., (2009), Θέλει «αρετή» και «γνώση» η ηγεσία, on - line: στις 15-03-2016 http://www.special- edition.gr/TEYXOS_49.html Σαΐτης, Χ., (2008), Ο Διευθυντής στο Δημόσιο Σχολείο, Αθήνα: ΥΠΕΠΘ, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Τέγας, Χρ. (2011), Μεταπτυχιακή διατριβή, Αποτελεσματική διοίκηση συγκρούσεων στο πλαίσιο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, Τμήμα διοίκησης Επιχειρήσεων, Πανεπιστήμιο Πατρών on – line: στις 22-11- 2016http://nemertes.lis.upatras.gr/jspui/handle/10889/4463