Η Βιομηχανική Ιδιοκτησία και η συμβολή της στην οικονομική παραγωγή Δρ. Ιωάννης Καπλάνης Γενικός Διευθυντής Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ΟΒΙ) www.obi.gr Βόλος, Φόρουμ Βιομηχανίας Domotel Xenia Βόλου 02/02/2017

Θέματα για συζήτηση Ο βιομηχανικός τομέας στην Ελλάδα Η διανοητική ιδιοκτησία σαν μοχλός ανάπτυξης Η εφευρετική δραστηριότητα στην Ελλάδα και τη Θεσσαλία Ο δρόμος για τη δημιουργία ενός οικοσυστήματος διανοητικής ιδιοκτησίας που θα ευνοεί την παραγωγική ανασυγκρότηση

Η Βιομηχανία στην Ελλάδα Η συμμετοχή της στην οικονομία είναι υψηλή: του ελληνικού ΑΕΠ - δεύτερος τομέας μετά τις υπηρεσίες Η απασχόληση του εργατικού δυναμικού στη βιομηχανία αποτελεί το 10,9% (2015) Ο Μέσος Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής, παρουσίασε αύξηση κατά 2,3 %, έναντι αύξησης 0,5 % που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2015 προς το 2014 Παρουσιάζεται αύξηση του Δείκτη Παραγωγής Μεταποιητικών Βιομηχανιών κατά 4,6% Το 2015, σύμφωνα με την EUROSTAT, η ΑΠΑ της βιομηχανίας στην Ελλάδα αντιστοιχούσε 12,6% της συνολικής. Τα παραπάνω στοιχεία προκύπτουν ε βάση την έκθεση της ΕΛΣΤΑΤ για την Ελληνική Οικονομία που δημοσιεύτηκε στις 20/01/2017 και με βάση τα τελευταία στοιχεία που δίνει η ΕΛΣΤΑΤ στην ιστοσελίδα της για το δείκτη βιομηχανικής παραγωγής Ο Γενικός Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής του μηνός Νοεμβρίου 2016, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του Νοεμβρίου 2015, παρουσίασε αύξηση κατά 2,3 %, έναντι αύξησης 2,6 % που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2015 προς το 2014 Ο Μέσος Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής της περιόδου Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2016, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη της περιόδου Ιανουαρίου Νοεμβρίου 2015, παρουσίασε αύξηση κατά 2,3 %, έναντι αύξησης 0,5 % που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2015 προς το 2014 (παρουσιάζεται αύξηση του Δείκτη Παραγωγής Μεταποιητικών Βιομηχανιών κατά 4,6%) Ο εποχικά διορθωμένος ως προς την επίδραση μηνιαίων γεγονότων Γενικός Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής του μηνός Νοεμβρίου 2016, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του Οκτωβρίου 2016, παρουσίασε μείωση κατά 0,8% (παρουσιάζεται μείωση του Δείκτη Παραγωγής Μεταποιητικών Βιομηχανιών κατά 2,1%) (Για όλα έτος βάσης το 2010)

Η Βιομηχανία στη Θεσσαλία Η Θεσσαλία αντιστοιχεί στο 5.1% του ΑΕΠ ενώ σε όρους κατά κεφαλήν ΑΕΠ είχε την 10η θέση ανάμεσα στις 13 περιφέρειες (2014) Ο δευτερογενής τομέας αντιστοιχεί στο 19,2% της περιφερειακής Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας (ΑΠΑ) (2013). Στον τομέα της μεταποίησης, οι μεγαλύτερες εταιρείες βρίσκονται στις πόλεις του Βόλου και της Λάρισας και δραστηριοποιούνται σε τομείς όπως αυτός των τροφίμων και ποτών, των κλωστοϋφαντουργικών και ειδών ένδυσης, κατασκευή επίπλων Σύμφωνα με τον πίνακα Περιφερειακής Καινοτομίας 2014, η περιοχή της Θεσσαλίας κατατάσσεται ως μέτρια καινοτόμος με επιδόσεις καινοτομίας κάτω του μέσου όρου της ΕΕ. Σχετικά με την επιχειρηματική καινοτομία, το 49,5% των περιφερειακών εταιρειών είναι καινοτόμα όσον αφορά είτε το προϊόν / την διαδικασία ή την οργάνωση/ ή το καινοτόμο μάρκετινγκ (2010-2012). Η Θεσσαλία είναι η 5η γεωγραφικά περιοχή σε καταθέσεις ΔΕ Τα παραπάνω στοιχεία προκύπτουν με βάση τα στοιχεία που δίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την περιοχή της Θεσσαλίας ( European Commission > Growth > Regional Innovation Monitor Plus> base-profile > Region –Thessalia) τελευταία ανανέωση στης 31/01/2017 Η Θεσσαλία είναι η 5η γεωγραφικά περιοχή σε καταθέσεις ΔΕ και οι Ευρωπαϊκές καταθέσεις είναι οριακές

Η συμβολή της Διανοητικής Ιδιοκτησίας στην οικονομία Οι βιομηχανίες εντάσεως ΔΙ αποτελούν περισσότερο από το 31% των ευρωπαϊκών βιομηχανιών Στην ΕΕ πάνω από 5,7 τρις € παράγονται ετησίως από τις βιομηχανίες εντάσεως ΔΙ ( 2011-2013 / αύξηση 1 τρις) συμβάλλουν άμεσα στο 28% της απασχόλησης / αύξηση 2% (26% στην Ελλάδα – αύξηση 5%) και στο 42% του ΑΕΠ / αύξηση 3% (40% στην Ελλάδα – αύξηση 7%) Μεγαλύτερη παραγωγικότητα κατά 46%/αύξηση 5 % (776 € vs 530€) 93.2 % των εξαγωγών της ΕΕ και 85.5% των εισαγωγών Συγκεκριμένα για τα Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας, στην ΕΕ συμβάλλουν: 10% στην απασχόληση, 15% στο ΑΕΠ και στην παραγωγικότητα +69% (αύξηση 5%) Ως βιομηχανίες εντάσεως ΔΙ ορίζονται αυτές που έχουν μέσο όρο χρήσης ΔΔΙ ανά 1.000 εργαζομένους μεγαλύτερο από τον αντίστοιχο μέσο όρο ανά 1.000 εργαζομένους που ισχύει για το σύνολο των βιομηχανιών που χρησιμοποιούν ΔΙ δηλαδή > 0,69. Αριθμητικά οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες που χρησιμοποιούν την ΔΙ είναι 449 και από αυτές θεωρούνται εντάσεως ΔΙ οι 140 – δηλ. 140/449=31%. Συγκριτικά με την μελέτη της προηγούμενης τριετίας (2008-2010) στην Ελλάδα η συμβολή των βιομηχανιών έντασης ΔΙ στην απασχόληση αυξήθηκε κατά 5%, ενώ η συμβολή τους στο ΑΕΠ κατά 7%. Εμπορικό ισοζύγιο: 2013 το εμπορικό έλλειμμα στο σύνολο της ΕΕ ήταν 42 δις € ή 0,3 του ΑΕΠ. Το εντυπωσιακό είναι ότι οι βιομηχανίες έντασης ΔΙ παρουσίασαν πλεόνασμα 96 δις €, ενώ οι υπόλοιπες έλλειμμα 138,5 δις €. Είχαμε σημαντική βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου σε σχέση με την προηγούμενη μελέτη στις βιομηχανίες έντασης ΔΙ: από έλλειμμα 126 δις το 2010 είχαμε 96 δις € πλεόνασμα. Σημαντική παρατήρηση της μελέτης: Οι βιομηχανίες έντασης ΔΙ απεδείχθησαν περισσότερο ανθεκτικές κατά την διάρκεια της κρίσης. Η συμβολή τους στην ευρωπαϊκή οικονομία αυξήθηκε, ενώ η απασχόληση σε αυτές μειώθηκε λιγότερο (1% έναντι 1,7% του ΕΜΟ)

Συμβολή της ΔΙ στην οικονομία της Ελλάδας Κατηγορία ΔΙ Άμεση συμβολή στην απασχόληση Συμβολή στο ΑΕΠ Συνολικά 26,2% 40,1% Εμπορικά σήματα 19,9% 36,1% Βιομηχανικά Σχέδια 9,7% 7,9% Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας 6,9% Πνευματικά δικαιώματα 5,0% 4,7% Γεωγραφικές ενδείξεις 0.2% Φυτικές ποικιλίες 0,9% 0,3%

Τώρα σε ότι αφορά τις καταθέσεις εθνικών αιτήσεων ΔΕ, από το 2014 στο 2015 είχαμε μια πτώση 14% περίπου. Εφέτος, και με τα στοιχεία του πρώτου 6μηνου, φαίνεται να υπάρχει μία αύξηση καταθέσεων σε σχέση με το 2015 κατά περίπου 17%. Μένει να δούμε αν η τάση θα συνεχιστεί και το δεύτερο 6μηνο. Από το 2015 στο 2016 είχαμε αύξηση καταθέσεων κατά 12%

Καταθέσεις Βιομηχανικών Σχεδίων Αύξηση από το 2015 στο 2016 κατά 14%

Top 5 Τεχνολογικά Πεδία τελευταίας 10ετίας

Τα σημαντικότερα τεχνολογικά πεδία Οι Ιατρικές/Κτηνιατρικές Επιστήμες, δηλαδή οι ιατρικές συσκευές, όργανα, εργαλεία, εμφυτεύματα και τεχνητά μέλη, ήταν όλες τις χρονιές στην πρώτη θέση. Σχεδόν όλες τις χρονιές πέρα από τα ιατρικά,  την πρώτη 5αδα αποτελούσαν αιτήσεις ΔΕ στα ακόλουθα πεδία: Ανεμοκινητήρες, Υδραυλικές Μηχανές ή Κινητήρες, , Παραγωγή Μηχανικής Ενέργειας. Τρόφιμα, Είδη Διατροφής, Επεξεργασία Τροφίμων. Γεωργία, Δασοκομία, Κτηνοτροφία, Αλιεία.  Θέρμανση, Κλιματισμός Οι αιτήσεις στο τεχνολογικό πεδίο «Οικοδομή, Κτίρια, Κατασκευές», οι οποίες ήταν παραδοσιακά στις πρώτες θέσεις σημείωσαν το 2015 σημαντική πτώση .  Από το 2011 και μετά αρχίζει να εμφανίζεται μέσα στην πρώτη 10αδα το τεχνολογικό πεδίο «Υπολογιστές, Επεξεργασία Δεδομένων» και μάλιστα το 2015 καταλαμβάνει την 5η θέση.

Τοπ 10 εφευρέσεων τελευταίας δεκαετίας Στοιχεία 2005-2015 Τα παρασκευάσματα για ιατρική χρήση αποτελούν το 6% των συνολικών καταθέσεων Εθνικών ΔΕ Οι υπόλοιπες κατηγορίες αποτελούν το 2% εκτός από την τελευταία γενικές κατασκευές κτιρίων που είναι κοντά στο 1,5%

Καταθέσεις Εθνικών ΔΕ Top Νομοί τελευταίας 10ετίας (2006-2016) Η περιοχή της Θεσσαλίας έχει υψηλή συμμετοχή στην κατάθεση Εθνικών ΔΕ καθώς συμμετέχει με δύο νομούς της στους κορυφαίους νομούς με κριτήριο τις καταθέσεις ΔΕ την τελευταία δεκαετία. Συγκεκριμένα, Ο Νομός Λαρίσης είχε 131 καταθέσεις ΔΕ Ο Νομός Μαγνησίας είχε 94 καταθέσεις ΔΕ

Καταθέσεις Εθνικών ΔΕ ανά γεωγραφική περιοχή τελευταίας 10ετίας 2006-2016

Top τεχνολογικοί τομείς στην Θεσσαλία της τελευταίας 10ετίας 2005-2015

Δράσεις του ΟΒΙ Εκπαιδευτικά σεμινάρια/workshops σε συνεργασία και με Διεθνείς ομοειδείς οργανισμούς σε διαφορετικές ομάδες στόχους όπως, , Ακαδημαϊκά Ιδρύματα, Ερευνητικά Κέντρα, Συνδέσμους Επιχειρήσεων/Βιομηχανιών, Επιμελητήρια, ΜικροΜεσαίες Επιχειρήσεις, Φορείς ΜμΕ, Δίκτυο ΠΡΑΞΗ/ Enterprise Europe Network (Hellas) κ.α. Συμμετοχή σε προγράμματα της ΕΕ σε συνεργασία με άλλα Εθνικά Γραφεία και Φορείς, στην ανάπτυξη εργαλείων διαχείρισης και αξιοποίησης του Διανοητικού Κεφαλαίου που θα βοηθήσουν ιδιαίτερα τις ΜμΕ στην ανάπτυξη πολιτικής/στρατηγικής για την ΔΙ. Όμως το πιο κρίσιμο στοιχείο είναι αυτό της ανάπτυξης κουλτούρας, όχι μόνο για την σημασία της προστασίας της Διανοητικής/Βιομηχανικής ιδιοκτησίας, αλλά πολύ περισσότερο για την σπουδαιότητα της τεχνολογικής πληροφορίας  καινοτομία

Στρατηγική ανάπτυξης (1) Εξωστρέφεια: Ενιαία πολιτική για την ΔΙ- θεσμοθέτηση Εθνικού Συμβουλίου για τη ΔΙ (ΟΒΙ, εμπορικά σήματα, ΟΠΙ, ΓΕ, φυτικές ποικιλίες) ΚΕΠ ΔΙ και επανεκκίνηση περιφερειακών βιβλιοθηκών Σύσταση Ακαδημίας ΔΙ Βραβεία εφευρετών Διευκόλυνση καταθέσεων μέσω πλήρους ηλ/κοποίησης διαδικασιών Επιπλέον, ο ΟΒΙ στο πλαίσιο διασύνδεση της παραγόμενης έρευνας με την εμπορική αξιοποίησή της προσανατολίζεται στην δημιουργία δομών που θα διευκολύνουν την διαδικασία κατάθεσης, κατοχύρωσης και εμπορικής αξιοποίησης πατεντών, όπως:

Στρατηγική Ανάπτυξης (2) Εμπορική αξιοποίηση 2 από τα νέα 4 ΕΣΠΑ, που απευθύνονται σε μικρές και πολύ μικρές υφιστάμενες και νεοφυείς επιχειρήσεις περιλαμβάνουν χρηματοδότηση για προετοιμασία και κατοχύρωση ΔΙ Κουπόνια ΒΙ IP Marketplace (ψηφιακή πλατφόρμα αγοραπωλησίας πατεντών και βιομηχανικών σχεδίων) Evidence base – πολιτικές βασισμένες σε στοιχεία/τεκμηρίωση «φορολογικά κίνητρα ευρεσιτεχνίας» (ν.3842 Αρθ.71 – ΦΕΚ 58/23.04.2010

Ευχαριστώ! www.obi.gr

Οικονομικά Δεδομένα http://www.statistics.gr/el/statistics?p_p_id=documents_WAR_publicationsportlet_INSTANCE_qDQ8fBKKo4lN&p_p_lifecycle=2&p_p_state=normal&p_p_mode=view&p_p_cacheability=cacheLevelPage&p_p_col_id=column-2&p_p_col_count=4&p_p_col_pos=1&_documents_WAR_publicationsportlet_INSTANCE_qDQ8fBKKo4lN_javax.faces.resource=document&_documents_WAR_publicationsportlet_INSTANCE_qDQ8fBKKo4lN_ln=downloadResources&_documents_WAR_publicationsportlet_INSTANCE_qDQ8fBKKo4lN_documentID=229440&_documents_WAR_publicationsportlet_INSTANCE_qDQ8fBKKo4lN_locale=el phttp://www.statistics.gr/documents/20181/2810654/greek_economy_20_01_2017.pdf/a03c4693-147a-4cd1-9738-832bb828b5fc https://ec.europa.eu/growth/tools-databases/regional-innovation-monitor/base-profile/region-thessalia