ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ Ε.Δ.Ε.Υ.Α ΛΑΜΙΑ 27.04.2007 ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ Ε.Δ.Ε.Υ.Α ΛΑΜΙΑ 27.04.2007 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Ε.Δ.Ε.Υ.Α. ΘΕΜΑ : ΚΛΙΜΑΤIΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ ΥΔΑΤΙΝΟΙ ΠΟΡΟΙ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΦΟΙΝΙΚΙΑΝΑΚΗΣ ΜΙΧΑΛΗΣ Δ.Ε.Υ.Α ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ

"Γη, ο γαλάζιος πλανήτης"

Τελικά μόνο το 1% του νερού βρίσκεται σε λίμνες και ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΓΗ Παρότι ο πλανήτης μας καλύπτεται κατά 70% από νερό, μόλις το 3% είναι γλυκό. Οι μεγαλύτερες ποσότητες αυτού του γλυκού νερού είναι στους πόλους με τη μορφή πάγων ή βρίσκονται κάτω από τη γη σε υπόγειες φυσικές δεξαμενές. Τελικά μόνο το 1% του νερού βρίσκεται σε λίμνες και ποτάμια και είναι αυτό που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο άνθρωπος για τις ανάγκες του.

ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΓΗ

Είναι όλο το γλυκό νερό διαθέσιμο; Συνολικό Νερό Γλυκό Νερό Απρόσιτο Υπόγειο νερό Αλμυρό Πάγοι Ποτάμια Λίμνες Ατμόσφαιρα Προσιτό υπόγειο νερό ………………………….. Γλυκό

Ο ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΝΕΡΟ Σήμερα στη Γη κατοικούν 6,4 δισ. άνθρωποι (αριθμός διπλάσιος από ότι το 1960) Υπολογίζεται ότι το 2050 ο πληθυσμός θα παρουσιάσει αύξηση της τάξεως του 45% και θα ανέλθει σε 9,3 δισ. Την ίδια χρονιά ο πληθυσμός της Ινδίας θα έχει αυξηθεί κατά 50% σε σχέση με σήμερα, ενώ η αντίστοιχη αύξηση στον πληθυσμό της Κίνας θα κυμαίνεται σε ποσοστό 11%. Σε 46 χρόνια από τώρα το πολυπληθέστερο κράτος στον πλανήτη θα είναι η Ινδία με 1,6 δισ.

ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΝΕΡΟ Το 2000, 508.000.000 άνθρωποι ζούσαν σε περιοχές με σοβαρή ανεπάρκεια νερού. Το 2025 ο αριθμός αυτός θα εξαπλασιαστεί αγγίζοντας τα 3 δισ. ανθρώπους σε 48 χώρες με πρόβλημα λειψυδρίας. Και το 2050, 4,2 δισ. άνθρωποι (πάνω από το 45% του παγκόσμιου πληθυσμού) δεν θα έχουν ούτε την απαιτούμενη ποσότητα νερού (50 λίτρα την ημέρα) για να ζήσουν.

ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΝΕΡΟ Πολλές χώρες εκμεταλλεύονται λίμνες και θάλασσες προκειμένου να καλύψουν την έλλειψη νερού. Οι στάθμες σε λίμνες της Κίνας, της Λατινικής Αμερικής και της Βόρειας Ασίας μειώνονται ετησίως δραματικά. Το 1977 ο Κίτρινος Ποταμός στην Κίνα στέγνωσε για 226 ημέρες, σημειώνοντας αρνητικό ρεκόρ στα χρονικά.

ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΝΕΡΟ Ενώ τα τελευταία 70 χρόνια ο πληθυσμός της Γης έχει τριπλασιαστεί η κατανάλωση νερού έχει εξαπλασιαστεί. Και μάλιστα κατά έναν παράλογο τρόπο. Μόνο το 50% του πόσιμου νερού καταναλώνεται ετησίως για να καλύψει τις ανάγκες του ανθρώπου για κατανάλωση ύδατος. Το ένα τρίτο του υπόλοιπου 50% καταναλώνεται σε αγροτικές καλλιέργειες και ένα μεγάλο ποσοστό απλώς σπαταλιέται, χωρίς να διοχετεύεται η χρήση του σε συγκεκριμένη δραστηριότητα. Το 2025 οι ανάγκες μας σε πόσιμο νερό θα αυξηθούν και θα ανέλθουν στο 70% του διαθέσιμου πόσιμου ύδατος.

ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΝΕΡΟ Ο Διεθνής Οργανισμός Υγείας (WHO) υπολογίζει ότι 1,1 δισεκατομμύριο άνθρωποι (δηλαδή ένας στους έξι) δεν έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό, ενώ 2,4 δισεκατομμύρια δεν απολαμβάνουν ασφαλούς ατομικής υγιεινής. Και εδώ τα παιδιά πληρώνουν το τίμημα, καθώς από τα 3,4 εκατομμύρια ανθρώπους που πεθαίνουν κάθε χρόνο λόγω έλλειψης νερού και ατομικής υγιεινής, το 40% είναι παιδιά ηλικίας κάτω των πέντε ετών. Ασθένειες που θα μπορούσαν να προληφθούν σχετιζόμενες με το νερό ευθύνονται για τον θάνατο 10.000-20.000 ανθρώπων ημερησίως. Στις αναπτυσσόμενες χώρες το 90-95% των βιομηχανικών αποβλήτων απορρίπτεται σε υδάτινους χώρους μολύνοντας το νερό. Οι τεχνολογικές λύσεις είναι λίγες και ακριβές. Το αφαλατομένο νερό ικανοποιεί σήμερα μόνο το 1,1% του πληθυσμού.

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΟΝ 20ο ΑΙΩΝΑ Χ 3 Χ 10 Χ 20 Χ 30 Χ 50 Πληθυσμός Κατανάλωση Νερού 10 Χ Οικονομική Ανάπτυξη 20 Χ 30 Κατανάλωση Καυσίμων Χ Βιομηχανική Παραγωγή 50

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Ραγδαία αύξηση του πληθυσμού Συσσώρευση πληθυσμού σε αστικά κέντρα Ξηρασίες και λοιμοί Υποβάθμιση πόρων και περιβάλλοντος Αναποτελεσματικότητα στην παροχή βοήθειας Ιδιωτικοποίηση

ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ Η αλλαγή του κλίματος γίνεται καθημερινά όλο και περισσότερο αντιληπτή από όλους μας Καταιγίδες η πλημμύρες γίνονται συχνότερα ο χειμώνας γίνεται θερμότερος η άνοιξη έρχεται νωρίτερα, ενδείξεις της αναθέρμανσης του πλανήτη όπως πολλές φορές ονομάζουμε Η Λήψη μέτρων για την αναστολή του φαινομένου αυτού είναι αυτονόητη πλέον πριν ο κόσμος μας πληγεί ανεπανόρθωτα

Αποδείξεις των κλιματολογικών αλλαγών Τα πέντε θερμότερα έτη που έχουν καταγραφεί από τότε που αξιόπιστες πηγές μετρούν την θερμοκρασία με ακρίβεια είναι: 1998, 2002, 2003, 2004, 2001. Οι κλιματολόγοι προβλέπουν ότι η τάση αύξησης της θέρμανσης που οφείλεται στις αυξανόμενες ποσότητες αερίων θα επιταχυνθεί με αποτέλεσμα η μέση παγκόσμια θερμοκρασία να αυξηθεί κατά 1,4-5,8β.C μέχρι το 2100 και στην Ευρώπη 2-6,3 β.C

Αιτίες που προκαλούν την αλλαγή του κλίματος Αιτίες που προκαλούν την αλλαγή του κλίματος Το φαινόμενο του θερμοκηπίου Η ατμόσφαιρα της γης λειτουργεί ως ένα διαφανές προστατευτικό κάλυμμα γύρω από τον πλανήτη μας. Χωρίς αυτήν η ηλιακή θερμότητα θα αντανακλάται κατευθείαν από την επιφάνεια της γης και θα επέστρεφε στο διάστημα ακέραιη. Στην περίπτωση αυτή η θερμοκρασία στη γη θα ήταν περίπου 30 β. κελσίου χαμηλότερη δηλαδή όλα θα πάγωναν. Η ατμόσφαιρα λοιπόν λειτουργεί σαν τα τοιχώματα ενός γυάλινου θερμοκηπίου.

Αιτίες που προκαλούν την αλλαγή του κλίματος Μετά την βιομηχανική επανάσταση του 18ου αιώνα η συγκεντρώσεις αερίων στην ατμόσφαιρα αυξάνονται συνεχώς με συνέπεια την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη και αλλαγή του κλίματος. Το κυριότερο αέριο που παράγεται από τον άνθρωπο είναι το διοξείδιο του άνθρακα που αντιπροσωπεύει το 75% όλων των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Το CO 2 απορροφάται από τα δέντρα και ελευθερώνεται το οξυγόνο πηγή ζωής για τον άνθρωπο. Με την καταστροφή όμως των δασών από την αλόγιστη αποψίλωση τους – υλοτομία, πυρκαγιές όλο και περισσότερο CO 2 μολύνει την ατμόσφαιρα.

ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ Για το νερό, στο οποίο στηρίζεται μεγάλο μέρος της οικονομίας της Ευρώπης, τα πράγματα γίνονται ανησυχητικά για το Νότο και τη Μεσόγειο. Σύμφωνα με μελέτες, το 2050 αναμένεται μείωση του τρεχούμενου ύδατος κατά 20 με 30% και κατά 40 με 50% ως το 2075 στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Μείωση των υδάτινων αποθεμάτων δε σημαίνει μόνο προβλήματα στην αγροτική παραγωγή, τον κοινωνικό Ιστό και τον τουρισμό, αλλά και συνέπειες στην υγεία Καθώς περιορίζεται η καταλληλότητά του.

ΧΑΡΤΗΣ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΕΩΝ Η Ελλάδα, όπως εξάλλου και ολόκληρος ο πλανήτης, βρίσκεται τα τελευταία χρόνια αντιμέτωπη με το μείζον πρόβλημα της λειψυδρίας. Η κατάσταση αυτή οφείλεται Σε μια σειρά από αίτια όπως η έλλειψη σχεδιασμού, η κακή διαχείριση των υδάτινων Αποθεμάτων-πόρων, η Καταστροφή των δασών. Η περιφρόνηση των σχετικών νόμων και η μείωση των βροχοπτώσεων λόγω κλιματικών αλλαγών

ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Αύξηση της θερμοκρασίας Ανύψωση στη στάθμη της θάλασσας Μείωση της βροχόπτωσης Αλλαγές στη χρονική κατανομή των βροχοπτώσεων

ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Μείωση της απορροής (επιφανειακό υδατικό δυναμικό) Υποβάθμιση ποιότητας του νερού Αύξηση αστικής και γεωργικής κατανάλωσης Αύξηση κινδύνου ακραίων καιρικών φαινομένων Κίνδυνος καταστροφής υγροτόπων και οικοσυστημάτων Μείωση της γεωργικής παραγωγής αποδυνάμωση του αγροτικού πληθυσμού Διαμάχες για τη χρήση του νερού

ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ζέστη και λιγότερες βροχές Τριπλασιασμός της συχνότητας των ακραίων καιρικών φαινομένων Αύξηση της μέσης θερμοκρασίας ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες Πρόβλεψη για αύξηση της θερμοκρασίας στην Ελληνική επικράτεια από 0,9 έως 2β με κορύφωση το 2100 Οι βροχοπτώσεις θα μειωθούν σημαντικά ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες καθώς θα υπάρχει και αστάθεια στην ένταση και την συχνότητα τους. Αυτό φυσικά θα εξαρτηθεί από τον βαθμό συγκεντρώσεων των ΄΄ αερίων του θερμοκηπίου ΄΄ στην ατμόσφαιρα.

ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Αύξηση της στάθμης της θάλασσας πέντε εκ. ανά δεκαετία. Οι επιπτώσεις που απορρέουν από τυχόν κλιματολογικές μεταβολές θα είναι πολλές και επηρεάζουν ζωτικούς τομείς του περιβάλλοντος της κοινωνίας και της οικονομίας. Για παράδειγμα η ξηρασία και η άνοδος της θερμοκρασίας θα οδηγήσουν σε προβλήματα λειψυδρίας ,υποβάθμισης ποιότητας του νερού αλλά θα επηρεάσουν και τις αγροτικές καλλιέργειες

ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Υπέγραψε τη σύμβαση-πλαίσιο για τις κλιματικές αλλαγές στο Ρίο Ντε Τζανέϊρο τον Ιούνιο του 1992 και την έκανε νόμο του κράτους τον Απρίλιο του 1994. Στόχος είναι ΄΄ η σταθεροποίηση των συγκεντρώσεων των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα ,σε τέτοια επίπεδα ώστε να προληφθούν επικίνδυνες επιπτώσεις στο κλίμα από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. 2. Στην Ιαπωνική πόλη Κιότο το 1997 οι κυβερνήσεις κατέληξαν στο σημαντικό πρωτόκολλο του Κιότο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεσμεύτηκε ότι το 2012 θα έχει μειώσει κατά 8% τις εκπομπές αερίων σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 φυσικά με ότι αυτό αναλογεί και στην χώρα μας.

ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Aπo την πλευρά της πολιτείας το Υπουργείο Περιβάλλοντος έχει παρουσιάσει σχέδιο δράσης με χρονικό όριο το 2008 για την αντιμετώπιση της κατάστασης, με ενέργειες όπως χρήση του φυσικού αερίου, αλλαγή του στόλου των οχημάτων που εξυπηρετούν την δημόσια συγκοινωνία και όχι μόνο θέσπιση χαμηλότερων ορίων εκπομπών ρύπων ευαισθητοποίηση του κοινού, διεξαγωγή διαλέξεων, σεμιναρίων προγραμμάτων εκπαίδευσης, αναβάθμιση ηλεκτρονικής επικοινωνίας . Ο απολογισμός της πρώτης περιόδου εφαρμογής των μέτρων είναι κατ αρχάς θετικός με καθοδικές τάσεις στις τιμές των ρύπων, καθώς επίσης ότι έχει ανακοπεί η αυξητική τάση του όζοντος.

ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα για να επέλθει ουσιαστική μεταβολή των ρύπων απαιτείται χρόνος και εντατικοποίηση των προσπαθειών. Η κριτική των περιβαλλοντικών οργανώσεων είναι σκληρή και η Greenpeace, η WWF κλπ. μιλά για απαράδεκτους στόχους παράλληλα δε δείχνει ότι η λύση στο πρόβλημα θα έλθει από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Παράλληλα θα πρέπει να ευαισθητοποιηθεί ακόμη και ο ανθρώπινος παράγοντας για να μπορέσουμε να αφήσουμε φεύγοντας από τον όμορφο πλανήτη μας όσο το δυνατόν λιγότερα σκουπίδια και περισσότερες ελπίδες για τις επόμενες γενιές .

Πηγές παρουσίασης Τσακίρης Γ. (2007), ΄΄Η κρίση του νερού απειλεί τη Μεσόγειο΄΄, Ε.Μ.Π., Αθήνα www.ypepth/klp.gr www.who.org www.unesco.com

Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας