Διαδρομές στην πόλη της Φλώρινας Τουρκικό λουτρό (χαμάμ): ίχνος της μακραίωνης τουρκικής παρουσίας στην πόλη. Στις αρχές του 20ού αιώνα η πληθυσμιακή σύνθεση της Φλώρινας ήταν πολυεθνική, με έντονη την παρουσία της μουσουλμανικής και της εβραϊκής κοινότητας. Η αποχώρηση των μελών της μουσουλμανικής κοινότητας ολοκληρώθηκε έως το 1924. Το συγκεκριμένο χαμάμ λειτουργούσε ως τις αρχές της δεκαετίας του ΄60.  

ΤΟ ΔΑΣΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΟΥ

ΝερΟ με γΕΥση ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΗ ΛΕΚΑΝΗ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΤΗΣ ΠΕΛΑΓΟΝΙΑΣ

«Ταξδι στην ενδοχΩρα των λιγνιτορυχεΙων» «Ταξδι στην ενδοχΩρα των λιγνιτορυχεΙων» Άνθρακες… ο θησαυρός!

ΤαξΙδι στη χΩρα των λιμνΩν (αρχείο ΦΔΕΔΠ)

« περιβάλλον και πολιτισμός στην περιοχή του Αμυνταίου » Λ.Βεγορίτιδα Λ.Πετρών « περιβάλλον και πολιτισμός στην περιοχή του Αμυνταίου »

Γεωγραφικός εντοπισμός

Το έντονο ανάγλυφο και η εκτεταμένη περίοδος βροχοπτώσεων ενός ηπειρωτικού κλίματος τροφοδοτούν ένα πυκνό δίκτυο από ρέματα και έναν πλούσιο υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα. Η μεγάλη σημασία του υδάτινου στοιχείου, ιδιαίτερα κατά τους προηγούμενους αιώνες, δεν εκφράστηκε μόνο από την οικιστική χωροθέτηση, αλλά και από τη χρησιμοποίησή του για την εξυπηρέτηση βασικών καθημερινών αναγκών . Σ’ αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η κατασκευή πληθώρας νερόμυλων που συναντάται τόσο στην εξεταζόμενη περιοχή που ορίζεται από τις δύο πλευρές της οροσειράς του Βαρνούντα, όσο και στο σύνολο της ευρύτερης περιοχής.

Ιστορικό πλαίσιο της περιόδου ανέγερσης των νερόμυλων Η κατασκευή του συνόλου σχεδόν των νερόμυλων της περιοχής με τη σημερινή τους μορφή, χρονολογείται από τον 19ο αιώνα μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 20ού . Είναι η περίοδος κατά την οποία η ενιαία οθωμανοκρατούμενη Μακεδονία βρισκόταν σε μία παρατεταμένη περίοδο έντονων συγκρούσεων και εθνικών διεκδικήσεων.

συνολικά εντοπίστηκαν 205 νερόμυλοι με 263 μηχανισμούς συνολικά εντοπίστηκαν 205 νερόμυλοι με 263 μηχανισμούς. Από αυτούς τους νερόμυλους οι 156 είναι μονοί (6 σε καλή κατάσταση και 24 σε κρίσιμη, οι υπόλοιποι σε ερειπιώδη κατάσταση), οι 43 διπλοί (4 σε καλή κατάσταση, 5 σε κρίσιμη και οι υπόλοιποι σε ερειπιώδη κατάσταση), οι 3 τριπλοί (όλοι σε καλή κατάσταση) και οι 3 τετραπλοί (οι δύο σε κρίσιμη κατάσταση και ο ένας σε ερειπιώδη κατάσταση). Πέραν των μηχανισμών των αλευρόμυλων, έχουν εντοπιστεί οι θέσεις από συνολικά 7 μαντάνια και νεροτριβές, από τα οποία όμως σώζεται μόνο μία νεροτριβή σε μέτρια κατάσταση στο μύλο της Δροσοπηγής.

Ο σημαντικότερος λόγος της ύπαρξης πληθώρας νερών σε ολόκληρη την οροσειρά του Βαρνούντα είναι ότι τα βουνά αποτελούνται κυρίως από γρανιτικά πετρώματα που, ως αδιαπέρατα από το νερό, το αναγκάζουν να ρέει επιφανειακά.

Από τις μαρτυρίες και από τα τυπολογικά στοιχεία εξάγεται ένα βέβαιο συμπέρασμα: οι μονοί μύλοι είναι οικογενειακοί και εξυπηρετούν αποκλειστικά τις ανάγκες της οικογένειας ή και των συγγενικών οικογενειών , ενώ οι μεγαλύτεροι, αυτοί με δύο ή τρεις μηχανισμούς, χρησίμευαν κυρίως για εμπορικούς σκοπούς. 

Μοναδικής μορφής για ολόκληρη την περιοχή και πιθανότατα ο αρχαιότερος σωζόμενος υδρόμυλος (19ος αιώνας) της περιοχής της Φλώρινας είναι ο μύλος της Δροσοπηγής. Πρόκειται για λιθόκτιστο και καμαροσκεπές κτίσμα, όπου η επικάλυψή του γίνεται από σχιστόπλακες . Στο μύλο υπήρχαν τρεις αλεστικοί μηχανισμοί, μαντάνι και νεροτριβή, ενώ στο εσωτερικό του υπάρχει ιδιαίτερος χώρος για τον μυλωνά και τους πελάτες του.

Από τις αρχές του 20ού αιώνα, την περίοδο της διάδοσης της εκβιομηχάνισης, εμφανίζονται αντίστοιχα και οι βιομηχανοποιημένες μυλόπετρες, οι οποίες προέρχονται κατά κύριο λόγο από τη Θεσσαλονίκη.

προτάσεις που έρχονται να συμβάλουν στη σύγχρονη προβληματική για τη διάσωση των ιστορικών οικισμών, την αναβίωση της υπαίθρου, τη δημιουργία κινήτρων για την επιστροφή κατοίκων και, γιατί όχι, μία ήπια και εναλλακτική αναπτυξιακή πρόταση, στο δυσμενές οικονομικό περιβάλλον.