Τα 10 βασικά βήματα για τη συστηματική προσέγγιση της EBΝP: 1 ο βήμα: Αναγνώριση του προβλήματος στην κλινική πράξη 2 ο βήμα: Συλλογή και αξιολόγηση των στοιχείων α. Εμπειρικά στοιχεία: 1.Κλινικές δοκιμές 2. Μη πειραματική έρευνα 3. Συστηματική ανασκόπηση/ Μετανάλυση

β. Μη εμπειρικά στοιχεία 1.Ανασκοπήσεις δημοσιευμένες 2.Πρωτόκολλα/Κατευθυντήριες οδηγίες γ. Μελέτη και κριτική ανάλυση στοιχείων εμπειρικών ερευνών 1.Διατύπωση του προβλήματος 2.Ανασκόπηση της βιβλιογραφίας 3.Θεωρητικό και εννοιολογικό πλαίσιο 4.Σχεδιασμός 5.Ηθικά ζητήματα 6. Εργαλεία

7.Το δείγμα 8.Η συλλογή των δεδομένων 9.Η ανάλυση των δεδομένων 10. Τα αποτελέσματα και η εφαρμογή 3 ο βήμα-Συνοψίζοντας τα ευρήματα(στοιχεία) 4 ο βήμα-Συμπλήρωση των ευρημάτων με την κλινική εξειδίκευση καθώς και τις προτιμήσεις και τις αξίες του πελάτη.

α. Συλλογή δεδομένων από εξειδικευμένους κλινικούς β. Συλλογή δεδομένων από τον ασθενή. 5 ο βήμα-Ανάπτυξη της προτεινόμενης πρακτικής /αλλαγής με λεπτομέρειες 6 ο βήμα-Δυνατότητες α. Κόστος β. Χρονικό πλαίσιο γ. Διαθέσιμοι πόροι

7 ο βήμα-Αξιολόγηση της αλλαγής πρακτικής α. Μέτρηση αποτελεσμάτων 8 ο βήμα-Marketing της αλλαγής πρακτικής 9 ο βήμα-Στρατηγικές επιτυχημένης εφαρμογής 10 ο βήμα-Διατήρηση της αλλαγής πρακτικής

Εύρεση Ενδείξεων Aναζήτηση της κατάλληλης μελέτης και της κατάλληλης ένδειξης για το πρόβλημα που έχω εντοπίσει / το ερώτημα που έχω διατυπώσει

Πηγές αναζήτησης Βιβλία Επιστημονικά περιοδικά (Evidence Based Nursing) Βάσεις δεδομένων Ιστοσελίδες

The Cochrane Collaboration Database National Institute of Clinical Effectiveness BMJ_Evidence -based nursing Scopus PubMed Medline Industries Cinahl Information Systems Home Page

Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) Επιστημονικά περιοδικά (ελληνικά και ξένα) Journal of Advanced Nursing Nursing Research Journal of Evidence Based Nursing HEALTH SCIENCE JOURNAL ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ Βήμα του Ασκληπιού

Επιστημονικά περιοδικά και αναφορές επίσημων Ιατρικών Εταιριών Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία

Διεθνείς επίσημοι οργανισμοί, κέντρα αριστείας και διαπίστευσης, επιστημονικές εταιρίες World Health Organization Κατευθυντήριες οδηγίες

OΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΚΕΝΤΡΑ Από το 2007 έως σήμερα: τουλάχιστον 15 κέντρα πρακτικής βασισμένης σε ενδείξεις (Evidence-based Practice Centers [EPCs]) σε Καναδά και Ηνωμένες Πολιτείες Evidence-based Practice Program of the Agency for Healthcare Research and Quality (AHRQ)

Τα EPCs : χρηματοδοτούν τη μελέτη της βιβλιογραφίας με σκοπό τη διαμόρφωση βασισμένων σε ενδείξεις αναφορών. διεξάγουν έρευνες για μετατροπή αυτών των αναφορών σε εργαλεία βελτίωσης της ποιότητας και χάραξης πολιτικής.

Blue Cross and Blue Shield Association, Technology Evaluation Center (TEC), Chicago, Illinois Johns Hopkins University, Baltimore, Maryland Minnesota Evidence-based Practice Center, Minneapolis Southern California Evidence-based Practice Center-RAND, Santa Monica Stanford University, Stanford, and University of California, San Francisco Tufts-New England Medical Center, Boston, Massachusetts University of Alberta

Αναφορές και θέματα πρακτικής βασισμένης σε ενδείξεις καθώς και ενημερωτικά δελτία νοσημάτων είναι προσβάσιμα μέσω του διαδικτύου στην ιστοσελίδα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΝΔΕΙΞΗΣ Στην αρχή πρέπει να απαντηθούν 3 γενικές ερωτήσεις: Είναι η ποιότητα της μελέτης επαρκής ώστε να χρησιμοποιήσω τα αποτελέσματά της ; Τι σημαίνουν αυτά τα αποτελέσματα για τη φροντίδα των ασθενών ; Τα αποτελέσματα μπορούν να εφαρμοστούν στον συγκεκριμένο κλινικό χώρο ;

Υπάρχουν τουλάχιστον δύο σημαντικοί παράγοντες που πρέπει να θυμάστε κατά την αξιολόγηση μιας συστηματικής ανασκόπησης: Ο πρώτος είναι η συνάφεια της μελέτης με το συγκεκριμένο κλινικό ερώτημα που έχετε θέσει Εάν π.χ. θέλετε να βρείτε στοιχεία για την επίδραση της μουσικής σε ασθενείς που ανήκουν σε μιας πολιτισμική ή γλωσσική μειονότητα, πόσο χρήσιμη είναι μια μελέτη που αποκλείει ή δεν κάνει καμία συγκεκριμένη αναφορά σε πολιτισμικά ή γλωσσικά διαφορετικούς πληθυσμούς; Για άλλη μια φορά, η τεχνογνωσία και η εμπειρία του κάθε κλινικού είναι ένα απολύτως απαραίτητο μέρος της τεκμηριωμένης πρακτικής. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Ο δεύτερος παράγοντας είναι ποιός έγραψε και δημοσίευσε την ανασκόπηση. Εάν είναι μια δημοσίευση που παράγεται από ένα σοβαρό επιστημονικό φορέα και είναι προϊόν διεπιστημονικής συνεργασίας Αποτελέσματα και ερμηνεία αποτελεσμάτων των οποίων αμφισβητείται η αντικειμενικότητα ή έχουν παραχθεί με σκοπιμότητα δεν είναι ότι καλύτερο προς χρήση

Η δημοσίευση μελετών (individual studies) σε ένα peer- review επιστημονικό περιοδικό δεν αποτελεί εγγύηση της ποιότητάς της Οι επιμέρους μελέτες αξιολογούνται σε δύο διαστάσεις: 1. το επίπεδο των ενδείξεων 2. την ποιότητα της μελέτης Επίπεδο ενδείξεων αναφέρεται στην αυστηρότητα του σχεδιασμού και την εξάλειψη προκατάληψης (research bias). οι τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές (RCTs) θεωρούνται ότι λιγότερο επιρρεπείς σε προκαταλήψεις Η ποιότητα των μελετών έγκειται στην τήρηση βασικών κανόνων που διέπουν τη μεθοδολογία της έρευνας (ποιοτική και ποσοτική) και για την αξιολόγησή τους υπάρχουν συγκεκριμένα εργαλεία ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΒΑΣΙΣΜΕΝΗΣ ΣΕ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ Η σύσταση ερευνητικών επιτροπών Η παρατήρηση των νοσηλευτών για τον καθορισμό των ερευνητικών τους ενδιαφερόντων H δημιουργία συνεργατικών ερευνητικών ομάδων

Συνεργατικές ερευνητικές ομάδες μπορούν να εντοπίσουν ερευνητικά θέματα προς διερεύνηση. Μια ομάδα επίσης θα μπορούσε να διαμορφωθεί για να μελετήσει τις ασυνέπειες στην πρακτική και τις διαφοροποιήσεις στα αποτελεσμάτα των ασθενών, με σκοπό τη βελτίωση της φροντίδας τους και την ανάπτυξη μιας ερευνητικής βάσης. Οι πληροφορίες που αποκτώνται από μια τέτοια ομάδα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη αξιολογήσεων και πρωτοκόλλων.

Η σύσταση ερευνητικών κέντρων Η συνεχιζόμενη εκπαίδευση και τα προγράμματα κατάρτισης Οι αλλαγές στην εκπαίδευση των νοσηλευτών Η στήριξη της ΕBP από τη διοίκηση

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΒΑΣΙΣΜΕΝΗΣ ΣΕ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ το κράτος οι απαιτήσεις των αποδεκτών της φροντίδας για αξιοπιστία, οι επαγγελματικές προσπάθειες για βελτίωση της ποιότητας και οι απαιτήσεις των οργανισμών Πολλοί οργανισμοί υγείας επιδιώκουν την εφαρμογή νοσηλευτικής πρακτικής βασισμένης σε ενδείξεις, Είναι οι οργανισμοί υγείας έτοιμοι να παρέχουν πόρους που θα επιτρέψουν στους νοσηλευτές να συμμετέχουν σε αυτό το υποσχόμενο μοντέλο για την άριστη πρακτική και είναι οι νοσηλευτές έτοιμοι να ανταποκριθούν στην πρόκληση;

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗΝ ΒΑΣΙΣΜΕΝΗ ΣΕ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗ Eμπόδια προερχόμενα από ανθρώπους και οργανισμούς Εφαρμογή της εμπειρικής γνώσης, παρά των ερευνητικών στοιχείων, στην καθημερινή λήψη κλινικών αποφάσεων. Η εμμονή στην προσωπική εμπειρία, τα εγχειρίδια, τις πληροφορίες που έλαβαν κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής τους, από πιο έμπειρους νοσηλευτές και διάφορα μη ερευνητικά νοσηλευτικά περιοδικά και βιβλία. Έλλειψη χρόνου, προσβασιμότητας και δεξιοτήτων (Ciliska, Pinelli, DeCenso & Cullum, 2001; Malloch &Porter-O’ Grady, 2006).

Έλλειψη προσωπικού. Έλλειψη διοικητικής υποστήριξης Δομή και οι διαδικασίες του οργανισμού (γραφειοκρατία) Έλλειψη κονδυλίων για ερευνητικά προγράμματα Έλλειψη υποστήριξης του ερευνητή νοσηλευτή

Οι πρωτοβουλίες για πρακτικές βασισμένες σε ενδείξεις απαιτούν αφοσίωση, εξειδίκευση, υποστήριξη από την ηγεσία και ενθουσιασμό από όλους για να ευδοκιμήσουν. Σε πολλές περιπτώσεις αυτό σημαίνει αλλαγή του οργανωτικού πνεύματος σε ότι αφορά την άσκηση πρακτικής.

The Johns Hopkins Nursing Evidence Based Practice Model Newhouse R, Dearholt S, Poe S, Pugh LC and White KM (2005) Evidence-based Practice: a practical approach to implementation. JONA, 35 (1) 35- Culture Environment Equipment/Supplies Staffing Effectiveness Standards Accreditation Core Measures Legislation Licensing Standards  Experimental  Quasi-experimental  Non-experimental  Qualitative