Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΜΕΣΑ ΑΠΌ ΝΕΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ Νικόλαος Αμανατίδης, Δάσκαλος ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ / ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2015 Ομάδα ανάπτυξης 1 ο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ 2 Μια διαφορετική διδακτική προσέγγιση Στο πλαίσιο αυτής της παρέμβασης τα παιδιά σε συνεργασία με το δάσκαλο επιβιβάστηκαν σε ένα μαθησιακό ταξίδι με πλοηγό τα σύγχρονα εκπαιδευτικά εργαλεία με χρήση των νέων τεχνολογιών, που είχε ως στόχο και σταθμό τη γνωριμία και εξοικείωση με την ομορφιά της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ 3

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ & ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Σχεδιασμός Για την πραγματοποίηση της εκπαιδευτικής παρέμβασης επιλέχτηκε η μέθοδος project λόγω των βασικών της χαρακτηριστικών όπως συνδιαμόρφωση της διδακτικής πορείας με τους μαθητές, αυτενέργεια των μαθητών, διάλογος και συζήτηση πάνω στην κάθε δραστηριότητα αλλά και στις διαφωνίες ή τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται στην πορεία προς την ολοκλήρωση της δράσης και την παρουσίαση των αποτελεσμάτων. Διδακτικοί στόχοι Περιηγούμενοι στο σχολικό βιβλίο της Ιστορίας της Γ΄ τάξης, και συγκεκριμένα στην ενότητα 2 και 3 Οι Θεοί και οι Θεές του Ολύμπου, οι μαθητές καλούνται : – Να γνωρίσουν τους θεούς του Ολύμπου και τις ιδιότητες που τους απέδιδαν οι άνθρωποι. – Να επισημάνουν τα ανθρωπομορφικά χαρακτηριστικά των θεών. – Να γνωρίσουν μύθους με τους οποίους οι αρχαίοι εξηγούσαν γεγονότα ή φαινόμενα της καθημερινής ζωής. – Να αντιληφθούν την ανάγκη του ανθρώπου να λατρεύει και να τιμά τους θεούς του. – Να γνωρίσουν το μύθο για την ονομασία της ευρωπαϊκής ηπείρου και να κατανοήσουν τη σημασία του. 4

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ 5

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ Περιβάλλον – Πλαίσιο Η τάξη και το εργαστήρι υπολογιστών του σχολείου βοήθησαν στην πραγματοποίηση του project. Επιπλέον ο δάσκαλος λειτούργησε ως συντονιστής και καθοδηγητής ενώ οι μαθητές οργανώθηκαν σε ομάδες και μελέτησαν πηγές. Από την κατάλληλη επιλογή και αξιοποίηση των πηγών έγινε η ολοκληρώθηκε η τελική εργασία και παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα. Τάξη  π. χ. Γ ’ Δημοτικού Διάρκεια  π. χ Διδακτικές Ώρες Ρόλος Διδάσκοντα Ενθαρρυντικός, υποστηρικτικός, συμβουλευτικός, διευκολυντικός, συντονιστικός, διαμεσολαβητικός, εποπτικός, διαχειριστικός, μέντωρ, υποκινητικός, κριτικός, επιμελητής περιεχομένου (curator), τεχνική υποστήριξη. 6

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ 7 Εκκίνηση για προβληματισμό και δραστηριότητες έθεσαν τα βίντεο Το κάθε βίντεο είναι συνήθως δωδεκάλεπτο, κρίναμε ότι καλό είναι να παρουσιαστεί ένα βίντεο έτσι ώστε να μας δοθεί χρόνος για να προχωρήσουμε στις δραστηριότητες. Στη συνέχεια ηχογραφήσαμε και παρουσιάσαμε μέσω του μικροφώνου του υπολογιστή το κείμενο του μαθήματος με τη συμμετοχή των μαθητών, τα οποία και άκουσαν τη φωνή τους να παρουσιάζει το εν λόγω θέμα.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ 8 Στη συνέχεια αναζητήσαμε στο διαδίκτυο στοιχεία και πληροφορίες που θα μας βοηθούσαν στο να αποκτήσουμε γνώσεις πάνω στο αντικείμενο αλλά και νέες καλλιεργήσουμε και ενισχύσουμε τον κριτικό γραμματισμό. Μέσω της μηχανής αναζήτησης (Google) περιηγηθήκαμε σε διαφορετικές ιστοσελίδες με την ίδια θεματογραφία. Τα κριτήρια επιλεξιμότητας των συγκεκριμένων ιστοσελίδων ήταν τα ακόλουθα : 1. Ο Ιστότοπος ενθαρρύνει τους μαθητές να εμπλακούν ενεργά και δημιουργικά στη διαδικασία της μάθησης ; 2. Σε τι διαφέρει από τα σχολικά βιβλία και άλλες πηγές ; 3. Τα χαρακτηριστικά και οι δυνατότητες του Ιστότοπου συντελούν στην βαθιά κατανόηση από τους μαθητές του γνωστικού αντικειμένου και στην μετέπειτα αξιοποίηση της γνώσης αυτής η όχι ; 4. Ο συγκεκριμένος Ιστότοπος ενθαρρύνει τη συμμετοχικότητα των μαθητών ; 5. Επιδρά στην ανάπτυξη της εξερευνητικής – ανακαλυπτικής μάθησης

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ 9 6. Προβάλλει και προωθεί την κριτική σκέψη ; 7. Ενισχύει το ομαδικό πνεύμα, την επικοινωνία και τη συνεργασία μεταξύ των μαθητών αλλά και μεταξύ των μαθητών και του δασκάλου και αντίστροφα. 8. Προβάλει την πληροφορία διαθεματικά ή και βιωματικά ακόμα ; 9. Κινεί το ενδιαφέρον των μαθητών με εύκολο και χρηστικό σχεδιασμό των σελίδων αλλά και παρουσίασης θεμάτων και ηρώων σε σύγχρονο και γνώριμο περιβάλλον για τους μαθητές. 10. Διευκρινίζονται οι πηγές άντλησης του γνωστικού υλικού καθώς και οι διδακτικές και μαθησιακές μέθοδοι χρήσης του υλικού με διδακτικά παραδείγματα καθώς και παραδείγματα που αφορούν μειονότητες αλλά και μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες και ειδικές ανάγκες ;

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ 10 Μετέπειτα επισκεφτήκαμε το Αρχαιολογικό Μουσείο που βρίσκεται κοντά στο σχολείο μας και μελετήσαμε τη διαδρομή και τα εκθέματα του Μουσείου με τη χρήση ενός πολύ ενδιαφέροντος όπως αποδείχτηκε νέου διαδικτυακού εκπαιδευτικού εργαλείου του PreziPrezi Η προσπάθεια να δημιουργήσουμε τη συγκεκριμένη πολυμεσική παρουσίαση ήταν αρχικά δύσκολη λόγω του νέου τρόπου εργασίας με το συγκεκριμένο εργαλείο. Ως αποτέλεσμα χρειάστηκε η επέμβαση και βοήθεια του δασκάλου αρκετές φορές. Παρ ' όλα όμως τα προβλήματα η όλη προσπάθεια είχε πολύ θετικά αποτελέσματα αφού όλα τα παιδιά κινητοποιήθηκαν, γέμισαν με ενδιαφέρον για συμμετοχή και εργασία.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ 11 Στη συνέχεια και συγκεκριμένα στο σχολικό εργαστήρι καταφέραμε συνεργατικά να δημιουργήσουμε μια αφίσα μέσω της χρήσης του εργαλείου Glogster, όπου τα παιδιά με τη βοήθεια του δασκάλου, σχεδιάσανε και δημιουργήσανε μια αφισούλα με θέμα « Οι Θεοί και οι Θεές του Ολύμπου ».logster Στην προσπάθειά τους οι μαθητές να βρουν αξιόπιστες πηγές από το διαδίκτυο τις οποίες και στην πορεία κατέγραψαν και ανάρτησαν στην συγκεκριμένη αφίσα, προχώρησαν σε επιλογή συγκεκριμένων πληροφοριών και απόρριψη άλλων κατόπιν συζήτησης στην ομάδα και στην ολομέλεια της τάξης. Ήταν πολύ ενδιαφέρουσα η συζήτηση για την απόρριψη κάποιων πληροφοριών.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ 12 Κατόπιν δημιουργήσαμε στο εργαστήρι με τη χρήση του διαδικτυακού εργαλείου Wordle μια σειρά από λέξεις που βρήκαμε στο κείμενο του μαθήματος της Ιστορίας, οι οποίες αφορούν ονόματα θεών αλλά και χαρακτηριστικά τους και τα παρουσιάσαμε με το συγκεκριμένο διαδικτυακό εργαλείο.Wordle

13 Δημιουργία μας στο Wordle. Δημιουργία στο Wordle

ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ 14

ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ Όλυμπος Προέλευση : Φωτόδεντρο / Μαθησιακά Αντικείμενα 15 Θεοί των αρχαίων Ελλήνων   Προέλευση : Φωτόδεντρο / Μαθησιακά Αντικείμενα

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ 16

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ - ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ 17 Παρά όλες όμως αυτές τις αρχικές δυσκολίες τα παιδιά ενθουσιάστηκαν με τις δραστηριότητες, συμμετείχαν ενεργά και με προθυμία. Ως αποτέλεσμα μέσα από δημιουργικές και συνεργατικές δράσεις απέκτησαν σημαντικές γνώσεις και δεξιότητες. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο ο εκπαιδευτικός να γνωρίζει από πριν τα εργαλεία που πρόκειται να εφαρμόσει και να έχει μια ικανοποιητική σύνδεση στο διαδίκτυο και έναν σχετικά « καλό » δηλαδή σχετικά σύγχρονο και με καλές επεξεργαστικές δυνατότητες υπολογιστή. Στην διδακτική μας πορεία αυτό που εφαρμόσαμε είναι πρώτα δημιουργία στο χαρτί και αργότερα αφού ολοκληρώσαμε τις ιδέες και γνωρίζαμε τι θα σχεδιάσουμε εφαρμογή με τα διαδικτυακά εργαλεία της επιλογής μας. Ο σχολικός χρόνος περνά πολύ γρήγορα και είναι πρωτεύων να οργανώνουμε την πορεία των δραστηριοτήτων μας όσο το δυνατό καλύτερα.

ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΑΝΟΙΧΤΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ / ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ, ΓΕΝΙΚΕΥΣΗ, ΕΠΕΚΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑ Σχέση με άλλες ανοιχτές εκπαιδευτικές πρακτικές Η συνεργασία και εποικοδομητική επικοινωνία και ανταλλαγή απόψεων των μαθητών με την καθοδήγηση του δασκάλου. Η συνεργασία της ομάδας στην προσπάθεια να ολοκληρώσει την εργασία της και να προβάλλει τις πληροφορίες και γνώσεις που απέκτησε μέσα από ένα κριτικό βλέμμα. Οι μαθητές επιδιώκεται να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες με τη συμμετοχή τους σε ομαδικές δραστηριότητες με παιγνιώδη χαρακτήρα και ευγενή άμιλλα. Η τάξη καλό θα είναι να οργανωθεί σε ομάδες. Με τον τρόπο αυτό ενισχύεται η συνεργασία, η αίσθηση της κοινότητας, η επικοινωνία και η αλληλοβοήθεια 18 Αξιοποίηση, Γενίκευση, Επεκτασιμότητα Ο εκπαιδευτικός καθοδηγεί και συντονίζει τους μαθητές και τις ομάδες με πλήρη και λεπτομερή αναφορά των εργασιών με τις οποίες θα ασχοληθεί η τάξη, θα αναφέρει τον σκοπό και τους στόχους αλλά και τη συνολική πορεία που θα ακολουθήσουν οι μαθητές ως την ολοκλήρωσή τους. Μπορεί να συνοδεύει τις οδηγίες με παραδείγματα και να υποβοηθά τις ομάδες παρακολουθώντας την όλη τους πορεία. Θεωρώ ότι το συγκεκριμένο διδακτικό μοντέλο είναι αναγκαίο σε παιδιά που δεν έχουν εξοικειωθεί με την ομαδική εργασία και τη χρήση των νέων τεχνολογιών. Ο δάσκαλος θα κρίνει τον βαθμό καθοδήγησης και παρέμβασης ανάλογα με τους μαθητές και τις ιδιαιτερότητες της κάθε τάξης.

ΠΡΟΣΘΕΤΟ ΥΛΙΚΟ ΠΟΥ ΑΞΙΟΠΟΙΗΘΗΚΕ 19 Πρόσθετο υλικό που αξιοποιήθηκε Πρόσθετο υλικό που αξιοποιήθηκε. Βιβλία Σημειώσεις Χάρτες Websites Λογισμικό

ΠΡΟΣΘΕΤΟ ΥΛΙΚΟ ΠΟΥ ΑΞΙΟΠΟΙΗΘΗΚΕ 20 Συμπεράσματα. Οι μαθητές είχαν απορίες στη χρήση των εργαλείων αλλά και δυσκολίες συνεργασίας παρουσιάστηκαν σε κάποιες ομάδες. Παρά όλες όμως αυτές τις αρχικές δυσκολίες τα παιδιά ενθουσιάστηκαν με τις δραστηριότητες, συμμετείχαν ενεργά και με προθυμία. Ως αποτέλεσμα μέσα από δημιουργικές και συνεργατικές δράσεις απέκτησαν σημαντικές γνώσεις και δεξιότητες

ΠΡΟΣΘΕΤΟ ΥΛΙΚΟ ΠΟΥ ΑΞΙΟΠΟΙΗΘΗΚΕ 21 Συμπεράσματα. Είναι σημαντικό επίσης τα παιδιά να αποκτούν δεξιότητες της χρήσης αυτών των εργαλείων μέσα από την εκπαίδευση όπως και έγινε με την εφαρμογή της συγκεκριμένης εκπαιδευτικής δραστηριότητας. Θα πρέπει όμως να υπάρχει οργάνωση, στοχοθεσία και σχέδιο, υποδομή και θέληση να υπερβούμε τα εμπόδια Εν γένει τα παιδιά ενθουσιάστηκαν με τις δραστηριότητες και θα έλεγα υπερκαλύφθηκαν οι διδακτικοί στόχοι του μαθήματος, παρόλο που ο χρόνος πολλές φορές δεν ήταν επαρκής. Επιπλέον οι συζητήσεις και διάλογοι με τους μαθητές και τις ομάδες ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες και εποικοδομητικές.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΟΝΟ ΣΑΣ 22 Μπορούμε μαζί να κάνουμε πολλά ! Σας Ευχαριστώ πολύ ! Νίκος Αμανατίδης