Διοικητικό Συμβούλιο Γενικός Διευθυντής, Οικονομικός Διευθυντής Διευθυντές επιμέρους τμημάτων Εσωτερικοί ελεγκτές Εργαζόμενοι και ενώσεις Εσωτερικοί Επενδυτές (ιδιώτες και θεσμικοί) Πιστωτές (ομολογιούχοι, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα) Προμηθευτές Εξωτερικοί ελεγκτές και εποπτικές αρχές Κράτος Αναλυτές και σύμβουλοι επενδύσεων Credit rating agencies (π.χ. S&P, Moody's, Fitch ratings) Καταναλωτές Οποιοδήποτε άλλο ενδιαφερόμενο τρίτο μέρος π.χ. τοπική κοινωνία Εξωτερικοί

Μέτοχοι Οφέλη και κίνδυνοι ιδιοκτησίας Μέγιστο κέρδος: δεν υπάρχει Μέγιστη απώλεια: το ποσό επένδυσης Εξετάζουν κυρίως τις προοπτικές ανάπτυξης και κερδοφορίας Πιστωτές Μέγιστο κέρδος: κεφάλαιο + τόκοι Μέγιστη απώλεια: το ποσό επένδυσης Εξετάζουν κυρίως τη ρευστότητα και τη δανειακή επιβάρυνση, αλλά και τη δυναμικότητα των κερδών Εξετάζουν την ασφάλεια για την επιστροφή των τόκων και των κεφαλαίων

Ισολογισμός Κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης Πίνακας διάθεσης αποτελεσμάτων Κατάσταση ταμειακών ροών

Ισολογισμός Κυκλοφορούν ενεργητικό Πάγια στοιχεία ενεργητικού Σύνολο Ενεργητικού Ίδια κεφάλαια Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Σύνολο Παθητικού Επενδύσεις της επιχείρησης (περιουσιακά στοιχεία) Πηγές χρηματοδότησης Ξένα κεφάλαια Απεικόνιση της εταιρείας τη χρονική στιγμή που συντάσσεται ο ισολογισμός

Ορισμός: Κυκλοφορούν ενεργητικό – Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Για υγιείς επιχειρήσεις αναμένουμε συνήθως θετικό κεφάλαιο κίνησης  Κυκλοφορούν ενεργητικό > Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Αυτό σημαίνει ότι τα βραχυπρόθεσμα στοιχεία του ενεργητικού επαρκούν για την κάλυψη των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων της επιχείρησης. Πηγή: Ross et al. (2002)

Καταγράφει τη χρηματοοικονομική απόδοση της εταιρείας κατά τη διάρκεια μιας χρονικής περιόδου (σε τριμηνιαία ή ετήσια βάση) με την παροχή πληροφοριών σχετικά με τα έσοδα, τα έξοδα, τα κέρδη / ζημίες. Παρουσιάζονται οι παράγοντες που προσδιορίζουν το λογιστικό αποτέλεσμα κέρδος/ζημιά. Καταγραφή των λειτουργικών δραστηριοτήτων της εταιρείας σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Κύκλος εργασιών (πωλήσεις) Έξοδα Αποτέλεσμα χρήσης

Παρουσιάζει τις ταμειακές εισροές και εκροές της επιχείρησης για μια συγκεκριμένη περίοδο. Ερμηνεύει μεταβολές στοιχείων του ενεργητικού και του παθητικού. Χρήσιμη πληροφόρηση: Ρευστότητα Λειτουργικές, Επενδυτικές, Χρηματοοικονομικές δραστηριότητες Επιχειρηματικές αποφάσεις Αποτίμηση

Άντληση χρηματοοικονομικών πληροφοριών από τα χρηματοοικονομικά στοιχεία της επιχείρησης. Λογιστικές καταστάσεις, οικονομικά στοιχεία, χρηματιστηριακή πορεία κ.λπ. Διαχρονική ανάλυση (time series analysis) Σύγκριση των χρηματοοικονομικών στοιχείων μιας επιχείρησης με τα αντίστοιχα στοιχεία της επιχείρησης στο παρελθόν. Συγκριτική / διαχρονική ανάλυση Διαστρωματική ανάλυση (cross sectional analysis) Σύγκριση των χρηματοοικονομικών στοιχείων μιας επιχείρησης με τα αντίστοιχα στοιχεία άλλων ομοειδών εταιρειών ή με το μέσο όρο του κλάδου, σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Ανάλυση κοινού μεγέθους & ανάλυση αριθμοδεικτών

Συγκριτική (οριζόντια ανάλυση) comparative analysis (horizontal analysis) Ανάλυση κοινού μεγέθους (κάθετη ανάλυση) common size analysis (vertical analysis) Ανάλυση χρηματοοικονομικών αριθμοδεικτών financial ratio analysis

Μελέτη της διαχρονικής συμπεριφοράς των επιμέρους στοιχείων των λογιστικών καταστάσεων. Συνήθως μελετάμε 3-5 χρόνια. Υπολογίζουμε μεταβολές σε απόλυτες τιμές και σε ποσοστά %. Προσπαθούμε να εντοπίσουμε τάσεις. Παράδειγμα: Ετήσιες μεταβολές

Notes: All Values in Millions USD (except Per Share) 12/31/201112/31/2010 ΜεταβολήΔ%Δ% Ενεργητικό + Διαθέσιμα Βραχυπρόθεσμες Επενδύσεις Απαιτήσεις Αποθέματα άλλα στοιχεία κυκλοφ. ενεργητικού Κυκλοφορούν Ενεργητικό Καθαρά πάγια στοιχεία 1, , Μακροπρόθ. περιουσιακά στοιχεία Πάγιο Ενεργητικό 1, , Σύνολο Ενεργητικού 1, , Παθητικό + Λογαριασμοί πληρωτέοι Βραχυπρόθεσμος δανεισμός άλλες βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Σύνολο Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις 1, , άλλες μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Σύνολο Μακροπρόθεσμων Υποχρεώσεων 1, , Σύνολο Υποχρεώσεων 1, , Μετοχικό κεφάλαιο Αποθεματικά Ίδια Κεφάλαια Υποχρεώσεις και Ίδια Κεφάλαια 1, , Πηγή: Bloomberg

Notes: All Values in Millions USD (except Per Share) 12/31/201112/31/2010 ΜεταβολήΔ%Δ% Ενεργητικό + Διαθέσιμα % + Βραχυπρόθεσμες Επενδύσεις Απαιτήσεις Αποθέματα άλλα στοιχεία κυκλοφ. ενεργητικού Κυκλοφορούν Ενεργητικό Καθαρά πάγια στοιχεία 1, , Μακροπρόθ. περιουσιακά στοιχεία Πάγιο Ενεργητικό 1, , Σύνολο Ενεργητικού 1, , Παθητικό + Λογαριασμοί πληρωτέοι Βραχυπρόθεσμος δανεισμός άλλες βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Σύνολο Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις 1, , άλλες μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Σύνολο Μακροπρόθεσμων Υποχρεώσεων 1, , Σύνολο Υποχρεώσεων 1, , Μετοχικό κεφάλαιο Αποθεματικά Ίδια Κεφάλαια Υποχρεώσεις και Ίδια Κεφάλαια 1, , Απόλυτη μεταβολή Τελική τιμή (2011) – Αρχική τιμή (2010) M M = M USD Ποσοστιαία μεταβολή (Δ%) 100 x ( Τελική τιμή 2011 – Αρχική τιμή 2010 ) / Αρχική τιμή x (25.08 M M) / M = % Πηγή: Bloomberg

Notes: All Values in Millions USD (except Per Share) 12/31/201112/31/2010 ΜεταβολήΔ%Δ% Ενεργητικό + Διαθέσιμα % + Βραχυπρόθεσμες Επενδύσεις Απαιτήσεις % + Αποθέματα % + άλλα στοιχεία κυκλοφ. ενεργητικού % Κυκλοφορούν Ενεργητικό % + Καθαρά πάγια στοιχεία 1, , % + Μακροπρόθ. περιουσιακά στοιχεία % Πάγιο Ενεργητικό 1, , % Σύνολο Ενεργητικού 1, , % Παθητικό + Λογαριασμοί πληρωτέοι % + Βραχυπρόθεσμος δανεισμός άλλες βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις % Σύνολο Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων % + Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις 1, , % + άλλες μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις % Σύνολο Μακροπρόθεσμων Υποχρεώσεων 1, , % Σύνολο Υποχρεώσεων 1, , % + Μετοχικό κεφάλαιο % + Αποθεματικά % Ίδια Κεφάλαια % Υποχρεώσεις και Ίδια Κεφάλαια 1, , %

Πηγή: Bloomberg Notes: All Values in Millions USD (except Per Share) 12/31/201112/31/2010 ΜεταβολήΔ%Δ% Ενεργητικό + Διαθέσιμα % + Βραχυπρόθεσμες Επενδύσεις Απαιτήσεις % + Αποθέματα % + άλλα στοιχεία κυκλοφ. ενεργητικού % Κυκλοφορούν Ενεργητικό % + Καθαρά πάγια στοιχεία 1, , % + Μακροπρόθ. περιουσιακά στοιχεία % Πάγιο Ενεργητικό 1, , % Σύνολο Ενεργητικού 1, , % Παθητικό + Λογαριασμοί πληρωτέοι % + Βραχυπρόθεσμος δανεισμός άλλες βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις % Σύνολο Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων % + Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις 1, , % + άλλες μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις % Σύνολο Μακροπρόθεσμων Υποχρεώσεων 1, , % Σύνολο Υποχρεώσεων 1, , % + Μετοχικό κεφάλαιο % + Αποθεματικά % Ίδια Κεφάλαια % Υποχρεώσεις και Ίδια Κεφάλαια 1, , % Τι σχολιάζουμε; Ποιο στοιχείο είχε τη μεγαλύτερη/μικρότερη απόλυτη/ποσοστιαία μεταβολή; Σχολιασμός της τάσης. Για ποιο λόγο παρατηρούνται αυτές οι μεταβολές; Θα προκαλούσαν ανησυχία σε κάποιο πιστωτή/μέτοχο/διοικητικό στέλεχος κ.λπ.; Τι παρατηρούμε στους ανταγωνιστές και στο μέσο όρο του κλάδου; Έχουν μεταβληθεί οι οικονομικές συνθήκες (επιτόκια, τιμές πρώτων υλών, πληθωρισμός, ανάπτυξης, κρίση κ.λπ.); Έχει επηρεάσει αυτό την εταιρία; Τι σχολιάζουμε; Ποιο στοιχείο είχε τη μεγαλύτερη/μικρότερη απόλυτη/ποσοστιαία μεταβολή; Σχολιασμός της τάσης. Για ποιο λόγο παρατηρούνται αυτές οι μεταβολές; Θα προκαλούσαν ανησυχία σε κάποιο πιστωτή/μέτοχο/διοικητικό στέλεχος κ.λπ.; Τι παρατηρούμε στους ανταγωνιστές και στο μέσο όρο του κλάδου; Έχουν μεταβληθεί οι οικονομικές συνθήκες (επιτόκια, τιμές πρώτων υλών, πληθωρισμός, ανάπτυξης, κρίση κ.λπ.); Έχει επηρεάσει αυτό την εταιρία;

Notes: All Values in Millions USD (except Per Share) 12/31/201112/31/2010 ΜεταβολήΔ%Δ% Κύκλος εργασιών Κόστος πωληθέντων Μικτό κέρδος Λειτουργικά Έξοδα Λειτουργικό κέρδος Έξοδα τόκων Έκτακτα κέρδη/ζημιές Κέρδη προ φόρων Πηγή: Bloomberg

Notes: All Values in Millions USD (except Per Share) 12/31/201112/31/2010 ΜεταβολήΔ%Δ% Κύκλος εργασιών % - Κόστος πωληθέντων Μικτό κέρδος Λειτουργικά Έξοδα Λειτουργικό κέρδος Έξοδα τόκων Έκτακτα κέρδη/ζημιές Κέρδη προ φόρων Απόλυτη μεταβολή Τελική τιμή (2011) – Αρχική τιμή (2010) M M = 48.39M USD Ποσοστιαία μεταβολή (Δ%) 100 x ( Τελική τιμή 2011 – Αρχική τιμή 2010 ) / Αρχική τιμή x ( M M ) / M = 18.26% Πηγή: Bloomberg

Notes: All Values in Millions USD (except Per Share) 12/31/201112/31/2010 ΜεταβολήΔ%Δ% Κύκλος εργασιών % - Κόστος πωληθέντων % Μικτό κέρδος % - Λειτουργικά Έξοδα % Λειτουργικό κέρδος % - Έξοδα τόκων % - Έκτακτα κέρδη/ζημιές % Κέρδη προ φόρων % Πηγή: Bloomberg

Συγκριτική (οριζόντια ανάλυση) comparative analysis (horizontal analysis) Ανάλυση κοινού μεγέθους (κάθετη ανάλυση) common size analysis (vertical analysis) Ανάλυση χρηματοοικονομικών αριθμοδεικτών financial ratio analysis

Διευκολύνει τη σύγκριση μεταξύ των στοιχείων της επιχείρησης και επιχειρήσεων διαφορετικού μεγέθους. Κάθε στοιχείο του ισολογισμού διαιρείται με το σύνολο του ενεργητικού. Κάθε στοιχείο της κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης διαιρείται με τις πωλήσεις.

Πηγή: Bloomberg Notes: All Values in Millions USD (except Per Share) 12/31/2011(% ενεργητικού)12/31/2010(% ενεργητικού) Ενεργητικό + Διαθέσιμα Βραχυπρόθεσμες Επενδύσεις Απαιτήσεις Αποθέματα άλλα στοιχεία κυκλοφ. ενεργητικού Κυκλοφορούν Ενεργητικό Καθαρά πάγια στοιχεία 1, , Μακροπρόθ. περιουσιακά στοιχεία Πάγιο Ενεργητικό 1, , Σύνολο Ενεργητικού 1, , Παθητικό + Λογαριασμοί πληρωτέοι Βραχυπρόθεσμος δανεισμός άλλες βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Σύνολο Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις 1, , άλλες μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Σύνολο Μακροπρόθεσμων Υποχρεώσεων 1, , Σύνολο Υποχρεώσεων 1, , Μετοχικό κεφάλαιο Αποθεματικά Ίδια Κεφάλαια Υποχρεώσεις και Ίδια Κεφάλαια 1, ,896.57

Πηγή: Bloomberg Notes: All Values in Millions USD (except Per Share) 12/31/2011(% ενεργητικού)12/31/2010(% ενεργητικού) Ενεργητικό + Διαθέσιμα % % + Βραχυπρόθεσμες Επενδύσεις Απαιτήσεις Αποθέματα άλλα στοιχεία κυκλοφ. ενεργητικού Κυκλοφορούν Ενεργητικό Καθαρά πάγια στοιχεία 1, , Μακροπρόθ. περιουσιακά στοιχεία Πάγιο Ενεργητικό 1, , Σύνολο Ενεργητικού 1, %1, % Παθητικό + Λογαριασμοί πληρωτέοι Βραχυπρόθεσμος δανεισμός άλλες βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Σύνολο Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις 1, , άλλες μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Σύνολο Μακροπρόθεσμων Υποχρεώσεων 1, , Σύνολο Υποχρεώσεων 1, , Μετοχικό κεφάλαιο Αποθεματικά Ίδια Κεφάλαια Υποχρεώσεις και Ίδια Κεφάλαια 1, %1, % Κάθε στοιχείο σαν ποσοστό του ενεργητικού 100 x στοιχείο ενεργητικού/ σύνολο ενεργητικού= 100 x M / 1, M = 1.34% 100 x στοιχείο ενεργητικού/ σύνολο ενεργητικού= 100 x M / 1, M = 6.81%

Πηγή: Bloomberg Notes: All Values in Millions USD (except Per Share) 12/31/2011(% ενεργητικού)12/31/2010(% ενεργητικού) Ενεργητικό + Διαθέσιμα % % + Βραχυπρόθεσμες Επενδύσεις %00.00% + Απαιτήσεις % % + Αποθέματα % % + άλλα στοιχεία κυκλοφ. ενεργητικού % % Κυκλοφορούν Ενεργητικό % % + Καθαρά πάγια στοιχεία 1, %1, % + Μακροπρόθ. περιουσιακά στοιχεία % % Πάγιο Ενεργητικό 1, %1, % Σύνολο Ενεργητικού 1, %1, % Παθητικό + Λογαριασμοί πληρωτέοι % % + Βραχυπρόθεσμος δανεισμός %00.00% + άλλες βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις % % Σύνολο Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων % % + Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις 1, %1, % + άλλες μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις % % Σύνολο Μακροπρόθεσμων Υποχρεώσεων 1, %1, % Σύνολο Υποχρεώσεων 1, %1, % + Μετοχικό κεφάλαιο % % + Αποθεματικά % % Ίδια Κεφάλαια % % Υποχρεώσεις και Ίδια Κεφάλαια 1, %1, %

Πηγή: Bloomberg Notes: All Values in Millions USD (except Per Share) 12/31/2011(% πωλήσεων)12/31/2010(% πωλήσεων) Κύκλος εργασιών Κόστος πωληθέντων Μικτό κέρδος Λειτουργικά Έξοδα Λειτουργικό κέρδος Έξοδα τόκων Έκτακτα κέρδη/ζημιές Κέρδη προ φόρων

Πηγή: Bloomberg Notes: All Values in Millions USD (except Per Share) 12/31/2011(% πωλήσεων)12/31/2010(% πωλήσεων) Κύκλος εργασιών % % - Κόστος πωληθέντων % % Μικτό κέρδος Λειτουργικά Έξοδα Λειτουργικό κέρδος Έξοδα τόκων Έκτακτα κέρδη/ζημιές Κέρδη προ φόρων Κάθε στοιχείο σαν ποσοστό των πωλήσεων 100 x στοιχείο αποτελ. χρ./ πωλήσεις = 100 x M / M = 77.75% 100 x x στοιχείο αποτελ. χρ./ πωλήσεις = 100 x M / M = 56.46%

Πηγή: Bloomberg Notes: All Values in Millions USD (except Per Share) 12/31/2011(% πωλήσεων)12/31/2010(% πωλήσεων) Κύκλος εργασιών % % - Κόστος πωληθέντων % % Μικτό κέρδος % % - Λειτουργικά Έξοδα % % Λειτουργικό κέρδος % % - Έξοδα τόκων % % - Έκτακτα κέρδη/ζημιές % % Κέρδη προ φόρων % %

Συγκριτική (οριζόντια ανάλυση) comparative analysis (horizontal analysis) Ανάλυση κοινού μεγέθους (κάθετη ανάλυση) common size analysis (vertical analysis) Ανάλυση χρηματοοικονομικών αριθμοδεικτών financial ratio analysis

Εξέταση σχέσεων μεταξύ χρηματοοικονομικών μεγεθών της επιχείρησης για τον προσδιορισμό της χρηματοοικονομικής της κατάστασης, αλλά και της απόδοσής της. Συμπυκνωμένη πληροφόρηση! Δεν αρκεί ο απλός υπολογισμός των δεικτών, απαιτείται σχολιασμός για την εξαγωγή συμπερασμάτων. σύγκριση των δεικτών με τους αντίστοιχους δείκτες ομοειδών επιχειρήσεων ή με το μέσο όρο του κλάδου, καθώς και της ίδιας της επιχείρησης διαχρονικά Με τον υπολογισμό των δεικτών αποφεύγουμε την επίδραση που μπορεί να έχει στην ανάλυσή μας η διαφορά μεγέθους μεταξύ των εταιρειών.

Δείκτες ρευστότητας Δείκτες δανειακής επιβάρυνσης (ή μόχλευσης) Δείκτες δραστηριότητας Δείκτες αποδοτικότητας Δείκτες αποτίμησης

Ρευστότητα: εκφράζει την ικανότητα της επιχείρησης να καλύψει τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της. Υποχρεώσεις που θα πρέπει να πληρωθούν εντός των επομένων 12 μηνών. Η ρευστότητα ενός περιουσιακού στοιχείου αφορά το πόσο γρήγορα μπορεί να μετατραπεί σε χρήμα, χωρίς να μειωθεί η αξία του. Εξετάζουμε τα στοιχεία του κυκλοφορούντος ενεργητικού και των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων.

Κυκλοφορούν ενεργητικό: αποθέματα, απαιτήσεις, χρεόγραφα, διαθέσιμα Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις (εντός 12 μηνών): γραμμάτια πληρωτέα, βραχυπρόθεσμα δάνεια, βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις προς προμηθευτές, υποχρεώσεις από φόρους κ.λπ. Μετρά την ικανότητα της εταιρείας να καλύψει τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της. Όσο μεγαλύτερος ο δείκτης, τόσο μεγαλύτερη και η ρευστότητα της επιχείρησης. Επιθυμητές τιμές μεγαλύτερες του 2. Πολύ υψηλός δείκτης: υπάρχει δυνατότητα καλύτερης και αποδοτικότερης διαχείρισης των κεφαλαίων της επιχείρησης. Πολύ χαμηλός δείκτης: προβλήματα ρευστότητας, αδυναμία κάλυψης βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων. Δείκτης γενικής ρευστότητας (current ratio) Κυκλοφορούν ενεργητικό Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις =

Δείκτης ειδικής ρευστότητας Κυκλοφορούν ενεργητικό - Αποθέματα Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις = Τα αποθέματα είναι το στοιχείο του κυκλοφορούντος ενεργητικού με τη μικρότερη ρευστότητα. Μετρά την ικανότητα της εταιρείας να καλύψει τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της χωρίς να χρειαστεί να ρευστοποιήσει τα αποθέματά της. Όσο μεγαλύτερος ο δείκτης, τόσο μεγαλύτερη και η ρευστότητα της επιχείρησης. Επιθυμητές τιμές μεγαλύτερες του 1,5. Εκφράζει την ευαισθησία της επιχείρησης σε μεταβολές του οικονομικού περιβάλλοντος.

Πηγή: ICAP

30/9/201230/9/2011 Δείκτης γενικής ρευστότητας (current ratio) Δείκτης ειδικής ρευστότητας (acid test ratio)

30/9/201230/9/2011 Δείκτης γενικής ρευστότητας (current ratio) ( ) = 0,85 φορές ( ) = 1,27 φορές Δείκτης ειδικής ρευστότητας (acid test ratio) ( ) = 0,48 φορές ( ) = 0,67 φορές

Κεφαλαιακή διάθρωση μιας επιχείρησης είναι η αναλογία ξένων και ιδίων κεφαλαίων. Χρηματοοικονομική μόχλευση: η χρησιμοποίηση δανειακών κεφαλαίων. Υψηλότερη μόχλευση  υψηλότερη πιθανότητα αθέτησης των δανειακών υποχρεώσεων Εκφράζουν το βαθμό στον οποίο η επιχείρηση έχει χρηματοδοτηθεί με δανειακά (ξένα) κεφάλαια.

Ξένα κεφάλαια: βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις. Οι δανειστές (ή οι υποψήφιοι δανειστές) της επιχείρησης επιθυμούν χαμηλά επίπεδα συνολικής δανειακής επιβάρυνσης. Εκφράζει το ποσοστό των ξένων κεφαλαίων ως προς το σύνολο του ενεργητικού της επιχείρησης. Δείκτης συνολικής δανειακής επιβάρυνσης (debt to assets ratio) Ξένα Κεφάλαια Σύνολο Ενεργητικού =

Παρέχει αντίστοιχη πληροφόρηση με τον προηγούμενο δείκτη. Οι δανειστές (ή οι υποψήφιοι δανειστές) της επιχείρησης επιθυμούν χαμηλά επίπεδα του δείκτη Ξένα / Ίδια κεφάλαια. Εκφράζει το ποσοστό των ξένων κεφαλαίων ως προς τα ίδια κεφάλαια της επιχείρησης. Δείκτης Ξένων προς Ίδια Κεφάλαια (debt to equity ratio) Ξένα Κεφάλαια Ίδια Κεφάλαια =

Εκφράζει την ικανότητα της επιχείρησης να καλύψει τους ετήσιους τόκους. Όσο υψηλότερος είναι ο δείκτης, τόσο το καλύτερο για την επιχείρηση. Βαθμός κάλυψης χρηματοοικονομικών δαπανών Κέρδη προ τόκων και φόρων Χρηματοοικονομικές δαπάνες (χρεωστικοί τόκοι) =

Πηγή: ICAP

30/9/201230/9/2011 Δείκτης συνολικής δανειακής επιβάρυνσης Δείκτης Ξένων προς Ίδια Κεφάλαια

30/9/201230/9/2011 Δείκτης συνολικής δανειακής επιβάρυνσης ( ) = 52,09% ( ) = 50,06% Δείκτης Ξένων προς Ίδια Κεφάλαια ( ) = 108,72% ( ) = 100,23%

Industry NameTotal Debt/Total Assets Advertising30.20%Med Supp Invasive13.85% Aerospace/Defense20.42%Med Supp Non-Invasive11.52% Air Transport19.56%Medical Services33.09% Apparel15.53%Metal Fabricating13.41% Auto Parts21.66%Metals & Mining (Div.)12.36% Automotive57.37%Natural Gas (Div.)27.04% Bank60.95%Natural Gas Utility40.26% Bank (Midwest)37.31%Newspaper31.67% Beverage20.96%Office Equip/Supplies38.66% Biotechnology11.88%Oil/Gas Distribution36.83% Building Materials48.54% Oilfield Svcs/Equip.18.64% Cable TV40.50%Packaging & Container34.13% Chemical (Basic)21.47%Paper/Forest Products37.45% Chemical (Diversified)18.28%Petroleum (Integrated)16.10% Chemical (Specialty)17.46%Petroleum (Producing)19.92% Coal22.42%Pharmacy Services17.00% Computer Software6.97%Pipeline MLPs29.06% Computers/Peripherals9.28%Power59.81% Diversified Co.50.55%Precious Metals7.57% Drug13.39%Precision Instrument13.75% E-Commerce6.02%Property Management58.44% Educational Services10.97%Public/Private Equity37.45% Electric Util. (Central)46.28%Publishing38.76% Electric Utility (East)39.82%R.E.I.T.25.77% Electric Utility (West)45.81%Railroad20.09% Electrical Equipment11.24%Recreation32.75% Electronics18.25%Reinsurance19.06% Engineering & Const10.71%Restaurant11.32% Entertainment29.07%Retail (Hardlines)19.57% Entertainment Tech8.89%Retail (Softlines)5.32% Environmental30.41%Retail Automotive27.59% Financial Svcs. (Div.)71.55%Retail Building Supply12.33% Food Processing22.80%Retail Store20.37% Foreign Electronics29.62%Retail/Wholesale Food29.25% Funeral Services36.14%Securities Brokerage81.15% Furn/Home Furnishings19.61%Semiconductor7.70% Healthcare Information5.97%Semiconductor Equip13.20% Heavy Truck & Equip30.39%Shoe2.13% Homebuilding50.07%Steel31.69% Hotel/Gaming34.24%Telecom. Equipment11.48% Household Products15.96%Telecom. Services25.42% Human Resources9.35%Telecom. Utility49.02% Industrial Services24.65%Thrift22.68% Information Services23.20%Tobacco15.76% Insurance (Life)39.08%Toiletries/Cosmetics17.11% Insurance (Prop/Cas.)19.10%Trucking21.73% Internet2.63%Utility (Foreign)60.79% IT Services5.74%Water Utility44.88% Machinery16.05%Wireless Networking21.30% Maritime63.01% Total Market31.81% Source: Aswath Damodaran, pages.stern.nyu.edu/~adamodar/ Στοιχεία για την αγορά των ΗΠΑ (1/2012)

Source: Aswath Damodaran, pages.stern.nyu.edu/~adamodar/ Industry NameTotal Debt/Equity Advertising43.26%Med Supp Invasive16.08% Aerospace/Defense25.66%Med Supp Non-Invasive13.02% Air Transport24.32%Medical Services49.45% Apparel18.38%Metal Fabricating15.49% Auto Parts27.65%Metals & Mining (Div.)14.10% Automotive134.57%Natural Gas (Div.)37.07% Bank156.11%Natural Gas Utility67.38% Bank (Midwest)59.52%Newspaper46.35% Beverage26.52%Office Equip/Supplies63.03% Biotechnology13.48%Oil/Gas Distribution58.30% Building Materials94.33% Oilfield Svcs/Equip.22.92% Cable TV68.06%Packaging & Container51.82% Chemical (Basic)27.35%Paper/Forest Products59.86% Chemical (Diversified)22.37%Petroleum (Integrated)19.19% Chemical (Specialty)21.15%Petroleum (Producing)24.88% Coal28.90%Pharmacy Services20.48% Computer Software7.49%Pipeline MLPs40.97% Computers/Peripherals10.23%Power148.82% Diversified Co %Precious Metals8.20% Drug15.46%Precision Instrument15.94% E-Commerce6.40%Property Management140.63% Educational Services12.33%Public/Private Equity59.87% Electric Util. (Central)86.16%Publishing63.28% Electric Utility (East)66.16%R.E.I.T.34.71% Electric Utility (West)84.54%Railroad25.15% Electrical Equipment12.66%Recreation48.69% Electronics22.33%Reinsurance23.54% Engineering & Const11.99%Restaurant12.77% Entertainment40.99%Retail (Hardlines)24.33% Entertainment Tech9.76%Retail (Softlines)5.61% Environmental43.70%Retail Automotive38.11% Financial Svcs. (Div.)251.49%Retail Building Supply14.06% Food Processing29.53%Retail Store25.58% Foreign Electronics42.09%Retail/Wholesale Food41.34% Funeral Services56.60%Securities Brokerage430.56% Furn/Home Furnishings24.39%Semiconductor8.35% Healthcare Information6.35%Semiconductor Equip15.20% Heavy Truck & Equip43.66%Shoe2.18% Homebuilding100.28%Steel46.40% Hotel/Gaming52.07%Telecom. Equipment12.96% Household Products18.99%Telecom. Services34.09% Human Resources10.31%Telecom. Utility96.15% Industrial Services32.71%Thrift29.33% Information Services30.21%Tobacco18.71% Insurance (Life)64.14%Toiletries/Cosmetics20.64% Insurance (Prop/Cas.)23.60%Trucking27.77% Internet2.71%Utility (Foreign)155.03% IT Services6.09%Water Utility81.42% Machinery19.12%Wireless Networking27.06% Maritime170.38% Total Market46.64% Στοιχεία για την αγορά των ΗΠΑ (1/2012)

Εκφράζουν πόσο αποτελεσματικά διαχειρίζεται μια επιχείρηση τους πόρους της. Σκοπός  δημιουργία πωλήσεων Αξιολόγηση της ικανότητας της επιχείρησης να πραγματοποιεί πωλήσεις χρησιμοποιώντας στοιχεία του ενεργητικού.

Εκφράζει τα έσοδα που δημιουργεί κάθε 1€ που έχει επενδυθεί στην επιχείρηση. Η επιχείρηση προτιμά όσο το δυνατόν υψηλότερο δείκτη κυκλοφοριακής ταχύτητας ενεργητικού. Εντατική χρησιμοποίηση των περιουσιακών στοιχείων Δείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας ενεργητικού (total assets turnover) Πωλήσεις Σύνολο ενεργητικού =

Ερμηνεία αντίστοιχη με αυτήν του προηγούμενου δείκτη. Εκφράζουν τα έσοδα που δημιουργεί κάθε 1€ που έχει επενδυθεί στα αποθέματα ή στα καθαρά πάγια της επιχείρησης αντίστοιχα. Δείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας αποθεμάτων (inventory turnover) Πωλήσεις Αποθέματα = Δείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας παγίων (fixed assets turnover) Πωλήσεις Καθαρά Πάγια =

Εκφράζει πόσες φορές εισπράττονται κατά μέσο όρο οι απαιτήσεις της επιχείρησης μέσα σε ένα έτος. Όσο υψηλότερος ο δείκτης τόσο το καλύτερο για την επιχείρηση. Δείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας είσπραξης απαιτήσεων Πωλήσεις Απαιτήσεις =

Πηγή: ICAP

30/9/201230/9/2011 Δείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας ενεργητικού Δείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας αποθεμάτων Δείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας παγίων

30/9/201230/9/2011 Δείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας ενεργητικού = 0,10 φορές = 0,11 φορές Δείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας αποθεμάτων = 2,32 φορές = 2,3 φορές Δείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας παγίων =0,12 φορές = 0,12 φορές

Εκφράζουν την αποτελεσματικότητα της διοίκησης της εταιρείας και την αποδοτικότητά της στο να παράγει κέρδη. Παρέχουν σημαντική πληροφόρηση για τους μετόχους και για τους υποψήφιους επενδυτές.

Είναι ένα από τα βασικότερα μέτρα απόδοσης της επιχείρησης. Αντανακλά την τιμολογιακή πολιτική της επιχείρησης. Διάκριση μεταβλητού και σταθερού κόστους. Όσο υψηλότερος είναι ο δείκτης, τόσο το καλύτερο για την επιχείρηση. Δείκτης μικτού περιθωρίου κέρδους (gross profit margin) Πωλήσεις – Κόστος Πωληθέντων Πωλήσεις =

Μπορεί να υπολογισθεί χρησιμοποιώντας είτε τα καθαρά κέρδη προ φόρων, είτε τα καθαρά κέρδη μετά φόρων. Εκφράζει την ικανότητα της επιχείρησης να καλύπτει λειτουργικά και χρηματοοικονομικά έξοδα. Όσο υψηλότερος είναι ο δείκτης, τόσο το καλύτερο για την επιχείρηση. Δείκτης καθαρού περιθωρίου κέρδους (net profit margin) Καθαρά κέρδη Πωλήσεις =

Εκφράζει την ικανότητα της επιχείρησης να χρησιμοποιεί τα ίδια κεφάλαιά της για να δημιουργεί καθαρά κέρδη. Η αποδοτικότητα των κεφαλαίων που έχουν επενδύσει οι μέτοχοι. Όσο υψηλότερος είναι ο δείκτης, τόσο το καλύτερο για την επιχείρηση. Δείκτης απόδοσης ιδίων κεφαλαίων (return on equity – ROE) Καθαρά κέρδη Ίδια Κεφάλαια =

Εκφράζει την ικανότητα της επιχείρησης να χρησιμοποιεί τα περιουσιακά της στοιχεία για να δημιουργεί καθαρά κέρδη. Όσο υψηλότερος είναι ο δείκτης, τόσο το καλύτερο για την επιχείρηση. Δείκτης απόδοσης ενεργητικού (return on assets – ROA) Καθαρά κέρδη Σύνολο Ενεργητικού =

Πηγή: ICAP

30/9/201230/9/2011 Δείκτης μεικτού περιθωρίου κέρδους Δείκτης καθαρού περιθωρίου κέρδους (προ φόρων) Δείκτης απόδοσης ενεργητικού Δείκτης απόδοσης ιδίων κεφαλαίων

30/9/201230/9/2011 Δείκτης μεικτού περιθωρίου κέρδους = 29,40% = 41,98% Δείκτης καθαρού περιθωρίου κέρδους (προ φόρων) = -2,79% = 3,92% Δείκτης απόδοσης ενεργητικού = -0,29% = 0,41% Δείκτης απόδοσης ιδίων κεφαλαίων = -0,60% = 0,83%

Παρέχουν πληροφόρηση για την εικόνα που έχουν οι επενδυτές για την επιχείρηση για τις προοπτικές της επιχείρησης για την αξία της επιχείρησης

P/E ratio Ο δείκτης εκφράζει τη σχέση μεταξύ της χρηματιστηριακής τιμής και των καθαρών κερδών ανά μετοχή: Πόσο θα είναι διατεθειμένος να πληρώσει ο επενδυτής για κάθε 1€ κέρδους; Σε πόσα χρόνια κατά μέσο όρο θα ανακτήσει ο επενδυτής, μέσω των κερδών, το κόστος αγοράς της μετοχής; P/E Χρηματιστηριακή τιμή (P) Καθαρά κέρδη μετά φόρων ανά μετοχή (E ή EPS) =

EPS A = $2.2 EPS B = $1.5 Price A = $10  P/E A = 4.5 Price B = $ 6  P/E B = 4.0

Οι επιθυμητές τιμές του δείκτη Ρ/Ε εξαρτώνται από τον κλάδο στον οποίο ανήκει η αντίστοιχη εταιρεία, τη χρηματιστηριακή αγορά και τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Οι μετοχές τείνουν να έχουν υψηλό δείκτη Ρ/Ε σε ανοδικές περιόδους οι επενδυτές είναι αισιόδοξοι για την εξέλιξη της οικονομίας και για την πορεία των μετοχών, η αγορά αποτιμά τις θετικές προοπτικές. Οι μετοχές τείνουν να έχουν χαμηλό δείκτη Ρ/Ε σε πτωτικές περιόδους οι επενδυτές είναι απαισιόδοξοι για την εξέλιξη της οικονομίας και για την πορεία των μετοχών, η αγορά αποτιμά τις αρνητικές προοπτικές. Οι μετοχές ωρίμων εταιριών τείνουν να έχουν χαμηλό δείκτη Ρ/Ε. Οι μετοχές εταιρειών ανάπτυξης (growth stocks) ή ιδιαιτέρως κερδοσκοπικές μετοχές τείνουν να έχουν υψηλό δείκτη Ρ/Ε.

Συγκρίνουμε πάντα με ομοειδείς εταιρείες ή με το μέσο όρο του κλάδου! Εάν ο δείκτης Ρ/Ε μιας εταιρείας είναι μικρότερος από τον αντίστοιχο δείκτη του κλάδου, τότε η μετοχή είναι υποτιμημένη σε σχέση με τον κλάδο. Επενδυτική ευκαιρία! Εάν ο δείκτης Ρ/Ε μιας εταιρείας είναι υψηλότερος από τον αντίστοιχο δείκτη του κλάδου, τότε η μετοχή είναι υπερτιμημένη σε σχέση με τον κλάδο. Οι επενδυτές δε θα είναι διατεθειμένοι να αγοράσουν τη συγκεκριμένη μετοχή. Θα πρέπει να εξετάσουν εάν έχει σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης, μόνο σε αυτήν την περίπτωση θα μπορούσαν να επενδύσουν.

P EG ratio Ο δείκτης λαμβάνει υπ’ όψιν και τις προοπτικές ανάπτυξης της εταιρείας. Και σε αυτήν την περίπτωση οι επενδυτές επιθυμούν χαμηλές τιμές του δείκτη (υποτιμημένες μετοχές). Εμπιστευόμαστε σε μεγαλύτερο βαθμό το δείκτη PEG σε σχέση με το δείκτη P/E. Παράδειγμα: P/E A = 4.5 P/E B = 4.0 g A = 7%  PEG A = 64.3 g B = 5%  PEG B = 80.0 PEG P/E ρυθμό αύξησης καθαρών κερδών ανά μετοχή (g) =

P/BV ratio Ο δείκτης εκφράζει τη σχέση μεταξύ της χρηματιστηριακής τιμής και της λογιστικής αξίας της μετοχής. Λογιστική τιμή μετοχής = ίδια κεφάλαια / αριθμός μετοχών σε κυκλοφορία Σύγκριση με το μέσο όρο του κλάδου. Οι επενδυτές επιθυμούν δείκτη P/BV < Ρ/BV κλάδου Υποτιμημένη μετοχή Ιδιαίτερα ελκυστική μετοχή εάν ο δείκτης είναι <1 P/BV Χρηματιστηριακή τιμή (P) Λογιστική αξία μετοχής (BV) =

Dividend payout ratio Παρέχει πληροφορία για τη μερισματική πολιτική της επιχείρησης. Εκφράζει το ποσοστό των καθαρών κερδών ανά μετοχή που μοιράζονται στους μετόχους με τη μορφή μερίσματος. Τα υπόλοιπα κέρδη παραμένουν στην επιχείρηση. Περισσότερο ώριμες επιχειρήσεις τείνουν να έχουν υψηλότερο δείκτη. Dividend payout ratio Μέρισμα = Καθαρά κέρδη μετά φόρων ανά μετοχή (E ή EPS)

Industry NameP/EP/BVDividend YieldDividend PayoutIndustry NameP/EP/BVDividend YieldDividend Payout Advertising %43.75%Med Supp Invasive %22.91% Aerospace/Defense %29.13%Med Supp Non-Invasive %37.29% Air Transport %18.91%Medical Services %8.82% Apparel %18.85%Metal Fabricating %25.70% Auto Parts %23.74%Metals & Mining (Div.) %33.51% Automotive %22.24%Natural Gas (Div.) %33.81% Bank %33.53%Natural Gas Utility %67.28% Bank (Midwest) %38.36%Newspaper %14.56% Beverage %46.35%Office Equip/Supplies %28.06% Biotechnology %59.34%Oil/Gas Distribution %73.98% Building Materials %NAOilfield Svcs/Equip %41.88% Cable TV %18.03%Packaging & Container %24.38% Chemical (Basic) %30.79%Paper/Forest Products %43.21% Chemical (Diversified) %31.68%Petroleum (Integrated) %38.99% Chemical (Specialty) %40.43%Petroleum (Producing) %9.50% Coal %33.78%Pharmacy Services %20.26% Computer Software %21.61%Pipeline MLPs %33.53% Computers/Peripherals %8.61%Power %13.75% Diversified Co %36.81%Precious Metals %26.71% Drug %49.12%Precision Instrument %11.24% E-Commerce %1.89%Property Management %27.66% Educational Services %2.83%Public/Private Equity %17.28% Electric Util. (Central) %63.88%Publishing %25.02% Electric Utility (East) %66.22%R.E.I.T %91.36% Electric Utility (West) %56.70%Railroad %34.63% Electrical Equipment %29.40%Recreation %42.67% Electronics %11.97%Reinsurance %15.87% Engineering & Const %6.31%Restaurant %46.73% Entertainment %25.84%Retail (Hardlines) %19.62% Entertainment Tech %11.57%Retail (Softlines) %21.08% Environmental %46.73%Retail Automotive %2.49% Financial Svcs. (Div.) %NARetail Building Supply %47.32% Food Processing %45.25%Retail Store %29.16% Foreign Electronics %51.37%Retail/Wholesale Food %28.62% Funeral Services %49.81%Securities Brokerage %10.93% Furn/Home Furnishings %27.83%Semiconductor %30.53% Healthcare Information %12.22%Semiconductor Equip %11.30% Heavy Truck & Equip %34.22%Shoe %25.89% Homebuilding %NASteel %34.26% Hotel/Gaming %40.37%Telecom. Equipment %53.72% Household Products %48.97%Telecom. Services %43.63% Human Resources %50.59%Telecom. Utility %80.94% Industrial Services %24.98%Thrift %NA Information Services %38.73%Tobacco %67.56% Insurance (Life) %29.39%Toiletries/Cosmetics %25.04% Insurance (Prop/Cas.) %23.46%Trucking %41.07% Internet %0.66%Utility (Foreign) %0.32% IT Services %32.87%Water Utility %48.16% Machinery %25.38%Wireless Networking %9.13% Maritime %25.25%Total Market %37.92% Πηγή: pages.stern.nyu.edu/~adamodar/

Δίνονται τα παρακάτω στοιχεία τεσσάρων εταιρειών, οι οποίες ανήκουν στον ίδιο κλάδο. Δίνεται ότι ο δείκτης Ρ/Ε του κλάδου είναι 6. Εταιρεία Τιμή μετοχής (P) Κέρδη ανά μετοχή (Ε) Ρυθμός αύξησης των κερδών (growth) Α12 €3 €2% Β14 €2 €4% Γ6 €1 €8% Δ8 €4 €6%

Να υπολογίσετε το δείκτη Ρ/Ε για τις εταιρείες Α, Β, Γ και Δ και να σχολιάσετε τα αποτελέσματα. Ποια είναι η πιο υποτιμημένη μετοχή; Να υπολογίσετε το δείκτη ΡEG για τις εταιρείες και να σχολιάσετε τα αποτελέσματα. Ποια είναι η πιο υποτιμημένη μετοχή σύμφωνα με το δείκτη PEG;

Εταιρεία Τιμή μετοχής Κέρδη ανά μετοχή (Ε) Ρυθμός αύξησης των κερδών (growth) (P) P/EPEG Α12 €3 €2% 4200 Β14 €2 €4% 7175 Γ6 €1 €8% 675 Δ8 €4 €6%

Η μετοχή Δ είναι η πιο υποτιμημένη σε σχέση με τις υπόλοιπες μετοχές και το μέσο όρο του κλάδου (μικρότεροι δείκτες P/E και PEG). Τα συμπεράσματα συμπίπτουν χρησιμοποιώντας τους δείκτες P/E και PEG. Θα μπορούσαμε να είχαμε καταλήξει σε διαφορετικά συμπεράσματα. Εμπιστευόμαστε σε μεγαλύτερο βαθμό το δείκτη PEG σε σχέση με το δείκτη P/E.

Νιάρχος Ν. (2004), Χρηματοοικονομική Ανάλυση Λογιστικών Καταστάσεων, 7η Έκδοση, Εκδόσεις Σταμούλη, Αθήνα. (κεφ. 1, 2, 6, 7, 8) Ξανθάκης, Ε. και Χ. Αλεξάκης. (2007), Χρηματοοικονομική Ανάλυση Επιχειρήσεων, Εκδόσεις Σταμούλη, Αθήνα. (κεφ.4) Garisson, R. και E.Noreen, (2005), Διοικητική Λογιστική, Εκδόσεις Κλειδάριθμος, Αθήνα. (κεφ. 17)

Πρόσθετη βιβλιογραφία: Βασιλείου Δ. & Ηρειώτης Ν., (2008) Χρηματοοικονομική Διοίκηση - Θεωρία και Πρακτική, Εκδόσεις Rosili (κεφ. 3) Φίλιππας Ν., (2005) Επενδύσεις, Εκδόσεις Πανεπιστημιακό Edmonds, P., McNair, F.M., Olds, P. (2011) Fundamental Financial Accounting Concepts, 7/e, Mc Graw-Hill/ Irwin Penman, S. (2010) Financial Statement Analysis and Security Valuations, 4/e, Mc Graw Hill/Irwin Ross, S., Westerfield, R., Jordan, B. (2002) Fundamentals of Corporate Finance, 6/e, Alternate Edition, Mc Graw-Hill/ Irwin Subramanyam,K.R., Wild, J.J. (2009) Financial Statement Analysis, 10/e, Mc Graw-Hill/ Irwin