Σχεδίαση Περιβαλλόντων Μάθησης

Μαθησιακοί στόχοι Μαθησιακά πλαίσια Διαδοχική σειρά στη Μάθηση Διδακτικές μέθοδοι

Μαθησιακοί στόχοι Απομνημόνευση έναντι Στοχαστικότητας Ολοκληρωμένο Έργο έναντι Συνιστωσών Δεξιοτήτων Εύρος Γνώσης -Βάθος Γνώσης Ποικιλόμορφη έναντι Ομοιόμορφης Εξειδίκευσης Πρόσβαση έναντι Κατανόησης Γνωστική έναντι Φυσικής Πιστότητας

Απομνημόνευση έναντι Στοχαστικότητας Άκαμπτη χρήση της απομνημονευμένης γνώσης Οι απομνημονευμένες δεξιότητες ελευθερώνουν τη σκέψη Η αυτοματοποίηση ελευθερώνει τη σκέψη και οδηγούν το μαθητή να στοχαστεί Πχ. αποκωδικοποίηση, αυτοματισμός στις μαθηματικές πράξεις Μαθησιακοί στόχοι

Ολοκληρωμένο Έργο έναντι Συνιστωσών Δεξιοτήτων Η εκτέλεση ολοκληρωμένου έργου προϋποθέτει ποικίλες δεξιότητες και βοηθάει στη κατανόηση του στόχου Η εκτέλεση απλουστευμένων έργων διευκολύνει την εστίαση σε επιμέρους αδυναμίες των μαθητών πχ. πολλαπλασιασμός κλασμάτων Μαθησιακοί στόχοι

Εύρος Γνώσης -Βάθος Γνώσης Η κοινωνία επιβραβεύει περισσότερο τους ειδικευμένους Τα σχολεία εμπλουτίζουν το πρόγραμμά τους με εύρος πληροφοριών Η ευρυμάθεια διευρύνει τους ορίζοντες Η εμβάθυνση σε ορισμένα θέματα μπορεί να συνδυαστεί με την ευρύτερη κάλυψη ποικιλίας θεμάτων Μαθησιακοί στόχοι

Ποικιλόμορφη έναντι Ομοιόμορφης Εξειδίκευσης Παραδοσιακά το σχολικό σύστημα επιδιώκει ομοιομορφία στη μάθηση δυνατότητα συμμετοχής μαθητών με παρόμοιο υπόβαθρο σε κοινότητες μάθησης Οι νέες τεχνολογίες και η κονστρουκτιβιστική παιδαγωγική ευνοούν την ποικιλόμορφη εξειδίκευση Οι μαθητές ειδικεύονται σε ότι τους αρέσει Μαθησιακοί στόχοι

Πρόσβαση έναντι Κατανόησης Τα ισχυρά εργαλεία στερούν τους μαθητές της κατανόησης των ιδεών και των διεργασιών που διεκπεραιώνουν αυτά τα εργαλεία Πχ. ορθογράφοι Τους διευκολύνουν όμως να αφοσιωθούν στη μάθηση και να ενδυναμώσουν τη σκέψη τους σε άλλα πεδία Μαθησιακοί στόχοι

Γνωστική έναντι Φυσικής Πιστότητας Η γνωστική πιστότητα βοηθάει στη κατανόηση ενός συστήματος Η φυσική πιστότητα διατηρεί όλη τη φυσική λεπτομέρεια Πχ. χρησιμότητα της προσομοίωσης ατμομηχανής (1) στο κατάστρωμα πλοίου (2) γνωστική προσομοίωση στον υπολογιστή (STEAMER) Μαθησιακοί στόχοι

Μαθησιακά πλαίσια Αλληλεπιδραστική- Ενεργητική-Παθητική Μάθηση Παρεμπίπτουσα έναντι Κατευθυνόμενης Μάθησης Διασκεδαστική έναντι Σοβαρής Μάθησης Φυσική έναντι Αποτελεσματικής Μάθησης Έ λεγχος από το μαθητή έναντι Ελέγχου από τον Υπολογιστή ή τον Εκπαιδευτικό

Αλληλεπιδραστική- Ενεργητική- Παθητική Μάθηση Αλληλεπιδραστική: μάθηση με χαμηλό βαθμό απόκρισης, προάγει τη στοχαστικότητα πχ. η LOGO η κάποιο σχεδιαστικό πρόγραμμα Ενεργητική: μάθηση με υψηλό βαθμό απόκρισης, (πχ.βιντεοπαιχνίδι) απουσία στοχαστικότητας και δόμησης του συνολικού προβλήματος Παθητική: πχ ακρόαση διάλεξης, παρακολούθηση βίντεο Μαθησιακά πλαίσια

Παρεμπίπτουσα έναντι Κατευθυνόμενης Μάθησης Εκπαιδευτικά περιβάλλοντα που παρέχουν γνώσεις έμμεσα ως επακόλουθο και όχι στα πλαίσια του κύριου έργου τους –μπορεί να προωθούν εσφαλμένες προσεγγίσεις και να αποπροσανατολίζουν από το στόχο –μπορεί να προκαλούν το ενδιαφέρον των μαθητών Παράδειγμα: προσομοίωση γραφείου ταξιδιών παρέχει γνώσεις γεωγραφίας Μαθησιακά πλαίσια

Διασκεδαστική έναντι Σοβαρής Μάθησης Η διασκεδαστική μάθηση προσεγγίζει πολύ περισσότερους μαθητές αλλά ενέχει τον κίνδυνο να μη «παίρνουν στα σοβαρά» ότι μαθαίνουν Είναι προτιμότερο να προκαλεί η μάθηση το ενδιαφέρον των μαθητών με τη δημιουργία αυθεντικών έργων παρά με τη δημιουργία διασκεδαστικών περιβαλλόντων Μαθησιακά πλαίσια

Φυσική έναντι Αποτελεσματικής Μάθησης Το πλεονέκτημα της φυσικής μάθησης (Παράδειγμα: η μητρική γλώσσα) είναι η λειτουργικότητά της Το μειονέκτημα είναι η αναποτελεσματικότητά της σε σχέση με άλλες μεθόδους μάθησης Προσπαθούμε να σχεδιάζουμε αποτελεσματικά περιβάλλοντα μάθησης -Παράδειγμα: για εκμάθηση μιας δεύτερης γλώσσα Μαθησιακά πλαίσια

Έλεγχος από το μαθητή έναντι Ελέγχου από τον Υπολογιστή ή τον Εκπαιδευτικό Η άσκηση ελέγχου από το μαθητή στο τι θα μάθει σε ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον : –μπορεί να οδηγήσει σε ανεπαρκείς παιδαγωγικά επιλογές και αποφάσεις –μπορεί να προκαλέσει κίνητρο για μάθηση Να δίνεται πλήρης έλεγχος στους μαθητές πλην της λήψης παιδαγωγικών αποφάσεων Μαθησιακά πλαίσια

Διαδοχική σειρά στη Μάθηση Συγκεκριμένη έναντι Αφηρημένης Μάθησης Δομημένη έναντι Διερευνητικής Μάθησης Συστηματική έναντι Ποικιλόμορφης Μάθησης Απλή έναντι Σύνθετης Μάθησης

Συγκεκριμένη έναντι Αφηρημένης Μάθησης Μπορούμε να εντάξουμε τους μαθητές σε πραγματικά πλαίσια – καταστάσεις για να μάθουν ένα γνωστικό αντικείμενο. Παράδειγμα: να μάθουν αριθμητική στα πλαίσια της εκπαίδευσής τους στο πως διοικείται μία τράπεζα Μπορούμε να διδάξουμε τους μαθητές αφηρημένες έννοιες ή αλγόριθμους που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε οποιοδήποτε πλαίσιο

Δομημένη έναντι Διερευνητικής Μάθησης Περιβάλλοντα με υψηλό βαθμό δόμησης: εμπλέκουν τους μαθητές σε δραστηριότητες που καλλιεργούν τη μάθηση. Πχ. άμεση διόρθωση λαθών, ανατροφοδότηση, καθοδήγηση Όταν οι μαθητές κατακτήσουν δεξιότητες της γνωστικής περιοχής μπορούν να προχωρήσουν σε λιγότερο δομημένα και περισσότερο διερευνητικά περιβάλλοντα

Συστηματική έναντι Ποικιλόμορφης Μάθησης Στα μαθηματικά μπορεί να δοθεί συστηματικά μια σειρά προβλημάτων απόστασης Μπορεί να δοθούν πολλά και διαφορετικά είδη προβλημάτων που ασκούν το μαθητή στην ευελιξία επιλογής της κατάλληλης στρατηγικής επίλυσης Αρχικά ξεκινάει η μάθηση με προβλήματα συστηματικής ποικιλότητας και συνεχίζει ολοένα με πιο διαφορετικά προβλήματα

Απλή έναντι Σύνθετης Μάθησης Η υπεραπλούστευση προβλημάτων οδηγεί σε επιτυχία όλους τους μαθητές, αλλά μπορεί να κάμει ανιαρή τη μάθηση Στη σύνθετη μάθηση κατά την εκτέλεση σύνθετων έργων διευκολύνει η υποστήριξη εφόσον και όπου είναι αναγκαία.

Διδακτικές μέθοδοι Κατασκευή μοντέλων Παροχή υποστήριξης Καθοδήγηση Ευκρίνεια στον τρόπο σκέψης Αναστοχασμός

Βιβλιογραφία Βοσνιάδου Στ., De Corte E., Glasser R., Mandl H. (2005). Σχεδιάζοντας Περιβάλλοντα Μάθησης Υποστηριζόμενα από τις Σύγχρονες τεχνολογίες, Εκδόσεις Gutenberg (υπό έκδοση)