Βεργίλιος, P.Vergilius Maro Γεννήθηκε στην περιοχή της Μάντουα στις 15 Οκτωβρίου του 70 π.Χ. Πατέρας αγρότης και μελισσοκόμος. Σπούδασε στην Κρεμώνα, μετά στο Μεδιόλανο (Μιλάνο) και το 53 έρχεται στη Ρώμη, όπου σπούδασε φιλοσοφία κοντά στον Επίδιο και τον Σείρωνα. Επιστροφή στο κτήμα του, ασχολήθηκε με την ποίηση.

Βεργίλιος, P.Vergilius Maro Ο Πωλλίων τον παρακίνησε να γράψει τα Βουκολικά, ο Μαικήνας τα Γεωργικά και ο Αύγουστος την Αινειάδα. Το 41 π.Χ. έχασε την περιουσία του. Επιστροφή στη Ρώμη. Άγαμος, έζησε μονήρης στην Καμπανία. Ασθενικός, ψηλός, και μελαγχολικός, ευαίσθητος.

Βεργίλιος Σε τρία χρόνια έγραψε τα Βουκολικά. Σε επτά χρόνια τα Γεωργικά Και σε έντεκα την Αινειάδα, την οποία δεν είχε ολοκληρώσει. Πέθανε σε ηλικία 51 ετών στις 22 Σεπτεμβρίου του 19 π.Χ. Πριν ολοκληρώσει την Αινειάδα επισκέφθηκε την Ελλάδα. Εκεί ασθενής συνάντησε τον Αύγουστο και επέστρεψε μαζί του. Στα Μέγαρα προσβλήθηκε από ηλίαση και στο Πρίντεζι πέθανε.

Βεργίλιος Οι εκδότες, Βάριος και Τούκας, φίλοι του, με προτροπή του Αύγουστου διόρθωσαν την Αινειάδα, παρότι στη Διαθήκη του έθεσε όρο να μην εκδώσουν τίποτε και μάλιστα παρήγγειλε στον Βάριο να κάψει το ατέλειωτο έργο του. Ευτυχώς δεν το έκαναν. Αντιμετώπισαν το έργο με ευλάβεια και δεν συμπληρώνουν τους ανολοκλήρωτους στίχους.

Βεργίλιος Βουκολικά ή Εκλογαί: 10 ποιήματα, μιμήθηκε τον Θεόκριτο (Ειδύλλια). Δακτυλικό εξάμετρο. Εναλλάξ διαλογικές (1,3,5,7,9) και μονολογικές (2,4,6,10) το 8 διαφέρει. Θέματα: για την τύχη του, 3 και 7 διαγωνισμός άσματος δύο ποιμένων, 5 απαντά στον θρήνο για τον νεκρό Δάφνιν (Θεόκριτος1) με αποθέωση, 4 στον φίλο του Πωλλίωνα, 6 στον Σειληνό φιλοσοφικού περιεχομένου, 10 ο έρωτας του Γάλλου για την άπιστη Λυκωρίδα.

Βεργίλιος Ο Βεργίλιος εισάγει τα ποικίλα στοιχεία της Θεοκρίτειας ποίησης σε έναν νέο κόσμο και τα αξιοποιεί για νέους σκοπούς. Από πολιτικής πλευράς, αυτό στοχεύει για τον κεντρικό ρόλο του μετέπειτα Αυγούστου, από ποιητικής πλευράς, για τις απόψεις περί ποιήσεως, από καλλιτεχνικής τέλος πλευράς για τη διαμόρφωση του βιβλίου των Εκλογών σε μια οργανική ενότητα δέκα ποιημάτων, που συνδέονται μεταξύ τους με αντιστοιχίες μορφής και περιεχομένου.

Βεργίλιος Ο Βεργίλιος διατρέχει τη σχολή της ελληνιστικής ποίησης ως το τέλος, την ξεπερνά και γίνεται ο ίδιος ο κλασικός συγγραφέας ενός αρχικά μη κλασικού λογοτεχνικού είδους.

Βεργίλιος Η μίμηση του Θεόκριτου δεν είναι δουλική από τον Βιργίλιο. Το περιεχόμενο είναι το ίδιο αλλά οι ποιμένες του Β. είναι απλά άνθρωποι που ζουν στη φύση, την πατρίδα του.Ο ίδιος ο ποιητής στην 4 και 10 εκλογή δημιουργεί μια ποιητική φύση, την Αρκαδία. Εξάλλου ο Θεόκριτος χρησιμοποιεί την δωρική διάλεκτο ως μέσο για την απεικόνιση των χαρακτήρων. Η λατινική δεν έχει διαλέκτους και έτσι αυτή η διάκριση του Θ. δεν μπορεί να αντιγραφεί.

Γεωργικά Στα Γεωργικά (4 βιβλία) ο Β. εισέρχεται στον “εξωτερικό κόσμο”, από την φανταστική Αρκαδία στην Ιταλία της εποχής του. Γράφτηκε με την προτροπή του Μαικήνα. Είναι ένα ποίημα διδακτικό, για την εργασία και τη ζωή του αγρότη, του Ρωμαίου όπως ο ίδιος τον είδε και όπως ήθελε να τον δει ο Οκταβιανός, του αγρότη που τον προόριζε για τον κύριο του κόσμου.

Γεωργικά Μιμήθηκε τον Ησίοδο, τον Άρατο, τον Νίκανδρο, τον Ξενοφώντα, τον Λουκρήτιο, τον Κάτωνα. Περιεχόμενο: Το πρώτο, αναφέρεται στη γεωργία Το δεύτερο στην καλλιέργεια δένδρων και αμπέλων Το τρίτο στην κτηνοτροφία Το τέταρτο στην μελισσοκομία

Βεργίλιος, Αινειάδα Εθνικό έπος, συνδύασε ελληνική μυθολογία- Αινείας- με την ιστορία-μεγάλα ρωμαϊκά κατορθώματα. Το προοίμιο στοχεύει στη σύνδεση της Τροίας με τη Ρώμη και την Καρχηδόνα. Ο Αύγουστος, ο κομιστής της ειρήνης έπρεπε να τοποθετηθεί σε μια μεγάλη κοσμοϊστορική ενότητα. Ο Αινείας είναι ο πρόγονός του. (Ναίβιος, Έννιος)

Βεργίλιος Στο πεπρωμένο του Αινεία (fatum) φαίνονται τα σπέρματα της ρωμαϊκής ιστορίας. Φαίνεται το εγκώμιο του άρχοντα (Αύγουστου), και ο Β. γίνεται ο κήρυκας της ρωμαϊκής αποστολής στον κόσμο, της pax romana. Τα Ομηρικά έπη είναι η κυριότερη πηγή του Β. Τα πρώτα έξη βιβλία της Αινειάδας έχουν πρότυπο την Οδύσσεια, τα άλλα έξη την Ιλιάδα. Ο Απολλώνιος ο Ρόδιος (Μήδεια) ενέπνευσε τον Β. για τον έρωτα της Διδώς.

Βεργίλιος Η Αινειάδα όμως έχει χαρακτήρα ανεξάρτητο από τον Όμηρο. Τα Ομηρικά ποιήματα είναι το πιο τέλειο φυσικό έπος, είναι ο εθνικός βίος και η θρησκεία των ελλήνων, η Αινειάδα του Β. είναι μίμηση του φυσικού έπους, αλλά είναι δημιούργημα τεχνητό και προσωπικό. Ο Αινείας είναι ο νέος τύπος ήρωα, ο οποίος δεν εντάσσεται σε κανένα σχήμα. Φέρει τα χαρακτηριστικά αρχαϊκού επικού ήρωα:ως πολεμιστής υπόκειται στο πάθος της οργής.

Βεργίλιος Τον διακρίνουν ρωμαϊκές αρετές: pietas, απέναντι στον πατέρα και τον γιο του και Αίσθημα ευθύνης για τους συντρόφους του. Έχει όμως και τις «σύγχρονες» αρετές. Ο απόλυτα νέος τύπος του ήρωα που με συμπάθεια και αλληλεγγύη αντιμετωπίζει τον αντίπαλό του, clementia και humanitas. Η ανθρωπιά είναι καθήκον και ο Αινείας είναι ειλικρινής. Είναι ο εξιδανικευμένος εκπρόσωπος ενός λαού. Είναι magnanimus και pius.

Βεργίλιος Ο νέος τύπος ήρωα, είναι η προσωποποίηση του εθνικού ήρωα, του ρωμαίου προτύπου, του ίδιου του Αύγουστου. Ο ιδρυτής της Νέας Αυτοκρατορίας, της Ρώμης, η οποία είναι συνέχεια της Ελλάδας. Ως προς τη γλώσσα ο ποιητής διακρίνεται για την απλότητά της. Η γλώσσα του είναι σύγχρονη, χωρίς όμως τραχύτητα και ακαμψία. Παρουσιάζει μια απέριττη ευγένεια στη γλώσσα.

Βεργίλιος Appendix Vergiliana Bιργιλιανό παράρτημα. Μια συλλογή μικρών ποιημάτων, πιθανόν τα πρώτα του Β., τα οποία αμφισβητήθηκαν. Πρέπει να ανήκουν στον Β., όλες οι εκδόσεις τα αναφέρουν, αλλά υποβολιμαία προσθέτονται και άλλα που δεν ανήκουν στον Βιργίλιο. Culex, Ciris, Copa, Moretum, Catalepton, Aetna, Dirae, Lydia, Elegiae in Maecenatem

Βεργίλιος-Επιδράσεις Η παράδοση του Βεργιλίου είναι πλούσια και καλή. Κώδικες:Augusteus, Vat. Lat Veronensis 40, 38, rescriptus (V. 5ος αι). Mediolanensis (B 5- ος-6ος αι.). Romanus, Vat. Lat. 3867(R5ος-6ος αι.).Vaticanus Palatinus lat (P. 5ος-6ος αι.) Υπομνηματιστές:Σέρβιος, 4ος αι., (έκδ. Λειψία), Δωνάτος, τέλος 4ου αι.(Teubner).

Επιδράσεις Μεγάλη απήχηση στους συγχρόνους του-Οράτιο, Προπέρτιο, Οβίδιο. Διδακτική ποίηση:Μανίλιος, Γερμανικός. Κλαυδιανός Βουκολική:Καλπούρνιος μέχρι Πετράρχη. Έπος:Φλάκκος, Στάτιος, Σίλιος Ιταλικός Μεσαίωνας:Ο Β. =σοφός και μάγος. Εποχή Καρλομάγνου:aetas Vergiliana Αναγέννηση:Μελόδραμα, όπερα Albrecht:

Βεργιλίου Αινειάδα: IV, στίχ Dissimulare etiam sperasti, perfide, tantum posse nefas tacitusque mea decedere terra? nec te noster amor nec te data dextera quondam nec moritura tenet crudeli funere Dido? quin etiam hiberno moliris sidere classem et mediis properas Aquilonibus ire per altum, crudelis? Quid, si non arva aliena domosque ignotas peteres, et Troia antiqua maneret Ήλπισες, άπιστε, ότι μπορείς ακόμη και να κρύψεις Τέτοια αδικία και να φύγεις κρυφά απ’ τη χώρα μου; Ούτε ο έρωτάς μου, ούτε η δεξιά που σου έδωσα κάποτε Ούτε η Διδώ που θα πεθάνει με σκληρό θάνατο σε συγκρατεί; Και γιατί εξοπλίζεις τον στόλο σου κάτω απ’ το χειμερινό αστέρι Και βιάζεσαι να φύγεις με τους βοριάδες στο πέλαγος, Σκληρέ; Τι, αν ξένες χώρες και άγνωστα παλάτια, Δεν ζήταγες, και αν η αρχαία Τροία υπήρχε ακόμη

Βεργιλίου Αινειάδα: IV, στίχ Troia per undosum peteretur classibus aequor? Mene fugis? Per ego has lacrimas dextramque tuam te (Quando aliud mihi iam miserae nihil ipsa reliqui), Per conubia nostra, per inceptos hymenaeos, Si bene quid de te merui, fuit aut tibi quicquam Dulce meum, miserere domus labentis et istam, Oro, si quis adhuc precibus locus, exue mentem. Η Τροία θα αναζητιόταν μέσα απ’ το τρικυμισμένο πέλαγος από τον στόλο σου; Μήπως με αποφεύγεις; Εγώ σ’ αυτά τα δάκρυα και στη δεξιά σου (αφού τίποτε άλλο δεν άφησα πια σε μένα τη δύστυχη) Στην ένωσή μας, στους αρχινισμένους υμεναίους, Αν σε κάτι σε ευεργέτησα, ή αν για σένα κάτι δικό μου ήταν γλυκό, σε παρακαλώ λυπήσου το σπίτι μου που γκρεμίζεται, Κι αν υπάρχει μέρος ακόμη για τις ικεσίες μου, διώξε αυτή την απόφαση.

Βεργιλίου Αινειάδα: IV, στίχ saltem si qua mihi de te suscepta fuisset ante fugam suboles, si quis mihi parvulus aula luderet Aeneas, qui te tamen ore referret, non equidem omnino capta ac deserta viderer. Αν τουλάχιστον είχα συλλάβει από σένα πριν τη φυγή σου έναν απόγονό σου, αν κάποιος μικρούλης Αινείας΄στην αυλή μου θα έπαιζε, ο οποίος όμως θα σου έμοιαζε στο πρόσωπο, Δεν θα φαινόμουνα σίγουρα εντελώς αιχμάλωτη και έρημη!

Αισθητική ανάλυση και σχόλια Ο Ερμής πέταξε απ’ τον Όλυμπο στην Καρχηδόνα και ανακοινώνει στον Αινεία ότι το πεπρωμένο του (fatum) δεν είναι να μείνει στην Καρχηδόνα και ότι η εντολή του Δία λέει να φύγει αμέσως, υπενθυμίζοντάς του ότι αυτό που λέει το πεπρωμένο του είναι να χτίσει μια νέα Τροία. Ο Αινείας στεναχωρημένος διατάζει τους συντρόφους του να αρματώσουν μυστικά τα πλοία. Η Διδώ μαθαίνει από την Φήμη τα σχέδια του Αινεία και κυριεύεται από αχαλίνωτη τρέλα. Ορμά εξαγριωμένη στον Αινεία και τον κατηγορεί ότι την εγκαταλείπει κρυφά χωρίς να υπολογίζει τον έρωτά τους.

Αισθητική ανάλυση και σχόλια Η βασίλισσα Διδώ φέρεται ως γυναίκα, ερωτευμένη τρελά με τον Αινεία δεν ηρεμεί ποτέ, νιώθει ανήσυχη και αμφιβάλλει. Δεν αισθάνεται σίγουρη, έχει κακά προαισθήματα, αφού ο έρωτάς της την κάνει πιο ευαίσθητη στην απειλή της ευτυχίας της. Εξάλλου εκείνη αθέτησε την υπόσχεσή της στον νεκρό σύζυγό της, Συχαίο, ότι δεν θα ερωτευτεί ποτέ άλλον άνδρα και ότι θα του μείνει πιστή και αισθάνεται ένοχη για την αθέτηση του λόγου της. Η Διδώ έχει χάσει τον έλεγχο, δεν λειτουργεί με την ιδιότητα της βασίλισσας και των υποχρεώσεων απέναντι στον λαό της, αλλά μόνο ως ερωτευμένη.

Αισθητική ανάλυση και σχόλια Η καρδιά της αντιδρά παθιασμένα, αυθόρμητα, χωρίς λογική, σε αντίθεση με τον Αινεία, τον ψύχραιμο και ευσεβή προς τους θεούς και τους προγόνους του. Η Διδώ δρα συναισθηματικά ενώ ο Αινείας έχει αποφασίσει να ακολουθήσει το πεπρωμένο του και έτσι φαίνεται σκληρός σττα συναισθήματά του. Η Δ. ψάχνει τον Αινεία και δεν του αφήνει χρόνο να μιλήσει πρώτος για να υπερασπιστεί την επιλογή του. Ξεκινά οργισμένη, σαν την Μήδεια του Ευριπίδη, και καταλήγει φοβισμένη στη σκέψη ότι τον χάνει. Ο Βεργίλιος με εξαιρετική τέχνη σκιαγραφεί την τραγικότητα της ερωτευμένης γυναίκας που την εγκαταλείπει ο αγαπημένος της.

Αισθητική ανάλυση και σχόλια Η Διδώ κατηγορεί τον Αινεία με σκληρά λόγια: perfide, crudelis, άπιστε, σκληρέ! Μόνο τόσο όμως, με αυτά τα δύο επίθετα ο θυμός της τελειώνει. Αναρωτιέται φοβισμένη: nec noster amor, nec dextera te data… ούτε ο έρωτά μας, ούτε η φιλοξενία αλλά ούτε και εγώ που θα αυτοκτονήσω, nec Dido moritura μπορεί να σε αποτρέψει; Συνεχίζει αποκαλύπτοντας την αδυναμία της, προσπαθεί να τον μεταπείσει δείχνοντάς του την έγνοια της : quin… properas ire per altum mediis aquilonibus? γιατί βιάζεσαι να πλεύσεις μες τον χειμώνα και τους ανέμους; Και καταλήγει μ’ ένα λυγμικό παράπονο: mene fugis? Μήπως με αποφεύγεις;