Οι ελληνικές Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες και το ηλεκτρονικό βιβλίο Ο ρόλος του Συνδέσμου Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών 23 Μαρτίου 2016 Ν. Μήτρου Πρόεδρος ΣΕΑΒ

Θέματα 2 1.Το ακαδημαϊκό εκπαιδευτικό υλικό – Οι συντελεστές – Οι πηγές 2.Οι Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες – Έντυπα τεκμήρια – Ψηφιακά τεκμήρια 3.Ο ρόλος του Συνδέσμου Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών 4.Το ηλεκτρονικό βιβλίο (e-book) 5.Πρόταση για τα ακαδημαϊκά συγγράμματα – e-books ανοιχτής πρόσβασης – e-books ελεγχόμενης πρόσβασης 6.Στόχος της εκδήλωσης – Νέα μοντέλα διάθεσης (ηλεκτρονικών) βιβλίων – Ο εκδοτικός κόσμος στο νέο τοπίο ;;;; 23 Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

1.1 Οι συντελεστές παραγωγής & διάθεσης ακαδημαϊκού περιεχομένου 3 Ακαδημαϊκή κοινότητα (καθηγητές, φοιτητές) Εκδοτική κοινότητα Κατάθεση εργασιών δανεισμός, πρόσβαση στις ΒΒΔ βιβλία, περιοδικά, … συγγράμματα, εργασίες,… βιβλία,, περιοδικά Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες ΙΑ

1.2 Πηγές εκπαιδευτικού περιεχομένου Ακαδημαϊκές σημειώσεις (lecture notes) και παρουσιάσεις – Ηλεκτρονικές, μέσω των ιστοτόπων των μαθημάτων Σημειώσεις Παρουσιάσεις διαφανειών (ppt) Βιντεοσκοπημένες παρουσιάσεις (e-courses) – Έντυπες (από τις εκτυπωτικές μονάδες) Ηλεκτρονικές Πηγές (ελληνικές, διεθνείς) – Γκρίζα βιβλιογραφία – Ιδρυματικά Αποθετήρια – Επιστημονικά περιοδικά & πρακτικά συνεδρίων – Βάσεις βιβλιογραφικών δεδομένων Πηγές στο Διαδίκτυο Ακαδημαϊκά βιβλία – Έντυπα – ηλεκτρονικά 4 ελεύθερη πρόσβαση ελεύθερη πρόσβαση κόστος εκτύπωσης κόστος δημοσίευσης/ συνδρομής ελεύθερη πρόσβαση κόστος παραγωγής (αγορά) κόστος παραγωγής (αγορά ή συνδρομή)

5 1.2 Πηγές εκπαιδευτικού περιεχομένου (συνέχεια) Ενδεικτική βιβλιογραφία ακαδημαϊκού μαθήματος [CARL2012]A. Bruce Carlson, P. Crilly, Συστήματα Επικοινωνιών, 5 η έκδοση, Fountas, 2015 (πρωτότυπη έκδοση: Communication Systems, 5 th ed., MacGraw-Hill 2010). [PROA2016] Proakis, J.,and Salehi, M., Συστήματα Τηλεπικοινωνιών, 2 η Έκδοση, Fountas, 2016, (πρωτότυπη έκδοση: Foundamentals of Communication Systems, 2 nd edition, Pearson, 2014). [SKLA2011] Sklar, B., Ψηφιακές Επικοινωνίες, 2 η έκδοση, Παπασωτηρίου, 2011, (πρωτότυπη έκδοση: Digital Communications, 2 nd ed., Prentice Hall 2001). [IEEE2007]IEEE Standard for Information technology-Telecommunications and information exchange between systems-Local and metropolitan area networks-Specific requirements - Part 11: Wireless LAN Medium Access Control (MAC) and Physical Layer (PHY) Specifications [LADE2006] Ladebusch, U., and Liss, C., “Terrestrial DVB (DVB-T): A Broadcast Technology for Stationary Portable and Mobile”, Proc. IEEE, vol. 94, No. 1, Jan. 2006, pp [NI2007] OFDM and Multi-Channel Communication Systems (Tutorial, 2007). [ (τελευταία πρόσβαση: Σεπτέμβριος 2015) [www ] (τελευταία πρόσβαση: Σεπτέμβριος 2015) [ (τελευταία πρόσβαση: Σεπτέμβριος 2015) βιβλία (text books) περιοδικά - συνέδρια πηγές στο Διαδίκτυο προπτυχιακά μαθήματα 23 Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

Θέματα 6 1.Το ακαδημαϊκό εκπαιδευτικό υλικό – Οι συντελεστές – Οι πηγές 2.Οι Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες – Έντυπα τεκμήρια – Ψηφιακά τεκμήρια 3.Ο ρόλος του Συνδέσμου Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών 4.Το ηλεκτρονικό βιβλίο (e-book) 5.Πρόταση για τα ακαδημαϊκά συγγράμματα – e-books ανοιχτής πρόσβασης – e-books ελεγχόμενης πρόσβασης 6.Στόχος της εκδήλωσης – Νέα μοντέλα διάθεσης (ηλεκτρονικών) βιβλίων – Ο εκδοτικός κόσμος στο νέο τοπίο ;;;; 23 Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

2. Οι Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες Τεκμήρια γνώσης – Έντυπα – Ψηφιακά Ρόλος: υποστήριξη της ακαδημαϊκής κοινότητας στην πρόσβαση στα τεκμήρια της γνώσης – Προμήθεια τεκμηρίων (αγορά, συνδρομές) – Οργάνωση τεκμηρίων (καταλογογράφηση, ταξινόμηση,…) – Διάθεση τεκμηρίων (δανεισμός, δικτυακή πρόσβαση) Χρηματοδότηση – Προϋπολογισμός Ιδρυμάτων – Χορηγίες 7 23 Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

3. Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδ. Βιβλιοθηκών Κοινοπραξία των Ελλην. Ακαδ. Βιβλιοθηκών Στόχος: η κεντρική διαχείριση των (κυρίως έντυπων, τότε) συνδρομών των Βιβλιοθηκών στα διεθνή επιστημονικά περιοδικά  Περιορισμός δαπάνης στο 1/3 περίπου, πρόσβαση όλων σε περισσότερους τίτλους Θεσμοθετήθηκε ως «Σύνδεσμος» με νόμο (Ν.3404/2005, Ν.4009/2011) και Προγραμματική Συμφωνία μεταξύ των μελών – Όλα τα Πανεπιστήμια και ΤΕΙ – Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος – Ακαδημία Αθηνών – Συνεργαζόμενα μέλη: όλα τα δημόσια Ερευνητικά Ιδρύματα, η Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, … 8 23 Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδ. Βιβλιοθηκών (συνέχεια) Στόχοι/δραστηριότητα τελευταίας 5-ετίας: – Συνεργατικές δράσεις - 2 οριζόντια έργα ΕΣΠΑ ~ 12.5 εκ. € – Οριζόντιες υπηρεσίες – Κοινόχρηστες υποδομές (ΕΔΕΤ)  Εξοικονόμηση/καλύτερη αξιοποίηση πόρων & ποιότητα υπηρεσιών 9 23 Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

Η HEAL-Link Από το 2003: μόνο ηλεκτρονική πρόσβαση Περισσότεροι από 20 διεθνείς εκδότες, περισσότεροι από τίτλοι – Περιοδικά, πρακτικά συνεδρίων, βάσεις βιβλιογραφικών δεδομένων, – Ηλεκτρονικά βιβλία (>40.000)  Θεαματική αύξηση της ερευνητικής παραγωγής της χώρας, της απήχησης (impact) αυτής διεθνώς και των συνεργασιών Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

Η HEAL-Link (συνέχεια)  Greek research Panorama , source Elsevier (SciVal): 11 Παραγωγή δημοσιεύσεων citation impact διεθνής συνεργασία κορυφαίες δημοσιεύσεις Ελλάδα EU28 (μέσος όρος) Ελλάδα EU28 (μέσος όρος) Ελλάδα EU28 (μέσος όρος) 23 Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

Άλλες σημαντικές οριζόντιες Δράσεις ΣΕΑΒ Οριζόντια Δράση ΕΠ Ψηφιακή Σύγκλιση: «Προηγμένες Κεντρικές Υπηρεσίες Ψηφιακών Βιβλιοθηκών ΣΕΑΒ» Ιδρυματικά Αποθετήρια Ολοκληρωμένο Συνεργατικό Σύστημα Βιβλιοθήκης (διαχείρισης/καταλογογράφησης, ….) Πολυτροπική Βιβλιοθήκη για εντυπο-ανάπηρα άτομα … Οριζόντια Δράση ΕΠ Εκπαίδευση & Διά Βίου Μάθηση: «Ηλεκτρονικά Ακαδημαϊκά Συγγράμματα & Βοηθήματα» - ΚΑΛΛΙΠΟΣ > 500 ηλεκτρονικά ακαδημαϊκά συγγράμματα ανοιχτής πρόσβασης Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

ILSaS Ολοκληρωμένο Συνεργατικό Σύστημα Βιβλιοθήκης 26 από τα 36 ΑΕΙ Κοινό σύστημα – κοινοί κανόνες – Καταλογογράφησης – Προσκτήσεων – Κυκλοφορίας υλικού … όμως εξατομικευμένη πρόσβαση/διαχείριση  Μεγάλη οικονομία ανθρώπινων και υλικών πόρων  Αναβαθμισμένη ποιότητα υπηρεσίας Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

ΚΑΛΛΙΠΟΣ: σύνοψη 522 ακαδημαϊκά ηλεκτρονικά συγγράμματα: σύγχρονα, αξιολογημένα, ελληνόγλωσσα, προπτυχιακού επιπέδου Συμμετείχε το ~1/3 του Ακαδημαϊκού προσωπικού της χώρας (>3000 μέλη ΔΕΠ) Υπό την επιστημονική επίβλεψη 30-μελούς ομάδας καθηγητών υψηλού κύρους Θα χρησιμοποιηθούν στο ~ 1/10 των προπτυχιακών μαθημάτων Διαθέσιμα σε όλους (ανοιχτής πρόσβασης) – πολλαπλασιαστικός παράγων Σε αναμονή προς χρηματοδότηση άλλες ~500 προτάσεις Έντονο ενδιαφέρον και για συγγράμματα μεταπτυχιακού επιπέδου, συνεχιζόμενης εκπαίδευσης, ξενόγλωσσα, … Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

ΚΑΛΛΙΠΟΣ: Το Έργο σε αριθμούς (1/2 ) Συμμετοχή > 4000 (συγγραφείς, αξιολογητές, κριτικοί αναγνώστες,…) Συμμετέχει 1 στα 3 μέλη ΔΕΠ ! > 500 λοιποί συντελεστές Γραφιστική, Γλωσσική, Τεχνική επεξεργασία Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

ΚΑΛΛΙΠΟΣ: Το Έργο σε αριθμούς (2/2 ) 16 5 προσκλήσεις σε ισάριθμες θεματικές περιοχές – Θ Ε 1: Ανθρωπιστικές και Νοµικές Επιστήµες, Επιστήµες Τεχνών και Γραµµάτων – ΘΕ 2: Ιατρικές Επιστήµες, Επιστήµες Ζωής – ΘΕ3: Οικονοµικές, Πολιτικές, Κοινωνικές Επιστήµες και Γεωπονικές Επιστήµες – ΘΕ 4: Φυσικές Επιστήµες – ΘΕ 5: Επιστήµες Μηχανικών και Πληροφορική Υποβλήθηκαν και αξιολογήθηκαν 898 προτάσεις 23 Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

ΚΑΛΛΙΠΟΣ: Τα επιτεύγματα ( 1/2) > 522 βιβλία θα είναι σύντομα αναρτημένα στο συσσωρευτή  πλήρως αναζητήσιμα  στους καταλόγους του ΕΥΔΟΞΟΥ  > 80% του στόχου 23 Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

ΚΑΛΛΙΠΟΣ: Τα επιτεύγματα ( 2/2) Σήμερα (22/3/2016), είναι ήδη αναρτημένα 415 βιβλία! 23 Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

Θέματα 19 1.Το ακαδημαϊκό εκπαιδευτικό υλικό – Οι συντελεστές – Οι πηγές 2.Οι Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες – Έντυπα τεκμήρια – Ψηφιακά τεκμήρια 3.Ο ρόλος του ΣΕΑΒ 4.Το ηλεκτρονικό βιβλίο (e-book) 5.Πρόταση για τα ακαδημαϊκά συγγράμματα – e-books ανοιχτής πρόσβασης – e-books ελεγχόμενης πρόσβασης 6.Στόχος της εκδήλωσης – Νέα μοντέλα διάθεσης (ηλεκτρονικών) βιβλίων – Ο εκδοτικός κόσμος στο νέο τοπίο ;;;; 23 Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

4. Το ηλεκτρονικό βιβλίο (e-book) Μικρότερο κόστος Αμεσότητα στην πρόσβαση Ευκολία επικαιροποίησης Δυνατότητα για πολυμεσικό/διαδραστικό υλικό Δυνατότητα εναλλακτικών μορφών διάθεσης – Συνδρομή (ελεγχόμενη πρόσβαση) – Ανοιχτή πρόσβαση Περισσότερο επισφαλές, όσον αφορά την παραβίαση των πνευματικών δικαιωμάτων 20 Χαρακτηριστικά 23 Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

5. Η Πρόταση του ΣΕΑΒ για τα Ακαδημαϊκά Συγγράμματα (ΑΣ) Το υφιστάμενο σύστημα διάθεσης ΑΣ (ΕΥΔΟΞΟΣ) (Σε κάθε φοιτητή, ένα σύγγραμμα ανά μάθημα προπτυχιακού προγράμματος - δωρεάν) + Έδωσε λύση στα προβλήματα της αποκεντρωμένης διαχείρισης (χωριστά από κάθε Ίδρυμα) + Αύξησε την παραγωγή ακαδημαϊκών συγγραμμάτων (πρωτογενών ή μεταφράσεων) … αλλά, σε πολλές περιπτώσεις: – Πολυσέλιδες, δαπανηρές εκδόσεις – Χωρίς αξιολόγηση, περιπτώσεις κακών μεταφράσεων ξενόγλωσσων – Περιορισμός σε ένα σύγγραμμα, όχι πάντα το πλέον κατάλληλο  όχι πολλαπλή βιβλιογραφία  μικρός λόγος οφέλους/κόστους Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

22 Πηγές εκπαιδευτικού περιεχομένου (επανάληψη) Ενδεικτική βιβλιογραφία ακαδημαϊκού μαθήματος [CARL2012]A. Bruce Carlson, P. Crilly, Συστήματα Επικοινωνιών, 5 η έκδοση, Fountas, 2015 (πρωτότυπη έκδοση: Communication Systems, 5 th ed., MacGraw-Hill 2010). [PROA2016] Proakis, J.,and Salehi, M., Συστήματα Τηλεπικοινωνιών, 2 η Έκδοση, Fountas, 2016, (πρωτότυπη έκδοση: Foundamentals of Communication Systems, 2 nd edition, Pearson, 2014). [SKLA2011] Sklar, B., Ψηφιακές Επικοινωνίες, 2 η έκδοση, Παπασωτηρίου, 2011, (πρωτότυπη έκδοση: Digital Communications, 2 nd ed., Prentice Hall 2001). [IEEE2007]IEEE Standard for Information technology-Telecommunications and information exchange between systems-Local and metropolitan area networks- Specific requirements - Part 11: Wireless LAN Medium Access Control (MAC) and Physical Layer (PHY) Specifications [LADE2006] Ladebusch, U., and Liss, C., “Terrestrial DVB (DVB-T): A Broadcast Technology for Stationary Portable and Mobile”, Proc. IEEE, vol. 94, No. 1, Jan. 2006, pp [NI2007] OFDM and Multi-Channel Communication Systems (Tutorial, 2007). [ (τελευταία πρόσβαση: Σεπτέμβριος 2015) [www ] aac.html aac.html (τελευταία πρόσβαση: Σεπτέμβριος 2015) [ (τελευταία πρόσβαση: Σεπτέμβριος 2015) ΕΥΔΟΞΟΣ ?????? βιβλία (text books) 23 Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

Η Πρόταση του ΣΕΑΒ (συνέχεια) για τα Ακαδημαϊκά Συγγράμματα (ΑΣ)  Ισχυροποίηση του συστήματος αξιολόγησης των συγγραμμάτων  Ενίσχυση του ηλεκτρονικού συγγράμματος ανοιχτής πρόσβασης: Συνέχιση της δράσης ΚΑΛΛΙΠΟΣ Συμφωνίες με τους εκδότες για διάθεση της ηλεκτρονικής έκδοσης Στόχος: 20-30% της βιβλιογραφίας σε ορίζοντα τετραετία  Διάθεση ηλεκτρονικών συγγραμμάτων ελεγχόμενης πρόσβασης συμφωνίες με τους εκδότες Διασφάλιση των πνευματικών και περιουσιακών δικαιωμάτων των παραγωγών (συγγραφέων, εκδοτών) Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

Η Πρόταση του ΣΕΑΒ (συνέχεια) για τα Ακαδημαϊκά Συγγράμματα (ΑΣ)  Για τα έντυπα (ειδικά των ακριβών εκδόσεων): 6-μηνος δανεισμός μέσω Βιβλιοθηκών – Ενίσχυση των Βιβλιοθηκών Λελογισμένη επιλογή (μέσω του φοιτητικού κουπονιού) Εκτύπωση κατά παραγγελία των ηλεκτρονικών  Παροχή στους φοιτητές - όχι λιγότερο δωρεάν υλικό μελέτης «Πακέτο μελέτης μαθήματος» (course pack), με επιμέλεια των διδασκόντων (το Νορβηγικό παράδειγμα, Kopinor) Κουπόνι με επιλογές: έντυπα του εμπορίου, εκτύπωση ηλεκτρονικών Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

Θέματα 25 1.Το ακαδημαϊκό εκπαιδευτικό υλικό – Οι συντελεστές – Οι πηγές 2.Οι Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες – Έντυπα τεκμήρια – Ψηφιακά τεκμήρια 3.Ο ρόλος του ΣΕΑΒ 4.Το ηλεκτρονικό βιβλίο (e-book) 5.Πρόταση για αξιοποίηση του ηλεκτρονικού ακαδημ. βιβλίου – e-books ανοιχτής πρόσβασης – e-books ελεγχόμενης πρόσβασης 6.Στόχος της εκδήλωσης – Νέα μοντέλα διάθεσης (ηλεκτρονικών) βιβλίων – Ο εκδοτικός κόσμος στο νέο τοπίο ;;;; 23 Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου

6. Στόχος της εκδήλωσης Αναζήτηση νέων μορφών συνεργασίας των τριών πόλων (ΑΕΙ, Ακαδημαϊκων Βιβλιοθηκών, Εκδοτών) για την εύρυθμη και αποδοτική (για όλους) λειτουργία του κύκλου παραγωγής- διάθεσης του ακαδημαϊκού εκπαιδευτικού υλικού. 23 Μαρτίου Ebook Central & OASIS- Δυνατότητες και προοπτικές για τους Έλληνες Εκδότες Ακαδημαϊκού Περιεχομένου 26 Ακαδημαϊκή κοινότητα (καθηγητές, φοιτητές) Εκδοτική κοινότητα Κατάθεση εργασιών δανεισμός, πρόσβαση στις ΒΒΔ βιβλία, περιοδικά, … συγγράμματα, εργασίες,… βιβλία,, περιοδικά Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες ΒΒΔ