Ζαφειροπούλου Μαρία DG Sanco ΣΕΠ ΑΠΚΥ

 Κρίνεται σύμφωνα με την κοινωνική δικαιοσύνη ( ισοτιμία ), την ελαχιστοποίηση του κόστους ( αποδοτικότητα ), την ανταπόκριση στις προσδοκίες των πολιτών ( ποιότητα ) και τη βελτίωση στο επίπεδο υγείας ( αποτελεσματικότητα ) ΠΟΥ, ΟΟΣΑ και προσπελασιμότητα στις υπηρεσίες.  Αναγκαία συστηματοποίηση του αναλυτικού υπόβαθρου για την εκτίμηση της απόδοσης συστημάτων  Δείκτες αποτελεσμάτων ( αγγλοσαξονικά συστήματα )

 « Η Ολλανδία έχει αυτό που αποκαλούμε χαοτικό σύστημα, που σημαίνει πως οι ασθενείς έχουν έναν μεγάλο βαθμό ελευθερίας σχετικά με το από πού θα αγοράσουν την ασφάλιση της υγείας τους ή τις υπηρεσίες υγείας. Η διαφορά μεταξύ της Ολλανδίας και άλλων χωρών είναι ότι το χάος αυτό ελέγχεται. Οι αποφάσεις της υγειονομικής περίθαλψης παίρνονται μετά από διάλογο μεταξύ των ασθενών και των επαγγελματιών του τομέα της υγείας » ( αντιπρόσωπος της σουηδικής ΜΚΟ Health Consumer Powerhouse (HCP).  Σε 48 δείκτες όπως τα δικαιώματα των ασθενών και η πληροφόρηση, η προσβασιμότητα, η πρόληψη και τα αποτελέσματα, η Ολλανδία διατήρησε την πρώτη θέση της μεταξύ 35 ευρωπαϊκών κρατών για τέταρτη συνεχή χρονιά (870 από συνολικά πόντους ).  ( Σύστημα Υγείας 2006) Y ποχρεωτική ασφάλιση υγείας, η οποία παρέχεται από ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες υγείας ( κερδοσκοπικού ή μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ) οι οποίες ρυθμίζονται αυστηρά από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Η κυβέρνηση υποχρεώνει κάθε ασφαλιστική εταιρεία να δέχεται κάθε κάτοικο της περιοχής κάλυψης της, ανεξάρτητα από άλλα κριτήρια όπως εισόδημα, ηλικία, ασθένειες.  Η κυβέρνηση παρέχει μεγαλύτερες επιδοτήσεις στους ασφαλιστές για τους συμμετέχοντες οι οποίοι είναι ασθενείς, ηλικιωμένοι ή έχουν προϋπάρχουσες παθήσεις. Τα άτομα κάτω των 18 ετών είναι ασφαλισμένοι χωρίς κόστος

Στρατηγική 1: Ανταμοιβή οφελών υγείας αντί για ανταμοιβή όγκου περιστατικών  Συνδικαλισμός /leadership/ επαγγελματισμός ως προς την εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας  E κπαίδευση case manager στη διαχείριση της ζήτησης υπηρεσιών υγείας  Αύξηση ποιοτικών δεικτών και evidence based κατευθυντήριων γραμμών  Κλινική ηγεσία Στρατηγική 2: Διαφάνεια της απόδοσης  Ανάπτυξη ποιοτικών δεικτών προσανατολισμένοι – όσο είναι δυνατόν στο αποτέλεσμα  Ανταλλαγή καλών πρακτικών  Μείγμα συστημάτων αξιολογήσεων : Εξωτερική αξιολόγηση - αυτοαξιολόγηση - εσωτερική αξιολόγηση Στρατηγική 3: Ενθάρρυνση ευαισθητοποίηση και ανεξαρτητοποίηση καταναλωτών  Ανάθεση αρμοδιοτήτων και ευθυνών στους καταναλωτές έχοντας πλήρη πρόσβαση στον ιατρικό φάκελο του ασθενούς  Οφέλη οικονομικά για υγιή συμπεριφορά (healthy behavior) για καλύτερη ρύθμιση της ζήτησης

Στρατηγική 4: Ανάπτυξη φάσματος συλλογικών - ομαδικών υπηρεσιών και αναθεώρηση της χρηματοδότησης  Νέες επιλογές πακέτων όπως NICE στην Αγγλία βασισμένο στο Quality Adjusted Life Year (QALY).  Νέες επιλογές πακέτων όπως NICE στην Αγγλία βασισμένο στο Quality Adjusted Life Year (QALY). Το QALY λαμβάνει υπόψη τόσο την ποσότητα και την ποιότητα ζωής που προκύπτουν από τις παρεμβάσεις υγείας μετρώντας το προσδόκιμο ζωής και την ποιότητα των εναπομένοντων ετών ζωής.  Νέες εναλλακτικές λύσης για χρηματοδότηση της υγείας (cure and care) μέσω πχ. Healthcare saving plans Στρατηγική 5: Δικτύωση  E πικέντρωση των εξειδικευμένων και περίπλοκων υπηρεσιών  Δια - συνοριακή συνεργασία με ευρωπαϊκά νοσοκομεία  Ανάπτυξη 50 δικτύων υγείας  Ανάπτυξη e-health Στρατηγική 6: Έμφαση στην πρόληψη  ‘Bottom-up’ προσέγγιση  Προσοχή στις ‘ πολυδάπανες ’ παθήσεις  Συνεργασία με τη βιομηχανία τροφών ( σχολεία, γυμναστήρια κλπ )  Εκπαίδευση – πρόληψη σε γονείς, σχολεία, κοινοτικούς οργανισμούς Στρατηγική 7: Πολιτικό leadership

 Οι υπηρεσίες υγείας παρέχονται κυρίως από περιφερειακούς οργανισμούς, που λειτουργούν υπό την ευθύνη 12 περιφερειακών αρχών.  Η χρηματοδότηση του εθνικού συστήματος στηρίζεται στη γενική φορολογία (89,6%)  A πό τις πρώτες χώρες που οργάνωσαν δίκτυα πρωτοβάθμιας και νοσοκομειακής περίθαλψης.  Τα Νοσοκομεία του Καναδά είναι μη κερδοσκοπικά ιδρύματα, που διοικούνται από τις τοπικές αρχές ή τα Δ. Σ. κοινωφελών οργανισμών. Οι κερδοσκοπικές υπηρεσίες περιορίζονται κυρίως στον τομέα των μονάδων χρονίως πασχόντων ή ειδικών κέντρων ( π. χ. αποτοξίνωσης ).  Το κόστος των Νοσοκομείων καλύπτεται από τις τοπικές αρχές βάσει σφαιρικών προϋπολογισμών, που καταρτίζονται ανάλογα με τις διαγνωστικές κατηγορίες των νοσηλευόμενων ασθενών.  Πρόληψη και προαγωγή της υγείας και ανάπτυξη νέων εξωνοσοκομειακών υπηρεσιών, όπως είναι η φροντίδα στην κοινότητα (community care) και οι μονάδες άμεσης πρόσβασης (one-stop-shopping). 

 Οι περισσότεροι γιατροί είναι γενικοί ή οικογενειακοί γιατροί. Το 99% των γιατρών συμμετέχει στο δημόσιο σύστημα υγείας και αμείβεται κατά πράξη από τις τοπικές αρχές. Πολλοί ειδικοί γιατροί ασκούν και ιδιωτική ιατρική, συνεργαζόμενοι με τα νοσοκομεία.  Οι μονάδες υγείας αποτελούν αυτόνομους οργανισμούς που καλλιεργούν τον μεταξύ τους ανταγωνισμό. Στόχος τους : η μεγιστοποίηση της μερίδας τους στην αγορά υπηρεσιών από το δημόσιο.  Λόγω γεωγραφικών χαρακτηριστικών του Καναδά, πληθώρα κοινοτικών κέντρων υγείας ( κάτι ανάλογο με τα πολυϊατρεία του ΕΟΠΥΥ ). Οι οικ. και γενικοί ιατροί των κοιν. κέντρων υγείας ελέγχουν τη χρήση των υπηρεσιών υγείας (gatekeeping), ενώ απολαμβάνουν σημαντική αυτονομία στην άσκηση του έργου τους.

Πηγή : 2010 Commonwealth Fund International Health Policy Survey in 11 countries Χρόνοι αναμονής στα επείγοντα περιστατικά, προτού να αντιμετωπισθούν

Χρόνοι αναμονής για κοινές χειρουργικές επεμβάσεις

 Στρατηγική 1: Στροφή προς ποσοτικούς δείκτες για την αποφυγή αυξημένου χρόνου αναμονής  Στρατηγική 2: Ελεγχόμενη αυτονομία  Στρατηγική 3: Πιλοτικά προγράμματα για καλύτερη πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας ( καθοδήγηση των ασθενών σε άλλους επαγγελματίες ή μονάδες υγείας σε περίπτωση μεγάλης λίστας αναμονής )

 Ενώ η υγειονομική περίθαλψη εμπίπτει στη σφαίρα των εθνικών πολιτικών, ορισμένες πράξεις της ΕΕ μπορούν να ασκήσουν επιρροή, ειδικά τα διαρθρωτικά ταμεία και τα κοινωνικο - οικονομικά συστήματα διακυβέρνησης, όπως η Ανοικτή Μέθοδος Συντονισμού ( ΑΜΣ ) the Open Method of Coordination (OMC) και του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Μετά τη Σύνοδο Κορυφής της Λισαβόνας το 2000, η ΑΜΣ παρέχει τις κατευθυντήριες γραμμές και τα σημεία αναφοράς σε σχέση με τα ζητήματα της κοινωνικής προστασίας. Τα θέματα αυτά περιλαμβάνουν την πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, σε συνδυασμό με την ποιότητα και τη βιωσιμότητα των εν λόγω υπηρεσιών. Παράλληλα με αυτό το μηχανισμό εθελοντικής διακυβέρνησης, το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο παρέχει το πλαίσιο για την καθοδήγηση και την παρακολούθηση των οικονομικών και κοινωνικών μεταρρυθμίσεων των χωρών της ΕΕ, έτσι ώστε να μπορούν να επιτύχουν τους στόχους της στρατηγικής Ευρώπη  Από το 2010, η Ε. Ε. έχει συμπεριλάβει την υγειονομική περίθαλψη στο πλαίσιο της βιωσιμότητας των δημόσιων οικονομικών. Η Ετήσια Επισκόπηση Ανάπτυξης - Annual Growth Survey αξιολογεί την απόδοση των συστημάτων υγείας μέσα από μια πιο αποτελεσματική χρήση των δημόσιων πόρων και από την πρόσβαση σε υπηρεσίες υψηλής ποιότητας. Ωστόσο, στην πράξη, οι Ευρωπαϊκές συστάσεις επικεντρώθηκαν κυρίως στο ζήτημα της αποδοτικότητας και τη μείωση των φαρμακευτικών δαπανών.

Το 2013, η Ε. Ε. Έκανε γραπτές συστάσεις για την υγειονομική περίθαλψη στις παρακάτω χώρες :  Βουλγαρία : - Διασφάλιση της αποτελεσματικής πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη - βελτίωση της τιμολόγησης των υπηρεσιών συνδέοντάς τις με τη χρηματοδότηση του νοσοκομείου και - ανάπτυξη της εξωνοσοκομειακής περίθαλψης. ‘ Ρουμανία : Συνέχιση των μεταρρυθμίσεων στον τομέα της υγείας για την αύξηση της αποτελεσματικότητας, της ποιότητας και της προσβασιμότητας της, ιδίως για τα ευάλωττα άτομα και τους κατοίκους των απομακρυσμένωνκαι απομονωμένων κοινοτήτων  Ισπανία : - Αύξηση του κόστους - αποτελεσματικότητας του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, διατηρώντας παράλληλα την προσβασιμότητα για τις ευάλωτες ομάδες, για παράδειγμα με τη μείωση των νοσοκομειακών φαρμακευτικών δαπανών, την ενίσχυση του συντονισμού των διαφόρων μορφών φροντίδας και τη βελτίωση των κινήτρων για την αποτελεσματική χρήση των πόρων Οι συστάσεις στις περισσότερες χώρες της Ε. Ε. ωστόσο, περιέχουν ελάχιστη μνεία στην υγειονομικής περίθαλψης. Για ορισμένες χώρες δεν υποβλήθηκαν συγκεκριμένες προτάσεις για το 2013, επειδή ήδη υπόκεινται σε σχέδια οικονομικής προσαρμογής ( Κύπρος, Ελλάδα, Ιρλανδία και Πορτογαλία ). Δυστυχώς, οι αναφορές στην υγειονομική περίθαλψη στα σχέδια αυτά επικεντρώνονται στην αποδοτικότητα, στη διαφανή διοίκηση και στη μείωση του κόστους

Access to quality healthcare Inclusive growth Human rights respected Health inequality reductions Longer- term savings Productivity increases Social inclusion Europe 2020 EU charter of fundamental rights Social Investment Package Council conclusions & EC communication

Τρόποι βελτίωσης της αποτελεσματικότητας :  Μείωση των εισαγωγών στο νοσοκομείο και των επισκέψεων σε ειδικούς, όταν αυτό δεν είναι απολύτως απαραίτητο.  Ενίσχυση της πρωτοβάθμιας περίθαλψης.  Προώθηση της χρήσης λιγότερο ακριβών, ισοδύναμων φαρμάκων ( γενόσημα ).  Αξιολόγηση της σχέσης κόστους - αποτελεσματικότητας των τεχνολογιών στον τομέα της υγείας, ως βάσης για τη λήψη αποφάσεων. Επενδύοντας στην υγεία των πολιτών  Η κατάσταση της υγείας των πολιτών επηρεάζει το κατά πόσο μπορούν να συμμετέχουν στον κοινωνικό και επαγγελματικό βίο, καθώς και το πόσο παραγωγικοί είναι στον χώρο εργασίας τους. Κατ ' επέκταση, έχει επίδραση στα εθνικά συστήματα υγείας σε δημοσιονομικό επίπεδο. Οι επενδύσεις στην υγεία μπορούν να στηρίξουν την οικονομική ανάπτυξη, επειδή τα άτομα θα μπορούν να παραμένουν σε καλή υγεία και να εργάζονται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.  Η επένδυση, για παράδειγμα, στην προαγωγή της υγείας των παιδιών και των νέων συμβάλλει στη σωματική και κοινωνική τους ανάπτυξη, δίνοντάς τους τα εφόδια για να συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνία. Σημαντική επίσης είναι η επένδυση στους εργαζομένους στον χώρο της υγείας, όπως πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε σχέδιο δράσης του 2012.

 Παρά τη βελτίωση που υπήρξε για πολλά χρόνια στο μέσο επίπεδο υγείας σε όλη την ΕΕ, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές ανισότητες τόσο από χώρα σε χώρα όσο και στο εσωτερικό των χωρών της ΕΕ. Διαφορές στο προσδόκιμο επιβίωσης στην ηλικία των 30 ετών ανάμεσα σε άτομα με ανώτατη εκπαίδευση και σε άτομα με βασική δευτεροβάθμια, ή χαμηλότερη, εκπαίδευση > 10 χρόνια σε χώρες της ΕΕ.  Οι αποτρέψιμες ασθένειες και θάνατοι που οφείλονται σε ανισότητες στον τομέα της υγείας αποτελούν κατασπατάληση του ανθρώπινου κεφαλαίου και πρέπει να μειωθούν. Η καθολική πρόσβαση σε ασφαλείς, υψηλής ποιότητας και αποτελεσματικές υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και η καλύτερη συνεργασία μεταξύ των κοινωνικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών υγείας, καθώς και η αποτελεσματική δράση για τους παράγοντες κινδύνου μπορούν να συμβάλουν στον τερματισμό του φαύλου κύκλου κακής υγείας / φτώχειας / κοινωνικού αποκλεισμού.  Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεχίσει να προωθεί τη συνεργασία ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ, καθώς και τις προσπάθειες για βελτίωση των γνώσεων και των δεδομένων σε επίπεδο ΕΕ. Προτίθεται δε να εκπονήσει, το 2013, έκθεση σχετικά με την υλοποίηση της ανακοίνωσής της του 2009 για τις ανισότητες στον τομέα της υγείας.  Οι επενδύσεις στον τομέα της υγείας σε όλη την ΕΕ μπορούν να χρηματοδοτηθούν από το πρόγραμμα " Υγεία " της ΕΕ, από το ταμείο συνοχής και τα διαρθρωτικά ταμεία, καθώς και από τα ταμεία για την έρευνα και την καινοτομία («Horizon 2020»). Επενδύοντας στη μείωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας

1-2. Απώτερος στόχος : Σύγκλιση και Εναρμόνιση και των συστημάτων υγείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Απειλή για τα εθνικά δικαιώματα - για τα επενδυμένα συμφέροντα ή πρόκληση για περαιτέρω βελτίωση των συστημάτων υγείας στην Ευρώπη ; ( Η οργάνωση και η διοίκηση των συστημάτων υγείας παραμένει στην αποκλειστική δικαιοδοσία των εθνικών κυβερνήσεων ) Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσμευτεί σε δυο αποκλίνοντα μοντέλα : το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο, και το μοντέλο του ελεύθερου ανταγωνισμού της εσωτερικής αγοράς. Παρουσιάσθε τα υπέρ και τα κατά των δύο μοντέλων. 5. Η παγκοσμιοποίηση και ο διεθνής ανταγωνισμός επιβάλλουν, εκτός από την καθολικότητα, την ισότητα και την αλληλεγγύη του κοινωνικού μοντέλου, και την οικονομική βιωσιμότητα ; 6. Y πάρχει ανάγκη να αναζητηθούν νέοι δρόμοι οργάνωσης και λειτουργίας των συστημάτων υγείας, που να πληρούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα κριτήρια της δικαιοσύνης, της αποτελεσματικότητας, αλλά και της αποδοτικότητας ; 7. Παρουσίαση του κειμένου ‘’HEALTH AND HEALTH SYSTEMS’’