ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗΣ ΔΟΜΗΣ ΔΡ. Α. ΡΑΦΑΗΛΙΔΗΣ ΤΜ. ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ, ΠΑΤΡΑ ΤΕΙ ΔΥΤ. ΕΛΛΑΔΑΣ

2. ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΔΟΜΗ Περιλαμβάνει: Ανάθεση έργων και ευθύνης που ορίζουν τη δουλειά ατόμων και μονάδων Ομαδοποίηση ατομικών θέσεων σε μονάδες και των μονάδων σε τμήματα και μεγαλύτερες μονάδες Μηχανισμοί που απαιτούνται για τη διευκόλυνση του κάθετου συντονισμού Μηχανισμοί που απαιτούνται για την υποστήριξη του οριζόντιου συντονισμού Οργανωσιακός σχεδιασμός: η δημιουργία οργανωσιακής δομής

3. ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ

4. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΘΕΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Εξειδίκευση εργασίας: ο βαθμός στον οποίο η συνολική εργασία που απαιτείται για την επίτευξη των οργανωσιακών στόχων μπορεί να επιμερισθεί σε επιμέρους δουλειές (θέσεις εργασίας) Σχεδιασμός θέσης εργασίας: ο προσδιορισμός των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με μια συγκεκριμένη θέση εργασίας

5. ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΘΕΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (1) Απλούστευση εργασίας

6. ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΘΕΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (2) Εναλλαγή (rotation)

7. ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΘΕΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (3) Μεγέθυνση Αυξάνει το εύρος εργασίας (job scope)

8. ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΘΕΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (4) Εμπλουτισμός Αυξάνει το βάθος εργασίας (job depth)

9. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Εναλλακτικός π ρογραμματισμός της εργασίας : Ευέλικτο ωράριο (flextime) Συμ π ιεσμένη εβδομάδα (compressed workweek) Καταμερισμός θέσης εργασίας (job sharing)

10. ΤΜΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ: ΤΥΠΟΙ Λειτουργική δομή (functional) Τμηματική δομή (divisional) Υβριδική δομή (hybrid) Δομή π λέγματος (matrix)

11. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΔΟΜΗ

12. ΤΜΗΜΑΤΙΚΗ ΔΟΜΗ Τμηματο π οίηση κατά : Προϊόν Γεωγραφική θέση Πελάτη

13. ΔΟΜΗ ΠΛΕΓΜΑΤΟΣ

14. ΚΑΘΕΤΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ Κάθετος συντονισμός: η διασύνδεση των δραστηριοτήτων του ανώτατου επιπέδου με εκείνες των μέσων και των κατώτερων, προκειμένου για την επίτευξη των οργανωσιακών στόχων Επισημοποίηση Εύρος του μάνατζμεντ Συγκέντρωση – αποκέντρωση Εκχώρηση ισχύος & εξουσίας Θέσεις γραμμής & επιτελικές

15. ΕΠΙΣΗΜΟΠΟΙΗΣΗ Ο βαθμός στον οποίο γραπτές πολιτικές, διαδικασίες, κανόνες, περιγραφές θέσεων εργασίας και άλλα έγγραφα προσδιορίζουν τις δράσεις που πρέπει (ή δεν πρέπει) να αναληφθούν κατά την εκάστοτε περίπτωση

16. ΕΥΡΟΣ ΤΟΥ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ Ο αριθμός υφισταμένων π ου αναφέρονται α π ευθείας σε έναν μάνατζερ Παράγοντες π ου ε π ιδρούν στο εύρος (span) του μάνατζμεντ : Α π αιτήσεις αλληλε π ίδρασης Ε π ί π εδο ικανοτήτων Ε π ί π εδο ομοιότητας εργασιών Συχνότητα εμφάνισης και σοβαρότητα π ροβλημάτων Φυσική εγγύτητα υφισταμένων Λοι π ά καθήκοντα του μάνατζερ Διαθέσιμη υ π οστήριξη Κίνητρα π ου π ροσφέρει η εργασία

17. ΕΠΙΠΕΔΑ ΙΕΡΑΡΧΙΑΣ Σμίκρυνση Αναδιάρθρωση “You can’t shrink to greatness” (J. Stanford)

18. ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ - ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ Συγκέντρωση : ο βαθμός στον ο π οίο ισχύς και εξουσία διακρατώνται στα ανώτατα ε π ί π εδα ιεραρχίας Α π οκέντρωση : ο βαθμός στον ο π οίο ισχύς και εξουσία εκχωρούνται σε χαμηλότερο ε π ί π εδο ιεραρχίας Θετικά – αρνητικά συγκέντρωσης & α π οκέντρωσης ; Τάση π ρος α π οκέντρωση : Μέγεθος οργανισμού Γεωγραφική διασ π ορά Τεχνολογική π ολυ π λοκότητα Περιβαλλοντική αβεβαιότητα

19. ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΙΣΧΥΟΣ & ΕΞΟΥΣΙΑΣ Αρμοδιότητα – ευθύνη: η υποχρέωση να φέρνει κανείς σε πέρας τα καθήκοντά του και να επιτυγχάνει στόχους που σχετίζονται με τη θέση του Εξουσία: το δικαίωμα να λαμβάνει κανείς αποφάσεις, να αναλαμβάνει δράση και να διευθύνει τρίτους σε θέματα που σχετίζονται με τις αρμοδιότητες και τους στόχους της θέσης του Καταλογισμός ευθύνης: η απαίτηση να παρέχει κανείς επαρκείς εξηγήσεις σε ανωτέρους, σε περίπτωση σημαντικής απόκλισης από τα αναμενόμενα Εκχώρηση: η ανάθεση μέρους της εργασίας ενός στελέχους σε άλλους, μαζί με την αρμοδιότητα και την εξουσία που απαιτούνται για την επίτευξη των αποτελεσμάτων

20. ΘΕΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΤΕΛΙΚΕΣ Θέση γραμμής: η θέση με την εξουσία και την ευθύνη για την επίτευξη των κύριων στόχων του οργανισμού Επιτελική θέση: η θέση που χρησιμεύει κύρια για την παροχή εξειδικευμένης γνώσης και βοήθειας στις θέσεις γραμμής Εξουσία γραμμής: η εξουσία που ακολουθεί την αλυσίδα διοίκησης που προκύπτει από την επίσημη ιεραρχία Λειτουργική εξουσία: η εξουσία επιτελικών τμημάτων σχετικά με θέματα που σχετίζονται άμεσα με τη λειτουργία τους

21. ΤΜΗΜΑΤΑ ΓΡΑΜΜΗΣ & ΕΠΙΤΕΛΙΚΑ ΣΕ ΤΡΑΠΕΖΑ

22. ΟΡΙΖΟΝΤΙΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ Οριζόντιος συντονισμός : η, σε π αρόμοιο ε π ί π εδο ιεραρχίας, σύνδεση δραστηριοτήτων διαφόρων τμημάτων Τρό π οι οριζόντιου συντονισμού : Πλεονασματικοί π όροι (slack resources) Πληροφοριακά συστήματα Εγκάρσιες σχέσεις (lateral relations)

23. ΜΕΘΟΔΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΙΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ

24. ΠΛΕΟΝΑΣΜΑΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ Ένα α π όθεμα π όρων π ου διευκολύνει την π ροσαρμογή σε ενδογενείς και εξωγενείς π ιέσεις, καθώς και τις αλλαγές ( οικογένεια, 3 Μ ) Πληροφοριακά συστήματα (Citicorp)

25. ΕΓΚΑΡΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Συντονισμός μεταξύ ομοτίμων Άμεση ε π ικοινωνία Σύνδεσμοι (liaisons) Ομάδες εργασίας (task forces) vs. Ομάδες Μάνατζερς ολοκλήρωσης (managerial integrators): Έργου (project manager) Προϊόντος (product manager) Μάρκας (brand manager)