ΔΟΜΗ, ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Αθανάσιος Λάϊος Ph.D. Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού
ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΕΞΩΣΧΟΛΙΚΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ-ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΕΣ ΤΟΠΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΣΩΜΑΤΕΙΑ
ΠΟΡΟΙ ΤΗΣ Γ.Γ.Α. Επιχορήγηση από τον κρατικό προϋπολογισμό. Δικαιώματα 15 % επί των εισιτηρίων του ιπποδρόμου. Ποσοστό από τα έσοδα του ΟΠΑΠ. Δωρεές και κληροδοτήματα.
ΔΙΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΤΟΥ ΟΠΑΠ Νικητές 45 % ΟΠΑΠ 11 % Γ.Γ.Α. 30 % Δ.Ο.Ε. 3 % Π.Α.Ε. 3 % Ε.Π.Ο. 2 % ΣΕΓΑΣ 2 % Β+Γ Εθνική 2 % Κ.Ο.Α. 2 %
ΔΙΑΝΟΜΗ ΧΡΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ Γ.Γ.Α. Δημοτικά γυμναστήρια Εθνικά γυμναστήρια Ομοσπονδίες Σωματεία Ν.Π.Δ.Δ. (ΑΣΕΑΔ - ΤΕΦΑΑ) Σχολικός αθλητισμός Υποτροφίες Ο.Α.Κ.Α. - ΣΕΦ Π.Α.Ε. Μαζικός αθλητισμός Θέατρα, επιτροπές, αθλητικά έργα
ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ Γ.Γ.Α. Εποπτεία αθλητικών δραστηριοτήτων Εποπτεία - έλεγχο των αθλητικών ομοσπονδιών. Προώθηση του αθλητισμού για όλους. Απονομή αθλητικής δικαιοσύνης. Καταπολέμηση αθ. βίας και ντόπινγκ. Οργάνωση - εκτέλεση αναπτυξιακών αθλητικών προγραμμάτων. Κατασκευή και συντήρηση αθλητικών εγκαταστάσεων. Υποστήριξη της επιστημονικής αθλητικής έρευνας.
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΗΣ Γ.Γ.Α. Ο Υφυπουργός Πολιτισμού, αρμόδιος για θέματα Αθλητισμού και ο Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού, είναι υπεύ- θυνοι για την υλοποίηση της κυβερνητικής αθλητικής πολιτικής και μεριμνούν για την προαγωγή του αθλητισμού. ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Αγωνιστικός αθλητισμός(5 τμήματα) Ανάπτυξης αθλητισμού (3 τμήματα) Προαγωγή αθλητισμού (4 τμήματα) Διοικητικό (4 τμήματα - 1 γραφείο)
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Μελετών αθλητικών έργων (6 τμήματα) Εποπτείας κατασκευών-συντήρησης αθλητικών έργων (3 τμήματα - 7 γραφεία) Οικονομικού (3 τμήματα 3 γραφεία) ΑΛΛΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Τμήμα ηλεκτρονικής επεξεργασίας στοιχείων. Γραφεία Τύπου. Τμήμα απλούστευσης διαδικασιών. Τμήμα διαχείρισης χρηματικού. ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΗΣ Γ.Γ.Α.
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΗΣ Γ.Γ.Α. Για την υλοποίηση της αθλητικής πολιτικής, η Γ.Γ.Α. συνεργάζεται με τα Υπουργεία: Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, το οποίο είναι αρμόδιο για τη Φυσική Αγωγή και τον αθλητισμό στις 3 βαθμίδες της εκπαίδευσης. Εθνικής Αμύνης, το οποίο είναι αρμόδιο για τον στρατιωτικό αθλητισμό. Δημόσιας Τάξης, το οποίο είναι αρμόδιο για τη διεξαγωγή εκδηλώσεων και τα θέματα βίας.
ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Η Γ.Γ.Α. σε συνεργασία με τις 16 σημαντικότερες αθλητικές ομοσπονδίες, προβαίνει στη συστηματική ανίχνευση - επιλογή των αθλητικών ταλέντων για την αξιοποίησή τους. Το πρόγραμμα λειτουργεί εκτός σχολικού ωραρίου και απευθύνεται σε μαθητές της Β΄ Δημοτικού (7- 8 ετών). Συμμετέχουν περίπου μαθητές και επιλέγεται το 5 %. Διδάσκουν καθηγητές φυσικής αγωγής με ειδικές γνώσεις προπονητικής.
ΤΜΗΜΑΤΑ ΑΘΛΗΤΙΚΗΣ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗΣ Το ΥΠΕΠΘ, σε συνεργασία με τη Γ.Γ.Α. έχει θέσει σε λειτουργία τα Τμήματα Αθλητικής Διευκόλυνσης, αποσκοπώ-ντας στη σύνδεση του σχολικού με τον υψηλό, αγωνιστικό αθλητισμό. Το πρόγραμμα διεξάγεται εντός σχολικού ωραρίου και δίνεται στους μαθητές η δυνατότητα ειδικής προπόνησης. Συμμετέχουν περίπου μαθητές, καλλιεργούνται 19 Ολυμπιακά αθλήματα και λειτουργούν ΤΑΔ σε 112 σχολεία (80 Γυμνάσια και 12 Λύκεια) σε 80 πόλεις της Ελλάδας και διδάσκουν 685 ειδικοί καθηγητές φυσικής αγωγής.
ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ ΕΘΝΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Η Γ.Γ.Α. ανήκει στο Υπουργείο Πολιτισμού και έχει την αρμοδιότητα του Εθνικού Επιτελικού Σχεδιασμού, καθώς και τη συνολική ευθύνη για όλα τα θέματα που αφορούν την πρόοδο, την καλύτερη οργάνωση και τη λειτουργία του αθλητισμού της χώρας.
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Σε κάθε Νομαρχία υπάρχει. ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Συνεργάζεται με το ΥΠΕΠΘ για τη Φυσική Αγωγή και τον αθλητισμό στο σχολείο με την Γ.Γ.Α. για την οργάνωση και εκτέλεση αναπτυξιακών αθλητικών προγραμμάτων ενώ ασχολείται και με γενικά θέματα αθλητισμού (εκδηλώσεις, γυμναστήρια). ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ Είναι αρμόδιο για την προαγωγή και ανάπτυξη του αθλητισμού και την ίδρυση αθλητικών κέντρων.
ΤΟΠΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Οι τοπικές επιτροπές ή οι ενώσεις αθλητικών σωματείων ορισμένων αθλητικών ομοσπονδιών υποστηρίζουν τεχνικά και οργανωτικά τα κέντρα των αθλητικών δραστηριοτήτων και είναι τα κύτταρα ανάπτυξης του αθλητισμού της χώρας. Οι ΟΤΑ έχουν την ευθύνη οργάνωσης αθλητικών δραστηριοτήτων στους Δήμους και τις Κοινότητες. Συνεργάζονται με την Γ.Γ.Α. για οργανωτικά ζητήματα, ενώ μερικά προγράμματά τους χρηματοδοτούνται από τη Γ.Γ.Α.
ΜΗ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Ιδρύθηκε το 1899.Έργο της είναι η ανάπτυξη του Ολυμπιακού Ιδεώδους. Έχει την ευθύνη της συμμετοχής των αθλητών στους Ο.Α. Αποτελείται από 24 μόνιμα και μη μόνιμα μέλη. Τα μόνιμα μέλη είναι 2 μέλη της Δ.Ο.Ε. στην Ελλάδα. Τα μη μόνιμα είναι οι 20 εκπρόσωποι των ομοσπονδιών Ολυμπιακών αθλημάτων, ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Παιδείας και o Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Επικρατείας.
Υπάρχουν 34 αθλητικές Ομοσπονδίες, από τις οποίες οι 20 είναι Ολυμπιακών αθλημάτων. Οι Ομοσπονδίες είναι αυτοδιοικούμενες και το διοικητικό τους συμβούλιο εκλέγεται από τα μέλη τους (σωματεία ή ενώσεις). Επιχορηγούνται κυρίως από το κράτος και ελέγχονται από αυτό. ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΕΣ
ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Υπάρχουν 34 αθλητικές ομοσπονδίες από τις οποίες οι 20 είναι ολυμπιακών αθλημάτων. Υπάρχουν αθλητικά σωματεία τα οποία έχουν τμήματα. Ο συνολικός αριθμός των αθλουμένων είναι άτομα, από τα οποία τα συμμετέχουν σε αγώνες. Άλλα άτομα συμμετέχουν στα προγράμματα άθλησης για όλους.
Είναι μη κερδοσκοπικός οργανισμός. Ιδρύθηκε το 1958 για την οργάνωση του δελτίου προγνωστικών των ποδοσφαιρικών αγώνων (ΠΡΟΠΟ), του ΛΟΤΤΟ και του ΠΡΟΠΟΓΚΟΛ. Διοικείται από επταμελές συμβούλιο με τριετή θητεία. Εποπτεύεται-ελέγχεται από τη Γ.Γ.Α. και οι εισπράξεις διατίθενται για την επιχορήγηση των αθλητικών ομοσπονδιών, την κατασκευή αθλητικών εγκαταστάσεων, την υποστήριξη επιστημονικών ή άλλων αθλητικών-πολιτιστικών εκδηλώσεων. ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ ΟΠΑΠ.
ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΑ ΑΘΛΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ Η Γ.Γ.Α. σε συνεργασία με τους ΟΤΑ και άλλους φορείς και οργανώνει: Αθλητισμός και Παιδί (6-12 ετών) Άσκηση και Εφηβική ηλικία (12-18) Άσκηση Ενηλίκων (Αθλητισμός & γυναίκα) Άσκηση στη Τρίτη ηλικία Αθλητισμός για άτομα με ειδικές ανάγκες Αθλητισμός στις φυλακές Αθλητισμός στα κέντρα απεξάρτησης και ψυχικής υγείας.
ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Οι σπουδές για τη διδασκαλία της Φ.Α. και του αθλητισμού γίνονται στα (5) ΤΕΦΑΑ των Πανεπιστημίων της χώρας ενώ διπλώματα προπονητών σε 3 κατηγορίες παρέχει η Γ.Γ.Α., κατόπιν παρακολούθησης ειδικών σχολών μικρής διάρκειας. Οι πτυχιούχοι των Πανεπιστημίων διδάσκουν το μάθημα της Φ.Α. στις 3 βαθμίδες της εκπαίδευσης, εργάζονται σε σχολεία και καταλαμβάνουν ειδικές διοικητικές θέσεις στη Γ.Γ.Α. στο ΥΠΕΠΘ, σε στάδια και γυμναστήρια.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Οι κύριοι και επιμέρους σκοποί της Φ.Α. & του αθλητισμού στην Α΄ βάθμια και Β΄ βάθμια εκπαίδευση είναι: η ομαλή ανάπτυξη του σώματος των μαθητών η λειτουργική βελτίωση του οργανισμού τους η καλλιέργεια των κινητικών τους ικανοτήτων
Στα πλαίσια αυτά έχουν ενταχθεί, εκτός του 2ώρου ή 3ώρου μαθήματος της Φ.Α. και οι πάσης φύσεως αθλητικές διοργανώσεις, οι οποίες αποφασίζονται με υπουργική απόφαση, ύστερα από πρόταση της Κεντρικής Οργανωτικής Επιτροπής (Κ.Ο.Ε.) Η Επιτροπή αυτή συγκροτείται από έμπειρους και ειδικευμένους καθηγητές Φυσικής Αγωγής.
ΣΧΟΛΙΚΑ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑΤΑ Α΄ ΦΑΣΗ: (εσωτερικό πρωτάθλημα του σχολείου). Όλοι οι μαθητές συγκροτούν ομάδες κατά τάξη και συναγωνίζονται μεταξύ τους. Β΄ ΦΑΣΗ: Η ομάδα κάθε σχολείου αγωνίζεται με τις υπόλοιπες του ιδίου νομού. Γ΄ ΦΑΣΗ: Οι πρωταθλήτριες ομάδες γειτονικών νομών συγκροτούν ομίλους και αγωνίζονται μεταξύ τους. Δ΄ ΦΑΣΗ: Οι 8 καλύτερες ομάδες κάθε αθλήματος αγωνίζονται για τον τίτλο του Πανελληνιονίκη.
ΣΧΟΛΙΚΑ ΑΘΛΗΜΑΤΑ Τα ομαδικά σχολικά αθλήματα είναι: Μπάσκετ Ποδόσφαιρο Βόλεϊ Χειροσφαίριση Τα ατομικά σχολικά αθλήματα είναι: Στίβος Κολύμβηση Αντισφαίριση
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Οικονομικά. Αδυναμία εξεύρεσης αθλητικών χώρων. Η πρωϊνή - απογευματινή λειτουργία των σχολείων. Ο περιορισμένος χρόνος των μαθητών.
ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ Ο κρατικός προϋπολογισμός για τον σχολικό αθλητισμό είναι φειδωλός. Η Γ.Γ.Α. δεν συνδράμει όπως θα έπρεπε τον σχολικό αθλητισμό. Το Υπουργείο Παιδείας δεν διαθέτει ικανό αριθμό κλειστών γυμναστηρίων. Λόγω της μαθητικής ιδιότητας των αθλητών, ο ελεύθερος χρόνος που διαθέτουν και οι δαπανηρές μετακινήσεις τους, δημιουργούν προβλήματα στη διεξαγωγή των σχολικών πρωταθλημάτων.
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (Ε.Α.Τ.Ε.) Είναι το συντονιστικό όργανο της Φυσικής Αγωγής και του αθλητισμού στα Ελληνικά Πανεπιστήμια και Τεχνολογικά Ιδρύματα. Υπάρχουν 18 Α.Ε.Ι. και 14 ΤΑ.Ε.Ι. (σύνολο 32), όπου φοιτούν περισσότεροι από φοιτητές.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Έλλειψη εθνικού προγραμματισμού. Ανυπαρξία νομοθετικής ρύθμισης. Ανυπαρξία σε διδακτικό προσωπικό σε σχέση με τον αριθμό των φοιτητών. Έλλειψη αθλητικών εγκαταστάσεων.
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑΤΑ 12 Πανελλήνια φοιτητικά πρωταθλήματα Αντισφαίριση Ανώμαλος δρόμος Επιτραπέζια αντισφαίριση Καλαθοσφαίριση Κολύμβηση Ποδόσφαιρο Πετοσφαίριση Σκάκι Σκοποβολή Στίβος Υδατοσφαίριση Χιονοδρομίες.
ΔΙΕΘΝΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ Η Ε.Α.Τ.Ε. είναι μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Πανεπιστημιακού Αθλητισμού και παίρνει μέρος στις παρακάτω διεθνείς εκδηλώσεις: Χειμερινή Πανεπιστημιάδα Θερινή Πανεπιστημιάδα Διεθνή φοιτητικά τουρνουά. Παγκόσμιοι φοιτητικοί αγώνες. Διεθνή συνέδρια και Forum. Η συνεργασία της Ελλάδας γίνεται με τις αντίστοιχες ομοσπονδίες των αθλημάτων.