Συγχρονα ζητηματα διεθνουσ ασφαλειασ

Παρουσίαση με θέμα: "Συγχρονα ζητηματα διεθνουσ ασφαλειασ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Συγχρονα ζητηματα διεθνουσ ασφαλειασ
Συγχρονα ζητηματα διεθνουσ ασφαλειασ «Η Ευρωπαϊκή Ένωση απέναντι στις νέες παγκόσμιες και περιφερειακές απειλές και προκλήσεις ασφάλειας: Τα θεσμικά κείμενα και οι στρατηγικές» Πρίφτη Στεφανία, Πίλουρη Σοφία

2 Λόγος 2003 2010 2016 European Security Strategy
A secure Europe in a better world. European Internal Security Strategy. Towards a European security model A Global Strategy for the European Union’s Foreign And Security Policy: Shared Vision, Common Action: A Stronger Europe “Europe has never been so prosperous, so secure nor so free.” “For citizens of the European Union, security is one of the main priorities.” “Our Union is under threat.” “We need a stronger Europe.” “…it should be ready to share in the responsibility for global security and in building a better world.” “Europe must consolidate a security model, based on the principles and values of the Union.” “…our fundamental values are embedded in our interests.” “The first line of defence will often be abroad.” “This means that Europeans… must have the necessary capabilities to defend themselves and live up to their commitments to mutual assistance and solidarity enshrined in the Treaties. “We need both to think globally and to act locally. To defend its security and to promote its values.” “The quality of our democracy and public confidence in the Union will depend to a large extent on our ability to guarantee security and stability.” “The availability of limited sums for activities on the ground, notably for conflict prevention and civil society support, should be made more flexible.” “Conflict prevention and threat prevention cannot start too early.” “Prevention and anticipation: a proactive, intelligence-led approach.” Λόγος

3 Παγκόσμιες εξελίξεις 2003 2010 2016 Επίθεση στους δίδυμους πύργους 11/9/2001 Παγκόσμια οικονομική κρίση (2008) Αμερικανική στροφή προς την Ασία Πόλεμος στο Ιράκ Κρίση του Ευρώ Κρίση στην Κριμαία (2014) Επικείμενη διεύρυνση του 2004 Αραβική Άνοιξη ( ) Συγκρούσεις στη Λιβύη και την Υεμένη Πόλεμος στο Κόσσοβο 1999 Πόλεμος της Νότιας Οσετίας (2008) Εμφύλιος στη Συρία-ISIS Επικείμενο Ευρωσύνταγμα Συνθήκη της Λισαβόνας Μικτές ροές Κλιματική Αλλαγή Τρομοκρατικά χτυπήματα στην Ευρώπη Brexit (2016)

4

5 A SECURE EUROPE IN A BETTER WORLD
12 Δεκεμβρίου 2003 Ξεκινάει επισημαίνοντας το ρόλο της Ένωσης στην ευημερία και τη σταθερότητα στην Ευρώπη. Αναγνωρίζει πως η Ευρώπη οφείλει να είναι σε ετοιμότητα να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου Βασικές προκλήσεις που αναγνωρίζει: 1. αυξανόμενη φτώχεια, 2. τρομοκρατία, 3. όπλα μαζικής καταστροφής, 4.περιφερειακές συγκρούσεις, κυρίως στη Μ. Ανατολή, 5. αποτυχημένα κράτη, 6. οργανωμένο έγκλημα.

6 Στρατηγικεσ αντιμετωπισησ
Συνεργασία με τις ΗΠΑ σε νομικό επίπεδο μετά την 11η Σεπτεμβρίου. Η Ε.Ε. και τα κράτη μέλη έχουν επέμβει για την εξομάλυνση των συγκρούσεων σε περιφερειακό επίπεδο, όπως στο Αφγανιστάν και στα Βαλκάνια. Ενίσχυση των κυβερνήσεων που προωθούν τις δημοκρατικές αρχές ώστε να καταπολεμηθεί το οργανωμένο έγκλημα στα Βαλκάνια. Περιγράφει, χωρίς να κατονομάζει, την Τουρκία ως έναν γείτονα που μπορεί δυνητικά να αποτελέσει πρόβλημα για την Ε.Ε.

7 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
Βλέπει την επικείμενη διεύρυνση ως ευκαιρεία για σταθεροποίηση της ανατολικής Ευρώπης και στα νότια του Καυκάσου. Η Μεσόγειος ως περιοχή με οικονομικά προβλήματα και κοινωνική αστάθεια – προτείνει περισσότερη διασύνδεση με τον αραβικό κόσμο. Προτείνει ενίσχυση των διεθνών και περιφερειακών οργανισμών, όπως ο ΠΟΕ, το ΣτΕ,ο ΟΑΣΑ και αναγνωρίζει το ΝΑΤΟ ως τον σημαντικότερο. Το εμπόριο και οι αναπτυξιακές πολιτικές αποτελούν το βασικό εργαλείο της Ε.Ε. Έμφαση στις σχέσεις Ε.Ε. – ΗΠΑ.

8 Report on implementation of ess -2008
Καταπολέμηση παραγωγής όπλων μαζικής καταστροφής, ένας παράγοντας κινδύνου που έχει αυξηθεί. Η Ε.Ε. έχει προσφέρει χρηματική βοήθεια μέσω του ΟΗΕ για την καταπολέμησή του. Προσβλέπει στην υπογραφή Συνθήκης το 2010. Καταπολέμηση τρομοκρατίας και οργανωμένου εγκλήματος. Με το πρόγραμμα της Χάγης (2004) έχουν γίνει σημαντικά βήματα στη συγκρότηση ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Η πρόοδος στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος από την άλλη, ήταν αργή και ανεπαρκής. Καταπολέμηση κυβερνο-εγκλήματος με την υιοθέτηση της αντίστοιχης στρατηγικής του 2006: EU Strategy for a Secure Information Society. Ανεπάρκεια ενέργειας. Περισσότερη ενοποίηση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας και μηχανισμοί αντιμετώπισης κρίσης στις απομωνομένες χώρες.

9

10 Report on implementation of ess -2008
Κλιματική αλλαγή, λειτουργεί ως “threat multiplier”, καθώς αυξάνει τον ανταγωνισμό για την πρόσβαση σε φυσικούς πόρους. European Neighbourhood Policy (ENP), 2004, αποσκοπεί στη σύσφιξη των σχέσεων με τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων, ώστε να επιτευχθεί η σταθερότητα στην περιοχή. Καταπολέμηση πειρατείας στις ακτές της Σομαλίας, με την πρώτη ναυτική επιχείρηση της Ε.Ε. (ATALANTA) Συνολικά επισημαίνει την ανάγκη η Ε.Ε. να συνδράμει για την ειρήνη και την σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή, καθώς και για βιώσιμη ανάπτυξη.

11 Internal security strategy for the European Union Towards a European security model

12 Μαρτιοσ 2010 «Η δημόσια εμπιστοσύνη προς την Ένωση θα εξαρτηθεί, σε μεγάλο βαθμό, από την ικανότητά της να εγγυηθεί την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ευρώπη…» Πρόληψη της τρομοκρατίας στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, Radicalisation Awareness Network του 2011 από την Επιτροπή. Διάσπαση των δικτύων του οργανωμένου εγκλήματος, EU Drugs Strategy , EU Policy Cycle Προστασία των πολιτών και των επιχειρήσεων από το Κυβερνο-έγκλημα, Cybersecurity Strategy του Συνεργασία ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Αποτελεσματικότερη προστασία των συνόρων, European Border Surveillance System (EUROSUR) Second generation Schengen Information System (SIS II). Ανθεκτικότητα απέναντι σε φυσικές και προκαλούμενες από ανθρώπινο λάθος καταστροφές. Π.χ. Άρθρο 222 της ΣΛΕΕ, EU Civil Protection Mechanism (2013).

13 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
Δημιουργήθηκαν μηχανισμοί προστασίας της ζώνης Σέγκεν μέσω: Europol : συλλογή και ανταλλαγή πληροφοριών με σκοπό την πρόληψη του οργανωμένου εγκλήματος και της τρομοκρατίας. Eurojust : συντονισμό των δικαστικών αρχών με σκοπό την ενίσχυση της αποτελεσματικής εφαρμογής δικαίου. Frontex : προστασία των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης. Συντονιστής για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Gilles de Kerchove.

14 Ολοκληρωμενη προσεγγιση της εσωτερικησ ασφαλειασ βασικεσ αρχεσ
Ολοκληρωμενη προσεγγιση της εσωτερικησ ασφαλειασ βασικεσ αρχεσ Θεμελιώδη δικαιώματα, διεθνής προστασία, εφαρμογή των νομοθεσιών. Προστασία των πολιτών, ειδικά των πιο ευάλωτων και των θυμάτων βίας. Διαφάνεια και αξιοπιστία των αρχών ασφαλείας. Διάλογος, ανοχή και ελευθερία του λόγου. Κοινωνική ενσωμάτωση και καταπολέμηση των διακρίσεων. Αλληλεγγύη και αμοιβαία εμπιστοσύνη των κρατών μελών για την αντιμετώπιση των απειλών κατά της Ένωσης. Υιοθέτηση μέτρων με οριζόντιες και κάθετες διαστάσεις.

15 “A Global Strategy for the European Union’s Foreign And Security Policy”
28/06/2016 “For Europe, soft and hard power go hand in hand” “Internal and external security are ever more intertwined” “Principled pragmatism will guide our external action in the years ahead”. Resilience: ‘the ability of states and societies to reform, thus withstanding and recovering from internal and external crisis’. “The EU will promote a rules-based global order with multilateralism as its key principle”.

16 ΠροτεραιΟτητεΣ 1. “The Security of our Union”
2. “State and Societal Resilience to our East and South” 3. “An Integrated Approach to Conflicts and Crises” 4. “Cooperative Regional Orders” 5. “Global Governance for the 21st Century”

17 1. “The Security of our Union”
1.1. Ασφάλεια και Άμυνα Στόχοι: Ενίσχυση της ενωσιακής προστασίας του εδάφους και των πολιτών στην ΕΕ (αυτονομία και ΝΑΤΟ: “While NATO exists to defend its members – most of which are European – from external attack, Europeans must be better equipped…”) 1.2. Καταπολέμηση της Τρομοκρατίας Στόχοι: Συνεργασία στον τομέα των πληροφοριών ασφαλείας ΚΜ και οργανισμών ΕΕ., συνεργασία με διεθνείς δρώντες. «Οι αξίες ως αντίδοτο ενάντια στον βίαιο εξτρεμισμό και τη ριζοσπαστικοποίηση».

18 1. “The Security of our Union”
1.3. Ασφάλεια στον Κυβερνοχώρο Στόχοι: Ενδυνάμωση ΚΠΑΑ και συνεργασία με εταίρους (πχ ΗΠΑ, ΝΑΤΟ) και άλλους δρώντες 1.4. Ενεργειακή Ασφάλεια Στόχοι: διαφοροποίηση των πηγών, των οδών εφοδιασμού και των προμηθευτών ενέργειας, ιδίως στον τομέα του φυσικού αερίου. Προώθηση των πλέον αυστηρών προτύπων πυρηνικής ασφάλειας στις τρίτες χώρες. (Ρωσία, Ιράν) 1.5. Στρατηγικές επικοινωνίες Στόχοι: Ενίσχυση στρατηγικών επικοινωνιών + αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης

19 2. “State and Societal Resilience to our East and South”
2.1. Πολιτική Διεύρυνσης Στόχοι: πολιτική διεύρυνσης βασιζόμενη σε δίκαιες και αυστηρές προϋποθέσεις, ως εργαλείο για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των ενδιαφερόμενων χωρών (δυτικά Βαλκάνια + Τουρκία: “Yet the resilience of these countries cannot be taken for granted”) 2.2. Οι γείτονές μας Στόχοι: Ανθεκτικότητα. Υποστήριξη χωρών ανατολικής εταιρικής σχέσης και νότιας Μεσογείου (ΕΠΓ)

20 2. “State and Societal Resilience to our East and South”
2.3. Ανθεκτικότητα των περιοχών που μας περιβάλλουν Στόχοι: Tailor-made προσεγγίσεις. Ανάπτυξη-διπλωματία-ΚΠΑΑ. Συνεργασία με διεθνείς δρώντες (ΗΕ,ΝΑΤΟ), ιδιωτικό τομέα, κοινωνία πολιτών. Βιώσιμη ανάπτυξη 2.4. Μια πιο αποτελεσματική μεταναστευτική πολιτική Στόχοι: Έμφαση σε χώρες προέλευσης και διέλευσης. Συμβολή στην πρόληψη των αιτιών μετανάστευσης. Βελτίωση ικανοτήτων υποδοχής + παροχής ασύλου (αποτελεσματικότερο κοινό ευρωπαϊκό σύστημα).

21 3. “An Integrated Approach to Conflicts and Crises”
3.1. Επίτευξη ειρήνης με προληπτικές δράσεις (Pre-emptive Peace) Στόχοι: Ενίσχυση της προληπτικής διπλωματίας, συμπράξεις με τοπικούς δρώντες. Ταχύτερη λήψη μέτρων 3.2. Ασφάλεια και σταθερότητα Στόχοι: Οικοδόμηση ειρήνης μέσω καλύτερα εξοπλισμένης ευρωπαϊκής ασφάλειας και άμυνας 3.3. Διευθέτηση συγκρούσεων Στόχοι: Ενίσχυση της χωρίς αποκλεισμούς διακυβέρνησης σε όλα τα επίπεδα στις χώρες που αποτελούν εστίες σύγκρουσης, μέσω της ΚΠΑΑ, της ανάπτυξης και εξειδικευμένων χρηματοπιστωτικών μέσων.

22 3. “An Integrated Approach to Conflicts and Crises”
3.4. Πολιτική οικονομία της ειρήνης Στόχοι: Νόμιμη οικονομία έναντι πολιτικής οικονομίας πολέμου. Ανθρωπιστική και αναπτυξιακή βοήθεια

23 4. “Cooperative Regional Orders”
4.1. Η ευρωπαϊκή τάξη ασφαλείας Στόχοι: Προάσπιση διεθνούς δικαίου, δημοκρατίας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αυτοδιάθεσης. “Russia’s violation of international law and the destabilisation of Ukraine, on top of protracted conflicts in the wider Black Sea region, have challenged the European security order at its core”. (+Συνεργασία με ΟΑΣΑ) 4.2. Μια ειρηνική και ευημερούσα Μεσόγειος, Μέση Ανατολή και Αφρική Στόχοι: Επίλυση συγκρούσεων, προώθηση της ανάπτυξης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον νότο, μέσω 5 δράσεων:

24 4. “Cooperative Regional Orders”
Μαγκρέμπ και Μέση Ανατολή Τουρκία και Κυπριακό Εμπλοκή στον Κόλπο (Συμβούλιο Συνεργασίας Κόλπου), Ιράν Στήριξη υποπεριφερειακών εργασιών στην Αφρική, συνεργασία με αφρικανικούς οργανισμούς Ανάπτυξη και ειρήνη στην Αφρική μέσω συνεργασίας με περιφερειακούς και τοπικούς φορείς

25 4. “Cooperative Regional Orders”
4.3. Πιο κοντά στον Ατλαντικό Στόχοι: Εμβάθυνση συνεργασίας με ΝΑΤΟ. TTIP-CETA, MERCOSUR 4.4. Μία διασυνδεδεμένη Ασία Στόχοι: Κίνα, ASEAN και πιθανώς Ινδία. Πρακτική συμβολή στην ασφάλεια στην Ασία και στήριξη περιφερειακής αρχιτεκτονικής ασφάλειας υπό ASEAN. Ανθρώπινα δικαιώματα 4.5. Συνεργασία με την Αρκτική Στόχοι: Να παραμείνει η Αρκτική περιοχή χαμηλής πίεσης

26 5. “Global Governance for the 21st Century”
“…global norms and the means to enforce them”. 5.1. Αναδιαμόρφωση (κυρίως ΟΗΕ). «Θα εξακολουθήσουμε να καλούμε τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ να μην καταψηφίζουν αξιόπιστα σχέδια αποφάσεων για έγκαιρη και αποφασιστική δράση πρόληψης ή παύσης μαζικών βιαιοπραγιών» (Συρία). 5.2. Επένδυση (σε ΟΗΕ και ΚΠΑΑ) 5.3. Υλοποίηση (στόχοι αειφόρου ανάπτυξης, κλιματική αλλαγή- χρηματοδότηση για κλίμα)

27 5. “Global Governance for the 21st Century”
5.4. Εμβάθυνση (του παγκοσμίου εμπορίου μέσω συμφωνιών, των κανόνων του οικονομικού συστήματος, της παγκόσμιας θαλάσσιας ασφάλειας) 5.5. Διεύρυνση (της εμβέλειας των διεθνών κανόνων-όπλα μαζικής καταστροφής) 5.6. Ανάπτυξη (παγκόσμια κοινά αγαθά: κυβερνοχώρος, διάστημα, ενέργεια, υγεία) 5.7. Συμπράξεις (κράτη, οργανισμοί, ιδιωτικός τομέας, κοινωνία των πολιτών)

28 ΔρΑση Μία Αξιόπιστη Ένωση:
“Member States remain sovereign in their defence decisions: nevertheless, to acquire and maintain many of these capabilities, defence cooperation must become the norm. a solid European defence industry”. “In this fragile world, soft power is not enough: we must enhance our credibility in security and defence”. “The voluntary approach to defence cooperation must translate into real commitment”.

29 ΔρΑση Μία Ένωση ικανή να αντιδρά άμεσα:
η διπλωματική δράση πρέπει να βασίζεται πλήρως στη Συνθήκη της Λισαβόνας (άρθρα 42.6, 42.7) η ΚΠΑΑ πρέπει να καταστεί πιο γρήγορη και αποτελεσματική η αναπτυξιακή πολιτική θα γίνει πιο ευέλικτη και ευθυγραμμισμένη με τις στρατηγικές προτεραιότητες

30 ΔρΑση Μία Ένωση διασυνδεδεμένη:
καινοτομίες όπως η «ολοκληρωμένη προσέγγιση έναντι των συγκρούσεων [και] των κρίσεων» (κύκλος της σύγκρουσης) Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) «…οι αποστολές ανάπτυξης ικανοτήτων της ΚΠΑΑ πρέπει να συντονίζονται με τις ενέργειες της Επιτροπής στον τομέα της ασφάλειας και του κράτους δικαίου».

31 Το μελλον τηΣ στρατηγικησ
1. Αναθεώρηση των υπαρχόντων τομεακών στρατηγικών, με βάση τη Νέα Στρατηγική 2. Περιοδική αναθεώρηση κατόπιν διαβούλευσης με το Συμβούλιο, την Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο + ετήσια εξέταση της πορείας 3. Θα κινείται νέα διαδικασία στρατηγικού προβληματισμού όποτε η ΕΕ και τα κράτη μέλη της το κρίνουν απαραίτητο

32 Προοπτικεσ; Ενεργοποίηση της ενισχυμένη συνεργασίας στον τομέα της άμυνας (PESCO) μετά το BREXIT Ρόλος Γερμανίας Συγκεκριμένα μέσα υλοποίησης των στόχων της νέας Στρατηγικής

33 Ευχαριστούμε για την προσοχή σας!