Ρίκα Δεληγιαννίδου Νίκος Κ. Μπάρκας e-mail : nbarkas@arch.duth.gr ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Δ.Π.Θ. ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑ : ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι κτίριο και υλικά Διδάσκοντες Ρίκα Δεληγιαννίδου Νίκος Κ. Μπάρκας e-mail : nbarkas@arch.duth.gr Οι σημειώσεις βρίσκονται αναρτημένες στην ιστοσελίδα : http : // eclass.duth.gr (ΤΜD127) ΜΑΘΗΜΑ 1Ο ΦΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗΣ / ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ & ΟΙΚΟΔ. ΥΛΙΚΑ

η τέχνη της δομής είναι τόσο παλιά όσο και ο άνθρωπος αποτελεί μια από τις πρώτες μορφές νοητικής δραστηριότητας, μαζί με την τροφή και την ενδυμασία η φύση έδωσε τα υλικά , ο άνθρωπος τα έδωσε μορφή για την εξυπηρέτηση των αναγκών του οι αρχιτεκτονικές μορφές προσδιορίζουν διαχρονικά την πνευματικότητα, το χαρακτήρα και τον τρόπο σκέψης κάθε εποχής ο τεχνίτης - δημιουργός έμαθε να αναγνωρίζει στη φύση τους νόμους της σύνθεσης, ώστε να κτίσμα του να λειτουργεί, να εξυπηρετεί και να συμβολίζει με τα υλικά που έβρισκε γύρω του τη χρήση των χώρων από την κατασκευή προέκυψε η αρχιτεκτονική, η κατασκευή είναι το μέσο, η κατασκευή το αποτέλεσμα. ΜΑΘΗΜΑ 1Ο ΦΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗΣ / ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ & ΟΙΚΟΔ. ΥΛΙΚΑ

αρχικά τα υλικά ήταν πολύ περιορισμένα : δέρματα και κόκαλα, τα υλικά και τα μέσα που διέθετε ο άνθρωπος για τη δημιουργία διαφέρουν σε κάθε εποχή αρχικά τα υλικά ήταν πολύ περιορισμένα : δέρματα και κόκαλα, στη συνέχεια : η πέτρα, το χώμα, το ξύλο και τα φυτά, έπειτα με την ανάπτυξη της τεχνολογίας και της βιομηχανίας : ο σίδηρος, το ατσάλι, το οπλισμένο σκυρόδεμα, το γυαλί και το πλαστικό τα νέα υλικά έδωσαν μεγάλες δυνατότητες κατασκευής και μορφών. Οι αυξανόμενες ανάγκες οδήγησαν στη διάσπαση της δομικής τέχνης Βελτίωση κατασκευής Προσαρμογή στις αυξανόμενες απαιτήσεις Δημιουργία νέων μορφών Διάφοροι τεχνικοί κλάδοι Αρχιμάστορας Καλλιτέχνης Αρχιτέκτων εξειδίκευση στόχος ΜΑΘΗΜΑ 1Ο ΦΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗΣ / ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ & ΟΙΚΟΔ. ΥΛΙΚΑ

ΕΠΙΜΕΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΝΩΣΗΣ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΟΥΣ ΚΛΑΔΟΥΣ Αρχιτεκτονική: ερευνά τους τρόπους σύνθεσης χώρων. Οι χώροι διαμορφώνονται με βάση τις αρχές της αρμονίας, του μέτρου και της αναλογίας. Δομική Μηχανική: ερευνά οτιδήποτε έχει σχέση με τον φέροντα οργανισμό. Θεμελιώσεις και Εδαφομηχανική: ερευνούν τις μεθόδους για την ασφαλέστερη και οικονομικότερη έδραση των δομικών έργων στο έδαφος Τεχνολογία Δομικών Υλικών: εξετάζει τη φύση και τις ιδιότητες των υλικών που χρησιμοποιούνται, για την κατασκευή κάθε δομικού έργου. ΜΑΘΗΜΑ 1Ο ΦΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗΣ / ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ & ΟΙΚΟΔ. ΥΛΙΚΑ

ΝΕΟΙ ΤΕΧΝΙΚΟΙ ΚΛΑΔΟΙ Εγκαταστάσεις: περιλαμβάνουν όλες τις ηλεκτρομηχανολογικές κατασκευές (ύδρευση, αποχέτευση, θέρμανση, κλιματισμός, φωτισμός, κατακόρυφη επικοινωνία, πυρασφάλεια, αυτοματισμός). Δομική Φυσική: ασχολείται με ότι αφορά τις μονώσεις και την προστασία των κατασκευών (υγρασία, θόρυβοι, θέρμανση, ψύξη κλπ) Οργάνωση Εργοταξίου και Δομικές Μηχανές: σκοπό έχει την καλύτερη οργάνωση των εργασιών στο εργοτάξιο και τη χρησιμοποίηση των κατάλληλων μηχανικών μέσων. ΜΑΘΗΜΑ 1Ο ΦΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗΣ / ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ & ΟΙΚΟΔ. ΥΛΙΚΑ

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΜΕ ΤΙΣ ΑΛΛΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ κατασκευή κτιρίων αρχιτεκτονική δομική μηχανική εδαφομηχανική θεμελιώσεις δομικά υλικά οργάνωση εργοταξίου εγκαταστάσεις ΜΑΘΗΜΑ 1Ο ΦΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗΣ / ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ & ΟΙΚΟΔ. ΥΛΙΚΑ

ΣΤΑΔΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΕΝΟΣ ΚΤΙΡΙΟΥ Προγραμματισμός Προεργασίες - χωματουργικά Θεμελιώσεις - προστασία Φέρον οργανισμός (Φ.Ο.) Χοντροκατασκευή αποπεράτωση Μέσα κατακόρυφης επικοινωνίας Κατακόρυφα στοιχεία πλήρωσης Μονώσεις Κουφώματα Επενδύσεις - επιστρώσεις Τελειώματα Κατασκευές περιβάλλοντα χώρου ΜΑΘΗΜΑ 1Ο ΦΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗΣ / ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ & ΟΙΚΟΔ. ΥΛΙΚΑ

ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ Νομικό πλαίσιο Τι είναι; Το σύνολο των νομοθετικών ρυθμίσεων και κανονισμών. Περιλαμβάνει όλους τους νόμους, τα διατάγματα τις αποφάσεις και τους εγκυκλίους που ελέγχουν το σχεδιασμό, την κατασκευή, τη χρήση και την εκμετάλλευση ενός κτιρίου. Είναι μεταβλητό και αναθεωρείται κατά καιρούς (κάποιες διατάξεις αναπροσαρμόζονται ή καταργούνται). Πολεοδομικό περιβάλλον Τι είναι; Η περιοχή μέσα στην οποία θα ενταχθεί το κτίριο. Έχει δεσμευτικούς περιορισμούς που προδιαγράφονται από το πολεοδομικό σχέδιο το Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό (ΓΟΚ) τις ειδικές διατάξεις την ειδική νομοθεσία τις πολεοδομικές συνθήκες ΜΑΘΗΜΑ 1Ο ΦΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗΣ / ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ & ΟΙΚΟΔ. ΥΛΙΚΑ

Πολεοδομικό περιβάλλον κατάλληλο για το σκοπό του έργου Οικόπεδο Τι είναι; Μία μόνιμη, ενιαία και οριοθετημένη έκταση γης, ένα γήπεδο, που ανήκει νόμιμα σε έναν ή περισσότερους ιδιοκτήτες. Τα χαρακτηριστικά του (πολεοδομικός χαρακτήρας, γεωμορφολογία, μέγεθος επιφάνειας, προσανατολισμός), είναι απόλυτα δεσμευτικά για τον μελετητή. Σε περίπτωση προγραμματισμού χωρίς οικόπεδο, η επιλογή του αποτελεί εξίσου σοβαρό αντικείμενο έρευνας. Πολεοδομικό περιβάλλον κατάλληλο για το σκοπό του έργου ανάλογο μέγεθος επιφάνειας εξασφάλιση των καλύτερων προϋποθέσεων προσανατολισμού, θέας και μικροκλίματος Σκοπός Τι είναι; Ο λόγος για τον οποίο εκτελείται το εκάστοτε δομικό έργο. Δηλαδή η χρήση για την οποία προορίζεται το κτήριο. Είναι σημαντικό να είναι γνωστός από την αρχή του έργου και οποιαδήποτε αλλαγή μετέπειτα δημιουργεί ποικίλα προβλήματα. ΜΑΘΗΜΑ 1Ο ΦΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗΣ / ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ & ΟΙΚΟΔ. ΥΛΙΚΑ

Κτιριολογικό πρόγραμμα Τι είναι; Είναι ο ποιοτικός και ποσοτικός προκαθορισμός των χώρων που θα συμπεριληφθούν στο κτιριακό έργο. Είναι απαραίτητος ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει σωστά το κτίριο και να εξυπηρετήσει το σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε. Οικονομικές προϋποθέσεις Τι είναι; Είναι όλες οι παράμετροι που αφορούν στους οικονομικούς πόρους εκτέλεσης του έργου. Αποτελούν δεσμευτικό δεδομένο, γιατί από αυτές εξαρτάται, αν είναι δυνατόν το έργο να πραγματοποιηθεί. Τα κριτήρια εξασφάλισής τους είναι: Το απαιτούμενο κεφάλαιο Οι προσαυξήσεις κόστους κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου Η χρηματοδότηση Η απόδοση της επένδυσης σε συνάρτηση με το βαθμό εκμετάλλευσης ΜΑΘΗΜΑ 1Ο ΦΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗΣ / ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ & ΟΙΚΟΔ. ΥΛΙΚΑ

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΩΝ ΜΕΣΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Λειτουργικές απαιτήσεις Προκύπτουν από το κτιριολογικό πρόγραμμα Κλιματολογικές συνθήκες Επιβάλλουν μορφολογικούς και κατασκευαστικούς περιορισμούς Σύσταση του εδάφους Υπαγορεύει το είδος και τον τρόπο της θεμελίωσης Υλικά Απαραίτητη η ορθολογιστική χρήση τους και η νομοτέλεια των κατασκευαστικών τους δυνατοτήτων. Ειδίκευση και εμπειρία Η εμπειρία του τεχνίτη είναι το κριτήριο που εξασφαλίζει την άρτια τελειωμένη κατασκευή. Χρόνος εκτέλεσης Καθορίζει τα υλικά και τη μέθοδο κατασκευής ανάλογα με την επιθυμητή ταχύτητα αποπεράτωσης του έργου. ΜΑΘΗΜΑ 1Ο ΦΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗΣ / ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ & ΟΙΚΟΔ. ΥΛΙΚΑ

Οικονομικές δυνατότητες Χρόνος εκτέλεσης Καθορίζει τα υλικά και τη μέθοδο κατασκευής ανάλογα με την επιθυμητή ταχύτητα αποπεράτωσης του έργου. Διάρκεια ζωής Καθορίζει τα υλικά και τη μέθοδο κατασκευής ανάλογα με την επιθυμητή διάρκεια χρήσης του κτιρίου. Οικονομικές δυνατότητες Καθορίζουν τα υλικά και τη μέθοδο κατασκευής ανάλογα με τα όρια της επιθυμητής δαπάνης και της μελλοντικής συντήρησης του έργου. ΑΙΣΘΗΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ Αισθητική διαμόρφωση Αφορά τον τρόπο μορφοποίησης των κατασκευών. Κατασκευαστική διαίσθηση Αφορά στον τρόπο επινόησης και φαντασίας του μελετητή. Ιδιομορφία του έργου Αφορά όλα τα ειδικά κριτήρια, ανάλογα με το σκοπό που εξυπηρετεί το έργο. ΜΑΘΗΜΑ 1Ο ΦΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗΣ / ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ & ΟΙΚΟΔ. ΥΛΙΚΑ

Η ΜΕΛΕΤΗ ΕΝΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΕΧΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ - Αρχιτεκτονική μελέτη, αποτελεί αρμοδιότητα του αρχιτέκτονα Στατική μελέτη, αποτελεί αρμοδιότητα του πολιτικού μηχανικού Μελέτες εγκαταστάσεων, είναι αποτέλεσμα συνεργασίας μηχανολόγου και ηλεκτρολόγου μηχανικού. Μελέτες διαμόρφωσης του περιβάλλοντα χώρου και έργα υποδομής, αποτελούν αποτέλεσμα συνεργασίας ειδικών τεχνικών με τους βασικούς μελετητές. Κάθε μία από τις παραπάνω μελέτες πρέπει να εκτελείται υποχρεωτικά κατά στάδια. ΜΑΘΗΜΑ 1Ο ΦΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗΣ / ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ & ΟΙΚΟΔ. ΥΛΙΚΑ

- Προκαταρκτική μελέτη, αφορά κυρίως τον προγραμματισμό του έργου. - Προκαταρκτική μελέτη, αφορά κυρίως τον προγραμματισμό του έργου. Προμελέτη, εκφράζει τη βασική ιδέα και τις προτεινόμενες λύσεις. Κλίμακες σχεδίασης 1/100 ή 1/200. Οριστική μελέτη, εκπόνηση πλήρων σχεδίων του έργου, σύνταξη τεχνικής έκθεσης και ογκομετρικού προϋπολογισμού. Κλίμακες σχεδίασης 1/100 ή 1/50. Μελέτη εφαρμογής, περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την πραγματοποίηση της κατασκευής. Πιο συγκεκριμένα: σύνταξη πλήρων σχεδίων σε κλίμακα 1/50 σχέδια με διαστάσεις και υψομετρικές στάθμες, κατόψεις χαράξεων εκσκαφών κλπ, σε κλίμακα 1/50 σχέδια λεπτομερειών σε κλίμακα 1/10 ή 1/5 πρόπλασμα όταν πρόκειται για αρχιτεκτονική μελέτη τεχνική περιγραφή των προτεινόμενων κατασκευών στοιχεία χρονικού προγραμματισμού για την αποπεράτωση του έργου προμέτρηση και προϋπολογισμό του έργου ΜΑΘΗΜΑ 1Ο ΦΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗΣ / ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ & ΟΙΚΟΔ. ΥΛΙΚΑ

τεχνικές προδιαγραφές εκτέλεσης του έργου ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ Είναι η μελέτη όπου προϋπολογίζεται με κάθε λεπτομέρεια το κόστος του έργου. Περιλαμβάνει τα τεύχη δημοπράτησης ή οικονομικά τεύχη τα οποία περιλαμβάνουν: τεχνική περιγραφή τεχνικές προδιαγραφές εκτέλεσης του έργου ανάλυση τιμών βάση του αναλυτικού τιμολογίου οικοδομικών εργασιών τιμολόγιο μελέτης και προσφοράς προϋπολογισμό μελέτης και προσφοράς γενική συγγραφή υποχρεώσεων ειδική συγγραφή υποχρεώσεων διακήρυξη της δημοπρασίας ΜΑΘΗΜΑ 1Ο ΦΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗΣ / ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ & ΟΙΚΟΔ. ΥΛΙΚΑ

ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ - ΜΕΛΕΤΗΣ Προγραμματισμός - Μελέτη Καθορισμός δεδομένων Κριτήρια επιλογής μέσων μελέτες λειτουργικές απαιτήσεις κλιματολογικές συνθήκες σύσταση εδάφους υλικά εξειδίκευση προσωπικού χρόνος εκτέλεσης διάρκεια ζωής οικονομικές προϋποθέσεις νομικό πλαίσιο οικόπεδο πολεοδομικό περιβάλλον σκοπός κτιριολογικό πρόγραμμα οικονομικές προϋποθέσεις αισθητική διαμόρφωση κατασκευαστική διαίσθηση ιδιομορφία έργου ΜΑΘΗΜΑ 1Ο ΦΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗΣ / ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ & ΟΙΚΟΔ. ΥΛΙΚΑ

τεχνικές προδιαγραφές αναλυτικά τιμολόγια τιμολόγια μελέτης-προσφοράς ΜΕΛΕΤΗ Τεχνική αρχιτεκτονική στατική εγκαταστάσεων διαμόρφωσης περιβάλλοντα χώρου Οικονομική προϋπολογισμός τεύχη δημοπράτησης τεχνική περιγραφή τεχνικές προδιαγραφές αναλυτικά τιμολόγια τιμολόγια μελέτης-προσφοράς προϋπολογισμός μελέτης- προσφοράς γενική συγγραφή υποχρεώσεων ειδική συγγραφή υποχρεώσεων διακήρυξη δημοπρασίας προκαταρκτική μελέτη προμελέτη οριστική μελέτη μελέτη εφαρμογής σχέδιο εκτέλεσης σχέδιο κατασκευής σχέδιο λεπτομερειών πρόπλασμα τεχνική περιγραφή χρονικός προγραμματισμός προμέτρηση-προϋπολογισμός ΜΑΘΗΜΑ 1Ο ΦΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΗΣ / ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ & ΟΙΚΟΔ. ΥΛΙΚΑ