ΔΙΑΛΕΞΗ 10η Η ποινική ευθύνη κατά την ενάσκηση του νοσηλευτικού επαγγέλματος Η προσταγή Η άμυνα Ποινικές διατάξεις που πρέπει να γνωρίζουν οι νοσηλευτές

Ποινικές διατάξεις που χρειάζεται να γνωρίζουν οι νοσηλευτές Η θεμιτή προσβολή της τιμής (άρθρο 367, ΠΚ) Οποιαδήποτε προσβολή της τιμής, είτε με τη μορφή της εξύβρισης είτε της συκοφαντικής δυσφήμισης, είναι πράξη άδικη και τιμωρείται με χρηματικό πρόστιμο Η προσταγή (άρθρο 21, ΠΚ) Η αξιόποινη πράξη δεν είναι άδικη όταν 1) έχει δοθεί διαταγή και 2) όταν η προσταγή δόθηκε από την αρμόδια αρχή Η άμυνα (άρθρα 22-24, ΠΚ) Άμυνα είναι η αναγκαία προσβολή του επιτιθέμενου, η οποία γίνετε από το άτομο για να αποκρούσει κάποια άδικη επίθεση που απευθύνεται εναντίον του

Ανθρωποκτονία με συναίνεση (άρθρο 300, ΠΚ) Όποιος αποφάσισε και εκτέλεσε ανθρωποκτονία ύστερα από σπουδαία και επίμονη απαίτηση του θύματος τιμωρείται με φυλάκιση Συμμετοχή σε αυτοκτονία (άρθρο 301, ΠΚ) Όποιος με πρόθεση κατέπεισε (ασκώ πίεση) άλλον να αυτοκτονήσει καθώς και όποιος έδωσε βοήθεια κατά αυτήν, τιμωρείται με φυλάκιση Ανθρωποκτονία από πρόθεση (άρθρο 299, ΠΚ) Όποιος με πρόθεση αφαιρέσει ανθρώπινη ζωή, τιμωρείται με ισόβια κάθειρξη Ανθρωποκτονία από αμέλεια (άρθρο 302, ΠΚ) Όποιος επιφέρει από αμέλεια το θάνατο άλλου, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον 3 μηνών

Η παράλειψη λύτρωσης από κίνδυνο ζωής (άρθρο 307) Όποιος με πρόθεση παραλείπει να σώσει άλλο από κίνδυνο ζωής τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι ενός έτους Η απλή σωματική βλάβη με πρόθεση (άρθρο 308, ΠΚ) Όποιος με πρόθεση προξενεί σε άλλο σωματική κάκωση ή βλάβη της υγείας του, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι 3 ετών Η σωματική βλάβη από αμέλεια (άρθρο 314, ΠΚ) Όποιος από αμέλεια προκαλεί σωματική κάκωση ή βλάβη της υγείας άλλου, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι 3 ετών Σωματική βλάβη ανηλίκων και αδυνάτων να υπερασπιστούν τον εαυτό τους (άρθρο 312, ΠΚ) Τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον 3 μηνών

Η τεχνητή διακοπή της εγκυμοσύνης (άρθρο 304, ΠΚ) Όποιος χωρίς την συναίνεση της εγκύου διακόπτει την εγκυμοσύνη της, τιμωρείται με κάθειρξη. Έγκυος που διακόπτει την εγκυμοσύνη της ή επιτρέπει σε άλλο να τη διακόψει, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι ενός έτους Η παραβίαση της επαγγελματικής εχεμύθειας (άρθρο 371) Τιμωρούνται με χρηματική ποινή ή με φυλάκιση μέχρι 1 έτους αν φανερώσουν απόρρητα που τους τα εμπιστεύτηκαν Παραβίαση υπηρεσιακού απορρήτου (άρθρο , 371 ΠΚ) Υπάλληλος που παραβαίνοντας τα καθήκοντα του γνωστοποιεί σε άλλον, έγγραφο που του είναι εμπιστευμένο με σκοπό να ωφεληθεί ο ίδιος ή να βλάψει το κράτος τιμωρείται με φυλάκιση

Δωροδοκία για νόμιμες ή παράνομες πράξεις (άρθρο 371) Τιμωρείται με φυλάκιση ο υπάλληλος που απαιτεί ή δέχεται ή προσφέρεται να δεχθεί δώρα ή άλλα ανταλλάγματα που δεν δικαιούται, για μελλοντική ενέργεια του Η σωματική βλάβη εμβρύου ή νεογνού (άρθρο 304, ΠΚ) Όποιος επενεργεί παράνομα στην έγκυο, με αποτέλεσμα να προκληθεί βαριά σωματική βλάβη στο έμβρυο ή να εμφανιστεί στο νεογνό βαριά πάθηση του σώματος ή της διάνοιας, τιμωρείται κατά τις διατάξεις του άρθρου 310 (φυλάκιση τουλάχιστον 2 ετών) Η θανατηφόρα σωματική βλάβη (άρθρο 311, ΠΚ) Αν η σωματική βλάβη είχε επακόλουθο το θάνατο του παθόντος, επιβάλλεται κάθειρξη μέχρι 10 ετών

Η έκθεση (άρθρο 306, ΠΚ) Όποιος με πρόθεση αφήνει αβοήθητο ένα πρόσωπο που το έχει στην προστασία του ή γενικά το καθιστά αβοήθητο, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον 6 μηνών Ευθανασία 1. Είναι η επίσπευση του θανάτου με, κατά το δυνατόν, ανώδυνο τρόπο, αντί της επώδυνης ή απαξιωτικής πορείας προς αυτόν 2. Η ευθανασία αντιμετωπίζεται από την ελληνική έννομη τάξη (απαγορεύεται)

Κατάσταση ανάγκης (άρθρο 25, ΠΚ) Είναι αυτή που δημιουργείται από παρόντα κίνδυνο που απειλεί ορισμένο έννομο αγαθό και που δεν μπορεί να αποτραπεί παρά μόνο με την προσβολή ενός σημαντικά μικρότερης αξίας έννομου αγαθού άλλου προσώπου (σε πλημμύρα, σπάσει την πόρτα και μπει σε σπίτι) Η ενάσκηση δικαιώματος ή η εκπλήρωση καθήκοντος (άρθρο 20, ΠΚ) Μια πράξη που έχει ως αποτέλεσμα την προσβολή έννομου αγαθού κάποιου άλλου προσώπου, όταν γίνετε στα πλαίσια άσκησης ενός δικαιώματος που πηγάζει από νόμο ή από σύμβαση, δεν είναι άδικη εφόσον το δικαίωμα αυτό δεν ασκείται καταχρηστικά (ο σωφρονισμός ενός ανήλικου παιδιού)

Η επιτρεπτή διαφήμιση μέσων τεχνητής διακοπής της εγκυμοσύνης (άρθρο 305, ΠΚ) Με φυλάκιση μέχρι 2 ετών τιμωρείται όποιος αναγγέλλει ή διαφημίζει, έστω και συγκαλυμμένα, δημόσια ή με την κυκλοφορία εγγράφων, φάρμακα ή άλλα αντικείμενα ή τρόπους ως κατάλληλα να προκαλέσουν τεχνητή διακοπή της εγκυμοσύνης Το ίδιο τιμωρείται και όποιος προσφέρει με τον ίδιο τρόπο υπηρεσίες δικές του ή άλλου για την εκτέλεση ή την υποβοήθηση διακοπής της εγκυμοσύνης Ωστόσο, δεν είναι άδικη πράξη η ενημέρωση ή η υγειονομική διαφώτιση σχετικά με την τεχνητή διακοπή της εγκυμοσύνης που γίνετε από τα κέντρα οικογενειακού προγραμματισμού

Η απαγόρευση άσκησης επαγγέλματος (άρθρο 67, ΠΚ) Την ανικανότητα για άσκηση επαγγέλματος μπορεί να απαγγείλει το δικαστήριο υπό 3 προϋποθέσεις: - Ο δράστης να διέπραξε κακούργημα ή πλημμέλημα με βαριά παράβαση των καθηκόντων του επαγγέλματος του - Να απαιτείται ειδική άδεια της αρχής για την άσκηση του επαγγέλματος αυτού - Η στερητική της ελευθερίας ποινή που επιβλήθηκε να είναι τουλάχιστον 3 μηνών Η απαγόρευση μπορεί να κυμαίνεται από 1 έως 5 χρόνια Ο υπαίτιος μπορεί, μετά την λήξη της ποινής, να αποκτήσει νέα άδεια

Η δήμευση (άρθρο 76, ΠΚ) Αντικείμενα που είναι προϊόντα κακουργήματος ή πλημμελήματος το οποίο πηγάζει από δόλο, καθώς και το τίμημα τους και όσα αποκτήθηκαν με αυτά, μπορούν να δημευθούν, αν ανήκουν σε αυτόν που τέλεσε το έγκλημα (στον αυτουργό) ή, σε κάποιον από τους συμμέτοχους του εγκλήματος Για τα πλημμελήματα από αμέλεια και τα πταίσματα, δήμευση μπορεί να επιβληθεί μόνο στις περιπτώσεις που ορίζει ειδικά ο νόμος Υποχρεωτικά επιβάλλεται μόνο στα εγκλήματα της δωροδοκίας δημοσίου υπαλλήλου ή δικαστή

Συνέπεια της καταδίκης σε αποστέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων είναι: Η αποστέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων (άρθρα 59-66 ΠΚ) Η αποστέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων διακρίνεται σε αυτοδίκαιη (επέρχεται είτε την απαγγείλει είτε όχι το δικαστήριο), υποχρεωτική (το δικαστήριο είναι υποχρεωμένο να απαγγείλει) και δυνητική (επιβάλλεται κατά τη διακριτική ευχέρεια του δικαστηρίου) Συνέπεια της καταδίκης σε αποστέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων είναι: 1. Η οριστική απώλεια των δημοσίων αξιωμάτων 2. Η διαρκής ή πρόσκαιρη ανικανότητα του να αποκτήσει τα πιο πάνω αξιώματα 3. Η διαρκής ή πρόσκαιρη ανικανότητα του να α) ψηφίζει και να εκλέγεται, β) να αποτελεί μέλος των ορκωτών δικαστηρίων και γ) να διορίζεται πραγματογνώμονας από οποιαδήποτε δημόσια αρχή

Η ποινική ευθύνη του νοσηλευτή στον ιδιωτικό τομέα Όλα όσα προαναφέρθηκαν για την ποινική νοσηλευτική ευθύνη στον δημόσιο τομέα ισχύουν και για τον ιδιωτικό Εξαιρούνται, βεβαίως, τα εγκλήματα τα σχετικά με την υπηρεσία, τα οποία μπορεί να τελέσει μόνο δημόσιος υπάλληλος

Το ηθικό είναι κάτι εσωτερικό, αντικειμενικό και αμετάβλητο ΝΟΜΟΣ – ΗΘΙΚΗ ΠΡΑΞΗ Ο νόμος συχνά ορίζεται σαν ένα σύστημα κανόνων που διέπουν την κοινωνική συμπεριφορά Αντλεί τη δύναμη του με τους εξωτερικούς εξαναγκασμούς που επιβάλλει (ποινή και τιμωρία) Αντίθετα από το νόμο, η ηθική πράξη τοποθετεί στο κέντρο του ενδιαφέροντος της τον εσωτερικό βίο Το ηθικό είναι κάτι εσωτερικό, αντικειμενικό και αμετάβλητο

ΝΟΜΟΣ – ΗΘΙΚΗ ΠΡΑΞΗ Η ηθική πράξη δεν επιβάλλεται με το φόβο της φυλάκισης ή κάποιας άλλης μορφής τιμωρίας Αντίθετα, η πραγμάτωση του πολλές φορές συγκρούεται με το νόμο με αποτέλεσμα να τιμωρείται σαν παράνομο Οι αρχαίοι έλληνες έλεγαν, ότι το νόμιμο δεν είναι πάντοτε ηθικό, το ηθικό μπορεί να θεωρηθεί παράνομο

ΝΟΜΟΣ Ο νόμος είναι ανίκανος να εισδύσει στα βάθη του ανθρώπινου νου και να φωτίσει τα αληθινά κίνητρα μιας πράξης Σύμφωνα με τη γνωστή αρχή της νομιμότητας (χωρίς την ύπαρξη γραπτού νόμου δεν υπάρχει ποινή) πολλές πράξεις ξεφεύγουν από την εποπτεία του Ο νόμος δεν μπορεί να χρησιμεύσει σαν εγχειρίδιο για τη λύση των ηθικών διλημμάτων, ούτε τα δικαστήρια να θεωρηθούν ιδεώδης χώρος για τη διευθέτηση τους Γιατί όχι μόνο η διαδικασία είναι δαπανηρή, η εξέλιξη αργή και το αποτέλεσμα αμφίβολο, αλλά και γιατί τα δικαστήρια δεν λαμβάνουν αποφάσεις βάσει του ηθικού, αλλά βάσει του νόμου

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ