ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ Μάριος Κουκουνάρας - Λιάγκης Λέκτορας Διδακτικής των Θρησκευτικών Μάθημα 6 Το εκπαιδευτικό έργο και οι γενικές όψεις και συνθήκες της εκπαίδευσης
Εκπαιδευτικό σύστημα Σχολικός χώρος και χρόνος Εκπαιδευτική πράξη Παιδαγωγική σχέση Μάθημα Σχολικό εγχειρίδιο
Εκπαιδευτικό έργο επίπεδο μακρο - ανάλυσης : Το εκπαιδευτικό έργο αποτελεί αποτέλεσμα της λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος μέσα στο οποίο συντελείται. Αναλύονται οι παράγοντες που ορίζουν τους γενικούς όρους λειτουργίας του εκπαιδευτικού θεσμού στο πλαίσιο μιας κοινωνίας. Δηλαδή η πολιτική φιλοσοφία, η κοινωνική δομή, η οικονομική οργάνωση, οι ιστορικές, πολιτισμικές, τεχνολογικές συνιστώσες συγκρότησης της κοινωνικής πραγματικότητας Θυμάμαι ό, τι έχουμε πει για τη νεωτερικότητα και πως το εκπαιδευτικό σύστημα αποτελεί απόρροια ιστορικών, κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών συνθηκών
Εκπαιδευτικό έργο Σε σχέση με το εκπαιδευτικό σύστημα και τις μεταβλητές του δομή εκπαιδευτικού συστήματος τύποι επιλογής και αξιολόγησης των μαθητών αναλυτικά προγρά µµ ατα και προγράμματα σπουδών παιδαγωγικές μέθοδοι και τεχνικές υλικές εγκαταστάσεις επιλογή και κατάρτιση εκπαιδευτικού προσωπικού, προϋπολογισμός της εκπαίδευσης
Εκπαιδευτικό έργο Στο πλαίσιο της σχολικής μονάδας : Οι τοπικές μεταβλητές της εκπαιδευτικής κατάστασης : τα χαρακτηριστικά της κοινότητας εντός της οποίας εγγράφεται ο σχολικός θεσ µ ός η αρχιτεκτονική του σχολείου και η διπλή προσαρμογή της στο περιβάλλον και στην παιδαγωγική, ο ρόλος και η σημασία του παιδαγωγού - σχεδιαστή · το εκπαιδευτικό προσωπικό ως καθοριστική συνιστώσα του κλί µ ατος µ έσα στο οποίο θα συγκροτηθούν οι σχέσεις δασκάλων -µ αθητών, εκπαιδευτικών και γονέων, διεύθυνσης σχολικής µ ονάδας και συλλόγου εκπαιδευτικών.
Εκπαιδευτικό έργο Σε επίπεδο µ ικρο - ανάλυσης : το εκπαιδευτικό έργο ως αποτέλεσμα μιας συντονισμένης δραστηριότητας ενός συγκεκριμένου εκπαιδευτικού στο πλαίσιο της συγκεκριμένης εκπαιδευτικής πράξης.
η σημασία του σχολικού χώρου. Δηλαδή η συγκρότηση του χωρο - χρόνου της σχολικής τάξης και οι συνιστώσες της : το γνωστικό αντικείμενο, ο εκπαιδευτικός και η ο µ άδα µ αθητών.
η σκηνοθεσία της εκπαιδευτικής πράξης : το επίση µ ο και το λανθάνον αναλυτικό πρόγραμμα · οι κώδικες επικοινωνίας και τα δίκτυα επαφών και ανταλλαγών ως συνιστώσες του µ αθή µ ατος.
η ση µ ασία της προσωπικότητας του εκπαιδευτικού για την πραγ µ άτωση της εκπαιδευτικής πράξης. τα βιώ µ ατα, η κοινωνική προέλευση, η παιδαγωγική ε µ πειρία, η βασική µ όρφωση, η επι µ όρφωση, η αυτο µ όρφωση, οι θεωρητικές και πρακτικές επιλογές του, οι σχέσεις του εκπαιδευτικού µ ε τους συναδέλφους, τους γονείς των µ αθητών.
η ση µ ασία της ο µ άδας - τάξης στην εκπαιδευτική πρακτική : η δυνα µ ική της ο µ άδας - τάξης · η ση µ ασία των " ρόλων " και των φαντασιακών σχέσεων στην συνοχή της ο µ άδας - τάξης · η προσέγγιση της ο µ άδας - τάξης υπό το πρίσ µ α της ψυχολογίας των ο µ άδων. Η ποικιλία των δυναμικών που αναπτύσσονται και η αξιολόγησή τους.
Υπάρχουσα Κατάσταση - Πρόβλημα : Εκπαιδευτικός εκφράζει προβληματισμό για τη δυσκολία που αντιμετωπίζει στη διδασκαλία του μαθήματος στους μαθητές της Γ΄ Λυκείου. Παρατηρεί ότι ενώ τα θέματα του μαθήματος παρουσιάζουν ενδιαφέρον και σχετίζονται με τη ζωή των μαθητών, αυτοί αδιαφορούν και δυσανασχετούν, κυρίως, όταν η συζήτηση έρχεται στη Ηθική της Χριστιανικής Εκκλησίας. Ο ίδιος είναι πάντα καλά προετοιμασμένος και ζητά απλά τη συμμετοχή των μαθητών σε συζήτηση πάνω σε ένα θέμα του βιβλίου. Δυστυχώς δε συμμετέχουν και, πολλές φορές, επιδεικνύουν την αδιαφορία τους ( διαβάζουν άλλα μαθήματα, κινητό κ. ά Υπάρχουσα Κατάσταση - Πρόβλημα : Εκπαιδευτικός εκφράζει προβληματισμό για τη δυσκολία που αντιμετωπίζει στη διδασκαλία του μαθήματος στους μαθητές της Γ΄ Λυκείου. Παρατηρεί ότι ενώ τα θέματα του μαθήματος παρουσιάζουν ενδιαφέρον και σχετίζονται με τη ζωή των μαθητών, αυτοί αδιαφορούν και δυσανασχετούν, κυρίως, όταν η συζήτηση έρχεται στη Ηθική της Χριστιανικής Εκκλησίας. Ο ίδιος είναι πάντα καλά προετοιμασμένος και ζητά απλά τη συμμετοχή των μαθητών σε συζήτηση πάνω σε ένα θέμα του βιβλίου. Δυστυχώς δε συμμετέχουν και, πολλές φορές, επιδεικνύουν την αδιαφορία τους ( διαβάζουν άλλα μαθήματα, κινητό κ. ά
Άσκηση Εκπαιδευτικοί εκφράζουν προβληματισμό για τις δυνατότητες των μαθητών να κατανοούν το βιβλικό κείμενο και να συζητούν για τα προβλήματα που θέτει. Οι μαθητές είναι αδρανείς, αδιάφοροι και θεωρούν ότι το μάθημα των Θρησκευτικών είναι δύσκολο, ΄ταν χρησιμοποιεί κείμενα, αλλά και περιττό. Οι εκπαιδευτικοί αναζητούν παιδαγωγικά κριτήρια και προϋποθέσεις, ώστε να βοηθήσουν τους μαθητές να περάσουν στον έλεγχο της μαθησιακής τους δραστηριότητας και στην απόδοση νοήματος στο μάθημα. Εκπαιδευτικοί εκφράζουν προβληματισμό για τις δυνατότητες των μαθητών να κατανοούν το βιβλικό κείμενο και να συζητούν για τα προβλήματα που θέτει. Οι μαθητές είναι αδρανείς, αδιάφοροι και θεωρούν ότι το μάθημα των Θρησκευτικών είναι δύσκολο, ΄ταν χρησιμοποιεί κείμενα, αλλά και περιττό. Οι εκπαιδευτικοί αναζητούν παιδαγωγικά κριτήρια και προϋποθέσεις, ώστε να βοηθήσουν τους μαθητές να περάσουν στον έλεγχο της μαθησιακής τους δραστηριότητας και στην απόδοση νοήματος στο μάθημα.