Εξ αποστάσεως διαπολιτισμική εκπαίδευση φοιτητών/ριών παιδαγωγικών τμημάτων: το πρόγραμμα ODL-SocratesDemeter Εξ αποστάσεως διαπολιτισμική εκπαίδευση φοιτητών/ριών παιδαγωγικών τμημάτων: το πρόγραμμα ODL-Socrates “Demeter” Χριστίνα Σολομωνίδου, Σταμάτης Παντίδης Π.Τ.Π.Ε., Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Νέα δεδομένα και σύγχρονες αντιλήψεις ëΑνάγκη για βασική και δια βίου εκπαίδευση στις Νέες Τεχνολογίες (Ν.Τ.) ëΣύγχρονες αντιλήψεις για τη μάθηση και με χρήση Ν.Τ.: ëοικοδόμηση της γνώσηςμε διαδικασίες συνεργατικής μάθησης (social constructivism) ëοικοδόμηση της γνώσης με διαδικασίες συνεργατικής μάθησης (social constructivism) ëαυθεντικές δραστηριότητες για ενεργό και διερευνητική μάθηση ëεκπαίδευση για την εξάλειψη των κοινωνικών διακρίσεων ëδραστηριοποίηση σε υποτυπώδες περιβάλλον υπερμέσων ë εργασία πάνω σε συγκεκριμένο πρόβλημα (project) με χρήση των Ν.Τ.

Δεδομένα ερευνών δείχνουν ότι η χρήση των N.T. έχει θεαματικά αποτελέσματα: zστη μάθηση σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα (μείωση σημαντική του χρόνου εκμάθησης), zστην ανάπτυξη θετικών στάσεων από τους/ις εκπαιδευόμενους/ες ως προς τη μάθηση, τον εαυτό τους και τους άλλους. Η χρήση των Ν.Τ. στις Κοινωνικές Επιστήμες ευνοεί το γεφύρωμα μεταξύ των ωκεανών, των χωρών και των πολιτισμών, και αυξάνει την ευαισθητοποίηση και την κατανόηση μεταξύ εκπαιδευομένων που προέρχονται από διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα.

DEMETER DEMETER (

DEMETER Πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης που χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ODL-SOCRΑTES, ) Αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του δικτύου ITE (an organization for Internationalization of and Innovation in Teacher Education) Μέλη του ΙΤΕ είναι 15 Πανεπιστήμια από 12 ευρωπαϊκές χώρες (Σουηδία, Νορβηγία, Δανία, Ολλανδία, Αγγλία, Ιρλανδία, Ισπανία, Πορτογαλία, Αυστρία, Γερμανία, Ελλάδα) που ειδικεύονται στη βασική και δια βίου εκπαίδευση των εκπαιδευτικών Από την Ελλάδα στο ITE συμμετέχει το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας από τις αρχές του 1997 με τα δύο Παιδαγωγικά Τμήματα, Δημοτικής και Προσχολικής Εκπαίδευσης.

Το πρόγραμμα DEMETER Στόχος: χρήση και αξιοποίηση των Ν.Τ. για την προώθηση της Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης και της Επικοινωνίας στην Ευρώπη Άτομα που συμμετέχουν: φοιτητές/ριες από τα Παιδαγωγικά Τμήματα των συνεργαζόμενων στο ITE πανεπιστημίων, και εν ενεργεία εκπαιδευτικοί Δομή για χρήση του διαδικτύου: ανάλογο του Κοινοβουλίου (Parliament Metaphor) Αξιολόγηση του προγράμματος: Από ομάδα ερευνητών-μελών του ΙΤΕ (steering group), σε συνεργασία με τους κατά τόπους συντονιστές σε κάθε πανεπιστήμιο (tutors-coordinators) Αξιολόγηση των επαιδευομένων: με βάση τη συμμετοχή, τις εργασίες και απαντήσεις τους σε τελικό ερωτηματολόγιο

Οι βάσεις δεδομένων παρέχουν πληροφορίες και δεδομένα για: ï το δίκτυο ITE (ITE pages), ï τα Πανεπιστήμια-μέλη του ITE (Members of ITE) ï το Προεδρείο του Κοινοβουλίου (President of the Parliament) ï τη Βιβλιοθήκη (Library) ï τους/ις Ειδικούς (Experts) ï τους Λόγους των Μελών του Κοινοβουλίου (Speeches) ï τις Επιτροπές Μελέτης (Committees) ï τα Κόμματα (Parties)

Το πρόγραμμα λειτουργεί σε φάσεις διάρκειας 3-4 μηνών η κάθε μια. Σε κάθε φάση αλλάζουν: z Τα Μέλη του Κοινοβουλίου (φοιτητές/φοιτήτριες και εν ενεργεία εκπαιδευτικοί που δηλώνουν συμμετοχή) z Το Προεδρείο (μέλος ή ομάδα ΔΕΠ σε ένα από τα συνεργαζόμενα πανεπιστήμια) z Το επιμέρους θέμα μελέτης: y«Οι μειονότητες στην Ευρώπη» (πιλοτική φάση: 10-12/ 1997) y«Τα δικαιώματα των παιδιών» (πρώτη φάση: 4-6/ 1998) Λειτουργία του DEMETER

Τα μέλη του ‘Κοινοβουλίου’

Μέθοδος του DEMETER project Το πρόγραμμα στηρίζεται στη μέθοδο project για την κατάστρωση μιας στρατηγικής λύσης ενός προβλήματος ή θέματος για μελέτη. Οι εκπαιδευόμενοι/ες: Eπιτροπές é συμμετέχουν σε Eπιτροπές (Committees) για την επεξεργασία θεμάτων σχετικών με το πρόβλημα Κόμματα é σχηματίζουν Κόμματα (Parties) στη βάση των ιδεολογικών ρευμάτων που προκύπτουν ως αποτέλεσμα των ιδεών που ανταλλάσσονται και συζητώνται Έρευνα éπραγματοποιούν Έρευνα τόπο τους και παράγουν υλικό για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων Ολομέλεια του Κοινοβουλίου» (Debate) é συμμετέχουν στη μεγάλη δημόσια συζήτηση στην «Ολομέλεια του Κοινοβουλίου» (Debate) τελική εργασία ερωτηματολόγιο é εκπονούν μια τελική εργασία (Speech) και απαντούν σε ειδικό ερωτηματολόγιο που στέλνουν στο Προεδρείο

Η Βιβλιοθήκη του ‘Κοινοβουλίου’ περιέχει: τίτλους βιβλίων του εμπορίου, επίσημα κείμενα διεθνών οργανισμών (π.χ. της UNESCO για τα δικαιώματα των παιδιών), άρθρα, μελέτες, αναφορές και δεσμούς για την αναζήτηση πληροφοριών, κείμενα από το Προεδρείο, τα Μέλη του Κοινοβουλίου, τους/ις Ειδικούς ή άλλα επίσημα πρόσωπα.

Συζήτηση και ανταλλαγή ιδεών συγχρονικού α-συγχρονικού τύπου συγχρονικού (chat) ή α-συγχρονικού τύπου (αποστολή μηνυμάτων-message board) μεταξύ των ατόμων που συμμετέχουν, μεταξύ τους και με το Προεδρείο :  στο Κοινοβούλιο (Parliament),  στo Καφενείο (Café): συζητήσεις μόνο μεταξύ των Μελών του Κοινοβουλίου,  στο Λόμπυ (Lobby): συζητήσεις με δημόσιο χαρακτήρα

Η μεγάλη συζήτηση στην ‘Ολομέλεια του Κοινοβουλίου’ (Grand Debate) ëΟργανώνεται από το Προεδρείο προς το τέλος της περιόδου ëEπιτρέπει την απ΄ευθείας, on-line επικοινωνία όλων των Μελών του Κοινοβουλίου μεταξύ τους και με το Προεδρείο ë Διαρκεί 5-6 ώρες και οι φοιτητές/ριες: συζητούν ë συζητούν τα επιμέρους θέματα που επεξεργάστηκαν στις συναντήσεις των Κομμάτων και των Επιτροπών ψηφίζουν νομοσχέδιακαι τον Τελικό Νόμο ë ψηφίζουν νομοσχέδια σχετικά με το θέμα, καθώς και τον Τελικό Νόμο (The Bill)

Έρευνα για την αξιολόγηση της εφαρμογής του DEMETER στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Μελέτη 7 περιπτώσεων φοιτητών/ριών που πήραν μέρος στο πρόγραμμα (1997: 4 φοιτητές/ριες, 1998: 3 φοιτήτριες) Μέθοδος: Συστηματική παρατήρηση και παρακολούθηση των εργασιών τους, συνεντεύξεις στο τέλος σχετικά με: yτις στάσεις τους απέναντι στο πρόγραμμα, yτο πιστεύουν ότι τι έμαθαν, yτις δυσκολίες που αντιμετώπισαν, yτα οργανωτικά προβλήματα που εντόπισαν, yτις προτάσεις τους για περαιτέρω εφαρμογή του μοντέλου.

Οι φοιτητές/ριες εκτιμούν ότι η συμμετοχή τους στο πρόγραμμα είχε ως αποτέλεσμα: να εξοικειωθούννα εξοικειωθούν σε μεγάλο βαθμό με τον υπολογιστή και το διαδίκτυο, να ενθουσιαστούν να ενθουσιαστούν με τη συμμετοχή τους στη συζήτηση της «ολομέλειας», αλλά και να συνειδητοποιήσουν τη δυσκολία της οργάνωσης τέτοιων ζωντανών συναντήσεων επικοινωνίας, να βελτιώσουν να βελτιώσουν σημαντικά τα αγγλικά τους, αλλά και να διαπιστώσουν τις αδυναμίες που έχουν φοιτητές/ριες από άλλες χώρες να εκφράσουν τις ιδέες τους γραπτά στην αγγλική, να μάθουν να μάθουν με έναν τρόπο πολύ ενδιαφέροντα και ζωντανό πώς σκέφτονται άλλα άτομα της ίδιας περίπου ηλικίας, αλλά διαφορετικής κουλτούρας, για κοινωνικά ζητήματα όπως τα παιδιά και τα δικαιώματά τους, καθώς και οι ευρείες κοινωνικές ομάδες, όπως οι μειονότητες στην Ευρώπη.

Δυσκολίες που αντιμετώπισαν zΣε τοπικό επίπεδο: zέλλειψη δικτύωσης των υπολογιστών των Παιδαγωγικών Τμημάτων (κατά την πιλοτική φάση μετακίνηση σε άλλα κτίρια του Πανεπιστημίου, σε άλλο σημείο του Βόλου) zΣε ευρωπαϊκό επίπεδο: yδυσκολίες οργανωτικής φύσης για τον συγχρονισμό και τη συνεργασία των κομμάτων και των επιτροπών yδυσκολία συντονισμού της μεγάλης συζήτησης στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου

Προτάσεις των φοιτητών/ριών zΔυνατή η εφαρμογή του μοντέλου στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση: yτης Αγγλικής γλώσσας, yτης Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, yτων Κοινωνικών Επιστημών (π.χ. Θρησκευτικά)

Αξιολόγηση του DEMETER στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας θετικά αποτελέσματα Η συμμετοχή στο πρόγραμμα είχε θετικά αποτελέσματα στη μάθηση του υπολογιστή και του διαδικτύου αποτελεσματικό τρόπο οργάνωσης των δραστηριοτήτων στην εξ αποστάσεως διαπολιτισμική εκπαίδευση Η προσέγγιση και η δομή του προγράμματος με το Ανάλογο του Κοινοβουλίου συνιστούν έναν αποτελεσματικό τρόπο οργάνωσης των δραστηριοτήτων στην εξ αποστάσεως διαπολιτισμική εκπαίδευση και στην εκπαίδευση σε γνωστικά αντικείμενα όπου είναι αναγκαία η επικοινωνία, η συζήτηση και η ανταλλαγή ιδεών και απόψεων μεταξύ ατόμων που προέρχονται από διαφορετικά πολιτιστικά περιβάλλοντα