ΕΡΓΑΣΙΑ PROJECT Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ 1ο ΓΕΛ ΛΙΒΑΔΕΙΑΣ Σχολ. Έτος 2013-2014 «Έφηβοι και κοινωνικοποίηση – κοινωνικό προφίλ» ΕΡΓΑΣΙΑ PROJECT Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ
Ομαδα 1η Μαθητές: Κουτομάνου Έφη Κωτσαδάμ Ανδρέας Μαντζουράνη Ισμήνη Μαθητές: Κουτομάνου Έφη Κωτσαδάμ Ανδρέας Μαντζουράνη Ισμήνη Ντάνου Αντωνία Παπαγεωργίου-Αναγνώστου Βάσω Παπαθανασίου Σοφία
ΘΕΜΑΤΑ Κοινωνικό προφίλ εφήβου Φορείς κοινωνικοποίησης εφήβου α) οικογένεια β) σχολείο γ) ομάδες συνομηλίκων Σχέσεις εφήβου με την κοινωνία και τους φορείς κοινωνικοποίησης
Κοινωνικοποιηςη και Εφηβοι Κοινωνικοποίηση είναι η διαδικασία ένταξης του ατόμου στο κοινωνικό σύστημα. Είναι απαραίτητη για το άτομο για να ενταχθεί στην κοινωνία καθώς σε άλλη περίπτωση θα ήταν αδύνατη η επιβίωσή του. Επιπλέον είναι «δια βίου» διαδικασία η οποία αρχίζει από την παιδική ηλικία και συνεχίζεται μέχρι και τον θάνατο.
Οι ψυχολογικές, πνευματικές και ηθικές αλλαγές της περιόδου κατά την οποία συντελείται η κοινωνικοποίηση, μεταβάλλουν την κοινωνική συμπεριφορά του νέου έχοντας ως αποτέλεσμα να θεωρούνται «περίεργοι» και να παραμελούνται οι ανάγκες τις οποίες έχουν σαν ανθρώπινα όντα. Ο νέος αναζητά την ταυτότητά του, την ίδια στιγμή που παρεμβάλλονται οι φορείς κοινωνικοποίησης που ταλανίζουν και ταλανίζονται στην σχέση με τους εφήβους.
Φορεις Κοινωνικοποιηςης Οι φορείς κοινωνικοποίησης διακρίνονται σε: α) Θεσμοθετημένους ή Κύριους φορείς β) Μη θεσμοθετημένους Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ανήκει στους θεσμοθετημένους, καθώς έχει το χαρακτηριστικό να χρησιμοποιεί σχεδιασμένη και οργανωμένη στρατηγική για την εκμάθηση την κοινωνικής συμπεριφοράς.
Αναλυτικότερα, η οικογένεια είναι πρωτογενής ομάδα κοινωνικοποίησης της οποίας κύριοι φορείς κοινωνικοποίησης είναι οι γονείς. Η κοινωνικοποίηση στην οικογένεια συντελείται στο πλαίσιο διάφορων καταστάσεων. Συγκεκριμένα έχουμε τρία είδη..
Α. Το πρώτο έχει να κάνει τον τρόπο των γονιών για την διαχείριση και την ικανοποίηση των αναγκών του εφήβου (ανάγκες τροφής, σωματικής περιποίησης) Β. Το δεύτερο αφορά την σκόπιμη προσπάθεια των γονιών να διδάξουν ορισμένες δεξιότητες (χρήση γλώσσας, αξίες, κανόνες) Γ. Το τρίτο συνίσταται από ενδοοικογενειακές σχέσεις και δραστηριότητες που δημιουργούνται και αναπτύσσονται κατά τις καθημερινές διαδικασίες της οικογενειακής ζωής έχοντας ως αποτέλεσμα την επικοινωνία μεταξύ μελών της οικογένειας. (υποδείξεις για το “καλό” και το “κακό”)
Όταν οι γονείς εμπλέκονται σε σχέσεις και δραστηριότητες συνιστούν για τον έφηβο πρότυπα στάσεων και συμπεριφορών. Μέσω αυτών των σχέσεων ο έφηβος αρχίζει να διαμορφώνει αντίληψη για τον εαυτό του, την ταυτότητά του, να αναπτύσσονται νοήματα, στάσεις και διαθέσεις απέναντι σε πρόσωπα και πράγματα, να διαμορφώνονται πρότυπα και κανόνες συμπεριφοράς. Συνοψίζοντας, με βάση ψυχολογικές μελέτες, η κοινωνικοποίηση που προσφέρει η οικογένεια είναι πρωταρχικής σημασίας για την ψυχική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού.
Οι μέθοδοι και τα περιεχόμενα κοινωνικοποίησης στην οικογένεια καθορίζονται από τα γενικά γνωρίσματα της κουλτούρας και της δομής μιας κοινωνίας. Λόγω της σημαντικής διαφοράς ανάμεσα στις κοινωνίες παρατηρείται διαφορά στις μεθόδους και στα περιεχόμενα κοινωνικοποίησης αλλά σε τύπους προσωπικότητας που παράγονται. Οι αξίες και οι τεχνικές κοινωνικοποίησης αξίες πρωτοβουλίας και ανεξαρτησίας.
Οι κοινωνίες έχουν αναπτύξει δύο διαφορετικές αντιλήψεις για την ανάπτυξη του παιδιού: Η ανάπτυξη της προσωπικότητας του εφήβου είναι απεικόνιση της επιρροής που ασκούν οι γονείς. Η ανάπτυξη θεωρείται απεικόνιση της ανέλιξης έμφυτων εσωτερικών τάσεων. Οι αντιλήψεις αυτές αποτελούν ακραίες θέσεις καθώς θεωρείται ότι ούτε η εξωτερική επιρροή, ούτε η εσωτερική ανέλιξη από μόνες τους δεν είναι επαρκείς συνθήκες ανάπτυξης ενός παιδιού.
Υποστηρίζεται επίσης ότι η ανάπτυξη της προσωπικότητας είναι η αλληλενέργεια μεταξύ των δυνατοτήτων της φύσης του ατόμου και των εμπειριών, κοινωνικών σχέσεων. Έτσι έχουμε την υιοθέτηση: Μιας από τις δύο αντιλήψεις . ή Ένας συνδυασμός τους.
Η γενικη ταςη που επικρατει Αυτό που τελικά επικρατεί είναι ότι ο έφηβος κατά την κοινωνικοποίηση του δεν μένει απαθής στις σχέσεις με το περιβάλλον του, αλλά αλληλενεργεί με αυτό: Με το να αντιστέκεται στις επιρροές που του ασκούνται Επεξεργάζοντας τις εμπειρίες και τα ερεθίσματα Δημιουργώντας σχέσεις με το περιβάλλον του και δοκιμάζοντάς τες.
Η κοινωνικοποίηση δεν αφορά μόνο το παρόν ή το επόμενο στάδιο ανάπτυξης του εφήβου αλλά και το τι θα πρέπει να γίνει ως ενήλικας.
Κοινωνικοποιηςη με βαςη την κοινωνικη διαςτρωματωςη Υπάρχει μια ποικιλία καταστάσεων και συνθηκών που συντελούν έτσι ώστε οι κοινωνικοποίηση να ασκείται διαφορετικά ανάμεσα σε κάποιες οικογένειες. Τέτοιες καταστάσεις μπορεί να είναι απόψεις: Για το επίπεδο μόρφωσης Θρησκευτικού, ιδεολογικού και εθνικού χαρακτήρα. Πχ. Οι έφηβοι μεσαίων κοινωνικών στρωμάτων κοινωνικοποιούνται με αξίες που έχουν στόχο την ατομική επιτυχία, κάτι που σπάνια παρατηρείται στα κατώτερα στρώματα.
Συμπερασματικά: Η οικογένεια είναι θεμελιακής σημασίας: Για την εσωτερίκευση των αντιλήψεων και των αξιών Για την ανάπτυξη δεξιοτήτων Για την δημιουργία μιας προσωπικής ταυτότητας. Είναι η πρώτη ομάδα στην οποία συμμετέχει το παιδί και ο έφηβος. Η δράση της δεν περιορίζεται μόνο στο πλαίσιό της αλλά επεκτείνεται γενικότερα στην κοινωνία. Η κοινωνική της θέση και τα χαρακτηριστικά των γωνιών γεννούν τις διαφοροποιήσεις στην κοινωνικοποίηση.
Σχολειο Σημαντικό ρόλο στην κοινωνικοποίηση παίζει το σχολείο και η σχολική τάξη. Το σχολείο και η τάξη αποτελούν τους πρώτους, μετά την οικογένεια κοινωνικούς θεσμούς στους οποίους η συμμετοχή είναι υποχρεωτική και η προσπάθεια να προετοιμάσουν για την ευρύτερη κοινωνική ζωή, πιο συστηματική. Ο έφηβος πρέπει να αναπτύξει καινούριες συμπεριφορές και ικανότητες για να μπορέσει να συναναστραφεί με άλλα άτομα.
Η φροντίδα και η προσοχή στρέφονται κυρίως στο σύνολο των μαθητών και σπάνια σε καθέναν ξεχωριστά. Το άτομο διευρύνει την ικανότητά του να συνεργάζεται με άλλους, να πειθαρχεί σε κανόνες, να ανταποκρίνεται στις επιταγές του εκπαιδευτικού. Προσπαθεί να κάνει τον έφηβο κοινωνικό υποκείμενο και να τον προετοιμάσει για τους ρόλους που επρόκειτο να παίξει στην κοινωνία. Δίνει στην κοινωνία ένα ανθρώπινο δυναμικό σχεδόν έτοιμο να το χρησιμοποιήσει στις ανάγκες της.
Ένα από τα πρώτα πράγματα που το σχολείο επιδιώκει να μάθουν τα παιδιά είναι: Τα χαρακτηριστικά του ρόλου του μαθητή. Τις στάσεις που ταιριάζουν σε αυτό το ρόλο. Κύριοι φορείς κοινωνικοποίησης στο σχολείο είναι οι καθηγητές. Επίσης μπορούν και οι συμμαθητές σε κάποια έκταση να θεωρηθούν φορείς κοινωνικοποίησης ο ένας για τον άλλο.
Συμπερασματικά: Το σχολείο και η τάξη αποτελούν σημαντικές ομάδες κοινωνικοποίησης. Η σχολική κοινωνικοποίηση συντελείται στο πλαίσιο κοινωνικών σχέσεων και αλληλενέργειας που εγείρονται σε αναφορά προς τις διαδικασίες διδασκαλίας και μάθησης.
Ομαδες Συνομηλικων Αποτελούν σημαντικό φορέα κοινωνικοποίησης. Οι έφηβοι με τα στοιχεία του χαρακτήρα τους εντάσσονται στα πλαίσια της κοινωνίας. Οι σχέσεις των εφήβων προσδιορίζονται από τους ίδιους τους νέους. Τα άτομα που τις αποτελούν επιδιώκουν: την αυτονομία τον αυτοπροσδιορισμό την χειραφέτηση από την πιεστική καθοδήγηση των μεγαλύτερων.
Τα μέλη νέων ομάδων κοινωνικοποίησης διαφοροποιούνται. Οι έφηβοι δοκιμάζουν τις δυνάμεις τους και έτσι αναδεικνύουν και υιοθετούν έναν νέο κώδικα αρχών διαφορετικό σε σχέση με αυτόν που εγκρίνουν η οικογένεια, τα Μ.Μ.Ε και το σχολείο.
ΤΕΛΟΣ Συμπερασματικά: Η ομάδα συνομηλίκων συνεισφέρει σημαντικά στην κοινωνικοποίηση των εφήβων οι οποίοι με τις νέες ιδέες, το σύγχρονο τρόπο αντιμετώπισης της κοινωνίας οδηγεί και κυρίως εντάσσει ομαλά τον νέο στους κόλπους της κοινωνίας. ΤΕΛΟΣ