Η περίοδος της Μεγάλης Ακμής του Βυζαντίου (717-1025) ΙΙ. Κοινωνία και Οικονομία 1. Οι εξελίξεις στην οικονομία και την κοινωνία (σ.48-49)

Στόχος της ενότητας: Να διακρίνουν οι μαθητές τις κυριότερες οικονομικές εξελίξεις και τα βασικά χαρακτηριστικά της κοινωνίας του βυζαντινού κράτους.

Άξονες της ενότητας: Η οικονομία της υπαίθρου (αγροτική παραγωγή) Η οικονομία των πόλεων (ανάπτυξη εμπορίου) Η διαμόρφωση των κοινωνικών τάξεων με βάση τις δύο μορφές οικονομίας

Οι Δυνατοί (επαρχιακή και αστική αριστοκρατία) Οι Επιχειρηματίες (εμποροβιοτέχνες, τραπεζίτες, ναύκληροι) Οι πένητες (ακτήμονες γεωργοί, πάροικοι, ελεύθεροι γαιοκτήμονες, εργάτες)

Οικονομία, Κοινωνία, Δυνατοί, πένητες, πάροικοι

Στόχοι της διδασκαλίας: η ανάπτυξη της ενσυναίσθησης(empathy) των μαθητών η ιστορική κατανόηση Η καλλιέργεια πνευματικών δεξιοτήτων, όπως είναι η ερμηνεία (μελέτη πηγών και επισήμανση των απόψεων του συγγραφέα) και η επέκταση (δημιουργία υποθέσεων για το τι θα συνέβαινε αν ίσχυαν άλλα δεδομένα, εξαγωγή συμπερασμάτων από υποθετικές καταστάσεις, υπόδυση ρόλων, βίωση γεγονότων και καταστάσεων)

η ιστορική κατανόηση και εξήγηση, μέσω της ιστορικής ενσυναίσθησης και της δημιουργικής φαντασίας και με βάση πάντα τα ιστορικά τεκμήρια

Οργάνωση της διδασκαλίας 1 διδακτική ώρα Μέθοδος: ομαδοσυνεργατική (20 μαθητές: 4 ομάδες των 5 μαθητών)

Μοιραστείτε τα κείμενα για να αξιοποιήσετε το χρόνο σας. ΟΜΑΔΑ Α Υποθέστε ότι δουλεύετε στο σπίτι ενός πλούσιου αριστοκράτη μεγαλογαιοκτήμονα και είστε υπεύθυνοι για το φαγητό. Αύριο ο οικοδεσπότης θέλει να παραθέσει ένα πλούσιο δείπνο για άλλους αριστοκράτες. Εσείς, ως υπεύθυνοι για το δείπνο, τι θα συμπεριλαμβάνατε στο μενού (κατάλογος φαγητών που θα προσφερθούν); Για να πάρετε ιδέες για το μενού, διαβάστε τα κείμενα που σας δίνονται. Από τα φαγητά που αναφέρονται στα κείμενα επιλέξτε αυτά που θέλετε εσείς. Στη συνέχεια συμπληρώστε τις στήλες στο έντυπο που έχετε μπροστά σας με τον τίτλο ΜΕΝΟΥ. Μοιραστείτε τα κείμενα για να αξιοποιήσετε το χρόνο σας. Θα πρέπει να τελειώσετε σε 15΄ την εργασία σας.

ΜΕΝΟΥ Ορεκτικά Σαλάτες Κυρίως πιάτο Επιδόρπια Γλυκά Ποτά Ηδύποτα

ΟΜΑΔΑ Β Σκεφθείτε πρώτα: Όταν λέμε οικονομία τι εννοούμε; Εάν θέλατε να σχεδιάσετε μια αφίσα, όπου να φαίνεται η οικονομία του Βυζαντίου (ποιοι τομείς αναπτύχθηκαν), να αναφέρετε εικόνες/σύμβολα που θα ζωγραφίζατε για να τη δηλώσετε. Σκεφθείτε πρώτα: Όταν λέμε οικονομία τι εννοούμε; Οι Βυζαντινοί ασχολήθηκαν μόνο με τη γεωργία ή και με άλλους τομείς ; Ποιοι είναι αυτοί οι τομείς; Διαβάστε τα κείμενα που έχετε μπροστά σας , για να πάρετε πληροφορίες για το θέμα σας και ιδέες για την αφίσα σας. Μοιραστείτε τα κείμενα. Ο χρόνος σας είναι 15΄ για να παρουσιάσετε τη σκέψη σας στην τάξη.

ΟΜΑΔΑ Γ Εάν στα χρόνια του Βυζαντίου ανήκατε στην τάξη των παροίκων, τι θα λέγατε το βράδυ στην προσευχή σας; Σκεφθείτε τις αγωνίες του και τον τρόπο ζωής του. Τι θα ζητούσε από το Θεό; Μπορείτε να πάρετε ιδέες από τα κείμενα που έχετε μπροστά σας, προκειμένου να μπείτε στη σκέψη ενός πάροικου. Μοιραστείτε τα κείμενα. Ο χρόνος σας είναι 15΄.

ΟΜΑΔΑ Δ Υποθέστε ότι ζούσατε την περίοδο της Μακεδονικής Δυναστείας και ανήκατε στην κατηγορία των ακτημόνων γεωργών. Συνηθίζετε να κρατάτε ημερολόγιο και να σημειώνετε εκεί τις σκέψεις σας. Διαβάστε μας ένα απόσπασμα του ημερολογίου σας από οποιαδήποτε ημέρα επιθυμείτε. Σκεφθείτε τι θα μπορούσε να απασχολεί έναν ακτήμονα γεωργό. Ποιος ήταν ο τρόπος ζωής του; Ποια τα προβλήματα του και οι έννοιες του; Τι μπορούσε να τον εντυπωσιάσει ή να τον προβληματίσει ώστε να θελήσει να το καταγράψει στο ημερολόγιο του; Δείτε τα αποσπάσματα που σας δίνονται για να πάρετε ιδέες. Μοιραστείτε τα κείμενα. Ο χρόνος σας είναι 15΄.