ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ (OiRA) ΚΛΑΔΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΤΡΟΦΟΔΟΣΙΑΣ Έλενα Ναούμ - Λοϊζίδου Επιθεωρήτρια Εργασίας, Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας eloizidou@dli.mlsi.gov.cy www.mlsi.gov.cy/dli

Περιεχόμενα Εκτίμηση Κινδύνου Συνοπτικά στοιχεία Εφαρμογή του εργαλείου OiRA Το εργαλείο OiRA για τις εταιρείες τροφοδοσίας 2 www.mlsi.gov.cy/dli

1. Εκτίμηση Κινδύνου Οι περί Διαχείρισης θεμάτων Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Κανονισμοί του 2002 (Κ.Δ.Π. 173/2002) προνοούν για την υποχρέωση κάθε εργοδότη και αυτοεργοδοτούμενου προσώπου να προβαίνει σε γραπτή εκτίμηση των κινδύνων στην εργασία καθώς και στη λήψη των μέτρων που απαιτούνται για εξάλειψη ή μείωσή τους σε αποδεκτά επίπεδα. www.mlsi.gov.cy/dli

1. Εκτίμηση Κινδύνου Εκτίμηση του κινδύνου είναι η προσεκτική διερεύνηση και ο εντοπισμός όλων των πηγών κινδύνου μέσα στον εργασιακό χώρο που θα μπορούσαν να προκαλέσουν σωματική βλάβη ή βλάβη στην υγεία σε πρόσωπα στην εργασία ή και σε τρίτα πρόσωπα. Στόχος της εκτίμησης κινδύνου είναι να διασφαλισθεί ότι έχουν ληφθεί όλα τα κατάλληλα μέτρα ώστε κανένα πρόσωπο να μην κινδυνεύει να τραυματιστεί ή να αρρωστήσει εξ' αιτίας της εργασίας του. www.mlsi.gov.cy/dli

1. Εκτίμηση Κινδύνου Η εκτίμηση αυτή μπορεί να γίνει από: τον ίδιο τον εργοδότη, ή από εργοδοτούμενα του άτομα, εάν διαθέτουν τα απαιτούμενα προσόντα και μέσα, ή από κατάλληλες εξωτερικές υπηρεσίες www.mlsi.gov.cy/dli

1. Εκτίμηση Κινδύνου Η διαδικασία εκτίμησης του κινδύνου αποτελείται από πέντε βήματα: Βήμα 1: Εντοπισμός των πηγών κινδύνου (π.χ. κινούμενα μέρη μηχανημάτων, σημεία εκπομπής επικινδύνων ουσιών, θορύβος, ακτινοβολίας, εργασία σε ύψος, κ.λπ.) Βήμα 2: Εντοπισμός των προσώπων και του τρόπου με τον οποίο μπορεί να επηρεασθούν. Βήμα 3: Αξιολόγηση των κινδύνων και λήψη απόφασης για την αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων μέτρων πρόληψης. Με βάση την αξιολόγηση αυτή θα αποφασιστεί κατά πόσο επιβάλλεται ή όχι να ληφθούν επιπρόσθετα μέτρα για να μειωθεί ακόμα περισσότερο ο κίνδυνος ή να εξαλειφθεί. www.mlsi.gov.cy/dli

1. Εκτίμηση Κινδύνου Βήμα 4: Λήψη μέτρων Βήμα 5: Επανεκτίμηση - Επιλογή του ακίνδυνου ή λιγότερο επικίνδυνου - Απομόνωση της πηγής κινδύνου - Οργάνωση της εργασίας ώστε να μειώνεται η έκθεση στην πηγή κινδύνου - Χρήση Προσωπικού Προστατευτικού Εξοπλισμού - Προμήθεια κατάλληλων διευκολύνσεων (π.χ. μέσα καθαρισμού) Βήμα 5: Επανεκτίμηση Κατά ορισμένα χρονικά διαστήματα είναι απαραίτητο να επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία της εκτίμησης των κινδύνων για να βεβαιωθούμε ότι τα μέτρα πρόληψης συνεχίζουν να είναι αποτελεσματικά ή ότι απαιτούνται πρόσθετα μέτρα. www.mlsi.gov.cy/dli

2. Συνοπτικά Στοιχεία OiRA (Online interactive Risk Assessment tool) Διαδραστικό εργαλείο αξιολόγησης του κινδύνου που αναπτύχθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA), προσβάσιμο μέσω του διαδικτύου. Εύκολο στη χρήση, δωρεάν, μπορεί να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να εφαρμόσουν βήμα προς βήμα διαδικασία αξιολόγησης του κινδύνου. Το εργαλείο είναι διαδραστικό και μπορεί να ενημερώνεται και να αναβαθμίζεται. www.mlsi.gov.cy/dli

2. Συνοπτικά Στοιχεία Στόχοι εργαλείου OiRA Αύξηση του αριθμού των επιχειρήσεων που εφαρμόζουν την αξιολόγηση και τη διαχείριση των επαγγελματικών κινδύνων. Συμβολή στη μείωση των ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών και τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας. Ενθάρρυνση της ανάπτυξης και της εφαρμογής του εργαλείου σε διάφορους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας μέσω του κοινωνικού διαλόγου. www.mlsi.gov.cy/dli www.mlsi.gov.cy/dli

3. Εφαρμογή του Εργαλείου OiRA Από την πιλοτική δοκιμή έχουν εξαχθεί τα ακόλουθα συμπεράσματα: Το εργαλείο είναι εύκολο στη χρήση. Εξυπηρετεί τις ανάγκες των χρηστών. Η γλώσσα που χρησιμοποιείται είναι κατανοητή Η διαδικασία αξιολόγησης του κινδύνου δεν είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα. Το Τμήμα έχει ετοιμάσει 4 εργαλεία OiRA στην Ελληνική γλώσσα για τους ακόλουθους τομείς: Τομέας των κουρείων και κομμωτηρίων Εργασίες γραφείου Εταιρείες τροφοδοσίας (catering) Κρεοπωλεία 10 www.mlsi.gov.cy/dli

4. Το εργαλείο OiRA για τις Εταιρείες Τροφοδοσίας Τα 5 βασικά στάδια που πρέπει να ακολουθηθούν για την ολοκλήρωση της εκπόνησης της μελέτης ΕΚ είναι: Προετοιμασία Αναγνώριση Αξιολόγηση Σχέδιο Δράσης Έκθεση 11 www.mlsi.gov.cy/dli

4. Το εργαλείο OiRA για τις Εταιρείες Τροφοδοσίας Το εργαλείο καλύπτει τις ακόλουθες 10 ενότητες: Γενικά θέματα Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία Χώροι εργασίας Κίνδυνοι πτώσεις/γλυστρίματος Έκθεση σε φυσικούς, χημικούς και βιολογικούς κινδύνους Εργαλεία χειρός και μηχανήματα Εργονομικοί κίνδυνοι Καταστάσεις έκτακτης ανάγκης Ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι Οργάνωση του χρόνου εργασίας Κίνδυνοι κατά την παράδοση προϊόντων και την εργασία στο χώρο του πελάτη 12 www.mlsi.gov.cy/dli

4. Το εργαλείο OiRA για τις Εταιρείες Τροφοδοσίας Γενικά θέματα Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία Στην ενότητα αυτή εξετάζονται γενικές απαιτήσεις  για θέματα ασφάλειας και υγείας στην εργασία. Μερικά από τα θέματα: Γραπτή μελέτη εκτίμησης κινδύνου Παροχή εκπαίδευσης Μητρώο ατυχημάτων Εκλογή εκπροσώπου στα θέματα Ασφάλειας & Υγείας Γνωστοποίηση επαγγελματικών ατυχημάτων ή/και επαγγελματικών ασθενειών κλπ 13 www.mlsi.gov.cy/dli

www.mlsi.gov.cy/dli

4. Το εργαλείο OiRA για τις Εταιρείες Τροφοδοσίας Χώροι Εργασίας Στην ενότητα αυτή εξετάζονται οι κίνδυνοι που σχετίζονται με την κατάσταση των χώρων εργασίας Μερικά από τα θέματα: συντήρηση σκάλες φωτισμός ηλεκτρισμός κλπ 15 www.mlsi.gov.cy/dli

www.mlsi.gov.cy/dli

4. Το εργαλείο OiRA για τις Εταιρείες Τροφοδοσίας Κίνδυνοι Πτώσεις / Γλιστρήματος Ένας σημαντικός αριθμός ατυχημάτων στις επιχειρήσεις τροφοδοσίας προκαλείται από πτώσεις. Οι πτώσεις μπορεί να είναι από ύψος (πχ σκάλα, εξέδρα φόρτωσης) ή στο ίδιο επίπεδο (π.χ. γλιστρήματα) και οι επιπτώσεις μπορεί να είναι αρκετά σοβαρές (κατάγματα, τραυματισμοί κλπ) Επίσης, κατά την εκτέλεση των διαφόρων εργασιών στις επιχειρήσεις τροφοδοσίας υπάρχει κίνδυνος οι εργαζόμενοι να υποστούν χτυπήματα. Τα χτυπήματα αυτά μπορεί να προκληθούν από πτώσεις αντικειμένων (π.χ. υλικά, τεμάχια κρέατος), κατά την μεταφορά υλικών κ.λπ. 17 www.mlsi.gov.cy/dli

www.mlsi.gov.cy/dli

4. Το εργαλείο OiRA για τις Εταιρείες Τροφοδοσίας Έκθεση σε Φυσικούς, Χημικούς και Βιολογικού κινδύνους Στην ενότητα αυτή εξετάζονται κίνδυνοι που σχετίζονται με την έκθεση σε φυσικούς, χημικούς και βιολογικούς κινδύνους. Πιο συγκεκριμένα εξετάζονται κίνδυνοι που έχουν να κάνουν με έκθεση σε θερμά υλικά, στο κρύο, σε χημικές ουσίες, σε μικροοργανισμούς και σε θόρυβο. 19 www.mlsi.gov.cy/dli

www.mlsi.gov.cy/dli

4. Το εργαλείο OiRA για τις Εταιρείες Τροφοδοσίας Εργαλεία Χειρός και Μηχανήματα Στην ενότητα αυτή εξετάζονται οι κίνδυνοι που σχετίζονται με την χρήση εργαλείων και μηχανημάτων. Επίσης περιλαμβάνονται κίνδυνοι που έχουν να κάνουν με την λειτουργία, τη συντήρηση και τον έλεγχο των μηχανημάτων. 21 www.mlsi.gov.cy/dli

www.mlsi.gov.cy/dli

4. Το εργαλείο OiRA για τις Εταιρείες Τροφοδοσίας Εργονομικοί Κίνδυνοι Οι εργαζόμενοι σε εταιρείες τροφοδοσίας συχνά έχουν να μεταφέρουν βαριά αντικείμενα ή να εργαστούν σε ακατάλληλες στάσεις εργασίας. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει μυοσκελετικά προβλήματα (π.χ. πόνους στη μέση και τη σπονδυλική στήλη, τραυματισμούς στις αρθρώσεις κ.λπ.). 23 www.mlsi.gov.cy/dli

24 www.mlsi.gov.cy/dli

4. Το εργαλείο OiRA για τις Εταιρείες Τροφοδοσίας Καταστάσεις Έκτακτης Ανάγκης Στην ενότητα αυτή εξετάζονται θέματα που σχετίζονται με καταστάσεις έκτακτης ανάγκης (πχ πυρκαγιά, πρώτες βοήθειες κ.λπ.). Ο εργοδότης οφείλει να εφαρμόζει σχετικές διαδικασίες και να λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα  για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης (εκκένωση των χώρων εργασίας, πυρασφάλεια, πρώτες βοήθειες), τα οποία θα είναι προσαρμοσμένα στο μέγεθος και στη φύση των δραστηριοτήτων της επιχείρησης και θα λαμβάνουν υπόψη τους εργαζόμενους αλλά και άλλα πρόσωπα που είναι παρόντα στους χώρους εργασίας. 25 www.mlsi.gov.cy/dli

26 www.mlsi.gov.cy/dli

4. Το εργαλείο OiRA για τις Εταιρείες Τροφοδοσίας Ψυχοκοινωνικοί Κίνδυνοι Η εργασία είναι γενικά ευεργετική για την ψυχική υγεία και προσωπική ευημερία. Υπάρχουν περιπτώσεις, όμως, στις οποίες η εργασία μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες για την υγεία και την ευημερία. Κίνδυνοι για την ψυχική υγεία στο χώρο εργασίας μπορεί να προκύψουν από οργανωτικούς ή προσωπικούς παράγοντες, με τους σημαντικότερους παράγοντες να είναι ο κακός σχεδιασμός της εργασίας, η κακή επικοινωνία και διαπροσωπικές σχέσεις, ο εκφοβισμός, η επαγγελματική βία και η κόπωση. 27 www.mlsi.gov.cy/dli

www.mlsi.gov.cy/dli

4. Το εργαλείο OiRA για τις Εταιρείες Τροφοδοσίας Οργάνωση του Χρόνου Εργασίας Ένας σημαντικός παράγοντας για την υγεία και ασφάλεια των εργαζόμενων αποτελεί η οργάνωση του χρόνου εργασίας. Οι εργαζόμενοι πρέπει να έχουν ικανοποιητικό χρόνο για ξεκούραση. Η κούραση μπορεί να επηρεάσει τη σωματική και διανοητική ικανότητα και να αυξήσει τον κίνδυνο των ατυχημάτων στο χώρο εργασίας. 29 www.mlsi.gov.cy/dli

www.mlsi.gov.cy/dli

4. Το εργαλείο OiRA για τις Εταιρείες Τροφοδοσίας Κίνδυνοι κατά την παράδοση προϊόντων και την εργασία στο χώρο του πελάτη Στην ενότητα αυτή εξετάζονται κίνδυνοι που έχουν να κάνουν με την παράδοση των προϊόντων καθώς και κίνδυνοι που μπορεί να υπάρχουν στους χώρους του πελάτη. 31 www.mlsi.gov.cy/dli

32 www.mlsi.gov.cy/dli

4. Το εργαλείο OiRA για τις Εταιρείες Τροφοδοσίας Αξιολόγηση Όλοι οι κίνδυνοι που θα εντοπιστούν στο χώρο εργασίας, θα πρέπει να αξιολογηθούν σύμφωνα με τρεις παράγοντες: πιθανότητα, συχνότητα και σοβαρότητα του κινδύνου. Το αποτέλεσμα της αξιολόγησης με βάση αυτούς τους τρεις παράγοντες θα καθορίσει αν ο κίνδυνος είναι χαμηλής, μεσαίας ή υψηλής προτεραιότητας. 33 www.mlsi.gov.cy/dli

www.mlsi.gov.cy/dli

4. Το εργαλείο OiRA για τις Εταιρείες Τροφοδοσίας Σχέδιο Δράσης Μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης των κινδύνων ακολουθεί η κατάρτιση του Σχεδίου Δράσης. Για του κινδύνους που εντοπίστηκαν, απαιτείται να γίνει ένα Σχέδιο Δράσης. Ο χρήστης μπορεί να επιλέξει έτοιμες λύσεις που προσφέρονται από το εργαλείο ή να εισάγει τις δικές του λύσεις. 35 www.mlsi.gov.cy/dli

www.mlsi.gov.cy/dli

4. Το εργαλείο OiRA για τις Εταιρείες Τροφοδοσίας Αναφορά Το τελευταίο βήμα είναι η ετοιμασία μιας έκθεσης στην οποία θα παρατίθενται όλα τα αποτελέσματα. Ο χρήστης μπορεί να κατεβάσει την έκθεση σε μορφή Word και να την επεξεργαστεί με όποιον τρόπο κρίνει αναγκαίο.  37 www.mlsi.gov.cy/dli

www.mlsi.gov.cy/dli

Επιθεωρήτρια Εργασίας, Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ Έλενα Ναούμ - Λοϊζίδου Επιθεωρήτρια Εργασίας, Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας eloizidou@dli.mlsi.gov.cy www.mlsi.gov.cy/dli