Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ - Η ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ Αιμίλιος Αυγουλέας Τακτ. Καθηγητής, Έδρα Διεθνούς Τραπεζικού Δικαίου και Χρηματ/κών Αγορών Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου

ΠΟΥ ΔΙΑΦΕΡΕΙ Η ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΔΙΑΚ/ΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΏΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ? ΜΟΧΛΕΥΣΗ (ΤΡΑΠΕΖΕΣ) ΟΜΑΔΕΣ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ: μέτοχοι, πελάτες, κοινοί δανειστές Αλλά επίσης και Καταθέτες (ή επενδυτές) & το ταμείο ασφάλισης καταθέσεων (ή επενδύσεων) Οι εποπτικές αρχές που έχουν σκοπό την προάσπιση του δημόσιου συμφέροντος, εν προκειμένω την προστασία των δανειστών (επενδυτών) και της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας Το ταμείο ανασυγκρότησης (ή εκκαθάρισης) χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων (Resolution fund) ΑΙΜ. ΑΥΓΟΥΛΕΑΣ, 2015

ΣΤΟΧΟΙ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΧΡΗΜ/ΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΠΟΥ ΕΜΦΑΝΙΖΟΝΤΑΙ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΕΛΑΤΩΝ (NO CAVEAT EMPTOR) ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΘΕΤΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΗΣ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑΣ ΒΑΘΜΟΣ ΑΛΛΗΛΕΞΑΡΤΗΣΗΣ ΜΕ ΑΛΛΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ (ΣΥΣΤΗΜΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ) ΑΙΜ. ΑΥΓΟΥΛΕΑΣ, 2015

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΕΔ ΧΡΗΜ/ΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ WALKER REVIEW AND BEYOND ΔΗΜΟΣΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΥΨΗΛΑ ΑΜΟΙΒΟΜΕΝΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΧΕΤΙΚΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΑΜΟΙΒΩΝ ΕΤΑΙΡΙΚΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΔΣ ΚΑΙ ΕΤΗΣΙΑ ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΘΗΤΕΙΑΣ ΜΕ 75% ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΘΕΣΠΙΣΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΔΣ  ΕΤΗΣΙΑ ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΤΗΣ ΘΗΤΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΔΣ ΑΠΟΛΥΤΗ ΑΡΜΟΔΙΟΗΤΑ ΑΡΝΗΣΙΚΥΡΙΑΣ ΑΠΟ ΠΛΕΥΡΑΣ ΕΠΟΠΤΙΚΩΝ ΑΡΧΩΣ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΟΥ ΔΣ ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΕΜΠΕΙΡΙΑ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΠΡΟΣΟΝΤΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΜΕΛΗ ΔΣ ΚΟΙΝΩΝ ΑΝΩΝ. ΕΤΑΙΡΙΩΝ ΝΕΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΘΕΣΜΙΚΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ ΜΕ ΑΥΞΗΜΕΝΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ (Stewardship Code for institutional investors). ΑΙΜ. ΑΥΓΟΥΛΕΑΣ, 2015

ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΤΑΙΡΙΚΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ ΘΕΤΟΥΝ ΟΡΙΑ ΣΤΙΣ ΚΥΜΑΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΜΟΙΒΕΣ (BONUS) ΚΑΙ ΘΕΣΜΟΘΕΤΟΥΝ ΤΡΟΠΟΥΣ ΠΛΗΡΩΜΗΣ ΚΥΜΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ (BONUS) ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΣΤΕΛΕΛΕΧΩΝ ΣΕ ΒΑΘΟΣ ΧΡΟΝΟΥ ΔΙΝΟΥΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΑΝΑΚΤΗΣΗΣ ΤΕΤΟΙΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ ΑΠΟ ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΠ/ΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΝ ΤΡΟΠΟΥΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΧΡΗΜ/ΚΩΝ ΕΤΑΙΡΙΩΝ -Guidelines Remuneration policies and practices (MiFID) ΑΙΜ. ΑΥΓΟΥΛΕΑΣ, 2015

Guidelines Remuneration policies and practices (MiFID) – 4 ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ - When designing remuneration policies and practices, firms should consider all relevant factors such as, but not limited to, the role performed by relevant persons, the type of products offered, and the methods of distribution ... in order to prevent potential conduct of business and conflict of interest risks from adversely affecting the interests of their clients and to ensure that the firm adequately manages any related residual risk. When designing remuneration policies and practices, firms should ensure that the ratio between the fixed and variable components of the remuneration is appropriate in order to take into account the best interests of their clients .... When assessing performance for the purposes of determining variable remuneration, firms should not only take sales volumes into account as this can create conflicts of interest which can ultimately result in detriment to the client. Where remuneration is, in whole or in part, variable, firms’ remuneration policies and practices should define appropriate criteria to be used to align the interests of the relevant persons or the firms and that of the clients.

ΑΛΛΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΔΙΟΙΚ. ΜΕΤΡΑ (α) ΤΟ ΕΠΙΧΕΡΗΜΑΤΙΚΟ ΜΟΝΤΈΛΟ ΤΟΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΧΡΗΜΑΤ/ΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ ΣΥΝΑΠΟΦΑΣΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΙΣ ΕΠΟΠΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΣΤΙΣ ΣΥΣΤΗΜΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ Κ’ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΧΕΔΙΩΝ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ (RECΟVERY & RESOLUTION PLANS) ΕΓΚΑΘΙΔΡΥΣΗ ΕΝΔΙΑΜΕΣΟΥ ΣΤΑΔΙΟΥ ΜΕΤΑΞΥ ΠΛΗΡΟΥΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ (PRE-INSOLVENCY) ΚΑΤΑ ΤΟ ΣΤΑΔΙΟ ΑΥΤΟ ΟΙ ΕΠΟΠΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΝΤΙΚΑΣΤΗΣΟΥΝ ΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΗΜ/ΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΑΙΜ. ΑΥΓΟΥΛΕΑΣ, 2015

ΑΛΛΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ (β) ΜΕΡΙΚΟΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΑΣΩΣΗΣ ΟΔΗΓΙΑ ΕΕ 214/59 (2014) ΔΕΝ ΑΠΟΚΛΕΙΕΙ ΕΝΤΕΛΩΣ ΤΗΝ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΑΣΩΣΗΣ (BAILOUT) ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΘΑ ΔΙΑΣΩΘΟΥΝ ΚΑΙ ΟΙ ΑΞΙΩΣΕΙΣ (CLAIMS) ΤΩΝ ΔΑΝΕΙΣΤΩΝ ΣΕ ΚΑΘΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΟΔΗΓΕΙ ΣΕ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΟΠΤΙΚΗΣ «ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ» ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΤΩΝ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΣΗΣ ΚΑΘΕΣΤΩΤΩΝ BAIL-IN ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΚΟΥΡΕΜΑΤΟΣ Η ΜΕΤΑΤΡΟΠΗΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΣΕΩΝ ΤΟΥΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΑΙΜ. ΑΥΓΟΥΛΕΑΣ, 2015

ΟΡΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ O ΒΑΘΜΟΣ ΠΟΛΥΠΛΟΚOΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ, ΤΩΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ (ASSETS) ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΑΝΑΛΑΒΕΙ ΤΟ ΧΡΗΜ/ΚΟ ΙΔΡΥΜΑ(COMPLEXITY) H ΠΡΟΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΌΧΩΝ ΓΙΑ ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ ΤΟΥΣ ΑΠΌ ΤΗΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΟ ΜΕΤΟΧΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ (RETURN ON EQUITY/ROE) ΜΕ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΗ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΟΧΛΕΥΣΗΣ (LEVERAGE) ΟΙ ΕΛΕΓΧΟΙ ΑΜΟΙΩΝ ΜΠΟΡΕΙ ΑΠΛΩΣ ΝΑ ΑΥΞΑΝΟΥΝ ΤΗ ΣΤΑΘΕΡΗ ΑΜΟΙΒΗ ΕΤΑΡΙΚΩΝ ΣΤΛΕΧΩΝ ΟΙ ΣΤΟΧΕΥΣΕΙΣ ΚΑΡΙΕΡΑΣ ΤΩΝ ΙΕΡΑΡΧΙΚΑ ΑΝΩΤΕΡΩΝ ΕΤΑΙΡΙΚΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟΝ ΔΕΝ ΠΕΡΙΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΥΨΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ ΤΟΥΣ ΑΙΜ. ΑΥΓΟΥΛΕΑΣ, 2015

ΦΥΣΙΚΑ ΟΡΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ AKOMH KAI ΥΠΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΕΝΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΕΤΑΙΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΔΑΝΕΙΣΤΕΣ ΛΟΓΩ ΥΠΑΡΞΗΣ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ ΔΙΑΣΩΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΔΑΝΕΙΣΤΕΣ (BAILΙΝ) ΟΙ ΔΑΝΕΙΣΤΕΣ ΘΑ ΕΧΟΥΝ ΔΥΣΚΟΛΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΟΥΝ ΑΚΡΙΒΩΣ ΤΗΝ ΤΑΞΗ ΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΠΟΥ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟ ΙΔΙΟ ΙΣΧΥΕΙ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΗ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟΥΣ ΜΕΤΟΧΟΥΣ ΟΙ ΕΠΟΠΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΔΙΑΘΕΤΟΥΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΟΥΣ ΠΟΡΟΥΣ ΑΙΜ. ΑΥΓΟΥΛΕΑΣ, 2015

ΠΙΘΑΝΕΣ (ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΕΣ) ΛΥΣΕΙΣ ΠΛΗΡΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ – ΕΧΕΙ ΟΡΙΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΡΟΛΟΥ ΤΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΡΙΣΚΟΥ – ΕΧΕΙ ΟΡΙΑ ΑΛΛΑΓΗ ΤΩΝ ΚΙΝΗΤΡΩΝ ΚΑΡΙΕΡΑΣ, ΟΧΙ ΜΟΝΟΝ ΑΜΟΙΒΗΣ, ΤΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗ ΣΤΕΛΕΧΩΝ – ΠΟΛΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΡΟΛΟΥ ΤΩΝ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΚΑΙ ΘΕΣΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΑΚΤΙΚΗΣ (ΕΠΙΣΗΜΗΣ ΚΑΙ ΑΝΕΠΙΣΗΜΗΣ) ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΙΣ ΕΠΟΠΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ - ΠΟΛΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ ΑΙΜ. ΑΥΓΟΥΛΕΑΣ, 2015