ΔΙΑΓΝΩΣΗ του ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ Ανδρέας Καραμπίνης Μέλος του ΔΣ του Ε.Ο.Μ Διευθυντής ΜΕΘ - Γενικό Κρατικό Αθηνών
Mollaret “Coma depasse” Rev Neurol;101:3,1959 5775 άρθρα στην διεθνή βιβλιογραφία Wijdcks E F.M Brain Death N Engl J Med 2001-. 1215-1221
Conference of Medical Royal Colleges and their faculties(UK) Conference of Medical Royal Colleges and their faculties(UK).Diagnosis of brain death. Lancet 1069-1070,1976 President s commission for the study of ethical problems in medicine and behavior.Guidelines for the determination of brain death. Jama,246-249,1981. Διάγνωση του εγκεφαλικού θανάτου. Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας (ΚΕΣΥ),1987.
Εγκεφαλικός Θάνατος: ορισμός Ολοκληρωτική, μη αναστρέψιμη καταστροφή του εγκεφάλου (Τελικός εγκέφαλος + εγκεφαλικό στέλεχος) που αδυνατεί να διατηρήσει την εσωτερική ομοιόσταση του οργανισμού (αναπνοή,καρδιοαγγειακή λειτουργία)
Χρόνια φυτική κατάσταση Ο εγκέφαλος έχει υποστεί σημαντική βλάβη με αδυναμία διατήρησης της εξωτερικής ομοιόστασης από βλάβη του φλοιού (επικοινωνία με το περιβάλλον) αλλά διατηρεί ανέπαφη και λειτουργική την εσωτερική ομοιόσταση (αναπνοή-κάρδιο αγγειακή λειτουργία).
Η διάγνωση του εγκεφαλικού θανάτου βασίζεται αποκλειστικά σε κλινικά ευρήματα και όχι σε εργαστηριακά δεδομένα.
Η αγγειογραφία τεσσάρων εγκεφαλικών αγγείων 1-Επιβεβαιώνει την κλινική διάγνωση του εγκεφαλικού θανάτου 2-Νομικά την αντικαθιστά όταν η κλινική εικόνα του εγκεφαλικού θανάτου δεν είναι σαφής ή περιπλέκεται από εξωτερικούς παράγοντες. 3-Διεθνώς αποτελεί το Gold standard της διάγνωσης του εγκεφαλικού θανάτου
Διάγνωση του Εγκεφαλικού Θανάτου : Προϋποθέσεις 5 προϋποθέσεις : Αίτιο του εγκεφαλικού θανάτου Βαθύ κώμα Απουσία αντανακλαστικών του εγκεφαλικού στελέχους Δοκιμασία άπνοιας Αποκλεισμός παραγόντων που προκαλούν ψευδή εικόνα εγκεφαλικού θανάτου ή που με την παρουσία τους δεν επιτρέπουν την διάγνωση του εγκεφαλικού θανάτου.
Χρόνος που μεσολαβεί μεταξύ 2 κλινικών εκτιμήσεων για την επιβεβαίωση του εγκεφαλικού θανάτου > από 6 ώρες για ενήλικα ασθενή > 24 ώρες για παιδιά μεταξύ 2 μηνών και 1 έτους > 48 ώρες για παιδιά μικρότερα των 2 μηνών
1-Αιτιολογία του εγκεφαλικού θανάτου Α-Ενήλικες .ΚΕΚ-Υπαραχνοειδής αιμορραγία –Πρωτοπαθή νεοπλάσματα του εγκεφάλου-Υπερδοσολογία φαρμάκων-Εγκεφαλική ανοξία Β-Παιδιά .Φαρμακευτικές δηλητηριάσεις-ΚΕΚ .Ασφυξία
Κριτική της κοινής γνώμης κατά των μεταμοσχεύσεων : Χαλαρή τήρηση των κριτηρίων του εγκεφαλικού θανάτου Αγοροπωλησία οργάνων Τεράστιο κόστος των μεταμοσχεύσεων Παραβίαση της λίστας αναμονής Ρόλος των ΜΜΕ «Εικαζόμενη συναίνεση »
Νομοθετικό πλαίσιο Νόμος 2737/1999 «Μεταμοσχεύσεις ανθρωπίνων ιστών και οργάνων» Σύστημα διευκόλυνσης της προσφοράς οργάνων Σύγχρονη διοικητική υποστήριξη των μεταμοσχεύσεων Αρθ.2.1 :Απαγορεύεται κάθε συναλλαγή λήπτη- οικογένεια δότη Αρθ.7.1:Εθνικό Μητρώο για τους υποψηφίους λήπτες Αρθ.12.1-7 : Αφαίρεση οργάνων :συνειδητή και συγγενική συναίνεση
1-Χαλαρή τήρηση των κριτηρίων του εγκεφαλικού θανάτου. Διενεργείται από 3 ιατρούς ,με επανάληψη εντός 24ώρου Επιβεβαίωση με διακρανιακό doppler και με αγγειογραφία εγκεφάλου 4 αγγείων Βασικές αρχές για την διάγνωση του εγκεφαλικού θανάτου –Θεσσαλονίκη 05/1998.Εταιρεία Αναισθησιολογίας και Εντατικής Θεραπείας
2-Αγοραπωλησία οργάνων Πολυπλοκότητα της μεταμοσχευτικής διαδικασίας
3-Παραβίαση της λίστας αναμονής ληπτών Νομοθεσία Ανάγκη ιστοσυμβατότητας
4-Το τεράστιο κόστος των μεταμοσχεύσεων Κόστος μεταμοσχεύσεως ήπατος από 75.000 μέχρι 250.000 δολάρια (ΗΠΑ) Μεταμοσχεύσεις προνόμιο των πλουσίων και οικονομικά ανεπτυγμένων χωρών. Αλλά Πρόοδος της Ιατρικής Επιστήμης από τις μεταμοσχεύσεις
5-Ο ρόλος των ΜΜΕ «Κακοδιαφημίζουν» τις μεταμοσχεύσεις Επιλεκτική προβολή ορισμένων ιατρών
6- «Εικαζόμενη συναίνεση» «Χρησιμοθηρική εκμετάλλευση του δότη» Εκτός ελληνικού νομικού πλαισίου Δεν ταιριάζει στην σημερινή ελληνική πολιτιστική παιδεία
Συμπεράσματα 2-Η προσφορά οργάνων πρέπει να είναι καρπός 1-Οι μεταμοσχεύσεις θα ζήσουν εάν οι πολίτες μάθουν να δίδουν Σίγουρα θα πεθάνουν όταν θελήσει η πολιτεία να πάρει . 2-Η προσφορά οργάνων πρέπει να είναι καρπός σεβασμού και αγάπης του δότη ή της οικογένειάς του και όχι αποτέλεσμα αλχημειών και αποφάσεων του νομοθέτη
3-Απουσία των αντανακλαστικών του εγκεφαλικού στελέχους Απουσία αντίδρασης κορών στο φως-κόρες σε μέση θέση,με διαστολή 4-6 mm Απουσία αντανακλαστικών του κερατοειδούς Απουσία φαρυγγικών αντανακλαστικών Απουσία βήχα,ως απάντηση σε αναρρόφηση της τραχείας
4-Δοκιμασία άπνοιας FIO2 100% (20 λεπτά) Αποσύνδεση από τον αναπνευστήρα (εάν pH από 7,32 – 7,48 και pCO2 35-45 mmHg) Χορήγηση ,μέσα από τον τραχειοσωλήνα, οξυγόνου (5 με 8 l/min) Ανάλυση αερίων αίματος κάθε 5 λεπτά επί 15 λεπτά Απόδειξη άπνοιας εάν η αύξηση της pCO2 είναι 1,5 mmHg/1’ ……………..pCO2> 60 mmHg)
5-Αποκλεισμός ειδικών παραγόντων Υποθερμία (<32 C) Κατασταλτικά φάρμακα του ΚΝΣ (υπνωτικά- ηρεμιστικά-αναισθητικά) Μυοχαλαρωτικά φάρμακα Μεταβολικές διαταραχές (σοβαρή υποφωσφαταιμία) Καταπληξία Νευρολογικά αίτια (εγκεφαλίτιδα στελέχους- Guillain-Barre)
Παρακλινικές εξετάσεις για την επιβεβαίωση του εγκεφαλικού θανάτου 1-Αγγειογραφία εγκεφάλου (Μαγνητική αγγειογραφία) 2-Ηλεκτροεγκεφαλογράφημα 3-Διακρανιακό υπερηχογράφημαν Doppler (transcranial doppler-TCD) 4-Ραδιοισοτοπική αγγειογραφία (TC 99m)
Εγκεφαλικός θάνατος : Διακρανιακό doppler
Ευαισθησία : 91-95% Ειδικότητα : 100%