ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Γνώση και κατανόηση της Παιδαγωγικής. Επεξεργασία της Εκπαιδευτικής Στρατηγικής. Επιλογή Εκπαιδευτικών μέσων και εργαλείων. Ψαθάκη Αργυρώ (Α.Μ. 3080)

Ενότητες 1.Ποια είναι τα παιδαγωγικά ρεύματα; 2.Ποιες είναι οι προϋποθέσεις μάθησης των ενηλίκων; 3.Ποια είναι τα στάδια μάθησης; 4.Από τι αποτελείται η εκπαιδευτική στρατηγική; 5.Πώς θα πρέπει να οργανώνεται ο χρόνος; 6.Ποιες είναι οι εκπαιδευτικές τεχνικές ανακάλυψης; 7.Ποιες είναι οι μεικτές τεχνικές ανακάλυψης κι εφαρμογής; 8.Ποιες είναι οι εκπαιδευτικές τεχνικές εφαρμογής; 9.Ποιο είναι το κατάλληλo εκπαιδευτικό περιβάλλον; 10.Ποια είναι τα εκπαιδευτικά μέσα; 11.Επίλογος

1.Ποια είναι τα παιδαγωγικά ρεύματα; 1.1.Το παραδοσιακό ρεύμα. Ο δάσκαλος είναι κάτοχος της γνώσης και ο μαθητής παθητικός δέκτης. 1.2.Το συπεριφοριστικό ρεύμα.- Το βάρος δίνεται στη διδασκαλία και στα μέσα διεξαγωγής της. - Ο μαθητής μαθαίνει με βάση τη σχέση ερέθισμα-αντίδραση. 1.3.Το ανθρωπιστικό ρεύμα. Ο μαθητής με τη βοήθεια του δασκάλου καθοδηγητή φτάνει μόνος του στη γνώση. 1.4.Το φονξιοναλιστικό ρεύμα. Ο μαθητής αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, μαθαίνει μαζί με το δάσκαλο. Τα μέσα διδασκαλίας και ο στόχος της έχουν μεγάλη σημασία.

2.Ποιες είναι οι προϋποθέσεις μάθησης των ενηλίκων; Ο ενήλικας μαθαίνει 2.1.όταν καταλαβαίνει, 2.2.όταν η εκπαίδευση έχει άμεση σχέση με την καθημερινότητά του, 2.3.όταν αντιλαμβάνεται, κατανοεί κι αποδέχεται τους στόχους του προγράμματος, 2.4.όταν ενεργεί και εμπλέκεται, 2.5.όταν ο εκπαιδευτής ξέρει να αξιοποιεί τα αποτελέσματα της επιτυχίας και της αποτυχίας, 2.6.όταν νιώθει ενταγμένος σε μια ομάδα και 2.7.όταν το κλίμα που επικρατεί ευνοεί τη συμμετοχή.

3.Ποια είναι τα 4 στάδια μάθησης; 3.1.Το στάδιο της ασυνείδητης ανικανότητας. Ο ενήλικας έχει άγνοια της άγνοιάς του. 3.2.Το στάδιο της συνειδητής ανικανότητας. Ο ενήλικας γνωρίζει ότι δεν ξέρει κάτι και γι’ αυτό απευθύνεται σε ένα οργανωμένο πρόγραμμα. 3.3.Το στάδιο της συνειδητής ικανότητας. Ο ενήλικας ξέρει ότι κάνει χρήση μιας πρόσφατα αποκτημένης γνώσης Το στάδιο της υποσυνείδητης ικανότητας. Ο ενήλικας γνωρίζει κάτι, αλλά έχει ξεχάσει τους μηχανισμούς που ενεργοποίησε για να το μάθει.

4.Από τι αποτελείται η εκπαιδευτική στρατηγική; Από δραστηριότητες διερεύνησης, όπου ο ενήλικας φτάνει μόνος του στη γνώση. Από δραστηριότητες επίδειξης, όπου παρουσιάζονται οι πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν από την προηγούμενη δραστηριότητα. Από δραστηριότητες εφαρμογής, όπου οι εκπαιδευόμενοι εφαρμόζουν ότι έμαθαν.

5. Πώς θα πρέπει να οργανώνεται ο χρόνος; Κατά την παρουσίαση πληροφοριών η συγκέντρωση της προσοχής δε ξεπερνά τα 20 λεπτά, άρα δεν πρέπει να υπερβαίνει η παρουσίαση το όριο αυτό. Οι ασκήσεις εφαρμογής είναι κατάλληλες για τις πρωινές ώρες, που η πνευματική κατάσταση των εκπαιδευομένων είναι καλύτερη. Το διάλειμμα είναι αναγκαίο (συνήθως κάθε 90 λεπτά), για την ξεκούραση, αλλά και για την ανάπτυξη διαπροσωπικών σχέσεων. Η παρεμβολή ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων ξεκουράζει τους εκπαιδευόμενους, αλλα υπάρχει κι ο κίνδυνος της αποδιοργάνωσης. Η διάρκεια του προγράμματος και οι ατομικοί ρυθμοί των συμμετεχόντων συνυπολογίζονται για την οργάνωση του χρόνου.

6.Ποιες είναι οι εκπαιδευτικές τεχνικές ανακάλυψης; 6.1.Η άσκηση της αναπαράστασης: φέρνει στη μνήμη προηγούμενες γνώσεις, φανερώνει το επίπεδο των συμμετεχόντων, παρουσιάζεται ο κεντρικός άξονας του προγράμματος, συσχετιζόμενος με τις γνώσεις και το επίπεδο. 6.2.Η επανεργοποίηση της μνήμης:φέρνει στη μνήμη όσα διδάχθηκαν την προηγούμενη ημέρα, με αποτέλεσμα να αφομοιώνονται. 6.3.Ο καταιγισμός ιδεών:όλοι εκφράζουν τη γνώμη τους ελεύθερα πάνω σε κάποιες λέξεις-κλειδιά, γίνεται σύνθεση των ιδεών, με βάση προκαθορισμένα κριτήρια κι απορρίπτονται όσες δεν είναι σύμφωνες με τα κριτήρια αυτά. 6.4.Τα τεστ τύπου δοκιμής λάθους: ο εκπαιδευόμενος συμπληρώνει το τεστ, για να προχωρήσει όμως δεν πρέπει να έχει κάνει λάθος. Μετά τη συμπλήρωση ακολουθεί συζήτηση, από την οποία φαίνονται οι δυνατότητες της ομάδας.

7.Ποιες είναι οι μεικτές τεχνικές ανακάλυψης και εφαρμογής; 7.1.Ομάδες εργασίας: Οι εκπαιδευόμενοι χωρίζονται σε ομάδες και επεξεργάζονται ένα θέμα. Τα αποτελέσματα συγκρίνονται και βγαίνει ένα συμπέρασμα. Αναπτύσσεται η οικειότητα και η συνεργασία μεταξύ των συμμετεχόντων. 7.2.Ομαδική συζήτηση: Κάθε εκπαιδευόμενος εκφράζει τη γνώμη του πανώ σε ένα θέμα κι έπειτα συντίθενται οι απόψεις και καταλήγουμε σε ένα συμπέρασμα.

8.Ποιες είναι οι εκπαιδευτικές τεχνικές εφαρμογής; 8.1.Το παιχνίδι ρόλων: Οι εκπαιδευόμενοι αναλαμβάνουν ρόλους, αντιμετωπίζουν καταστάσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν και στην πραγματική τους ζωή. 8.2.Η προσομοίωση: Οι εκπαιδευόμενοι αναλαμβάνουν ρόλους της καθημερινότητάς τους, αλλά σε ατομικό επίπεδο.

9.Ποιο είναι το κατάλληλο εκπαιδευτικό περιβάλλον; Ευρύχωρες αίθουσες, με κατάλληλο εξοπλισμό. Αίθουσες κοντά στο χώρο εργασίας των εκπαιδευομένων. Καλή θέρμανση και φωτισμός. Ξεχωριστός χώρος διαλείμματος. Διάταξη θρανίων με τρόπο που να ευνοείται η επικοινωνία, η αλληλεπίδραση (διάταξη υ).

10. Ποια είναι τα εκπαιδευτικά μέσα; 10.1.Έντυπο υλικό: πρέπει να είναι ευπαρουσίαστο, ευκολοδιάβαστο και να έχει συνοχή Μηχανήματα καταγραφής: Η πολυπλοκότητά τους δημιουργεί προβλήματα γι’ αυτό ένας τεχνικός, οι οδηγίες χρήσης και η εξάσκηση βοηθάει στην αποτελεσματικότερη χρήση τους Τα προς χειρισμό αντικείμενα: Με αυτά οι εκπαιδευόμενοι έρχονται σε άμεση επαφή με αυτό που θα χρειαστεί να κάνουν στην πραγματική τους ζωή.

Επίλογος Για το σχεδιασμό και την εφαρμογή ενός εκπαιδευτικού προγράμματος για ενήλικες πρέπει να μελετηθούν: τα παιδαγωγικά ρεύματα, οι προϋποθέσεις μάθησης, οι εκπαιδευτικοί στόχοι, η εκπαιδευτική στρατηγική, οι εκπαιδευτικές τεχνικές και τα εκπαιδευτικά μέσα προκειμένου να είναι πιο αποτελεσματικό.